Giriş

Bize İsmail b. Musa el–Kûfî ile Hennâd ve Muhammed b. Ubeyd el-Muharibî birbirine yakın lafızlarla aynı mana birliği içinde, onlara Abdüsselam b. Harb el-Mülâî, ona Ebû Halide ed-Dâlânî, ona Katade, ona da Ebû’l-Âliye'nin İbn Abbas’tan rivayet ettiğine göre; İbn Abbas bir gün Rasûlullah’ın (sav) secde ederken horlayacak ve üfürme sesi çıkaracak kadar uyukladığını, sonra kalkıp namaza devam ettiğini görmüş ve ona şöyle demişti: "- Ey Allah'ın Rasûlü, sen gerçekten uyuklamıştın." dedim. Bunun üzerine Rasûl-i Ekrem (sav), "- Abdest ancak yan yatarak uyuyana gerekir. Çünkü kişi yan yattığı zaman mafsalları gevşer" dedi. Ebû İsa dedi ki: Hadisin ravilerinden Ebû Halid’in adı Yezid b. Abdurrahman’dır. Bu konuda Hz. Âişe, İbn Mes’ud ve Ebû Hureyre’den de hadis rivayet edilmiştir.


    Öneri Formu
9986 T000077 Tirmizi, Tahare, 57

Bize Ebû Abdullah el-Hafız, ona Ebû’l-Abbas Muhammed b. Yakub, ona Yahya b. Ebî Talib, ona İshak b. Mansur es-Selûlî, ona Abdüsselam b. Harb rivayet etti, hadisi isnadıyla birlikte zikretti, Rasûlullah’ın (sav) şöyle buyurduğunu söyledi: “Uzanıp yatmadıkça, otururken, ayakta iken veya secdede iken uyuklayanın abdest alması gerekmez. Uzanıp yattığında ise mafsalları gevşer.” Bu hadisi bu şekildeki rivayette Ebû Halid Yezîd b. Abdurrahman ed-Dâlânî teferrüd etmiştir. Ebû İsa et-Tirmizî şöyle dedi: Muhammed b. İsmail el-Buharî’ye bu hadisi sordum, “Bu, bir şey değildir” dedi. Bunu Saîd b. Ebî Arûbe, Katâde’den, o da İbn Abbas’tan (ra) rivayet etti, bu rivayette Ebû’l-Âliye’yi zikretmedi. Ebû Halide d-Dalânî’nin Katâde’den semaının olup olmadığını bilmiyorum. Bize Ebû Ali er-Rûzbârî, ona Ebû Bekir b. Dâse’nin rivayet ettiğine göre Ebû Davud es-Sicistânî şu sözü rivayet etti: “Abdest almak, uzanıp yatan için gereklidir.” Bu münker bir hadistir, onu Katâde’den, Yezîd ed-Dâlânî’den başka kimse rivayet etmemiştir. Ebû Davud, Şu’be’nin şöyle dediğini kaydetti: Katâde, Ebû’l-Âliye’den sadece dört hadis dinlemiştir. Bunlar da Yunus b. Mettâ’nın hadisi, İbn Ömer’in namazla ilgili hadisi, “Kadılar üç sınıftır” hadisi ve İbn Abbas’ın şu hadisidir: Bana, kendisinden razı olunan kişilerden olan ve benim nazarımda da insanları memnun edenlerden olan Ömer, “İkindi namazından sonra (nâfile) namaz kılınmaz” hadisini rivayet etti. Şeyh şöyle dedi: O, İbn Abbas’ın, sıkıntı anında söylenecek söz ile ilgili hadisini ve Rasûlullah’ın (sav) isrâ gecesinde Hz. Musa’yı ve diğerlerini gördüğüne dair hadisi de dinlemiştir. Ebû Davud şöyle demiştir: Yazîd ed-Dâlânî’nin hadisini Ahmed b. Hanbel’e söyledim, şöyle dedi: Yezîd ed-Dâlânî, Katâde’nin talebelerinden sayılmaz. Şeyh, Buhârî’nin sözünü kastederek, Ebû Halide d-Dâlânî’nin Katâde’den semaı bilinmemektedir dedi. Ebû Davud şöyle dedi: Rivâyetin baş tarafını İbn Abbas’tan bir cemâat rivâyet etmiş, ancak bundan bir şey söylemediler. İkrime şöyle dedi: Hz. Peygamber (sav) korunmuş idi. Hz. Âişe de Rasûlullah’ın (sav) şöyle söylediğini rivayet etti: “Benim gözlerim uyur, fakat kalbim uyumaz.”


    Öneri Formu
137320 BS000601 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, I, 184

Bize Ebû'l-Hasan Ali b. Ahmed b. Abdân, ona Ahmed b. Ubeyd es-Saffâr, ona Muhammed b. Şâzân el-Cevherî, ona Zekeriya b. Adiy, ona Abdüsselam b. Harb, ona Yezîd ed-Dâlânî, ona Katâde, ona Ebû'l-Âliye, ona da İbn Abbas (ra) şöyle haber verdi: "Rasûlullah (sav) secdede iken uyukladı, hatta hafifçe horladı. Ben, "- Ey Allah'ın Rasûlü, uyudunuz" dedim. Buyurdu ki: "- Abdest, ancak yatarak uyuyana gerekir. Çünkü insan uzanıp yattığında mafsalları gevşer." Bunu bir cemamat, Abdüsselam b. Harb'dan bu şekilde rivayet etti. Bazıları hadiste şu ifadeyi kullandılar: "Abdest, ancak uzanarak yatana gerekir. Çünkü insan uzanarak yattığı zaman mafsalları gevşer."


    Öneri Formu
137319 BS000600 Beyhaki, Sünenü'l Kübra, I, 184


    Öneri Formu
170151 MK009763 Taberani, el-Mu'cemu'l-Kebir, IX, 357


    Öneri Formu
183573 DK000596 Darekutni, Sünen, I, 158


    Öneri Formu
272913 NM007679-2 Hakim, el-Müstedrek, VII, 2673 (4/213)


    Öneri Formu
197290 BMS000164 Beyhaki ,Ma’rifetu’s- Sunen Ve’l- Âsâr, I, 209


    Öneri Formu
183666 DK000658 Darekutni, Sünen, I, 172


    Öneri Formu
183667 DK000659 Darekutni, Sünen, I, 172


    Öneri Formu
188393 NM000116 Hakim, el-Müstedrek, I, 54 (1/40)