حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلاَمٍ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ عَنْ أَبِيهِ عَنْ زَيْنَبَ ابْنَةِ أُمِّ سَلَمَةَ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ جَاءَتْ أُمُّ سُلَيْمٍ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يَسْتَحْيِى مِنَ الْحَقِّ ، فَهَلْ عَلَى الْمَرْأَةِ مِنْ غُسْلٍ إِذَا احْتَلَمَتْ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم "إِذَا رَأَتِ الْمَاءَ " فَغَطَّتْ أُمُّ سَلَمَةَ - تَعْنِى وَجْهَهَا - وَقَالَتْ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَتَحْتَلِمُ الْمَرْأَةُ قَالَ "نَعَمْ تَرِبَتْ يَمِينُكِ فَبِمَ يُشْبِهُهَا وَلَدُهَا"

Bize Muhammed b. Selâm, ona Ebu Muâviye, ona Hişâm, ona babası (Urve b. Zübeyr), ona Zeyneb bt. Ümmü Seleme, ona da Ümmü Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Ümmü Süleym Rasulullah'ın (sav) huzuruna geldi ve 'ey Allah'ın Rasulü, Allah haktan haya etmez, kadına ihtilam olduğunda gusletmesi gerekir mi' diye sordu. Nebî (sav), '(evet),suyu gördüğünde' buyurdu. Ümmü Seleme (utanarak) yüzünü örttü ve 'ey Rasulullah, kadın da ihtilam olur mu?' dedi. Hz. Peygamber (sav) de 'Elbette, eli bereketlensin, yoksa çocuğu kendisine nasıl benzeyecek' buyurdu."

Açıklama: ''تَرِبَتْ يَمِينُكِ'' ifadesi, daha güzel nasıl ifade edilebilir, düşünmek gerek.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İlim 50, 1/223

وَعَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا فَخَرَّ عَلَيْهِ جَرَادٌ مِنْ ذَهَبٍ ، فَجَعَلَ أَيُّوبُ يَحْتَثِى فِى ثَوْبِهِ ، فَنَادَاهُ رَبُّهُ يَا أَيُّوبُ ، أَلَمْ أَكُنْ أَغْنَيْتُكَ عَمَّا تَرَى قَالَ بَلَى وَعِزَّتِكَ وَلَكِنْ لاَ غِنَى بِى عَنْ بَرَكَتِكَ" وَرَوَاهُ إِبْرَاهِيمُ عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا"

Ebu Hureyre'nin naklettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Eyyûb (as) çıplak olarak yıkandığı sırada üzerine altından çekir­geler düştü. Eyyûb (as), onları toplayıp elbisesinin içine doldurmaya başlayınca, Rabbi ona “Yâ Eyyûb! Ben seni bu gördüklerine ihtiyaç duymayacak şekilde zengin kılmadım mı?” diye seslendi. Eyyûb (as) da “evet, izzetine yemin ederim ki, beni zengin kıldın, fakat ben senin lütfettiğin bereketten uzak duramam” dedi." Yine bu hadisi bize İbrahim, ona Musa b. Ukbe, ona Safvân, ona Atâ b. Yesâr, ona da Ebu Hureyre'nin rivayetine göre Hz. Peygamber (sav) "Eyyûb, çıplak olarak yıkandığı sırada..." buyurmuştur.

Açıklama: Bu hadiste Yüce Allah'ın Eyyûb'e (a.s) zengin olmasına rağmen altın çekirgeleri toplamaya yönelmesinden dolayı uyarısı vardır. Aslında Eyyûb(a.s) bir yönüyle insanın fıtratında olan durumu bize göstermiştir. Uyarı ise Hz. Eyyûb'ün(a.s) şahsında bütün insanlara yöneliktir. İbn Hacer, Kirmânî'nin, rivayetin''وَعَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ'' kısmından dolayı talik hükmünü verdiğini bildirmekte ancak hadisin muttasıl olduğunu ifade etmektedir. (İbn Hacer, Dârü'l-Ma'rife, I, 387) İsnadın tamamı için bk. B000278.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 20, 1/251

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الصَّمَدِ قَالَ حَدَّثَنِى شُعْبَةُ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ حَفْصٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يَقُولُ دَخَلْتُ أَنَا وَأَخُو عَائِشَةَ عَلَى عَائِشَةَ فَسَأَلَهَا أَخُوهَا عَنْ غُسْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَدَعَتْ بِإِنَاءٍ نَحْوًا مِنْ صَاعٍ ، فَاغْتَسَلَتْ وَأَفَاضَتْ عَلَى رَأْسِهَا ، وَبَيْنَنَا وَبَيْنَهَا حِجَابٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ وَبَهْزٌ وَالْجُدِّىُّ عَنْ شُعْبَةَ قَدْرِ صَاعٍ .

Bize Abdullah b. Muhammed, ona Abdussamed, ona Şu'be, ona Ebu Bekir b. Hafs, ona da Ebu Seleme şöyle söylemiştir: Ben ve Aişe'nin (r.anha) erkek kardeşi birlikte Aişe'nin yanına girdik. Aişe'nin erkek kardeşi ona Nebi'nin (sav) gusül abdestini nasıl aldığını sordu. Hz. Aişe yaklaşık bir sâ' su alan bir kap istedi. Onunla yıkandı ve suyu başından aşağı döktü. (Ancak) bizimle kendisi arasında bir perde vardı. Ebu Abdullah (Buhârî) şöyle söylemiştir: Yezid b. Harun, Behz ve el-Cüddî'nin Şu'be'den naklettiklerine göre hadisteki ifade 'bir sâ' miktarı su alan' şeklindedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Yezid b. Harun arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 3, 1/246

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الصَّمَدِ قَالَ حَدَّثَنِى شُعْبَةُ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ حَفْصٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يَقُولُ دَخَلْتُ أَنَا وَأَخُو عَائِشَةَ عَلَى عَائِشَةَ فَسَأَلَهَا أَخُوهَا عَنْ غُسْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَدَعَتْ بِإِنَاءٍ نَحْوًا مِنْ صَاعٍ ، فَاغْتَسَلَتْ وَأَفَاضَتْ عَلَى رَأْسِهَا ، وَبَيْنَنَا وَبَيْنَهَا حِجَابٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ وَبَهْزٌ وَالْجُدِّىُّ عَنْ شُعْبَةَ قَدْرِ صَاعٍ .

Bize Abdullah b. Muhammed, ona Abdussamed, ona Şu'be, ona Ebu Bekir b. Hafs, ona da Ebu Seleme şöyle söylemiştir: Ben ve Aişe'nin (r.anha) erkek kardeşi birlikte Aişe'nin yanına girdik. Aişe'nin erkek kardeşi ona Nebi'nin (sav) gusül abdestini nasıl aldığını sordu. Hz. Aişe yaklaşık bir sâ' su alan bir kap istedi. Onunla yıkandı ve suyu başından aşağı döktü. (Ancak) bizimle kendisi arasında bir perde vardı. Ebu Abdullah (Buhârî) şöyle söylemiştir: Yezid b. Harun, Behz ve el-Cüddî'nin Şu'be'den naklettiklerine göre hadisteki ifade 'bir sâ' miktarı su alan' şeklindedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Behz b. Esed arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 3, 1/246

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الصَّمَدِ قَالَ حَدَّثَنِى شُعْبَةُ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ حَفْصٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يَقُولُ دَخَلْتُ أَنَا وَأَخُو عَائِشَةَ عَلَى عَائِشَةَ فَسَأَلَهَا أَخُوهَا عَنْ غُسْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَدَعَتْ بِإِنَاءٍ نَحْوًا مِنْ صَاعٍ ، فَاغْتَسَلَتْ وَأَفَاضَتْ عَلَى رَأْسِهَا ، وَبَيْنَنَا وَبَيْنَهَا حِجَابٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ وَبَهْزٌ وَالْجُدِّىُّ عَنْ شُعْبَةَ قَدْرِ صَاعٍ .

Bize Abdullah b. Muhammed, ona Abdussamed, ona Şu'be, ona Ebu Bekir b. Hafs, ona da Ebu Seleme şöyle söylemiştir: Ben ve Aişe'nin (r.anha) erkek kardeşi birlikte Aişe'nin yanına girdik. Aişe'nin erkek kardeşi ona Nebi'nin (sav) gusül abdestini nasıl aldığını sordu. Hz. Aişe yaklaşık bir sâ' su alan bir kap istedi. Onunla yıkandı ve suyu başından aşağı döktü. (Ancak) bizimle kendisi arasında bir perde vardı. Ebu Abdullah (Buhârî) şöyle söylemiştir: Yezid b. Harun, Behz ve el-Cüddî'nin Şu'be'den naklettiklerine göre hadisteki ifade 'bir sâ' miktarı su alan' şeklindedir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Abdülmelik b. İbrahim arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 3, 1/246

وَعَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا فَخَرَّ عَلَيْهِ جَرَادٌ مِنْ ذَهَبٍ ، فَجَعَلَ أَيُّوبُ يَحْتَثِى فِى ثَوْبِهِ ، فَنَادَاهُ رَبُّهُ يَا أَيُّوبُ ، أَلَمْ أَكُنْ أَغْنَيْتُكَ عَمَّا تَرَى قَالَ بَلَى وَعِزَّتِكَ وَلَكِنْ لاَ غِنَى بِى عَنْ بَرَكَتِكَ » . وَرَوَاهُ إِبْرَاهِيمُ عَنْ مُوسَى بْنِ عُقْبَةَ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَسَارٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « بَيْنَا أَيُّوبُ يَغْتَسِلُ عُرْيَانًا » .

Ebu Hureyre'nin naklettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Eyyûb (as) çıplak olarak yıkandığı sırada üzerine altından çekir­geler düştü. Eyyûb (as), onları toplayıp elbisesinin içine doldurmaya başlayınca, Rabbi ona “Yâ Eyyûb! Ben seni bu gördüklerine ihtiyaç duymayacak şekilde zengin kılmadım mı?” diye seslendi. Eyyûb (as) da “evet, izzetine yemin ederim ki, beni zengin kıldın, fakat ben senin lütfettiğin bereketten uzak duramam” dedi." Yine bu hadisi bize İbrahim, ona Musa b. Ukbe, ona Safvân, ona Atâ b. Yesâr, ona da Ebu Hureyre'nin rivayetine göre Hz. Peygamber (sav) "Eyyûb, çıplak olarak yıkandığı sırada..." buyurmuştur.

Açıklama: Bu hadiste Yüce Allah'ın Eyyûb'e (a.s) zengin olmasına rağmen altın çekirgeleri toplamaya yönelmesinden dolayı uyarısı vardır. Aslında Eyyûb(a.s) bir yönüyle insanın fıtratında olan durumu bize göstermiştir. Uyarı ise Hz. Eyyûb'ün(a.s) şahsında bütün insanlara yöneliktir. Rivayet muallaktır; Buhari ile İbrahim b. Tahman arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 20, 1/251

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا جَلَسَ بَيْنَ شُعَبِهَا الأَرْبَعِ ثُمَّ جَهَدَهَا ، فَقَدْ وَجَبَ الْغَسْلُ ." تَابَعَهُ عَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ عَنْ شُعْبَةَ مِثْلَهُ. وَقَالَ مُوسَى حَدَّثَنَا أَبَانُ قَالَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ مِثْلَهُ .

Bize Muaz b. Fedâle, ona Hişâm (T) Bize Ebu Nuaym, ona Hişâm, ona Katâde, ona Hasan, ona Ebu Râfi, ona Ebu Hüreyre'nin söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Erkek, kadının dört organı arasına oturup onunla cinsel ilişkide bulunursa (her ikisi için de) gusül gereklidir." Amr b. Merzûk bu hadisin bir benzerini Şu'be'den rivayet ederek Hişâm'a mütâbaat etmiştir. Musa demiştir ki bize Ebân, ona Katâde, ona da Hasan bu hadisin bir benzerini rivayet etmiştir.

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Amr b. Merzuk arasında inkita vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 28, 1/252

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالَ حَدَّثَنِى عَبْدُ الصَّمَدِ قَالَ حَدَّثَنِى شُعْبَةُ قَالَ حَدَّثَنِى أَبُو بَكْرِ بْنُ حَفْصٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا سَلَمَةَ يَقُولُ دَخَلْتُ أَنَا وَأَخُو عَائِشَةَ عَلَى عَائِشَةَ فَسَأَلَهَا أَخُوهَا عَنْ غُسْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَدَعَتْ بِإِنَاءٍ نَحْوًا مِنْ صَاعٍ ، فَاغْتَسَلَتْ وَأَفَاضَتْ عَلَى رَأْسِهَا ، وَبَيْنَنَا وَبَيْنَهَا حِجَابٌ . قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ قَالَ يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ وَبَهْزٌ وَالْجُدِّىُّ عَنْ شُعْبَةَ قَدْرِ صَاعٍ .

Bize Abdullah b. Muhammed, ona Abdussamed, ona Şu'be, ona Ebu Bekir b. Hafs, ona da Ebu Seleme şöyle söylemiştir: Ben ve Aişe'nin (r.anha) erkek kardeşi birlikte Aişe'nin yanına girdik. Aişe'nin erkek kardeşi ona Nebi'nin (sav) gusül abdestini nasıl aldığını sordu. Hz. Aişe yaklaşık bir sâ' su alan bir kap istedi. Onunla yıkandı ve suyu başından aşağı döktü. (Ancak) bizimle kendisi arasında bir perde vardı. Ebu Abdullah (Buhârî) şöyle söylemiştir: Yezid b. Harun, Behz ve el-Cüddî'nin Şu'be'den naklettiklerine göre hadisteki ifade 'bir sâ' miktarı su alan' şeklindedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 3, 1/246

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا جَلَسَ بَيْنَ شُعَبِهَا الأَرْبَعِ ثُمَّ جَهَدَهَا ، فَقَدْ وَجَبَ الْغَسْلُ ." تَابَعَهُ عَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ عَنْ شُعْبَةَ مِثْلَهُ. وَقَالَ مُوسَى حَدَّثَنَا أَبَانُ قَالَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ مِثْلَهُ .

Bize Muaz b. Fedâle, ona Hişâm (T) Bize Ebu Nuaym, ona Hişâm, ona Katâde, ona Hasan, ona Ebu Râfi, ona Ebu Hüreyre'nin söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Erkek, kadının dört organı arasına oturup onunla cinsel ilişkide bulunursa (her ikisi için de) gusül gereklidir." Amr b. Merzûk bu hadisin bir benzerini Şu'be'den rivayet ederek Hişâm'a mütâbaat etmiştir. Musa demiştir ki bize Ebân, ona Katâde, ona da Hasan bu hadisin bir benzerini rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 28, 1/252

حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ فَضَالَةَ قَالَ حَدَّثَنَا هِشَامٌ ح وَحَدَّثَنَا أَبُو نُعَيْمٍ عَنْ هِشَامٍ عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى رَافِعٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "إِذَا جَلَسَ بَيْنَ شُعَبِهَا الأَرْبَعِ ثُمَّ جَهَدَهَا ، فَقَدْ وَجَبَ الْغَسْلُ ." تَابَعَهُ عَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ عَنْ شُعْبَةَ مِثْلَهُ. وَقَالَ مُوسَى حَدَّثَنَا أَبَانُ قَالَ حَدَّثَنَا قَتَادَةُ أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ مِثْلَهُ .

Bize Muaz b. Fedâle, ona Hişâm (T) Bize Ebu Nuaym, ona Hişâm, ona Katâde, ona Hasan, ona Ebu Râfi, ona Ebu Hüreyre'nin söylediğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Erkek, kadının dört organı arasına oturup onunla cinsel ilişkide bulunursa (her ikisi için de) gusül gereklidir." Amr b. Merzûk bu hadisin bir benzerini Şu'be'den rivayet ederek Hişâm'a mütâbaat etmiştir. Musa demiştir ki bize Ebân, ona Katâde, ona da Hasan bu hadisin bir benzerini rivayet etmiştir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Güsl 28, 1/252