حدثنا أحمد بن أشكاب قال حدثنا محمد بن فضيل عن ليث عن محمد بن عمرو بن عطاء عن بن عباس عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : من نام وبيده غمر قبل أن يغسله فأصابه شيء فلا يلومن إلا نفسه
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166357, EM001219
Hadis:
حدثنا أحمد بن أشكاب قال حدثنا محمد بن فضيل عن ليث عن محمد بن عمرو بن عطاء عن بن عباس عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : من نام وبيده غمر قبل أن يغسله فأصابه شيء فلا يلومن إلا نفسه
Tercemesi:
Bize Ahmed b. İşkâb, ona Muhammed b. Fudayl, ona Leys (b. Ebu Süleym), ona Muhammed b. Amr b. Atâ ona da (Abdullah) b. Abbas, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Kim eline bulaşmış bir pislik olduğu halde onu yıkamadan uyursa başına bir şey geldiğinde sadece kendini ayıplasın."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1219, /925
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Amiri (Muhammed b. Amr b. Ata b. Ayyaş b. Alkame)
3. Leys b. Ebu Süleym el-Kuraşi (Leys b. Eymen b. Züneym)
4. Ebu Abdurrahman Muhammed b. Fudayl ed-Dabbî (Muhammed b. Fudayl b. Ğazvan b. Cerîr)
5. Ahmed b. İşkab el-Hadrami (Ahmed b. Mücemmi')
Konular:
Adab, yatma-kalkma adabı
Temizlik, elleri yıkamak, yeme-içmeden önce-sonra
حدثنا موسى قال حدثنا حماد بن سلمة عن سهيل عن أبيه عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : من بات وبيده غمر فأصابه شيء فلا يلومن إلا نفسه
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166358, EM001220
Hadis:
حدثنا موسى قال حدثنا حماد بن سلمة عن سهيل عن أبيه عن أبي هريرة عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : من بات وبيده غمر فأصابه شيء فلا يلومن إلا نفسه
Tercemesi:
Bize Musa (b. İsmail), ona Hammad b. Seleme, ona Süheyl (b. Ebu Salih), ona babası (Ebu Salih es-Semmân), ona da Ebu Hüreyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: "Kim elinde bir kir olduğu halde geceler de ona (zarar verecek) bir şey isabet ederse bundan dolayı sadece kendini suçlasın."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1220, /925
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Yezid Süheyl b. Ebu Salih es-Semmân (Süheyl b. Zekvan)
4. Ebu Seleme Hammad b. Seleme el-Basrî (Hammad b. Seleme b. Dînar)
5. Ebu Seleme Musa b. İsmail et-Tebûzeki (Musa b. İsmail)
Konular:
Adab, yatma-kalkma adabı
Adab, yeme - içme adabı
Temizlik, elleri yıkamak, yeme-içmeden önce-sonra
حدثنا عبد الله بن محمد قال حدثنا عمرو بن طلحة قال حدثنا أسباط عن سماك بن حرب عن عكرمة عن بن عباس قال جاءت فأرة فأخذت تجر الفتيلة فذهبت الجارية تزجرها فقال النبي صلى الله عليه وسلم : دعيها فجاءت بها فألقتها على الخمرة التي كان قاعدا عليها فاحترق منها مثل موضع درهم فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم إذا نمتم فأطفئوا سرجكم فان الشيطان يدل مثل هذه فتحرقكم
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166361, EM001222
Hadis:
حدثنا عبد الله بن محمد قال حدثنا عمرو بن طلحة قال حدثنا أسباط عن سماك بن حرب عن عكرمة عن بن عباس قال جاءت فأرة فأخذت تجر الفتيلة فذهبت الجارية تزجرها فقال النبي صلى الله عليه وسلم : دعيها فجاءت بها فألقتها على الخمرة التي كان قاعدا عليها فاحترق منها مثل موضع درهم فقال رسول الله صلى الله عليه وسلم إذا نمتم فأطفئوا سرجكم فان الشيطان يدل مثل هذه فتحرقكم
Tercemesi:
— İbni Abbas (Radiyailahu anhüma) 'dan rivayet edildiğine göre, şöyle anlatmıştır:
— Bir fare gelip lâmba fitilini çekmeye başladı. Hizmetçi cariye de onu engellemeye koyuldu. Bunun üzerine Peygamber (Saüdkıhü Aleyhi ve Sellem): .
«Bırak onu!» buyurdu. Sonra o fare ateşli fitili getirip Hz. Peygamberin üzerinde oturmuş olduğu seccadenin üstüne bıraktı. Böylece seccadeden bir para yeri kadar yandı. Bu olay üzerine Peygamber,SallaUaJıü Aleyhi ve Sellem) göyle buyurdu:
«Uyuyacağınız zaman lâmbalarınızı söndürünüz; çünkü Şeytan "bunun gibi hareket eder de, sizi yakar.»[1178]
Bu Hadîs-i Şerîf'i aynı senedlerle Ebû Davud rivayet etmiştir. Kita-bu'l-Edeb, hadis ; 5247. Bundan önceki hadîse ve açıklamasına bakılsın.[1179]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1222, /927
Senetler:
()
Konular:
Kaplar, korunması
Kültürel hayat, kapların ağzını örtmek
Şeytan, sembolizmi, bağlanması
حدثنا معاذ بن فضالة قال حدثنا هشام الدستوائي عن يحيى هو بن أبي كثير عن أبي سلمة قال حدثني ربيعة بن كعب قال : كنت أبيت عند باب النبي صلى الله عليه وسلم فأعطيه وضوءه قال فأسمعه الهوي من الليل يقول سمع الله لمن حمده وأسمعه الهوي من الليل يقول الحمد لله رب العالمين
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166356, EM001218
Hadis:
حدثنا معاذ بن فضالة قال حدثنا هشام الدستوائي عن يحيى هو بن أبي كثير عن أبي سلمة قال حدثني ربيعة بن كعب قال : كنت أبيت عند باب النبي صلى الله عليه وسلم فأعطيه وضوءه قال فأسمعه الهوي من الليل يقول سمع الله لمن حمده وأسمعه الهوي من الليل يقول الحمد لله رب العالمين
Tercemesi:
Bize Muaz b. Fedale, ona Hişam (b. Abdullah) ed-Destüvâî, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Ebu Seleme, ona da Rabî'a b. Malik şöyle haber vermiştir: Ben Hz. Peygamber'in (sav) kapısının yanında yatardım ve ona abdest suyunu verirdim. Rabî'a şöyle devam etmiştir: Gecenin bir vaktinde Hz. Peygamber (sav) 'Semiallahu limen hamideh' (Allah hamdedenin hamdini işitir) sözünü işitirdim. Yine Hz. Peygamber (sav) 'Elhamdülillahi rabbi'l-âlemîn' (Âlemlerin Rabbi Allah'a hamdolsun) sözünü gecenin bir vaktinde işitirdim.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1218, /924
Senetler:
1. Rabî'a b. Malik el-Eslemî (Rabî'a b. Kab b. Malik b. Amr)
2. Ebu Seleme b. Abdurrahman ez-Zuhrî (Abdullah b. Abdurrahman b. Avf b. Abduavf)
3. Ebu Nasr Yahya b. Ebu Kesir et-Tâî (Yahya b. Salih b. Mütevekkil)
4. Hişam b. Ebu Abdullah ed-Destevâî (Hişam b. Senber)
5. Ebu Zeyd Muaz b. Fedale ez-Zehrani (Muaz b. Fedale)
Konular:
Abdest, alınış şekli
Dua, abdest duası
Hz. Peygamber, duaları
Hz. Peygamber, hizmetçileri, köleleri
Sahabe, Hz. peygamber'e hizmeti
حدثنا عبد الله بن يزيد قال حدثنا سعيد بن أبي أيوب قال حدثني يزيد بن عبد الله بن الهاد عن نافع عن بن عمر قال قال عمر رضي الله عنه : إن النار عدو فاحذروها فكان بن عمر يتبع نيران أهله ويطفئها قبل أن يبيت
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166365, EM001225
Hadis:
حدثنا عبد الله بن يزيد قال حدثنا سعيد بن أبي أيوب قال حدثني يزيد بن عبد الله بن الهاد عن نافع عن بن عمر قال قال عمر رضي الله عنه : إن النار عدو فاحذروها فكان بن عمر يتبع نيران أهله ويطفئها قبل أن يبيت
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Yezid, ona Said b. (Miklas) Ebu Eyyüb, ona Yezid b. Abdullah b. Hâd, ona Nafi', ona da (Abdullah) b. Ömer, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu haber vermiştir: Ateş, düşmandır, ondan korunun. Abdullah b. Ömer, ailesinin yaktığı ateşleri kontrol eder ve uyumadan önce onları söndürürdü.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1225, /928
Senetler:
0. Mevkuf (Mevkuf)
1. Ebu Hafs Ömer b. Hattab el-Adevî (Ömer b. Hattab b. Nüfeyl b. Abdüluzza)
2. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
3. Nafi' Mevlâ İbn Ömer (Ebu Abdullah Nafi')
4. Ebu Abdullah Yezid b. Hâd el-Leysî (Yezid b. Abdullah b. Üsame b. Hâd)
5. Ebu Yahya Said b. Miklas el-Huzaî (Said b. Miklas)
6. Ebu Abdurrahman Abdullah b. Yezid el-Adevî (Abdullah b. Yezid)
Konular:
Adab, yatma-kalkma adabı
Güvenlik, Malı koruyup kollamak gerek
Kaplar, korunması
Zihin İnşası, İslamın Zihin İnşası
حدثنا أحمد بن يونس قال حدثنا أبو بكر عن يزيد بن أبي زياد عن عبد الرحمن بن أبي أنعم عن أبي سعيد قال : استيقظ النبي صلى الله عليه وسلم ذات ليلة فإذا فأرة قد أخذت الفتيلة فصعدت بها إلى السقف لتحرق عليهم البيت فلعنها النبي صلى الله عليه وسلم وأحل قتلها للمحرم
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166362, EM001223
Hadis:
حدثنا أحمد بن يونس قال حدثنا أبو بكر عن يزيد بن أبي زياد عن عبد الرحمن بن أبي أنعم عن أبي سعيد قال : استيقظ النبي صلى الله عليه وسلم ذات ليلة فإذا فأرة قد أخذت الفتيلة فصعدت بها إلى السقف لتحرق عليهم البيت فلعنها النبي صلى الله عليه وسلم وأحل قتلها للمحرم
Tercemesi:
— Ebû Saîd'den rivayet edildiğine göre, şöyle anlatmıştır : — Bir gece Peygamber (Sallallahü. Aleyhi ve Sellem) uykudan uyandı. Birden bir fare lâmba fitilini alıp, onların üzerine evi yakmak için, onu dama çıkardı. Bunun üzerine Peygamber (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) o fareye lanet etti ve hac için ihrama girenin, onu öldürmesini helâl kıldı.[1180]
Farelerin sayılamayacak kadar zararları vardır.Ocakları söndüren veba hastalığını taşımalarından tutun da, çarşı ve mahalle yangınlarına kadar sebebiyet Verdikleri felaketleri hatırlamak kâfi gelir. Hac için ihrama, girildiği zaman ay-.,hayvanlarını öldürmek yasaklanmıştır. Bunlar arasında yılan, akrep, kuduz köpek gibi hayvanlar istisna edilmiştir. Bunlar öldürü-lebilir ve öldürülmelerinden dolayı da; ödenmesi gereken sadaka cezası yoktur. Fare de bu zararlı hayvanlar arasında sayıldığından, onun da öldürülmesi yasaklanmamıştır.[1181]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1223, /927
Senetler:
()
Konular:
Hac, İhramlıyken öldürülebilecek hayvanlar
Hayvanlar, hayvanlar hakkında övgü ve yergi
Hayvanlar, öldürmek/ zarar vermek
HZ. PEYGAMBER'İN EŞYALARI
Hz. Peygamber, ev hayatı
Hz. Peygamber, evindeki eşyalar
Kaplar, korunması
Kültürel hayat, kapların ağzını örtmek
Lanet, Hz. Peygamber'in laneti
حدثنا أبو نعيم قال حدثنا بن عيينة عن الزهري عن سالم عن أبيه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : لا تتركوا النار في بيوتكم حين تنامون
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166364, EM001224
Hadis:
حدثنا أبو نعيم قال حدثنا بن عيينة عن الزهري عن سالم عن أبيه عن النبي صلى الله عليه وسلم قال : لا تتركوا النار في بيوتكم حين تنامون
Tercemesi:
— Salim'in babasından rivayet edildiğine göre, Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
«Uyuduğunuz zaman evlerinizde ateş bırakmayınız.»
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1224, /928
Senetler:
()
Konular:
Teşvik Edilenler, Tedbir almak/tedbirli olmak
حدثنا بشر بن الحكم قال حدثنا محمد بن ربيعة عن السائب بن عمر عن أبي مليكة عن بن عباس : أنه كان إذا مطرت السماء يقول يا جارية أخرجي سرجي أخرجي ثيابي ويقول ونزلنا من السماء ماء مباركا
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166369, EM001228
Hadis:
حدثنا بشر بن الحكم قال حدثنا محمد بن ربيعة عن السائب بن عمر عن أبي مليكة عن بن عباس : أنه كان إذا مطرت السماء يقول يا جارية أخرجي سرجي أخرجي ثيابي ويقول ونزلنا من السماء ماء مباركا
Tercemesi:
İbni Abbâs (Radiyallahu anhüma) 'dan rivayet edildiğine göre, yağmur yağdığı zaman kendisi şöyle derdi :
«Ey cariye! Eğerimi çıkar, elbisemi çıkar, hazırla.» Sonra;
«Biz, gökten mübarek bir su indirdik.» Âyet-i Kerîmesini okurdu. (Kaf Sûresi, âyet: 9).[1190]
Bu haber için başka bir kaynak bulunamadığı gibi, açıklamasına da rastlanamamıştır. Konu, yağmuru hayır ve berekete yormak olduğunu itibar ederek ibni Abbas'ın sözlerinden maksadın şu olduğu söylenebilir': Bitkilerle hayvanların yaşayıp gelişmesine sebep olan yağmur gibi çok. önemli bir nîmet Hicaz Yarımadasına senenin sayılı birkaç gününde düşer. Bu bakımdan yağmura hasret fazladır^, her an özlenir. İşte yağmur belirtisi olduğu zaman İbni Abbas hazretlerinin sevindiği ve çıkıp dolaşmak üzere hizmetçisinden etinin eğeritıİ-ve- elbisesini hazırlamasını istediği ve belki de, bahçesiyle ilgilenmek için çıkmak arzusunu duyduğu sezilmektedir. Bu bereketli anı da, bizzat Allah kelâmı olan Kâf Sûresinin 9. Âyet-i Kerîmesini okuyarak dile getiriyordu:
«Biz, gökten mübarek bir yağmur indirdik.»[1191]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1228, /929
Senetler:
()
Konular:
Doğa Tasavvuru, Tabiat hadiseleri karşısında gösterilen tavır
Doğal Kaynaklar, yağmur
Hz. Peygamber, ayetleri tefsiri
Hz. Peygamber, beşer olarak
Hz. Peygamber, hizmetçileri, köleleri
Kur'an, Ayet Yorumu
Zihin İnşası, İslamın Zihin İnşası
حدثنا إسحاق بن أبي إسرائيل قال حدثنا النضر بن علقمة أبو المغيرة عن داود بن علي عن أبيه عن بن عباس : أن النبي صلى الله عليه وسلم أمر بتعليق السوط في البيت
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166371, EM001229
Hadis:
حدثنا إسحاق بن أبي إسرائيل قال حدثنا النضر بن علقمة أبو المغيرة عن داود بن علي عن أبيه عن بن عباس : أن النبي صلى الله عليه وسلم أمر بتعليق السوط في البيت
Tercemesi:
İbni Abbas (Radiyallahu anh) 'dan rivayet edildiğine göre, Peygamber (SaUüUahü Aleyhi ve Sellem) odaya kamçı asmayı emretmiştir.[1192]
Aİle Feisine karşı saygılı olmak, aile hayatının düzenini ve huzurunu teşkil eden esastır. İnsanların yaratılışı icabı bü saygı yalnız iç duygu ile kemâle gelmez. Hareketlerin ceza İle ayarlanması ve saygının bu ceza usûlü ile takviyesi gerekir. Güzel ve iyî tavsiyeler yanında, bunlara aykırı davranıldığı zaman ceza usûlünün konması hep ahlâkın korunması içindir. Bunun. için aile fertleri tarafından suç işlendiği zaman bu suçun kırbaçla cezalan dırılacağını bildirir mahiyette aile reisinin odanın bir yerine kırbacını asması koruyucu bir tedbirdir.[1193]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1229, /930
Senetler:
()
Konular:
Hz. Peygamber, evindeki eşyalar
حدثنا مسدد قال حدثنا يحيى بن سعيد عن بن عجلان قال حدثنا القعقاع بن حكيم عن جابر بن عبد الله قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : إياكم والسمر بعد هدوء الليل فإن أحدكم لا يدري ما يبث الله من خلقه غلقوا الأبواب وأوكئوا السقاء وأكفئوا الإناء وأطفئوا المصابيح
Öneri Formu
Hadis Id, No:
166372, EM001230
Hadis:
حدثنا مسدد قال حدثنا يحيى بن سعيد عن بن عجلان قال حدثنا القعقاع بن حكيم عن جابر بن عبد الله قال قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : إياكم والسمر بعد هدوء الليل فإن أحدكم لا يدري ما يبث الله من خلقه غلقوا الأبواب وأوكئوا السقاء وأكفئوا الإناء وأطفئوا المصابيح
Tercemesi:
— Cabir ibni Abdullah'dan rivayet edildiğine göre, demiştir ki: — Peygamber- (SûüaUahü Aleyhi ve Seilem) şöyle buyurdu:
«Gece sükûneti bastırdıktan sonra toplantıdan sakınınız. Çünkü Allah Teâlâ, malhlûkatından no dağıtıp yayacağını, sizden hiç biriniz bilemez. Kapıları kilitleyiniz, su kablarını kapayıp bağlayınız, kab-kacağı tersyüz edip örtünüz ve lâmbaları söndürünüz.»[1194]
Mühim ve zarurî işler dışında geceleyin bilhassa çocukların evden dışarı çıkıp toplanmalarında ve dolaşmalarında çeşitli zararlar sayılabilir. Hırsızlık, soygun,' kurt ve kbpek saldırısı gibi haller daha ziyade geceleyin olur. İnsanlar geceleyin etrafı karanlıktan dolayı göremez, fakct bazı hayvanlar gece karanlığında çevreyi gördükleri için dolaşmaya başlarlar. Bunların ne olduğunu İnsanlar bilemez. Bu bakımdan da korunmak lâzım, kapıları kilitleyip evdeki tedbirleri- almak gerekir. Bu hususta bilgi İçin 1221 sayılı Hadîs-'i Şerifin açıklamasına bakılsın.[1195]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Buhârî, el-Edebü'l-Müfred, 1230, /930
Senetler:
1. Cabir b. Abdullah el-Ensârî (Cabir b. Abdullah b. Amr b. Haram b. Salebe)
2. Ka'ka' b. Hakîm el-Kinanî (Ka'ka' b. Hakîm)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Aclân el-Kuraşî (Muhammed b. Aclân)
4. Ebu Said Yahya b. Said el-Kattan (Yahya b. Said b. Ferruh)
5. Müsedded b. Müserhed el-Esedî (Müsedded b. Müserhed b. Müserbel b. Şerik)
Konular:
Güvenlik, Malı koruyup kollamak gerek
Kaplar, korunması
Kültürel hayat, kapların ağzını örtmek
Sohbet, gece sohbeti
Zihin İnşası, gece tasavvuru
Giriş