آكل كما يأكل العبد، وأجلس كما يجلس العبد

"Ben sıradan bir insanın yediği gibi yerim; ve yine sıradan bir insanın oturduğu gibi otururum."

Açıklama: Ebû Ya'la el-Mevsıli, Müsned-i Ebû Ya'la'da, Hz. Aişe'den merfu olarak [EYM004920] rivayet etmiştir. Abdurrezzak b. Hemmam, Musannef-i Abdurrezzak'ta [MA019543], [MA019554] aynı içeriği farklı ifadelerle nakletmiştir.

• Aclûnî Keşfu'l-Hafâ Harfü'l-hemze 15, 1/17

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا وُهَيْبٌ حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ يَحْيَى عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ - رضى الله عنه - قَالَ بَيْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم جَالِسٌ جَاءَ يَهُودِىٌّ ، فَقَالَ يَا أَبَا الْقَاسِمِ ضَرَبَ وَجْهِى رَجُلٌ مِنْ أَصْحَابِكَ . فَقَالَ « مَنْ » . قَالَ رَجُلٌ مِنَ الأَنْصَارِ . قَالَ « ادْعُوهُ » . فَقَالَ « أَضَرَبْتَهُ » . قَالَ سَمِعْتُهُ بِالسُّوقِ يَحْلِفُ وَالَّذِى اصْطَفَى مُوسَى عَلَى الْبَشَرِ . قُلْتُ أَىْ خَبِيثُ ، عَلَى مُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم فَأَخَذَتْنِى غَضْبَةٌ ضَرَبْتُ وَجْهَهُ . فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « لاَ تُخَيِّرُوا بَيْنَ الأَنْبِيَاءِ ، فَإِنَّ النَّاسَ يَصْعَقُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ، فَأَكُونُ أَوَّلَ مَنْ تَنْشَقُّ عَنْهُ الأَرْضُ ، فَإِذَا أَنَا بِمُوسَى آخِذٌ بِقَائِمَةٍ مِنْ قَوَائِمِ الْعَرْشِ ، فَلاَ أَدْرِى أَكَانَ فِيمَنْ صَعِقَ ، أَمْ حُوسِبَ بِصَعْقَةِ الأُولَى » .

Bize Musa b. İsmail, ona Vüheyb, ona Amr b. Yahya, ona babası (Yahya b. Umâre), ona da Ebu Saîd el-Hudrî (ra) şöyle demiştir: Rasulullah (sav) otururken bir Yahudi geldi ve “Ey Ebu Kasım, Sahabilerinden bir adam yüzüme vurdu” diye şikâyet etti. Rasulullah "Kim vurdu?" diye sordu. Yahudi “Ensâr'dan bir adam” dedi. Rasulullah (sav) "onu çağırın!" buyurdu. (Adam gelince) Hz. Peygamber (sav) "sen bu Yahudi'yi dövdün mü?" diye sordu. O adam da “Bu adamın çarşıda 'Musa'yı bütün beşeriyet Üzerine sü­züp seçen Allah'a yemin ederim ki' diye yemin ettiğini duydum. Ben de 'ey habis! Muhammed üzerine de mi (tercih etti)' dedim. O sıra­da beni ani bir öfke tuttu ve yüzüne vurdum” dedi. Bunun üzerine Peygamber (sav) "Peygamberler arasında birini diğerine hayırlı tutarak tercih yapmayınız. Çünkü kıyamet günü insanlar (o günün şid­detinden) bayılır. Toprağı (kabri) ilk açılacak kişi ben olurum. O anda Arş'ın di­reklerinden bir direğe tutunmuş olan Musa ile karşılaşırım. Bilemiyorum, acaba Musa da bayılanlar içinde miydi, yoksa ilk bayılma ile mi hesaba çekildi" buyurdu.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Husûmât 1, 1/669

حَدَّثَنَا عَبْدَةُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرٍو عَنْ أَبِي سَلَمَةَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أُوتِيتُ جَوَامِعَ الْكَلِمِ وَجُعِلَتْ لِي الْأَرْضُ مَسْجِدًا وَطَهُورًا

Bize Abde, ona Muhammed b. Amr, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hüreyre, Rasulullah'tan rivayet etmiştir: "Bana cevamu'l-kelim (az kelime ile çok anlamlı söz söyleme yeteneği) verildi; yeryüzü banim için mescit ve temizleyici (madde) kılındı."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 7397, 3/63

حَدَّثَنَا زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا حُسَيْنٌ الْمُعَلِّمُ عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ قَامَ رَجُلٌ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ فُلاَنًا ابْنِى عَاهَرْتُ بِأُمِّهِ فِى الْجَاهِلِيَّةِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "لاَ دِعْوَةَ فِى الإِسْلاَمِ ذَهَبَ أَمْرُ الْجَاهِلِيَّةِ الْوَلَدُ لِلْفِرَاشِ وَلِلْعَاهِرِ الْحَجَرُ."

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: الْوَلَدُ لِلْفِرَاشِ ، وَلِلْعَاهِرِ الْحَجَرُ

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Talak 34, /529

أعطيت جوامع الكلم، واختصر لي الكلام اختصارًا

Açıklama: Muhammed b. Abdurrahman es-Sehavi, el-Mekâsidü'l-hasene'de [SMH000269] rivayet etmiştir.

• Aclûnî Keşfu'l-Hafâ Harfu'l-Hemze me'a'l-Ayni'l-mühmele 420, 1/162

سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلاً

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سِنَانٍ قَالَ حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ قَالَ حَدَّثَنَا سَيَّارٌ - هُوَ أَبُو الْحَكَمِ - قَالَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ الْفَقِيرُ قَالَ حَدَّثَنَا جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أُعْطِيتُ خَمْسًا لَمْ يُعْطَهُنَّ أَحَدٌ مِنَ الأَنْبِيَاءِ قَبْلِى ، نُصِرْتُ بِالرُّعْبِ مَسِيرَةَ شَهْرٍ ، وَجُعِلَتْ لِىَ الأَرْضُ مَسْجِدًا وَطَهُورًا ، وَأَيُّمَا رَجُلٍ مِنْ أُمَّتِى أَدْرَكَتْهُ الصَّلاَةُ فَلْيُصَلِّ ، وَأُحِلَّتْ لِىَ الْغَنَائِمُ ، وَكَانَ النَّبِىُّ يُبْعَثُ إِلَى قَوْمِهِ خَاصَّةً ، وَبُعِثْتُ إِلَى النَّاسِ كَافَّةً ، وَأُعْطِيتُ الشَّفَاعَةَ."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Salât 56, 1/283

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ دِينَارٍ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « إِنَّ مَثَلِى وَمَثَلَ الأَنْبِيَاءِ مِنْ قَبْلِى كَمَثَلِ رَجُلٍ بَنَى بَيْتًا فَأَحْسَنَهُ وَأَجْمَلَهُ ، إِلاَّ مَوْضِعَ لَبِنَةٍ مِنْ زَاوِيَةٍ ، فَجَعَلَ النَّاسُ يَطُوفُونَ بِهِ وَيَعْجَبُونَ لَهُ ، وَيَقُولُونَ هَلاَّ وُضِعَتْ هَذِهِ اللَّبِنَةُ قَالَ فَأَنَا اللَّبِنَةُ ، وَأَنَا خَاتِمُ النَّبِيِّينَ » .

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Menâkıb 18, 1/912

وَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نُصِرْتُ بِالرُّعْبِ وَأُوتِيتُ جَوَامِعَ الْكَلِمِ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 8135, 3/224

8674- حَدَّثنا أَبُو كامل، قَال: حَدَّثنا أَبُو عَوَانة، عَن عُمَر بن أبي سَلَمَة، عَن أَبِيه، عَن أبي هُرَيرة، قَالَ: قَالَ رَسُول اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيه وَسَلَّم: أوتيت جوامع الكلم ونصرت بالرعب وبينا أنا نائم أتيت بمفاتيح خزائن الأرض فجعلت في يدي وأرسلت إلى الناس كافة وأحلت لي الغنائم وختم بي النبيون.

• Bezzâr Müsned-i Bezzâr Ebu Hureyre 8674, 15/236