حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ زَكَرِيَّا بْنِ أَبِى زَائِدَةَ عَنْ أَبِى الْقَاسِمِ الْجَدَلِىِّ قَالَ سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ يَقُولُ أَقْبَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَلَى النَّاسِ بِوَجْهِهِ فَقَالَ "أَقِيمُوا صُفُوفَكُمْ. ثَلاَثًا. وَاللَّهِ لَتُقِيمُنَّ صُفُوفَكُمْ أَوْ لَيُخَالِفَنَّ اللَّهُ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ." [ قَالَ فَرَأَيْتُ الرَّجُلَ يُلْزِقُ مَنْكِبَهُ بِمَنْكِبِ صَاحِبِهِ وَرُكْبَتَهُ بِرُكْبَةِ صَاحِبِهِ وَكَعْبَهُ بِكَعْبِهِ .]

Bize Osman b. Ebu Şeybe, ona Veki', ona Zekeriyya b. Ebu Zâide, ona Ebu Kasım el-Cedelî, ona da Numan b. Beşir şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) yüzünü insanlarla doğru dönüp üç defa: "saflarınızı düzeltin. Vallahi ya saflarınızı düzeltirsiniz ya da Allah, kalpleriniz arasında ihtilaf meydana getirir" buyurdu. [(Ravi Numan), (Hz. Peygamber'in (sav) bu talimatından sonra saftaki) adamı, omuzunu arkadaşının omuzuna, dizini arkadaşının dizine, topuğunu da onun topuğuna yapıştırırken gördüm dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /158

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ سِمَاكِ بْنِ حَرْبٍ قَالَ سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ يَقُولُ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يُسَوِّينَا فِى الصُّفُوفِ كَمَا يُقَوَّمُ الْقِدْحُ حَتَّى إِذَا ظَنَّ أَنْ قَدْ أَخَذْنَا ذَلِكَ عَنْهُ وَفَقِهْنَا أَقْبَلَ ذَاتَ يَوْمٍ بِوَجْهِهِ إِذَا رَجُلٌ مُنْتَبِذٌ بِصَدْرِهِ فَقَالَ "لَتُسَوُّنَّ صُفُوفَكُمْ أَوْ لَيُخَالِفَنَّ اللَّهُ بَيْنَ وُجُوهِكُمْ."

Bize Musa b. İsmail, ona Hammad, ona Simak b. Harb, ona da Numan b. Beşir şöyle rivayet etmiştir: Nebi (sav), bizleri okun dik durması gibi saflarda düzene sokardı. Öyle ki, bizim bunu ondan alıp öğrendiğimizi bilene (dek buna devam etti). Bir gün yüzü ile (bize doğru) döndü de bir adam safın önünde duruyor! (Bunun üzerine) Hz. Peygamber (sav), "ya saflarınızı düzeltirsiniz ya da Allah, kalpleriniz (vücûhiküm) arasında ihtilaf meydana getirir." buyurdu.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /159

حَدَّثَنَا هَنَّادُ بْنُ السَّرِىِّ وَأَبُو عَاصِمِ بْنِ جَوَّاسٍ الْحَنَفِىُّ عَنْ أَبِى الأَحْوَصِ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ طَلْحَةَ الْيَامِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَوْسَجَةَ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَتَخَلَّلُ الصَّفَّ مِنْ نَاحِيَةٍ إِلَى نَاحِيَةٍ يَمْسَحُ صُدُورَنَا وَمَنَاكِبَنَا وَيَقُولُ : "لاَ تَخْتَلِفُوا فَتَخْتَلِفَ قُلُوبُكُمْ." وَكَانَ يَقُولُ "إِنَّ اللَّهَ وَمَلاَئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الصُّفُوفِ الأُوَلِ."

Bize Hennâd b. Serî ve Ebu Âsım b. Cevvâs el-Hanefî, ona Ebu Ahvas, ona Mansur, ona Talha el-İyâmî, ona Abdurrahman b. Avsece, ona da Bera b. Azib şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), bir tarafından diğer tarafına saflar arasında girip göğüslerimize ve omuzlarımıza dokunarak; 'ihtilafa düşmeyin, sonra kalpleriniz de ihtilafa düşer' buyururdu. (Ayrıca), 'Allah ve melekleri ilk saflara rahmet eder' buyururdu."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /159

حَدَّثَنَا ابْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ الْحَارِثِ حَدَّثَنَا حَاتِمٌ - يَعْنِى ابْنَ أَبِى صَغِيرَةَ - عَنْ سِمَاكٍ قَالَ سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ قَالَ: "كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يُسَوِّى صُفُوفَنَا إِذَا قُمْنَا لِلصَّلاَةِ فَإِذَا اسْتَوَيْنَا كَبَّرَ."

Bize İbn Muaz, ona Halid b. Haris, ona Hatim b. Ebu Sağira, ona Simak, ona da Numan b. Beşir şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), namaza durduğumuzda saflarımızı düzeltir; bizler (saflarımızı) düzelttiğimizde tekbir getirip namaza başlardı."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /159

حَدَّثَنَا مُسْلِمُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا أَبَانُ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ : "رُصُّوا صُفُوفَكُمْ وَقَارِبُوا بَيْنَهَا وَحَاذُوا بِالأَعْنَاقِ فَوَالَّذِى نَفْسِى بِيَدِهِ إِنِّى لأَرَى الشَّيْطَانَ يَدْخُلُ مِنْ خَلَلِ الصَّفِّ كَأَنَّهَا الْحَذَفُ."

Bize Müslim b. İbrahim, ona Eban, ona Katade, ona da Enes şöyle rivayet etmiştir: "Saflarınızı sıklaştırıp yakın durun. Boyunları(nızı) da aynı hizada tutun. Nefsim yed-i kudretinde olan (Allah'a) a yemin olsun ki, şeytanı tıpkı küçük siyah koyun gibi saf(lara) girerken görüyorum."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /159

حَدَّثَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِىُّ وَسُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ قَالاَ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم : "سَوُّوا صُفُوفَكُمْ فَإِنَّ تَسْوِيَةَ الصَّفِّ مِنْ تَمَامِ الصَّلاَةِ."

Bize Ebu Velid et-Tayâlisî ve Süleyman b. Harb, onlara Şube, ona Katade, ona da Enes, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Saflarınızı düzeltin. Zira safların düzgünlüğü, namazın tamam olmasındandır."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /160

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا حَاتِمُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنْ مُصْعَبِ بْنِ ثَابِتِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمِ بْنِ السَّائِبِ صَاحِبِ الْمَقْصُورَةِ قَالَ صَلَّيْتُ إِلَى جَنْبِ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ يَوْمًا فَقَالَ هَلْ تَدْرِى لِمَ صُنِعَ هَذَا الْعُودُ فَقُلْتُ لاَ وَاللَّهِ . قَالَ: " كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَضَعُ يَدَهُ عَلَيْهِ فَيَقُولُ : اسْتَوُوا وَعَدِّلُوا صُفُوفَكُمْ."

Bize Kuteybe, ona Hatim b. İsmail, ona Musab b. Sabit, ona Abdullah b. Zübeyr, ona da Sâhibü'l-maksûre Muhammed b. Müslim b. Saib şöyle rivayet etmiştir: Bir gün Enes b. Malik'in yanında namaz kıldım. Bana, bu değneğin niçin yapıldığını biliyor musun? dedi. Ben, bilmiyorum dedim. Bunun üzerine, "Rasulullah (sav) onu eline alıp düz durun, saflarınızı düzeltin," buyururdu dedi.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 95, /160

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ دِينَارٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ حَرْبٍ الْوَاسِطِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ الْهَيْثَمِ أَبُو قَطَنٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ خِلاَسٍ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "لَوْ تَعْلَمُونَ - أَوْ يَعْلَمُونَ - مَا فِى الصَّفِّ الْمُقَدَّمِ لَكَانَتْ قُرْعَةً." وَقَالَ ابْنُ حَرْبٍ "الصَّفِّ الأَوَّلِ مَا كَانَتْ إِلاَّ قُرْعَةً."

• Müslim Sahîh-i Müslim Salât 984, /183

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ - يَعْنِى الدَّرَاوَرْدِىَّ - عَنْ سُهَيْلٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ.

• Müslim Sahîh-i Müslim Salât 986, /184

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ قَالَ "لَقَدْ رَأَيْتُ الرِّجَالَ عَاقِدِى أُزُرِهِمْ فِى أَعْنَاقِهِمْ مِثْلَ الصِّبْيَانِ مِنْ ضِيقِ الأُزُرِ خَلْفَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ قَائِلٌ يَا مَعْشَرَ النِّسَاءِ لاَ تَرْفَعْنَ رُءُوسَكُنَّ حَتَّى يَرْفَعَ الرِّجَالُ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Salât 987, /184