حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا شَبَابَةُ ح وَحَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ - الْمَعْنَى - أَخْبَرَنَا عُثْمَانُ بْنُ عُمَرَ عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ بِإِسْنَادِ ابْنِ حَنْبَلٍ عَنْ حَمَّادٍ وَمَعْنَاهُ قَالَ "بِإِقَامَةٍ وَاحِدَةٍ لِكُلِّ صَلاَةٍ وَلَمْ يُنَادِ فِى الأُولَى وَلَمْ يُسَبِّحْ عَلَى أَثَرِ وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا." [قَالَ مَخْلَدٌ لَمْ يُنَادِ فِى وَاحِدَةٍ مِنْهُمَا .]

Açıklama: İsnadın bütünü için bk. D001926.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 65, /450

حَدَّثَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ وَمَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ وَمُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى - الْمَعْنَى - قَالُوا حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ ابْنِ طَاوُسٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ "أَنَّ مُعَاوِيَةَ قَالَ لَهُ أَمَا عَلِمْتَ أَنِّى قَصَّرْتُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِمِشْقَصِ أَعْرَابِىٍّ عَلَى الْمَرْوَةِ." [- زَادَ الْحَسَنُ فِى حَدِيثِهِ - بحَجَّتِهِ.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 24, /422

أَخْبَرَنَا أَبُو عَلِىٍّ الرُّوذْبَارِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ دَاسَةَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا ابْنُ السَّرْحِ وَمَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ حَدَّثَنِى مَنْ سَمِعَ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ أَبُو الْقَاسِمِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِذَا كَانَ أَحَدُكُمْ فِى الشَّمْسِ وَقَالَ مَخْلَدٌ فِى الْفَىْءِ فَقَلَصَ عَنْهُ الظِّلُّ فَصَارَ بَعْضُهُ فِى الشَّمْسِ وَبَعْضُهُ فِى الظِّلِّ فَلْيَقُمْ ». {ق} قَالَ الشَّيْخُ وَفِى رِوَايَةِ أَبِى الْمُنِيبِ الْعَتَكِىِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُرَيْدَةَ عَنْ أَبِيهِ مَرْفُوعًا فِى النَّهْىِ عَنْ ذَلِكَ وَهَذَا يُحْتَمَلُ أَنْ يَكُونَ أَرَادَ كَيْلاَ يَتَأَذَّى بِحَرَارَةِ الشَّمْسِ كَمَا رُوِىَ عَنْ قَيْسٍ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّهُ جَاءَ وَالنَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- يَخْطُبُ فَقَامَ فِى الشَّمْسِ فَأُمِرَ بِهِ فَحُوِّلَ إِلَى الظِّلِّ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Cumu'a 5987, 6/412

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عِكْرِمَةَ - أَحْسَبُهُ - عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ "ضَالَّةُ الإِبِلِ الْمَكْتُومَةِ غَرَامَتُهَا وَمِثْلُهَا مَعَهَا."

Bize Mahled b. Halid, ona Abdurrezzak, ona Mamer, ona Amr b. Müslim, ona İkrime ve ona da -zannediyorum-Ebu Hureyre'nin (ra) rivayet ettiğine göre bulunduğu halde alınıp saklanan yitik bir deve hakkında Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Ceza olarak o deve ile bir benzeri daha verilir."

Açıklama: Hadisteki ifade, kayıp malları bulan birinin, onu asıl sahibine vermek konusunda titiz davranmasını sağlamak ve kendi zimmetine geçirmekten kaçınmasını temin etmek amacını taşımaktadır. İslâm hukukçularına göre de bulan kişi deveyi helâk edecek olsa, ceza olarak iki mislini değil, sadece değerini ödemesi gerekir. Rivayete göre Hz. Ömer, bu hadisin hükmünü uygulamış, ancak bu cezanın getirdiği zorluk sebebiyle insanların kayıp deveyi koruma altına almaktan kaçındıkları ve bu yüzden daha çok devenin telef olduğu görülünce Hz. Osman döneminde bu uygulamadan vazgeçilmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Lukata 18, /402

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ "أَنَّهُ أُخْبِرَ بِقَوْلِ عَائِشَةَ رضى الله عنها إِنَّ الْحَجَرَ بَعْضُهُ مِنَ الْبَيْتِ . فَقَالَ ابْنُ عُمَرَ وَاللَّهِ إِنِّى لأَظُنُّ عَائِشَةَ إِنْ كَانَتْ سَمِعَتْ هَذَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِنِّى لأَظُنُّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم لَمْ يَتْرُكِ اسْتِلاَمَهُمَا إِلاَّ أَنَّهُمَا لَيْسَا عَلَى قَوَاعِدِ الْبَيْتِ وَلاَ طَافَ النَّاسُ وَرَاءَ الْحِجْرِ إِلاَّ لِذَلِكَ."

Bize Mahled b. Halid, ona Abdurrezzak, ona Mamer, ona ez-Zührî, ona Salim, ona da İbn Ömer (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Kendisine Hz. Aişe'nin (ra), Hicr'in bir kısmı Kâbe'ye dahildir dediği haber verilmişti. Bunun üzerine İbn Ömer şöyle dedi: Vallahi, biliyorum Aişe bunu Rasulullah'tan (sav) duymuştur. Yine biliyorum ki Rasulullah (sav) Kâbe'nin, Hz. İbrahim tarafından atılan temelleri üzerinde olmadığı için bu iki rükne istilâmı terk etmiştir. Halk da bu yüzden Hicr'in dışından tavaf yapmaktadırlar."

Açıklama: Hicr; Kâbe’nin kuzey cephesinde, Irakî ve Şamî rükünler arsında bulunan ve yarım daire şeklinde bir duvarla çevrili olan yerdir. Rivayete göre Hz. İsmail buraya defnedilmiştir. Hz. Peygamber 35 yaşında iken, Kureyş Kâbe’yi yeniden bina etmiş, ancak malî imkânsızlık yüzünden binayı Hz. İbrahim’in yaptığı genişlikte tutmamışlar, Hicr bölgesini Kâbe’nin dışında bırakmışlardı. Hicr bölgesinin Kâbe’ye dahil olması hasebiyle tavaf, bunun dışından yapılmalıdır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Menâsik 48, /437

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ وَابْنُ أَبِى خَلَفٍ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم "مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَمَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا رَوَاهُ يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ.]

Bize Mahled b. Halid ve İbn Ebu Halef -benzer lafızlarla-, onlara Süfyan, ona ez-Zührî, ona Ebu Seleme ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları bağışlanır. Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Kadir gecesini ibadetle geçirirse geçmiş günahları bağışlanır." [Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi aynı şekilde Yahya b. Ebu Kesir ve Muhammed b. Amr da Ebu Seleme'den rivayet etmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Şehru Ramazan 319, /323

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ وَابْنُ أَبِى خَلَفٍ - الْمَعْنَى - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ يَبْلُغُ بِهِ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم "مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَمَنْ قَامَ لَيْلَةَ الْقَدْرِ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ." [قَالَ أَبُو دَاوُدَ وَكَذَا رَوَاهُ يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ وَمُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ.]

Bize Mahled b. Halid ve İbn Ebu Halef -benzer lafızlarla-, onlara Süfyan, ona ez-Zührî, ona Ebu Seleme ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları bağışlanır. Her kim inanarak ve (karşılığını Allah'tan) bekleyerek Kadir gecesini ibadetle geçirirse geçmiş günahları bağışlanır." [Ebû Davud dedi ki: Bu hadisi aynı şekilde Yahya b. Ebu Kesir ve Muhammed b. Amr da Ebu Seleme'den rivayet etmiştir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Şehru Ramazan 319, /323

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ الشَّعِيرِىُّ حَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ صَالِحٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ عَنْ حُجْرِ بْنِ عَنْبَسٍ عَنْ وَائِلِ بْنِ حُجْرٍ "أَنَّهُ صَلَّى خَلْفَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَجَهَرَ بِآمِينَ وَسَلَّمَ عَنْ يَمِينِهِ وَعَنْ شِمَالِهِ حَتَّى رَأَيْتُ بَيَاضَ خَدِّهِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 173, /217

حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى عُبَيْدٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الأَكْوَعِ قَالَ "كَانَ بَيْنَ مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَبَيْنَ الْحَائِطِ كَقَدْرِ مَمَرِّ الشَّاةِ."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Salât 223, /252

أَخْبَرَنَا أَبُو عَلِىٍّ الرُّوذْبَارِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ دَاسَةَ حَدَّثَنَا أَبُو دَاوُدَ حَدَّثَنَا مَخْلَدُ بْنُ خَالِدٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ قَالَ أُخْبِرْتُ عَنْ عُثَيْمِ بْنِ كُلَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ : أَنَّهُ جَاءَ إِلَى النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ : قَدْ أَسْلَمْتُ. فَقَالَ لَهُ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- :« أَلْقِ عَنْكَ شَعَرَ الْكُفْرِ ». يَقُولُ احْلِقْ. قَالَ وَأَخْبَرَنِى آخَرُ أَنَّ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ لآخَرَ مَعَهُ :« أَلْقِ عَنْكَ شَعَرَ الْكُفْرِ وَاخْتَتِنْ ».

• Beyhakî Sünen-i Kebir Tahâret 826, 2/31