Giriş

Bize Muhammed b. Abdullah b. Nümeyr, ona Abdullah b. İdris, ona Şube, ona da Muhammed b. Münkedir, Cabir b. Abdullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: Hz. Peygamber'e geldim ve ona seslendim. Hz. Peygam­ber; "kim o" dedi. Ben de benim dedim. Ardından Hz. Peygamber; "Benim benim" diyerek dışarı çıktı.


Açıklama: Hz. Peygamber (sav)'in "ben ben" diye verilen cevabı tekrarı, bu cevap şeklinden hoşlanmadığını [DM002672, D005187] göstermektedir. Zira bu ifade, kapıyı çalanın kim olduğunu anlatmamaktadır. Dolayısıyla kapıyı çalan kişinin, ev sahibinin anlayacağı şekilde kendisini tanıtan bir cevap vermesi beklenmektedir.

    Öneri Formu
5601 M005635 Müslim, Âdâb, 38

Bize Ebu Kamil ve Kuteybe b. Said -hadis Kuteybe'nin lafızları ile aktarılmıştır-, onlara Abdülvahid, ona Hasan b. Ubeydullah, ona İbrahim b. Süveyd, ona da Abdurrahman b. Yezid, İbn Mesud'un şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (sav) bana; "yanıma girmek için iznin, aramızdaki perdenin kaldırılması ve fısıltımı duymandır. Seni menedinceye kadar bu şekildeki izin usulü devam edecektir" dedi.


Açıklama: Hadislerde izin alınmadan bir mesken ve benzeri yerlere girmek yasaklanmıştır. Bu rivayetten ise iznin sadece sözlü olmadığı, yerine göre bir takım işaret ve uygulamaların da iznin yerine geçebileceği anlaşılmaktadır. (Muhyeddin en-Nevevî, el-Minhâc şerh Sahîh-i Müslim, Dâr ihayi't-turâsi'l-Arabî, 14/150)

    Öneri Formu
6033 M005666 Müslim, Selam, 16

Bize Yahya b. Yahya ve Ebu Bekr b. Ebu Şeybe -hadis Ebu Bekr'in lafızları ile aktarılmıştır.-, onlara Veki', ona Şube, ona da Muhammed b. Münkedir, Cabir b. Abdullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: Hz. Peygamber'in yanına girmek için izin istedim. "Kim o" dedi. Benim diye cevap verdim. Bunun üzerine Hz. Peygamber de "Benim, benim" diyerek cevabımı tekrarladı.


    Öneri Formu
5602 M005636 Müslim, Âdâb, 39

Bize Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe, ona Affan, ona Abdülvahid b. Ziyad, ona Osman b. Hakim, ona İshak b. Abdullah b. Ebu Talha, ona da babası Abdullah, Ebu Talha'ın şöyle dediğini rivayet etti: Biz evlerin önünde oturmuş konuşuyorduk. Derken Resulullah (sav) çıkageldi, başımızda durdu ve "niçin yollarda oturup konuşuyorsunuz? Yollarda oturup konuşmaktan kaçının" buyurdu. Biz de burada kimseye zarar vermeksizin oturduk. Oturup müzakere ediyor ve konuşuyoruz dedik. Rasulullah (sav); "burada oturmayı bırakmayacaksanız o zaman yolda oturmanın hakkını verin! Yolda oturmanın hakkı gözü sakınmak, selamı almak ve güzel söz söylemektir" buyurdu.


    Öneri Formu
6003 M005647 Müslim, Selam, 2

Bize Ebu Tahir, ona Abdullah b. Vehb, ona Amr b. Haris, ona Bükeyr b. Eşec, ona da Büsr b. Said Ebu Said el-Hudrî'nin şöyle dediğini rivayet etti: Übey b. Ka'b'ın yanında bir meclisteydik. O esnada Ebu Musa el-Eşarî kızgın bir şekilde gelip durdu ve Allah için size soruyorum. Sizden biri Hz. Peygamber'in; "izin üç defa istenir. Verilirse içeri gir, verilmezse geri dön" dediğini duydu mu diye sordu. Übey, ne oldu dedi. Ebu Musa, ben dün Hz. Ömer'in yanına girmek için üç defa izin istedim. Fakat bana izin verilmedi ve ben de geri döndüm. Sonra bugün tekrar onun yanına giderek dün geldiğimi, üç defa selam verdiğimi daha sonra da döndüğümü söyledim. Ömer, seni duyduk ama o esnada meşguldük. Sana izin verilinceye kadar izin istemeye devam etseydin ya dedi. Ben de Hz. Peygamber'den duyduğum şekilde izin istedim dedim. Ömer, vallahi ya bana bununla alakalı bir şahit getirirsin ya da sırtını ve karnını acıtırım dedi. Bunun üzerine Übey b. Ka'b, vallahi sana ancak yaşça en küçüğümüz şahitlik edecektir. Kalk ey Ebu Said dedi. Ben de kalkarak Ömer'in yanına gittim ve ona Hz. Peygamber'in böyle söylediğini işittim dedim.


Açıklama: Konuyla ilgili bu hadisler Nur suresi 27-28. âyetlerin içeriği ile aynı manayı ifade etmektedir. İslamda bir eve veya özel bir mekâna girmeden önce izin isteme ve selam vermeye bağlanmıştır. İzin iseteme de üç defadır. Üç defa kapı vurulur veya zil çalınır. Mekân sahibi izin verirse selam verilerek içeri girilir, verilmez ise ısrar etmeden geri dönülür. İçeri girmeden önce izin istemenin meşruiyeti insanların mahremiyetlerini,özel hallerini korumaya matuftur. Önce selam mı yoksa izin mi isteneceğini noktada ihtilaf olsa da hadislerde selamın izin istemeden önce zikredildiği görülmektedir.

    Öneri Formu
5588 M005628 Müslim, Âdâb, 34

Bize Ebu Ammar Hüseyin b. Hureys Ebu Ammar, ona Fadl b. Musa, ona Talha b. Yahya, ona da Ebu Bürde Ebu Musa el-Eşarî'den şunu rivayet etti: Ebu Musa, Ömer b. Hattab'a gelerek; es-Selâmüaleyküm! Ben Ab­dullah b. Kays'ım dedi. Fakat Ömer ona izin vermedi. Yine es-Selâmü aleyküm! Ben Ebû Musa'yım. es-Selâmü aleyküm! Ben Eş'ari'yim dedi. Sonra çekti gitti. Ömer, onu bana geri getirin, onu bana geri getirin dedi. Bunun üzerine Ebu Musa geri geldi. Ömer, ey Ebu Musa! Seni geri çeviren ne oldu? Biz meşguldük dedi. Ebu Musa, ben Hz. Peygamber'in; "izin üç defa istenir. İzin verilirse (gir), izin verilmezse de geri dön" dediğini duydum dedi. Bunun üzerine Hz. Ömer, ya bana bununla alakalı şahit getirirsin ya da ben yapacağımı bilirim dedi. Ebu Musa oradan ayrıldı. Ömer, eğer şahit bulursa, onu akşam vakti minberin yanında bulursunuz. Şahit bulamazsa, onu orada bulamazsınız dedi. Akşam olunca onu minberin yanında buldular. Ömer, ey Ebu Musa! Ne yaptın, şahit buldun mu dedi. Ebu Musa; evet, Übey b. Ka'b'ı buldum dedi. Hz. Ömer,o adil birisidir. Ey Ebu Tufeyl! Bu ne diyor dedi. Übey, ben Hz. Peygamber'in bunu söylediğini duydum. Ey Hattaboğlu! Sakın Hz. Peygamber'in ashabına zorluk çıkarma dedi. Ömer, sübhanallah! Ben sadece duyduğum bir şeyin aslının olup olmadığını öğrenmek istedim dedi.


Açıklama: Hz. Ömer, hadîs naklinde hadîsçiler için tesebbüt yolunu açmıştır. O titizlik göstererek Hz. Peygamber hayatayken işitmediği bir hadisi rivayet edenlerden şahit getirmeyi talep etmiştir. Böylece hadisin dindeki önemini ortaya koymuştur.

    Öneri Formu
5597 M005633 Müslim, Âdâb, 37

Bize Nasr b. Ali el-Cehdamî, ona Bişr b. Mufaddal, ona Said b. Yezid, ona da Ebu Nadre, Ebu Said'in şöyle dediğini rivayet etti: Bu iki dedi. Ebu Musa üçüncü defa izin istedi. Ömer de bu üç dedi. Daha sonra Ebu Musa geri dönüp gitti. Bunun üzerine Hz. Ömer arkasından gidip onu geri çevirdi ve 'Şayet bu yaptığın Hz. Peygamber'den ise bunun için şahit getir. Yoksa seni herkese ibret olacak hale getiririm dedi. Bunun üzerine Ebu Musa bize geldi ve Hz. Peygamber'in; "izin üç defa istenir" dediğini bilmiyor musunuz? dedi. Bunun üzerine cemaat gülmeye başladı. Bunun üzerine ben de Müslüman kardeşiniz korkmuş bil halde size gelmiş siz ise gülüyor musunuz? Ben sana bu cezada ortak olacağım dedim. Ebu Musa, Hz. Ömer'e geldi ve işte Ebu Said dedi.


    Öneri Formu
5590 M005629 Müslim, Âdâb, 35

Bize Muhammed b. Müsenna ve İbn Beşşâr, o ikisine Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Ebu Mesleme, ona Ebu Nadre, ona Ebu Said; (T) Bize Ahmed b. Hasan b. Hirâş, ona Şebâbe, ona Şube, ona el-Cüreyrî ve Said b. Yezid, onlara da Ebu Nadre bu hadisi Ebu Said el-Hudrî rivayet etti. Bu senedlerle gelen rivayet Bişr b. Mufaddal'ın Ebu Seleme'den naklettiği rivayetin manasındadır.


    Öneri Formu
5592 M005630 Müslim, Âdâb, 35

Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Ebu Asım; (T) Bize Hüseyin b. Hurays, ona Nadr b. Şümeyl, o ikisine de İbn Cüreyc bu isnadla hadisin benzerini rivayet etti. Nadr'ın hadisinde beni ondan, pazarlarda ticaret alıkoydu cümlesini zikretmedi.


    Öneri Formu
5594 M005632 Müslim, Âdâb, 36

Bize Abdullah b. Ömer b. Muhammed b. Eban, ona Ali b. Haşim, ona da Talha b. Yahya (M005633 numaralı) hadisin senediyle rivayet etti. Ancak bu senedle gelen rivayette şunlar yer almaktadır: "Ömer, ey Ebu Münzir! Sen bunu Hz. Peygamber'den mi duydun diye sordu. O da evet. Ey Hattaboğlu, Hz. Peygamber'in ashabına zorluk çıkarma dedi." [Fakat ravi Talha b. Yahya, Ömer'in sübhanallah demesini ve sonrasını zikretmedi.]


    Öneri Formu
5599 M005634 Müslim, Âdâb, 37