Öneri Formu
Hadis Id, No:
42493, DM001892
Hadis:
أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبَانَ حَدَّثَنَا حَاتِمُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ : دَخَلْنَا عَلَى جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ فَسَأَلَ عَنِ الْقَوْمِ حَتَّى انْتَهَى إِلَىَّ فَقُلْتُ : أَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِىِّ بْنِ حُسَيْنِ بْنِ عَلِىٍّ ، فَأَهْوَى بِيَدِهِ إِلَى زِرِّىَ الأَعْلَى وَزِرِّىَ الأَسْفَلِ ثُمَّ وَضَعَ فَمَهُ بَيْنَ ثَدْيَىَّ وَأَنَا يَوْمَئِذٍ غُلاَمٌ شَابٌّ فَقَالَ : مَرْحَباً بِكَ يَا ابْنَ أَخِى سَلْ عَمَّا شِئْتَ. فَسَأَلْتُهُ وَهُوَ أَعْمَى وَجَاءَ وَقْتُ الصَّلاَةِ فَقَامَ فِى سَاجَةٍ مُلْتَحِفاً بِهَا كُلَّمَا وَضَعَهَا عَلَى مَنْكِبَيْهِ رَجَعَ طَرَفُهَا إِلَيْهِ مِنْ صِغَرِهَا وَرِدَاؤُهُ إِلَى جَنْبِهِ عَلَى الْمِشْجَبِ فَصَلَّى فَقُلْتُ : أَخْبِرْنِى عَنْ حَجَّةِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ بِيَدِهِ فَعَقَدَ تِسْعاً فَقَالَ : مَكَثَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- تِسْعَ سِنِينَ لَمْ يَحُجَّ ، ثُمَّ أُذِّنَ فِى النَّاسِ بِالْحَجِّ فِى الْعَاشِرَةِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- حَاجٌّ فَقَدِمَ الْمَدِينَةَ بَشَرٌ كَثِيرٌ كُلُّهُمْ يَلْتَمِسُ أَنْ يَأْتَمَّ بِرَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- وَيَعْمَلَ مِثْلَ عَمَلِهِ ، فَخَرَجْنَا مَعَهُ حَتَّى أَتَيْنَا ذَا الْحُلَيْفَةِ فَوَلَدَتْ أَسْمَاءُ بِنْتُ عُمَيْسٍ مُحَمَّدَ بْنَ أَبِى بَكْرٍ ، فَأَرْسَلَتْ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- كَيْفَ أَصْنَعُ؟ قَالَ :« اغْتَسِلِى وَاسْتَثْفِرِى بِثَوْبٍ وَأَحْرِمِى ». فَصَلَّى رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فِى الْمَسْجِدِ ثُمَّ رَكِبَ الْقَصْوَاءَ حَتَّى اسْتَوَتْ بِهِ نَاقَتُهُ عَلَى الْبَيْدَاءِ نَظَرْتُ إِلَى مَدِّ بَصَرِى مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ مِنْ رَاكِبٍ وَمَاشٍ وَعَنْ يَمِينِهِ مِثْلُ ذَلِكَ وَعَنْ يَسَارِهِ مِثْلُ ذَلِكَ وَخَلْفَهُ مِثْلُ ذَلِكَ وَرَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- بَيْنَ أَظْهُرِنَا وَعَلَيْهِ يُنْزَلُ الْقُرْآنُ وَهُوَ يَعْرِفُ تَأْوِيلَهُ ، فَأَهَلَّ بِالتَّوْحِيدِ :« لَبَّيْكَ اللَّهُمَّ لَبَّيْكَ ، لَبَّيْكَ لاَ شَرِيكَ لَكَ لَبَّيْكَ ، إِنَّ الْحَمْدَ وَالنِّعْمَةَ لَكَ وَالْمُلْكَ ، لاَ شَرِيكَ لَكَ ». فَأَهَلَّ النَّاسُ بِهَذَا الَّذِى يُهِلُّونَ بِهِ فَلَمْ يَزِدْ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- عَلَيْهِمْ شَيْئاً ، وَلَبَّى رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- تَلْبِيَتَهُ حَتَّى إِذَا أَتَيْنَا الْبَيْتَ مَعَهُ. قَالَ جَابِرٌ : لَسْنَا نَنْوِى إِلاَّ الْحَجَّ لَسْنَا نَعْرِفُ الْعُمْرَةَ حَتَّى إِذَا أَتَيْنَا الْبَيْتَ مَعَهُ اسْتَلَمَ الرُّكْنَ ، فَرَمَلَ ثَلاَثاً وَمَشَى أَرْبَعاً ثُمَّ تَقَدَّمَ إِلَى مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ فَصَلَّى فَقَرَأَ {وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى} فَجَعَلَ الْمَقَامَ بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْبَيْتِ فَكَانَ أَبِى يَقُولُ وَلاَ أَعْلَمُهُ ذَكَرَهُ عَنْ جَابِرٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَمْ لاَ قَالَ : كَانَ يَقْرَأُ فِى الرَّكْعَتَيْنِ {قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ} وَ {قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ} ثُمَّ رَجَعَ إِلَى الرُّكْنِ فَاسْتَلَمَهُ ، ثُمَّ خَرَجَ مِنَ الْبَابِ إِلَى الصَّفَا ، فَلَمَّا أَتَى الصَّفَا قَرَأَ {إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ} :« أَبْدَأُ بِمَا بَدَأَ اللَّهُ بِهِ ». فَبَدَأَ بِالصَّفَا فَرَقِىَ عَلَيْهِ حَتَّى رَأَى الْبَيْتَ فَوَحَّدَ اللَّهَ وَكَبَّرَهُ وَقَالَ :« لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ ، لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ يُحْيِى وَيُمِيتُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ ، لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ أَنْجَزَ وَعْدَهُ وَنَصَرَ عَبْدَهُ ، وَهَزَمَ الأَحْزَابَ وَحْدَهُ ». ثُمَّ دَعَا مِنْ ذَلِكَ فَقَالَ مِثْلَ هَذَا ثَلاَثَ مَرَّاتٍ ثُمَّ نَزَلَ إِلَى الْمَرْوَةِ حَتَّى إِذَا انْصَبَّتْ قَدَمَاهُ فِى بَطْنِ الْوَادِى - قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الدَّارِمِىُّ يَعْنِى فَرَمَلَ - حَتَّى إِذَا صَعِدْنَا مَشَى حَتَّى إِذَا أَتَيْنَا الْمَرْوَةَ ، فَفَعَلَ عَلَى الْمَرْوَةِ كَمَا فَعَلَ عَلَى الصَّفَا حَتَّى إِذَا كَانَ آخِرُ طَوَافٍ عَلَى الْمَرْوَةِ قَالَ :« إِنِّى لَوِ اسْتَقْبَلْتُ مِنْ أَمْرِى مَا اسْتَدْبَرْتُ لَمْ أَسُقِ الْهَدْىَ وَجَعَلْتُهَا عُمْرَةً ، فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ لَيْسَ مَعَهُ هَدْىٌ فَلْيُحِلَّ وَيَجْعَلْهَا عُمْرَةً ». فَقَامَ سُرَاقَةُ بْنُ مَالِكِ بْنِ جُعْشُمٍ فَقَالَ : يَا رَسُولَ اللَّهِ أَلِعَامِنَا هَذَا أَوْ لأَبَدِ أَبَدٍ؟ فَشَبَكَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أَصَابِعَهُ فِى الأُخْرَى فَقَالَ :« دَخَلَتِ الْعُمْرَةُ فِى الْحَجِّ ». هَكَذَا مَرَّتَيْنِ :« لاَ بَلْ لأَبَدِ أَبَدٍ ، لاَ بَلْ لأَبَدِ أَبَدٍ ». وَقَدِمَ عَلِىٌّ بِبُدْنٍ مِنَ الْيَمَنِ لِلنَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- فَوَجَدَ فَاطِمَةَ مِمَّنْ حَلَّ وَلَبِسَتْ ثِيَابَ صَبِيغٍ وَاكْتَحَلَتْ ، فَأَنْكَرَ عَلِىٌّ ذَلِكَ عَلَيْهَا فَقَالَتْ : أَبِى أَمَرَنِى. فَكَانَ عَلِىٌّ يَقُولُ : ذَهَبْتُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- أُحَرِّشُهُ عَلَى فَاطِمَةَ فِى الَّذِى صَنَعَتْ مُسْتَفْتِياً لِرَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فِيمَا ذَكَرَتْ فَأَنْكَرْتُ ذَلِكَ عَلَيْهَا. فَقَالَ :« صَدَقَتْ ، مَا فَعَلْتَ حِينَ فَرَضْتَ الْحَجَّ؟ ». قَالَ قُلْتُ : اللَّهُمَّ إِنِّى أُهِلُّ بِمَا أَهَلَّ بِهِ رَسُولُكَ. قَالَ :« فَإِنَّ مَعِىَ الْهَدْىَ فَلاَ تَحْلِلْ ». قَالَ : فَكَانَ جَمَاعَةُ الْهَدْىِ الَّذِى قَدِمَ بِهِ عَلِىٌّ مِنَ الْيَمَنِ وَالَّذِى أَتَى بِهِ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- مِائَةَ بَدَنَةٍ ، فَحَلَّ النَّاسُ كُلُّهُمْ وَقَصَّرُوا إِلاَّ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- وَمَنْ كَانَ مَعَهُ هَدْىٌ ، فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ التَّرْوِيَةِ وَجَّهَ إِلَى مِنًى فَأَهْلَلْنَا بِالْحَجِّ ، وَرَكِبَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَصَلَّى بِنَا الظُّهْرَ وَالْعَصْرَ وَالْمَغْرِبَ وَالْعِشَاءَ وَالصُّبْحَ ، ثُمَّ مَكَثَ قَلِيلاً حَتَّى إِذَا طَلَعَتِ الشَّمْسُ أَمَرَ بَقُبَّةٍ مِنَ شَعَرٍ تُضْرَبُ لَهُ بِنَمِرَةَ ، ثُمَّ رَكِبَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَسَارَ لاَ تَشُكُّ قُرَيْشٌ إِلاَّ أَنَّهُ وَاقِفٌ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ كَمَا كَانَتْ قُرَيْشٌ تَصْنَعُ فِى الْجَاهِلِيَّةِ فِى الْمُزْدَلِفَةِ ، فَسَارَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- حَتَّى أَتَى عَرَفَةَ فَوَجَدَ الْقُبَّةَ قَدْ ضُرِبَتْ بِنَمِرَةَ ، فَنَزَلَهَا حَتَّى إِذَا زَاغَتْ - يَعْنِى الشَّمْسَ - أَمَرَ بِالْقَصْوَاءِ فَرُحِّلَتْ لَهُ ، فَأَتَى بَطْنَ الْوَادِى فَخَطَبَ النَّاسَ وَقَالَ :« إِنَّ دِمَاءَكُمْ وَأَمْوَالَكُمْ حَرَامٌ كَحُرْمَةِ يَوْمِكُمْ هَذَا فِى شَهْرِكُمْ هَذَا فِى بَلَدِكُمْ هَذَا ، أَلاَ إِنَّ كُلَّ شَىْءٍ مِنْ أَمْرِ الْجَاهِلِيَّةِ تَحْتَ قَدَمَىَّ مَوْضُوعٌ وَدِمَاءُ الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوعَةٌ ، وَأَوَّلُ دَمٍ وُضِعَ دِمَاؤُنَا دَمُ رَبِيعَةَ بْنِ الْحَارِثِ ». كَانَ مُسْتَرْضَعاً فِى بَنِى سَعْدٍ فَقَتَلَتْهُ هُذَيْلٌ :« وَرِبَا الْجَاهِلِيَّةِ مَوْضُوعٌ ، وَأَوَّلُ رِباً أَضَعُهُ رِبَا عَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ ، فَإِنَّهُ مَوْضُوعٌ كُلُّهُ ، فَاتَّقُوا اللَّهَ فِى النِّسَاءِ ، فَإِنَّمَا أَخَذْتُمُوهُنَّ بِأَمَانَةِ اللَّهِ وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِكَلِمَةِ اللَّهِ ، وَإِنَّ لَكُمْ عَلَيْهِنَّ أَنْ لاَ يُوطِئْنَ فُرُشَكُمْ أَحَداً تَكْرَهُونَهُ ، فَإِنْ فَعَلْنَ ذَلِكَ فَاضْرِبُوهُنَّ ضَرْباً غَيْرَ مُبَرِّحٍ ، وَلَهُنَّ عَلَيْكُمْ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ ، وَأَنْتُمْ مَسْئُولُونَ عَنِّى فَمَا أَنْتُمْ قَائِلُونَ؟ ». قَالُوا : نَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ وَأَدَّيْتَ وَنَصَحْتَ فَقَالَ بِإِصْبُعِهِ السَّبَّابَةِ فَرَفَعَهَا إِلَى السَّمَاءِ وَيَنْكُتُهَا إِلَى النَّاسِ :« اللَّهُمَّ اشْهَدِ ، اللَّهُمَّ اشْهَدِ ، اللَّهُمَّ اشْهَدْ ». ثُمَّ أَذَّنَ بِلاَلٌ بِأَذَانٍ وَاحِدٍ وَإِقَامَةٍ فَصَلَّى الظُّهْرَ ، ثُمَّ أَقَامَ فَصَلَّى الْعَصْرَ لَمْ يُصَلِّ بَيْنَهُمَا شَيْئاً ، ثُمَّ رَكِبَ حَتَّى وَقَفَ فَجَعَلَ بَطْنَ نَاقَتِهِ الْقَصْوَاءِ إِلَى الصُّخَيْرَاتِ - وَقَالَ إِسْمَاعِيلُ إِلَى الشُّجَيْرَاتِ - وَجَعَلَ حَبْلَ الْمُشَاةِ بَيْنَ يَدَيْهِ ثُمَّ اسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ ، فَلَمْ يَزَلْ وَاقِفاً حَتَّى غَرَبَتِ الشَّمْسُ وَذَهَبَتِ الصُّفْرَةُ حَتَّى غَابَ الْقُرْصُ ، فَأَرْدَفَ أُسَامَةَ خَلْفَهُ ثُمَّ دَفَعَ وَقَدْ شَنَقَ لِلْقَصْوَاءِ الزِّمَامَ حَتَّى إِنَّهُ لَيُصِيبُ رَأْسُهَا مَوْرِكَ رَحْلِهِ وَيَقُولُ بِيَدِهِ الْيُمْنَى : السَّكِينَةَ السَّكِينَةَ كُلَّمَا أَتَى حَبْلاً مِنَ الْحِبَالِ أَرْخَى لَهَا قَلِيلاً حَتَّى تَصْعَدَ حَتَّى أَتَى الْمُزْدَلِفَةَ ، فَصَلَّى بِهَا الْمَغْرِبَ وَالْعِشَاءَ بِأَذَانٍ وَإِقَامَتَيْنِ ، ثُمَّ اضْطَجَعَ حَتَّى إِذَا طَلَعَ الْفَجْرُ صَلَّى الْفَجْرَ بِأَذَانٍ وَإِقَامَةٍ ، ثُمَّ رَكِبَ الْقَصْوَاءَ حَتَّى وَقَفَ عَلَى الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاسْتَقْبَلَ الْقِبْلَةَ ، فَدَعَا اللَّهَ وَكَبَّرَهُ وَهَلَّلَهُ وَوَحَّدَهُ حَتَّى أَسْفَرَ جِدًّا ، ثُمَّ دَفَعَ قَبْلَ أَنْ تَطْلُعَ الشَّمْسُ ، وَأَرْدَفَ الْفَضْلَ بْنَ الْعَبَّاسِ وَكَانَ رَجُلاً حَسَنَ الشَّعْرِ أَبْيَضَ وَسِيماً ، فَلَمَّا دَفَعَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- مَرَّ بِالظُّعُنِ يَجْرِينَ فَطَفِقَ الْفَضْلُ يَنْظُرُ إِلَيْهِنَّ ، فَأَخَذَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- يَدَهُ فَوَضَعَهَا عَلَى وَجْهِ الْفَضْلِ فَحَوَّلَ الْفَضْلُ رَأْسَهُ مِنَ الشِّقِّ الآخَرِ ، فَوَضَعَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- يَدَهُ مِنَ الشِّقِّ الآخَرِ حَتَّى إِذَا أَتَى مُحَسِّرَ حَرَّكَ قَلِيلاً ثُمَّ سَلَكَ الطَّرِيقَ الْوُسْطَى الَّتِى تُخْرِجُكَ إِلَى الْجَمْرَةِ الْكُبْرَى ، حَتَّى إِذَا أَتَى الْجَمْرَةَ الَّتِى عِنْدَهَا الشَّجَرَةُ فَرَمَى بِسَبْعِ حَصَيَاتٍ ، يُكَبِّرُ عَلَى كُلِّ حَصَاةٍ مِنْ حَصَى الْخَذْفِ ، ثُمَّ رَمَى مِنْ بَطْنِ الْوَادِى ثُمَّ انْصَرَفَ إِلَى الْمَنْحَرِ ، فَنَحَرَ ثَلاَثاً وَسِتِّينَ بَدَنَةً بِيَدِهِ ، ثُمَّ أَعْطَى عَلِيًّا فَنَحَرَ مَا غَبَرَ وَأَشْرَكَهُ فِى بُدْنِهِ ، ثُمَّ أَمَرَ مِنْ كُلِّ بَدَنَةٍ بِبَضْعَةٍ فَجُعِلَتْ فِى قِدْرٍ فَطُبِخَتْ ، فَأَكَلاَ مِنْ لُحُومِهَا وَشَرِبَا مِنْ مَرَقِهَا ، ثُمَّ رَكِبَ فَأَفَاضَ إِلَى الْبَيْتِ فَأَتَى الْبَيْتَ فَصَلَّى الظُّهْرَ بِمَكَّةَ ، وَأَتَى بَنِى عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَهُمْ يَسْتَقُونَ عَلَى زَمْزَمَ فَقَالَ :« انْزِعُوا بَنِى عَبْدِ الْمُطَّلِبِ ، فَلَوْلاَ يَغْلِبُكُمُ النَّاسُ عَلَى سِقَايَتِكُمْ لَنَزَعْتُ مَعَكُمْ ». فَنَاوَلُوهُ دَلْواً فَشَرِبَ.
Tercemesi:
Bize İsmail b. Ebân, ona Hâtim b. İsmail, ona Cafer b. Muhammed, ona babası, ona Câbir b. Abdullah rivayet etmiştir, Ebu Cafer dedi ki: Biz Câbir b. Abdullah’ın huzuruna girdik. Gelenlerin kimler olduğunu sordu, nihayet bana gelince, ben: Ben Muhammed b. Ali b. Husayn b. Ali’yim, dedim. Derhal elini gömleğimin en üst düğmesi ile en alt düğmesine götürdü (iliklerini çözdü), sonra ağzını göğüslerimin arasına koydu, o vakit ben genç bir delikanlı idim. Ey kardeşimin oğlu, merhaba sana, neyi istersen sorabilirsin? dedi. Ben de ona sordum o sırada âmâ idi, namaz vakti de gelmişti, dokuma bir örtüye bürünmüş olarak kalktı, uçlarını omuzlarının üzerine koydukça küçük olduğundan ötürü uçları geri dönüyordu. Halbuki ridâsı da yanı başında askılık üzerinde idi. Namazı kıldı. Ben: Rasulullah’ın (sav) haccını bana anlatır mısın? dedim. Eliyle dokuz rakamını göstererek: Rasulullah (sav) dokuz yıl hac etmeden bekledi, sonra onuncu yılda insanlar arasında Rasulullah (sav) hac edecektir, diye ilan yaptırdı. Medine’ye çok sayıda insan geldi, hepsi de Rasulullah’a (sav) uymayı ve onun yaptığının aynısını yapmayı arzu ediyordu. Onunla beraber yola çıktık. Zu’l-Huleyfe’ye vardığımız sırada Umeys kızı Esmâ, Ebu Bekir oğlu Muhammed’i doğurdu. Rasulullah’a (sav) nasıl yapayım? diye haber gönderdi. O: “Guslet, bir bez tutun ve ihrama gir” buyurdu. Rasulullah (sav) oradaki mescitte namaz kıldıktan sonra Kasvâ’ya bindi, devesinin sırtında olduğu halde, kendisini el-Beydâ’ya çıkarınca, ben onun önüne baktım, gözümün görebildiği kadar, kimi binekli, kimi piyade çok sayıda insan gördüm. Sağ tarafında aynı, sol tarafında aynı, arkasında da aynı kalabalığı gördüm. Rasulullah (sav) da aramızda bulunuyor, Kur’ân ona nâzil oluyor ve O, onun tevilini (buyruklarının anlamını) çok iyi biliyordu. Bu sebeple tevhidi ifade eden kelimelerle ihrama girerek telbiye getirdi: “Lebbeyk Allahumme lebbeyk, lebbeyke lâ şerike leke lebbeyk, inne’l-hamde ve’n-nimete leke ve’l-mülk lâ şerike lek: Buyur Allah’ım buyur, buyur senin hiçbir ortağın yoktur. Buyur, şüphesiz hamd de nimet de yalnız senindir, mülk de (yalnız senindir), senin hiçbir ortağın yoktur” dedi. İnsanlar da şu tehlil getirdikleri ifadelerle telbiye getirerek ihrama girdi. Rasulullah (sav) onlara herhangi bir şey ilave etmedi. Rasulullah (sav) ise kendisine ait o telbiye lafızlarını, hepimiz onunla birlikte Beyt’e varıncaya kadar söylemeye devam etti.
Câbir dedi ki: Bizler hacdan başka bir şeye niyet etmiyorduk, umreyi de bilmiyorduk. Nihayet onunla birlikte Beyt’e vardığımızda, rüknü istilâm etti. (Tavaf ederken) üç şavtta remel yaptı (hızlıca ve çalımlı yürüdü), dört şavtında da normal yürüdü, sonra İbrahim’in makamına yaklaştı ve: “Siz de İbrahim’in makamından bir namazgâh edinin” (Bakara, 2/125) buyruğunu okudu. İbrahim’in makamını kendisi ile Beyt’in arasına bıraktı, babam (Cafer b. Muhammed) ayrıca şöyle derdi –ben bunu Câbir’in, Nebi’nin (sav) rivayeti olarak zikredip zikretmediğini bilemiyorum-: (Tavaf namazının) iki rekâtında: “De ki: O Allah’tır, bir tektir” (diye başlayan İhlas) suresi ile: “De ki: Ey kâfirler” (diye başlayan Kâfirûn) suresini okurdu. Sonra Rükne geri dönüp onu istilâm etti (selamladı), sonra da kapıdan Safa tepesine çıktı. Safa tepesine gelince: “Şüphe yok ki Safa ile Merve Allah’ın alâmetlerindendir” (Bakara, 2/158) buyruğunu okudu: “Allah’ın adını anarak başladığı yerden bende başlıyorum” buyurarak Safa tepesinden başladı. Tepenin üzerine Beyt’i görünceye kadar çıktı. Allah’ı tevhid etti, onu ululadı ve: “Lâ ilâhe illallah vahdehû lâ şerike leh, lehu’l-mülkü ve lehu’l-hamd, yuhyî ve yumît, ve huve alâ külli şey’in kadir, lâ ilâhe illallahu vahdeh enceze va‘deh, ve nasara abdeh ve hezeme’l-ahzâbe vahdeh: Allahtan başka hiçbir ilah yoktur, O bir tektir, O’nun ortağı yoktur, mülk O’na mahsustur, hamd yalnız O’nadır. O diriltir ve öldürür ve O her şeye gücü yetendir, Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur, O bir ve tektir, O, vaadini gerçekleştirdi kuluna yardım etti ve bütün düşman ordularını tek başına O bozguna uğrattı” diye dua etti. Sonra orada dua etti ve bunun bir benzerini üç defa tekrar etti. Arkasından Merve’ye gitmek üzere indi, nihayet ayakları vadinin iç tarafına varınca –Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî dedi ki: Remel yaptı demek istiyor, dedi.- Nihayet yukarı doğru çıkmaya başladığımızda Merve’ye gelinceye kadar yürüdü. Merve’nin üstünde de Safa’nın üstünde yaptığının aynısını yaptı. Sonunda da sa’yın son turunu Merve üzerinde tamamladı ve: “Gerçek şu ki, eğer ben gelecek sene, geride bıraktığımın aynısı ile karşılaşacak olursam beraberimde kurbanlıklarımı getirmem ve ihram niyetimi umre niyeti olarak yaparım, bu sebeple aranızdan beraberinde kurbanlık bulunmayanlar ihramdan çıksın ve bunu umre yapsın”
Bunun üzerine Surâka b. Mâlik b. Cu‘şum ayağa kalkarak: Ey Allah’ın Rasulü, bu yalnız bu yılımız için mi böyledir yoksa ebediyen böyle mi olacaktır, dedi. Rasulullah (sav) bunun üzerine parmaklarının birini diğerinin üzerine geçirerek: “Umre haccın içine girmiştir.” İki defa: “İşte böyle” diye tekrar etti ve şunları ekledi: “Hayır, ebediyen böyle olacaktır, hayır ebediyen böyle kalacaktır.”
Ali de Yemen’den Nebi’ye (sav) develerini getirerek geldi. Fatıma’nın da ihramdan çıkanlar arasına katılmış, boyalı elbiseler giyinmiş, sürme çektmiş olduğunu gördü. Ali onun bu yaptığına tepki gösterince Fatıma: (Böyle yapmamı) bana babam emretti, dedi. Bunun için Ali (bu hususta) şöyle derdi: Ben de onu bu yaptığı işten ötürü Fatıma’ya karşı da kışkırtırcasına, Rasulullah’a (sav) bana söyleyip de yaptığı için tepki gösterdiğim şeyleri gidip anlattım. Rasulullah (sav): “(Fatıma) doğru söylemiştir. Peki, sen haccı niyet ederken ne yaptın?” buyurdu. Ali dedi ki: Ben Allah’ım, senin Rasulün hangi niyetle ihrama girdiyse ben de o niyetle ihrama giriyorum, dedim. Rasulullah (sav): “Beraberimde hediyelik kurban var, o halde sen de ihramdan çıkma” buyurdu.
(Ravi) dedi ki: Ali’nin Yemen’den getirdiği develer ile Nebi’nin (sav) beraberinde getirdikleri yüz deveyi bulmuştu.
Derken insanların hepsi ihramdan çıktılar, saçlarını kısalttılar, Nebi (sav) ile beraberinde kurbanlık getirmiş olanlar müstesnâ. (Zülhicce’nin sekizinci günü olan) Terviye günü gelince Minâ’ya doğru yola çıktı. O vakit biz de hac niyetiyle ihrama girdik. Rasulullah (sav) devesine bindi. (Minâ’da) bizlere öğle, ikindi, akşam, yatsı ve (ertesi günü) sabah namazını kıldırdıktan sonra az bekledi, nihayet güneş doğunca Nemire’de kıldan bir çadırın kendisi için kurulmasını emretti. Daha sonra Rasulullah (sav) devesine bindi ve yola koyuldu. Kureyşliler ise kendilerinin cahiliye döneminde Müzdelife’de yaptıklarının aynısını yaparak ancak Meş’ar-i Haram’ın yakınında vakfe yapacağından şüphe etmiyordu. Fakat Rasulullah (sav) Arafat’a varıncaya kadar yoluna devam etti. Çadırın Nemire’de kurulmuş olduğunu gördü, devesinden indi.
Nihayet güneş batıya doğru kayınca verdiği emir ile Kasvâ onun için eyerlendi. Vadinin iç tarafına gelerek insanlara şöyle buyurdu: “Şüphesiz sizin canlarınız, mallarınız, bu gününüzün bu ayında ve bu beldenizde kutsal ve saygıya değer olduğu gibi birbirinize haramdır. Haberiniz olsun ki, cahiliyenin bütün işleri benim ayaklarımın altındadır. Cahiliye döneminin kan davaları kaldırılmıştır. İlk kaldırılan kan davası da bizim kan davamız olan Rabia b. el-Hâris’in kan davasıdır.” -(Rabia) Sa‘d oğulları arasında sütanneye verilmişti, Huzeylliler onu öldürmüştü.- (Allah Rasulü devamla şöyle buyurdu): “Cahiliye döneminin faizleri de kaldırılmıştır. İlk kaldırdığım faiz ise Abdülmuttalib’in oğlu (amcam) Abbas’ın alacağı olan faizdir. O tamamen kaldırılmıştır. Kadınlar hususunda Allah’tan korkun, çünkü siz onları ancak Allah’ın bir emaneti olarak aldınız. Allah’ın adı ile onların fercleri size helal oldu. Şüphesiz sizin, onlar üzerindeki hakkınız, döşeklerinizi hoşunuza gitmeyecek bir kimseye çiğnetmemeleridir. Eğer böyle bir şey yapacak olurlarsa, onları iz bırakmayacak şekilde hafifçe dövün. Onların üzerinizdeki hakkı ise maruf bir şekilde onların maişetlerini sağlamak, giyimlerini temin etmektir. Sizlere bana dair soru sorulacak, ne diyeceksiniz?” Ashab: Senin (risalet görevini) tebliğ ettiğine, (üzerindeki emaneti) eksiksiz yerine getirdiğine, (ümmetine) samimiyetle nasihat ettiğine şahitlik edeceğiz, dediler. Allah Rasulü de şehadet parmağını göğe kaldırıp insanlara doğru indirerek: “Şahit ol Allah’ım, şahit ol Allah’ım, şahit ol Allah’ım” buyurdu.
Daha sonra Bilal bir ezan ve bir kamet getirdi, öğle namazını kıl(dır)dı. Sonra bir daha kamet getirdi ve ikindi namazını kıl(dır)dı. İkisi arasında hiçbir namaz da kılmadı. Sonra devesine bindi ve devesinin karnını oradaki küçük kayalıklara doğru çevirerek vakfe yaptı. –İsmail ise rivayetinde “oradaki küçük ağaçlar” dedi.- Piyadeler ise onun önünde duruyordu. Sonra kıbleye yöneldi. Güneş batıp, sarılığı kaybolup, güneşin yuvarlağı tamamen batıncaya kadar vakfeye devam etti.
(Yola koyulunca) Üsâme’yi terkisine bindirdi. Sonra da Arafat’tan ayrıldı. Kasvâ’nın yularını oldukça kısık tuttu. Hatta başı nerdeyse eyerinin ucuna değecekti. Sağ eliyle de: “Yavaş olun, yavaş olun!” diyordu. Herhangi bir dağa geldi mi (tırmanışta) onun yularını tırmanışı bitirinceye kadar gevşetiyordu, nihayet Müzdelife’ye geldi, orada bir ezan ve iki kamet ile akşam ve yatsı namazını kıl(dır)dı. Sonra yanı üzere yattı. Tan yeri ağarınca bir ezan ve bir kamet ile sabah namazını kıl(dır)dı, sonra Kasvâ’ya binerek Meş’ar-i Haram’a geldi ve kıbleye dönerek vakfe yaptı. Allah’a dua etti, onu ululadı, tehlil getirdi, vahdâniyetini zikretti, ortalık iyice aydınlanıncaya kadar buna devam etti. Sonra güneş doğmadan önce Müzdelife’den ayrıldı. Terkisine de el-Fadl b. Abbas’ı bindirdi, saçları güzel, beyaz tenli, güzel yüzlü birisi idi. Nebi (sav) Müzdelife’den ayrılınca yoldan geçen bir kadın kafilesinin yanından geçti. El-Fadl onlara bakmaya başlayınca, Nebi (sav) eliyle el-Fadl’ın yüzünü kapattı, bu sefer el-Fadl başını öbür tarafa çevirdi, Nebi (sav) eliyle öbür taraftan eliyle yüzünü kapattı. Nihayet Muhassir vadisine gelince devesini bir parça hızlandırdı. Sonra da büyük Cemreye çıkan orta yolu takip etti. Nihayet yanında ağaç bulunan o Cemreye geldiğinde, ona yedi tane küçük çakıl taşı attı. Her birisi fiske taşları kadar olan bir taşı attıkça tekbir getiriyordu. Vadinin iç tarafından Cemreye taş attı.
Aarkasından da kurban kesim yerine gitti, kendi eliyle altmış üç deve kesti, sonra Ali’ye verdi, o da geri kalanları kesti ve Ali’yi kendi develerine ortak etti. Arkasından her bir deveden bir parçanın bir kazana konulmasını emretti ve bu parçalar pişirildi. Ali ile etlerinden yediler, etin suyundan içtiler, daha sonra devesine bindi ve İfâda tavafı için Beytullah’a gitti.
Beyt’e gelince öğle namazını Mekke’de kıldı. Abdulmuttalib oğullarının yanına gitti, o sırada onlar Zemzem başında gelenlere su ikram ediyorlardı. Rasulullah (sav): “Ey Abdülmuttalib oğulları, kuyudan su çekin, şayet insanlar size baskın gelerek elinizden bu Sikaye (hacılara su vermek) görevinizi almaları ihtimali olmasaydı, ben de sizinle birlikte su çekecektim” buyurdu.
Onlar da kendisine bir kova uzattılar ve ondan içti.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 34, 2/1167
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Muhammed el-Bakır (Muhammed b. Ali b. Hüseyin b. Ali)
3. Ebu Abdullah Cafer es-Sâdık (Cafer b. Muhammed b. Ali b. Hüseyin b. Ali b. Ebu Talib)
4. Ebu İsmail Hatim b. İsmail el-Harisî (Hatim b. İsmail b. Muhammed)
5. Ebu İshak İsmail b. Eban el-Ezdî (İsmail b. Eban)
Konular:
Hac, hayızlı/lohusa kadının
Hac, Hz. Peygamber'in haccı
Hac, ihrama girmek
Hac, ihramlının telbiye ve tehlili
Hac, Zu'l-Huleyfe'de konaklamak
KTB, HAC, UMRE
Umre, Hac aylarında umre
Umre, Tavaf, tavafa başlama noktası
Zemzem, Hz. Peygamber'in taşıması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42495, DM001894
Hadis:
أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ - هُوَ ابْنُ زَيْدٍ - عَنْ أَيُّوبَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ : بَيْنَا رَجُلٌ وَاقِفٌ مَعَ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- بِعَرَفَةَ فَوَقَعَ عَنْ رَاحِلَتِهِ - أَوْ قَالَ : فَأَقْعَصَتْهُ - فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- : « اغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ وَكَفِّنُوهُ فِى ثَوْبَيْنِ ، وَلاَ تُحَنِّطُوهُ وَلاَ تُخَمِّرُوا رَأْسَهُ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَبْعَثُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلَبِّياً ».
Tercemesi:
Bize Süleyman b. Harb, ona Hammâd –ki o İbn Zeyd’dir-, ona Eyyûb, ona Saîd b. Cübeyr, ona da İbn Abbas’ın şöyle dediğini rivayet etti: Bir adam Arafat’ta Nebi (sav) ile birlikte vakfede iken devesi üzerinden düşüverdi – yahut ravi: Devesi onu üzerinden düşürüp öldürdü dedi.- Bunun üzerine Rasulullah (sav): “Onu su ve sidir ile yıkayın ve iki parça kefen ile kefenleyin, ona hanût koymayın ve başını örtmeyin. Çünkü yüce Allah Kıyamet gününde onu telbiye getiren birisi olarak diriltilecektir” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 35, 2/1174
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdullah Said b. Cübeyr el-Esedî (Said b. Cübeyr)
3. Eyyüb es-Sahtiyânî (Eyyüb b. Keysân)
4. Ebu İsmail Hammad b. Zeyd el-Ezdî (Hammad b. Zeyd b. Dirhem)
5. Ebu Eyyüb Süleyman b. Harb el-Vâşihî (Süleyman b. Harb b. Büceyl)
Konular:
Cenaze, cenazenin yıkanması
Cenaze, kefenlemek
Cenaze, kefenlerken başı açık bırakmak
Cenaze, koku sürmek
Cenaze, sidir ile yıkanması
Hac, İhramlı olarak ölen kimsenin kefenlenmesi
KTB, CENAZE, CENAİZ
Öneri Formu
Hadis Id, No:
275026, DM001896-2
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى زِيَادٍ عَنِ الْقَاسِمِ عَنْ عَائِشَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- إِنَّمَا جُعِلَ الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ وَرَمْىُ الْجِمَارِ وَالسَّعْىُ بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ لإِقَامَةِ ذِكْرِ اللَّهِ.
Tercemesi:
Bize Ebu Nuaym ve Muhammed b. Yusuf, onlara Süfyan, ona Ubeydullah b. Ebu Ziyâd, ona el-Kâsım, ona da Âişe’nin rivayet ettiğine göre Nebi (sav) şöyle buyurdu: Beyt’in tavaf edilmesi, Cemrelere taş atılması, Safa ile Merve arasında sa’y yapılması, ancak Allah’ı zikretmeyi gerçekleştirmek için meşru kılınmıştır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 36, 2/1176
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Ebu Muhammed Kasım b. Muhammed et-Teymî (Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekir es-Sıddîk)
3. Ubeydullah b. Ebu Ziyad el-Kaddâh (Ubeydullah b. Ebu Ziyad)
4. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
5. Ebu Nuaym Fadl b. Dükeyn el-Mülâi (Fadl b. Amr b. Hammâd b. Züheyr b. Dirhem)
Konular:
Hac, Kabe, Ziyaretgah
Hac, Sa'y etmek
Hac, Safa ve Merve
Hac, Şeytan taşlama
Hac, Tavaf, Kabe'yi tavaf etmek
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42490, DM001889
Hadis:
أَخْبَرَنَا الْحُمَيْدِىُّ حَدَّثَنَا الْفُضَيْلُ بْنُ عِيَاضٍ عَنْ عَطَاءِ بْنِ السَّائِبِ عَنْ طَاوُسٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ صَلاَةٌ إِلاَّ أَنَّ اللَّهَ أَحَلَّ فِيهِ الْمَنْطِقَ ، فَمَنْ نَطَقَ فِيهِ فَلاَ يَنْطِقْ إِلاَّ بِخَيْرٍ ».
Tercemesi:
Bize el-Humeydi haber verip (dedi ki), bize el-Fudayl b. Iyâd, Atâ İbnu's-Saîb'den, (O) Tâvûs'tan, (O da) İbn Abbas'tan (naklen) rivayet etti ki, O şöyle dedi: Rasulullah (Sal* lallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kabe'yi tavaf etmek, namaz kılmaktır. Ancak Allah, onun (tavafı) esnasında konuşmayı helâl kılmıştır. Yine de, onun (tavafı) esnasında konuşan kimse, sadece hayırlı şeyleri konuşsun!"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 32, 2/1165
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdurrahman Tâvus b. Keysan el-Yemanî (Tâvus b. Keysan)
3. Ebu Zeyd Ata b. Saib es-Sekafî (Ata b. Saib b. Malik)
4. Ebu Ali Fudayl b. Iyaz et-Temimi (Fudayl b. Iyaz b. Mesud b. Bişr)
5. Ebu Bekir el-Humeydî Abdullah b. Zübeyr (Abdullah b. Zübeyr b. İsa b. Ubeydullah)
Konular:
Hac, Tavaf, Kabe'yi tavaf etmek
Hac, Tavaf, tavaf esnasında az konuşmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42491, DM001890
Hadis:
أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ مَعْبَدٍ عَنْ مُوسَى بْنِ أَعْيَنَ عَنْ عَطَاءِ بْنِ السَّائِبِ عَنْ طَاوُسٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم-قَالَ الطَّوَافُ بِالْبَيْتِ صَلاَةٌ إِلاَّ أَنَّ اللَّهَ أَحَلَّ فِيهِ الْمَنْطِقَ ، فَمَنْ نَطَقَ فِيهِ فَلاَ يَنْطِقْ إِلاَّ بِخَيْرٍ.
Tercemesi:
Bize Ali b. Saîd, Musa b. A'yen'den, (O) Atâ İbnu's-Saîb'den, (O) Tâvûs'tan, (O) İbn Abbas'tan, (O da) Hz. Pey-gamber'den (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) (naklen) onun, (yani bir önceki Hadisin) benzerini haber verdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 32, 2/1166
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdurrahman Tâvus b. Keysan el-Yemanî (Tâvus b. Keysan)
3. Ebu Zeyd Ata b. Saib es-Sekafî (Ata b. Saib b. Malik)
4. Musa b. A'yen el-Cezeri (Musa b. A'yen)
5. Ebu Hasan Ali b. Ma'bed el-Abdî (Ali b. Ma'bed b. Şeddad)
Konular:
Hac, Tavaf, Kabe'yi tavaf etmek
Hac, Tavaf, tavaf esnasında az konuşmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42489, DM001888
Hadis:
أَخْبَرَنَا خَالِدُ بْنُ مَخْلَدٍ حَدَّثَنَا مَالِكٌ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهَا قَالَتْ : قَدِمْتُ مَكَّةَ وَأَنَا حَائِضٌ وَلَمْ أَطُفْ بَيْنَ الصَّفَا وَالْمَرْوَةِ ، فَشَكَوْتُ ذَلِكَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ :« افْعَلِى مَا يَفْعَلُ الْحَاجُّ غَيْرَ أَنْ لاَ تَطُوفِى بِالْبَيْتِ ».
Tercemesi:
Bize Hâlid b. Mahled, ona Mâlik, ona Abdurrahman b. el-Kâsım, ona babası, ona Âişe’nin (r.anhâ) şöyle dediğini rivayet etmiştir: Mekke’ye ben ay hali iken gelmiş oldum. Safa ile Merve arasında sa’y yapmadım, bunu Rasulullah’a (sav) arz edince O: “Hacıların yaptıkları şeyi sen de yap ancak Beyt’i tavaf etme” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 31, 2/1164
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Ebu Muhammed Kasım b. Muhammed et-Teymî (Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekir es-Sıddîk)
3. Ebu Muhammed Abdurrahman b. Kasım et-Teymî (Abdurrahman b. Kasım b. Muhammed b. Ebu Bekir Sıddîk)
4. Ebu Abdullah Malik b. Enes el-Esbahî (Malik b. Enes b. Malik b. Ebu Amir)
5. Ebu Heysem Halid b. Mahled el-Katavâni (Halid b. Mahled)
Konular:
Hac, hayızlı/lohusa kadının
Hac, Sa'y etmek
Hac, Safa ve Merve
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42492, DM001891
Hadis:
أَخْبَرَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ قَالَ قَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ : وَافَقْتُ رَبِّى فِى ثَلاَثٍ قُلْتُ : يَا رَسُولَ اللَّهِ لَوِ اتَّخَذْتَ مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ {وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى}
Tercemesi:
Bize Yezid b. Harun, ona Humeyd, Enes’in şöyle dediğini rivayet etti: Ömer b. el-Hattâb dedi ki: Üç hususta Rabbime muvafakat ettim: Ey Allah’ın Rasulü Makam-ı İbrahim’in yakınında bir namazgâh edinsen, dedim. Bunun üzerine yüce Allah: “Siz de İbrahim’in Makamından bir namazgâh edinin” (Bakara, 2/125) buyruğunu indirdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 33, 2/1166
Senetler:
1. Ebu Hafs Ömer b. Hattab el-Adevî (Ömer b. Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza)
2. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
3. Ebu Ubeyde Humeyd b. Ebu Humeyd et-Tavîl (Humeyd b. Tarhan)
4. Ebu Halid Yezid b. Harun el-Vasitî (Yezid b. Harun b. Zâzî b. Sabit)
Konular:
Hac, makamı İbrahim
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42498, DM001897
Hadis:
أَخْبَرَنَا نُعَيْمُ بْنُ حَمَّادٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ رَبِيعَةَ بْنِ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ بِلاَلِ بْنِ الْحَارِثِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ قُلْتُ : يَا رَسُولَ اللَّهِ فَسْخُ الْحَجِّ أَلَنَا خَاصَّةً أَمْ لِمَنْ بَعْدَنَا؟ قَالَ :« بَلْ لَنَا خَاصَّةً ».
Tercemesi:
Bize Nuaym b. Hammâd haber verip (dedi ki), bize Abdulaziz b. Muhammed, Rebia b. Ebi Ab di rr ah m an'dan, (O) el-Hâris b. Bilâl İbni'l-Hâris'ten, (O da) babasından (naklen) rivayet etti ki, O şöyle dedi: "Ya Rasûlullah", demiştim, "haccı bozup (umre yapmak) sadece bizim için mi (meşru kılınmıştır), yoksa bizden sonrakiler için de (meşru mudur?)" Şöyle buyurmuştu: "Hayır, sadece bizim için (meşru kılınmıştır)."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 37, 2/1177
Senetler:
1. Bilal b. Haris (Bilal b. Haris b. Ukeym b. Sa'd)
2. Haris b. Bilal el-Müzenî (Hâris b. Bilal b. Hâris)
3. Ebu Osman Rabî'a er-Rey (Rabî'a b. Ferrûh)
4. Ebu Muhammed Abdülaziz b. Muhammed ed-Derâverdî (Abdülaziz b. Muhammed b. Ubeyd b. Ebu Ubeyd)
5. Nuaym b. Hammad el-Huzaî (Nuaym b. Hammad b. Muaviye b. Haris b. Hemmam b. Seleme b. Malik)
Konular:
Hac, Umreye tebdili, feshi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42499, DM001898
Hadis:
أَخْبَرَنَا سَهْلُ بْنُ حَمَّادٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنِ الْحَكَمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« هَذِهِ عُمْرَةٌ اسْتَمْتَعْنَا بِهَا ، فَمَنْ لَمْ يَكُنْ مَعَهُ هَدْىٌ فَلْيَحِلَّ الْحِلَّ كُلَّهُ ، فَقَدْ دَخَلَتِ الْعُمْرَةُ فِى الْحَجِّ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ».
Tercemesi:
Bize Sehl b. Hammâd haber verip (dedi ki), bize Şu'be, el-Hakem'den, (O) Mücahid'den, (O) İbn Abbas'tan, (O da) Hz. Peygamber'den (Saîlallahu Aleyhi ve Sellem) (naklen) rivayet etti ki, O şöyle buyurdu: "Bu, kendisinden faydalandığımız bir umredir. Binaenaleyh, kimin beraberinde kurbanlık yoksa, o ihramdan tamamen çıksın. Artık umre, Kıyamet Gününe kadar hac (aylarına) girmiştir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 38, 2/1178
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Haccac Mücahid b. Cebr el-Kuraşî (Mücahid b. Cebr)
3. Ebu Abdullah Hakem b. Uteybe el-Kindî (Hakem b. Uteybe)
4. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
5. Ebu Attâb Sehl b. Hammad el-Ankazî (Sehl b. Hammad)
Konular:
KTB, HAC, UMRE
Kurban
Umre
Umre, esnasında uyulacak kurallar
Umre, Hac aylarında umre
Öneri Formu
Hadis Id, No:
42500, DM001899
Hadis:
أَخْبَرَنَا جَعْفَرُ بْنُ عَوْنٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ رَبِيعِ بْنِ سَبْرَةَ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ : أَنَّهُمْ سَارُوا مَعَ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- حَتَّى بَلَغُوا عُسْفَانَ ، فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ مِنْ بَنِى مُدْلِجٍ يُقَالُ لَهُ مَالِكُ بْنُ سُرَاقَةَ أَوْ سُرَاقَةُ بْنُ مَالِكٍ : اقْضِ لَنَا قَضَاءَ قَوْمٍ وُلِدُوا الْيَوْمَ. قَالَ :« إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَدْخَلَ عَلَيْكُمْ فِى حَجِّكُمْ هَذَا عُمْرَةً ، فَإِذَا أَنْتُمْ قَدِمْتُمْ فَمَنْ تَطَوَّفَ بِالْبَيْتِ وَبِالصَّفَا وَالْمَرْوَةِ فَقَدْ حَلَّ إِلاَّ مَنْ كَانَ مَعَهُ هَدْىٌ ».
Tercemesi:
Bize Ca'fer b. Avn haber verip (dedi ki), bize Ab-dulaziz b. Ömer b. Abdilaziz, Rebi1 b. Sebre'den (naklen) rivayet etti ki, babası kendisine anlatmış ki» onlar (yani Sa-habiler) Hz. Peygamber ile birlikte yol almışlar, nihayet Usfân'a214 varmışlar. O zaman, Mudlicoğullarından Mâlik b. Suraka veya Su-raka b. Malik isimli bir adam Ona; "Bize (haccın hükümlerini) bugün doğmuş (yani o konuda hiçbir şey bilmeyen) bir topluluğa açıklanacak şekilde (net ve tam olarak) açıklayın" demiş. (Hz. Peygamber de) şöyle buyurmuş: "Muhakkak ki Allah sizin için bu haccmıza umre sokmuştur. Binaenaleyh (Mekke'ye) geldiğinizde, yanlarında kurbanlık olanlar hariç, kim Kabe'yi tavaf eder, Safa ile Merve arasında sa'y yaparsa, ihramdan çıkmış olur."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Menâsik 38, 2/1179
Senetler:
1. Sebre b. Ma'bed el-Cühenî (Sebre b. Ma'bed b. Avsece b. Harmele)
2. Rabî' b. Sebre el-Cühenî (Rabî' b. Sebre b. Ma'bed b. Avsece b. Hermele)
3. Ebu Muhammed Abdulaziz b. Ömer el-Kuraşi (Abdulaziz b. Ömer b. Abdulaziz b. Mervan)
4. Ebu Avn Cafer b. Avn el-Kuraşî (Cafer b. Avn b. Cafer b. Amr b. Hurets b. Osman b. Amr b. Abdullah b. Ömer b. Mahzûm)
Konular:
Köle, düşman topraklarına kaçan köle
Umre
Umre, Hac aylarında umre
Giriş