وَقَالَ أَبُو الْوَلِيدِ عَنْ شُعْبَةَ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرًا قَالَ: "لَمَّا قُتِلَ أَبِى جَعَلْتُ أَبْكِى وَأَكْشِفُ الثَّوْبَ عَنْ وَجْهِهِ، فَجَعَلَ أَصْحَابُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم يَنْهَوْنِى وَالنَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لَمْ يَنْهَ. وَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لاَ تَبْكِيهِ أَوْ مَا تَبْكِيهِ، مَا زَالَتِ الْمَلاَئِكَةُ تُظِلُّهُ بِأَجْنِحَتِهَا حَتَّى رُفِعَ."

Bize Ebu Velid (Hişam b. Abdülmelik), ona Şu'be (b. Haccâc), ona da (Muhammed) b. Münkedir, Câbir'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Babam (Uhud'da) şehit edilince ağlamaya başladım. Babamın yüzündeki örtüyü açacak olduğumda, Hz. Peygamber (sav) bir şey demediği halde, ashabı bana mani oldular. Hz. Peygamber (sav) sadece 'Baban için ağlama, hem neden ağlıyorsun ki? Melekler, babanı cenazesi göğe kaldırılıncaya kadar kanatlarıyla gölgelemeye devam etmektedir' buyurdu."

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Hişâm b. Abdülmelik arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Meğâzî 26, 2/66

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ يُوسُفَ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ هِلاَلٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ قَالَ: "شَكَوْنَا إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ أُحُدٍ فَقُلْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ الْحَفْرُ عَلَيْنَا لِكُلِّ إِنْسَانٍ شَدِيدٌ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم احْفِرُوا وَأَعْمِقُوا وَأَحْسِنُوا، وَادْفِنُوا الاِثْنَيْنِ وَالثَّلاَثَةَ فِى قَبْرٍ وَاحِدٍ. قَالُوا فَمَنْ نُقَدِّمُ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ قَدِّمُوا أَكْثَرَهُمْ قُرْآنًا. قَالَ فَكَانَ أَبِى ثَالِثَ ثَلاَثَةٍ فِى قَبْرٍ وَاحِدٍ."

Bize Muhammed b. Beşşâr, ona İshak b. Yusuf, ona Süfyan, ona Eyyûb, ona Humeyd b. Hilal, ona da Hişam b. Âmir şöyle rivayet etmiştir: "Uhud gününde Rasulullah’a (sav) ricada bulunarak 'Ey Allah’ın Rasulü! Her bir şehit için bir mezar kazmak bize ağır gelecek' dedik. Rasulullah (sav) da bunun üzerine 'Siz mezarları derin ve güzelce kazın. Tek bir kabre iki ya da üç kişiyi birlikte defnedin' buyurdu. Ashâb 'Peki ey Allah’ın Rasulü! Hangisini kabirde öne koyalım?' deyince, 'Kur'an’ı daha çok bilenleri' buyurdu. Hişam 'Babam aynı kabirdeki üç kişinin üçüncüsü idi' diye ilave etmiştir."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Cenâiz 2012, /2219

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ الْقَعْنَبِىُّ أَنَّ سُلَيْمَانَ بْنَ الْمُغِيرَةِ حَدَّثَهُمْ عَنْ حُمَيْدٍ - يَعْنِى ابْنَ هِلاَلٍ - عَنْ هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ قَالَ: "جَاءَتِ الأَنْصَارُ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَوْمَ أُحُدٍ، فَقَالُوا أَصَابَنَا قَرْحٌ وَجَهْدٌ فَكَيْفَ تَأْمُرُنَا؟ قَالَ احْفِرُوا وَأَوْسِعُوا وَاجْعَلُوا الرَّجُلَيْنِ وَالثَّلاَثَةَ فِى الْقَبْرِ. قِيلَ فَأَيُّهُمْ يُقَدَّمُ قَالَ أَكْثَرُهُمْ قُرْآنًا." [قَالَ أُصِيبَ أَبِى يَوْمَئِذٍ عَامِرٌ بَيْنَ اثْنَيْنِ أَوْ قَالَ وَاحِدٌ.]

Bize Abdullah b. Mesleme el-Ka'nebî, ona Süleyman b. Muğîre, ona Humeyd b. Hilal, ona da Hişâm b. Âmir şöyle rivayet etmiştir: "Ensâr, Uhud gününde Rasulullah'a (sav) gelerek 'Biz (bu savaşta) yara aldık ve çok meşakkat çektik. Bize (kabirleri kazma konusunda) ne buyurursun? dediklerinde, Hz. Peygamber (sav) '(Kabirleri) kazın ve geniş tutun. Aynı kabre iki hatta üç kişiyi defnedin' buyurdu. Hangilerini (kıble yönünde) öne geçirelim? diye sorulunca 'Kur'an'ı daha çok bilenlerini' buyurdu." [(Hişâm) 'O gün babam Âmir de iki kişi ya da bir kişi ile defnedilmişti' dedi.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cenâiz 71, /750

حَدَّثَنَا أَبُو صَالِحٍ - يَعْنِى الأَنْطَاكِىَّ - أَخْبَرَنَا أَبُو إِسْحَاقَ - يَعْنِى الْفَزَارِىَّ - عَنِ الثَّوْرِىِّ عَنْ أَيُّوبَ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ هِلاَلٍ بِإِسْنَادِهِ وَمَعْنَاهُ، زَادَ فِيهِ وَأَعْمِقُوا.

Bize Ebu Salih el-Antâkî, Ebu İshak el-Fezârî, ona Sevrî, ona Eyyûb, ona da Humeyd b. Hilal hadisi bu isnadla ve önceki hadis ile aynı manada rivayet etmiştir. Ancak hadiste 'Derince kazınız' ibaresini de zikretmiştir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cenâiz 71, /751

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ - يَعْنِى ابْنَ هِلاَلٍ - عَنْ سَعْدِ بْنِ هِشَامِ بْنِ عَامِرٍ بِهَذَا الْحَدِيثِ.

Bize Musa b. İsmail, ona Cerîr, ona Humeyd b. Hilal, ona da Sa'd b. Hişâm b. Âmir bu hadisi rivayet etmiştir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cenâiz 71, /751