أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا زَكَرِيَّا عَنِ الشَّعْبِىِّ قَالَ سَمِعْتُ النُّعْمَانَ بْنَ بَشِيرٍ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ :« الْحَلاَلُ بَيِّنٌ وَالْحَرَامُ بَيِّنٌ ، وَبَيْنَهُمَا مُتَشَابِهَاتٌ لاَ يَعْلَمُهَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ ، فَمَنِ اتَّقَى الشُّبُهَاتِ اسْتَبْرَأَ لِعِرْضِهِ وَدِينِهِ ، وَمَنْ وَقَعَ فِى الشُّبُهَاتِ وَقَعَ فِى الْحَرَامِ كَالرَّاعِى يَرْعَى حَوْلَ الْحِمَى فَيُوشِكُ أَنْ يُوَاقِعَهُ ، وَإِنَّ لِكُلِّ مَلِكٍ حِمًى ، أَلاَ وَإِنَّ حِمَى اللَّهِ مَحَارِمُهُ ، أَلاَ وَإِنَّ فِى الْجَسَدِ مُضْغَةً إِذَا صَلَحَتْ صَلَحَ الْجَسَدُ كُلُّهُ ، وَإِذَا فَسَدَتْ فَسَدَ الْجَسَدُ كُلُّهُ ، أَلاَ وَهِىَ الْقَلْبُ ».

Bize Ebu Nuaym, ona Zekeriyya, ona Şa’bî, ona da Numan b. Beşir Rasulullah’ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Helal belli, haram da bellidir. İkisi arasında şüpheli şeyler vardır ki, insanların birçoğu bunları bilmez. Kim şüphelilerden sakınırsa ırzını ve dinini tertemiz tutmuş olur. Şüphelilerin etrafında dolaşan kimse, tıpkı koruluğun etrafında (davarlarını) otlatan çobanın o koruluğa girmesinin pek yakın olması gibi, harama bulaşır. Muhakkak her hükümdarın bir koruluğu vardır. Dikkat edin! Allah’ın koruluğu onun haramlarıdır. Bilin ki, cesette bir çiğnemlik et vardır, o sağlam ise cesedin tamamı sağlam olur; fesada uğrarsa cesedin tamamı bozulur. İşte o, kalptir."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: أَلاَ وَإِنَّ فِى الْجَسَدِ مُضْغَةً إِذَا صَلَحَتْ صَلَحَ الْجَسَدُ كُلُّهُ ، وَإِذَا فَسَدَتْ فَسَدَ الْجَسَدُ كُلُّهُ . أَلاَ وَهِىَ الْقَلْبُ

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 1, 3/1647

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّلْتِ حَدَّثَنَا أَبُو عَقِيلٍ : يَحْيَى بْنُ الْمُتَوَكِّلِ قَالَ أَخْبَرَنِى الْقَاسِمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- مَرَّ بِطَعَامٍ بِسُوقِ الْمَدِينَةِ فَأَعْجَبَهُ حُسْنُهُ ، فَأَدْخَلَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَدَهُ فِى جَوْفِهِ ، فَأَخْرَجَ شَيْئاً لَيْسَ بِالظَّاهِرِ فَأَفَّفَ بِصَاحِبِ الطَّعَامِ ثُمَّ قَالَ : " لاَ غِشَّ بَيْنَ الْمُسْلِمِينَ ، مَنْ غَشَّنَا فَلَيْسَ مِنَّا "

Bize Muhammed ibnu's-Salt, ona Ebu Akîl, ona Yahya ibnu'l-Mutevekkil, ona Kasım b. Ubeydullah, ona Salim (b. Abdullah el-Adevi), ona da (Abdullah) İbn Ömer nakletmiştir: "Rasulullah (sav), Medine pazarında çok hoşuna giden bir yiyecek gördü. (Bakmak için) elini yığının içine soktu ve içinden dışındakine benzemeyen (dışarıdan gözüktüğü gibi güzel olmayan) bir miktar çıkardı. Bunun üzerine, yiyecek sahibine memnuniyetsizliğini ifade ederek şöyle buyurdu: "Müslümanlar arasında aldatma yoktur! Bizi aldatan, bizden değildir!"

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 10, 3/1655

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ يُونُسَ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« لَيَأْتِيَنَّ زَمَانٌ لاَ يُبَالِى الْمَرْءُ بِمَا أَخَذَ الْمَالَ بِحَلاَلٍ أَمْ بِحَرَامٍ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 5, 3/1651

أَخْبَرَنَا قَبِيصَةُ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عُمَارَةَ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ عَمَّتِهِ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِنَّ أَحَقَّ مَا يَأْكُلُ الرَّجُلُ مِنْ أَطْيَبِ كَسْبِهِ ، وَإِنَّ وَلَدَهُ مِنْ أَطْيَبِ كَسْبِهِ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 6, 3/1651

أَخْبَرَنَا يَعْلَى بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ عَنْ قَيْسٍ عَنْ جَرِيرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : "بَايَعْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- عَلَى إِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَالنُّصْحِ لِكُلِّ مُسْلِمٍ"

Bize Ya'lâ b. Ubeyd, ona İsmail, ona Kays, ona Cerîr b. Abdullah şöyle söylemiştir: "Namazı dosdoğru kılma, zekatı verme ve her bir Müslümana karşı samimi olmaya dair Rasulullah'a (sav) biat ettim."

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 9, 3/1654

أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى قَيْسٍ عَنْ هُذَيْلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- آكِلَ الرِّبَا وَمُؤْكِلَهُ.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 4, 3/1650

أَخْبَرَنَا سَعِيدُ بْنُ عَامِرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ بُرَيْدِ بْنِ أَبِى مَرْيَمَ عَنْ أَبِى الْحَوْرَاءِ السَّعْدِىِّ قَالَ قُلْتُ لِلْحَسَنِ بْنِ عَلِىٍّ : مَا تَحْفَظُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم-؟ قَالَ : سَأَلَهُ رَجُلٌ عَنْ مَسْأَلَةٍ لاَ أَدْرِى مَا هِىَ ، فَقَالَ :« دَعْ مَا يَرِيبُكَ إِلَى مَا لاَ يَرِيبُكَ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 2, 3/1648

حَدَّثَنَا حَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ أنبأنا عَلِىُّ بْنُ زَيْدٍ عَنْ أَبِى حُرَّةَ الرَّقَاشِىِّ عَنْ عَمِّهِ قَالَ : كُنْتُ آخِذاً بِزِمَامِ نَاقَةِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فِى أَوْسَطِ أَيَّامِ التَّشْرِيقِ أَذُودُ النَّاسَ عَنْهُ فَقَالَ :« أَلاَ إِنَّ كُلَّ رِباً فِى الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوعٌ ، أَلاَ وَإِنَّ اللَّهَ قَضَى أَنَّ أَوَّلَ رِباً يُوضَعُ رِبَا عَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ ، لَكُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِكُمْ لاَ تَظْلِمُونَ وَلاَ تُظْلَمُونَ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 3, 3/1649

أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - هُوَ ابْنُ عُثْمَانَ بْنِ خُثَيْمٍ - عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ رِفَاعَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ : خَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- إِلَى الْبَقِيعِ فَقَالَ :« يَا مَعْشَرَ التُّجَّارِ ». حَتَّى إِذَا اشْرَأَبُّوا قَالَ :« التُّجَّارُ يُحْشَرُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فُجَّاراً إِلاَّ مَنِ اتَّقَى الله وَبَرَّ وَصَدَقَ ». قَالَ أَبُو مُحَمَّدٍ : كَانَ أَبُو نُعَيْمٍ يَقُولُ : عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ رِفَاعَةَ ، وَإِنَّمَا هُوَ إِسْمَاعِيلُ بْنُ عُبَيْدِ بْنِ رِفَاعَةَ.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 7, 3/1652

أَخْبَرَنَا قَبِيصَةُ أنبأنا سُفْيَانُ عَنْ أَبِى حَمْزَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« التَّاجِرُ الصَّدُوقُ الأَمِينُ مَعَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ ». قَالَ عَبْدُ اللَّهِ : لاَ عِلْمَ لِى بِهِ إِنَّ الْحَسَنَ سَمِعَ مِنْ أَبِى سَعِيدٍ. وَقَالَ أَبُو حَمْزَةَ : هَذَا هُوَ صَاحِبُ إِبْرَاهِيمَ وَهُوَ مَيْمُونٌ الأَعْوَرُ.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 8, 3/1653