حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرٍ مُحَمَّدُ بْنُ أَبَانَ قَالَ: حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ عَنْ شَرِيكٍ عَنْ لَيْثٍ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا وَيُوَقِّرْ كَبِيرَنَا وَيَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَ عَنِ الْمُنْكَرِ" . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ . وَحَدِيثُ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رُوِىَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو مِنْ غَيْرِ هَذَا الْوَجْهِ أَيْضًا . - قَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ مَعْنَى قَوْلِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم " لَيْسَ مِنَّا " . يَقُولُ لَيْسَ مِنْ سُنَّتِنَا لَيْسَ مِنْ أَدَبِنَا . وَقَالَ عَلِىُّ بْنُ الْمَدِينِىِّ قَالَ يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ كَانَ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ يُنْكِرُ هَذَا التَّفْسِيرَ:" لَيْسَ مِنَّا" يَقُولُ لَيْسَ مِنْ مِثْلَنَا .

Bize Ebu Bekir Muhammed b. Ebân, ona Yezid b. Harun, ona Şerîk, ona Leys, ona İkrime, ona da İbn Abbâs, Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir: "Küçüklerimize şefkat, büyüklerimize saygı göstermeyen ve iyilikleri emredip kötülüklerden sakındırmayan bizden değildir." [Tirmizî şöyle dedi: Bu hadis, hasen garibtir. Amr b. Şuayb’ın, Muhammed b. İshâk’tan rivâyet ettiği hadis ise hasen sahihtir. Bu hadis, Abdullah b. Amr’dan aynı şekilde başka senetlerle de rivâyet edilmiştir. Bazı ilim adamları, "Rasûlullah (s.a.v.)’in bizden değildir" sözünün manasının 'Bizim sünnetimize uymamışlardır, bizim ahlakımıza uygun davranmamışlardır' şeklinde açıklamışlardır. Ali b. Medînî, Yahya b. Saîd’den naklen diyor ki: Sûfyân es Sevrî: 'Bizden değildir' sözünün; 'Bizim dinimizden değildir' şeklinde tefsir edilmesinden hoşlanmaz ve 'bizim gibi değillerdir' diye açıklardı.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Birr ve's-sıla 15, 4/322

حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ، أَنْبَأَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الْحَكَمِ، أَنْبَأَ ابْنُ وَهْبٍ، أَخْبَرَنِي مَالِكُ بْنُ خَيْرٍ الزِّيَادِيُّ، عَنْ أَبِي قَبيلٍ، عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ، أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، قَالَ: "لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يُجِلَّ كَبِيرَنَا، وَيَرْحَمْ صَغِيرَنَا، وَيَعْرِفْ لِعَالِمِنَا." [وَمَالِكُ بْنُ خَيْرٍ الزِّيَادِيُّ مِصْرِيٌّ ثِقَةٌ، وَأَبُو قَبِيلٍ تَابِعِيٌّ كَبِيرٌ.]

Bize Ebu'l-Abbâs Muhammed b. Ya'kûb, ona Muhammed b. Abdullah b. Abdülhakem, ona İbn Vehb, ona Mâlik b. Hayr ez-Ziyâdî, ona Ebû Kabîl, ona da Ubâde b. es-Sâmit, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Büyüklerimize hürmet göstermeyen, küçüklerimize de merhamet etmeyen kimse bizden değildir." [Mâlik b. Hayr ez-Ziyâdî, Mısırlı ve sika (güvenilir) bir ravidir. Ebû Kabîl ise tâbi'înin büyüklerindendir.]

• Hâkim en-Nîsâbûrî el-Müstedrek İlim 426, 1/288

حدثنا محمد بن سلام قال أخبرنا جرير عن محمد بن إسحاق عن عمرو بن شعيب عن أبيه عن عبد الله بن عمرو بن العاص قال قال رسول الله : ليس منا من لم يرحم صغيرنا ويوقر كبيرنا

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 358, /299

حدثنا اصبغ قال أخبرني بن وهب قال أخبرني مخرمة بن بكير عن أبيه : أنه رأى عبد الله بن جعفر يقبل زينب بنت عمر بن أبى سلمة وهي ابنة سنتين أو نحوه

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 365, /305

حَدثنا أَبُو نُعَيْمٍ، حَدثنا شَرِيكٌ، عَنْ لَيْثٍ، عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَبِي بَشِيرٍ، عَنْ عِكْرِمَةَ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، عَنِ النَّبِيِّ صَلى الله عَلَيه وسَلم، قَالَ: " لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا وَيُوَقِّرْ كَبِيرَنَا، وَيَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ، وَيَنْهَى عَنِ الْمُنْكَرِ."

• Abd b. Humeyd Müntehab Müsned-i Abd b. Humeyd İbn Abbas 586, 2/85

25868- حَدَّثَنَا ابْنُ عُيَيْنَةَ ، عَنِ ابْنِ أَبِي نَجِيحٍ ، عَنْ عُبَيْدِ اللهِ بْنِ عَامِرٍ ، عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْرٍو يَرْوِيهِ ، قَالَ : مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا , وَيَعْرِفْ حَقَّ كَبِيرِنَا , فَلَيْسَ مِنَّا.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Edeb 25868, 13/52

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن الْحُسَيْنِ بن نَصْرٍ الْحَذَّاءِ الْبَغْدَادِيُّ، حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بن عُبَيْدِ بن أَبِي كَرِيمَةَ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن سَلَمَةَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ الرَّحِيمِ، عَنْ أَبِي عَبْدِ الْمَلِكِ، عَنِ الْقَاسِمِ، عَنْ أَبِي أُمَامَةَ، قَالَ: بَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَمَعَهُ أَبُو بَكْرٍ، وَعُمَرُ، وَأَبُو عُبَيْدَةَ بن الْجَرَّاحِ رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهُمْ فِي نَفَرٍ مِنْ أَصْحَابِهِ إِذْ أُتِيَ بِقَدَحٍ فِيهِ شَرَابٌ، فَنَاوَلَهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَبَا عُبَيْدَةَ، فَقَالَ أَبُو عُبَيْدَةَ: أَنْتَ أَوْلَى بِهِ يَا نَبِيَّ اللَّهِ، قَالَ:"خُذْ"، فَأَخَذَ أَبُو عُبَيْدَةَ الْقَدَحَ، ثُمَّ قَالَ لَهُ قَبْلَ أَنْ يَشْرَبَ: خُذْ يَا نَبِيَّ اللَّهِ، قَالَ نَبِيُّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ:"اشْرَبْ، فَإِنَّ الْبَرَكَةَ فِي أَكَابِرِنَا، فَمَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا، وَيُجِلَّ كَبِيرَنَا فَلَيْسَ مِنَّا".

• Taberânî Mu'cem-i kebîr Sudey b. Aclan Ebu Ümame el-Bahilî 7895, 6/2067

حدثنا أبو العباس محمد بن يعقوب ثنا بحر بن نصر الخولاني ثنا عبد الله بن وهب أخبرني أبو صخر عن ابن قسيط عن أبي هريرة رضي الله عنه : أن رسول الله صلى الله عليه و سلم قال : من لم يرحم صغيرنا و يعرف حق كبيرنا فليس منا هذا حديث صحيح الإسناد و لم يخرجاه آخر كتاب البر و الصلة

• Hâkim en-Nîsâbûrî el-Müstedrek Birr ve's-sıla 7540, 9/209

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ حَيَّانَ، حَدَّثَنَا عُبَيْدُ بْنُ وَاقِدٍ، حَدَّثَنَا زُرْبِيٌّ، قَالَ: سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ قَالَ: جَاءَ شَيْخٌ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي حَاجَتِهِ فَأَبْطَئُوا عَنِ الشَّيْخِ أَنْ يُوَسِّعُوا لَهُ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «لَيْسَ مِنَّا مَنْ لَمْ يَرْحَمْ صَغِيرَنَا، وَيُوَقِّرْ كَبِيرَنَا»

• Ebû Ya'lâ el-Mevsılî Müsned-i Ebû Ya'la Enes b. Malik 4242, 7/238

حَدَّثَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ الْمَحْبُوبِىُّ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَسْعُودٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا الْعَوَّامُ بْنُ حَوْشَبٍ عَنْ شَهْرِ بْنِ حَوْشَبٍ عَنْ أَبِى أُمَامَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- : " أُوصِى الْخَلِيفَةَ مِنْ بَعْدِى بِتَقْوَى اللَّهِ وَأُوصِيهِ بِجَمَاعَةِ الْمُسْلِمِينَ أَنْ يُعَظِّمَ كَبِيرَهُمْ وَيَرْحَمَ صَغِيرَهُمْ وَيُوَقِّرَ عَالِمَهُمْ وَأَنْ لاَ يُضِرَّ بِهِمْ فَيُذِلَّهُمْ وَلاَ يُوحِشَهُمْ فَيُكْفِرَهُمْ وَأَنْ لاَ يَخْصِيَهُمْ فَيَقْطَعَ نَسْلَهُمْ وَأَنْ لاَ يُغْلِقَ بَابَهُ دُونَهُمْ فَيَأْكُلَ قَوِيُّهُمْ ضَعِيفَهُمْ."

Bize Ebu Abdullah el-Hâfız, ona Ebu’l-Abbas el-Mahbûbî, ona Saîd b. Mes’ud, ona Yezid b. Harun, ona el-'Avvam b. Havşeb, ona Şehr b. Havşeb, ona da Ebû Ümâme, Resûlullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etti: "Benden sonra gelecek olan yöneticiye Allah’tan korkmasını emrediyorum. Ona Müslüman toplumun büyüklerine saygılı, küçüklerine şefkatli davranmasını; âlimlerine hürmet etmesini ve değerlerini düşürmesine sebep olacağından dolayı onları incitmemesini; (insanları, kendilerine sunduğu imkanlara karşı) nankörlüğe sevk edeceğinden dolayı kendilerinden uzak kalmamasını; nesillerini kesmesine sebep olacağından dolayı onları iğdiş etmemesini; güçlülerinin zayıflarını yok etmesine sebep olacağından dolayı onlara karşı kapısını kapat(ıp kendi hallerine bırak)mamasını emrediyorum."

• Beyhakî Sünen-i Kebir Kıtâl-u ehl-i bağy 16722, 16/575