حَدَّثَنَا هَنَّادٌ وَنَصْرُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْكُوفِىُّ قَالَ :حَدَّثَنَا الْمُحَارِبِىُّ عَنْ أَبِى خَالِدٍ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَبِى أُنَيْسَةَ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: « رَحِمَ اللَّهُ عَبْدًا كَانَتْ لأَخِيهِ عِنْدَهُ مَظْلَمَةٌ فِى عِرْضٍ أَوْ مَالٍ فَجَاءَهُ فَاسْتَحَلَّهُ قَبْلَ أَنْ يُؤْخَذَ وَلَيْسَ ثَمَّ دِينَارٌ وَلاَ دِرْهَمٌ فَإِنْ كَانَتْ لَهُ حَسَنَاتٌ أُخِذَ مِنْ حَسَنَاتِهِ وَإِنْ لَمْ تَكُنْ لَهُ حَسَنَاتٌ حَمَّلُواه عَلَيْهِ مِنْ سَيِّئَاتِهِمْ » . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ مِنْ حَدِيثِ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ . وَقَدْ رَوَاهُ مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

Bize Hennâd ve Nasr b. Abdurrahman el-Kûfî, onlara el-Muhâribî, ona Ebû Halid Yezid b. Abdurrahman, ona Zeyd b. Ebû Üneyse, ona Saîd el-Makburî, ona da Ebû Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Kendisinde, din kardeşinin namusu veya malı ile ilgili bir hak bulunan ve ölmeden önce kendisine gelip helâllik istediğinde (hakkını helâl eden) kula Allah Teâlâ merhamet buyursun! Zira o gün ne dinar ve ne de dirhem geçerlidir! Eğer onun sevapları varsa bu hakkı sevaplarından alınacaktır, şayet sevapları yoksa (hak sahibinin) günahları onun sırtına yüklenecektir." Ebû İsa şöyle demiştir: Bu, Said el-Makburî'nin rivayet ettiği hasen-sahih-garîb bir hadistir. Bu hadisin benzerini Malik b. Enes, Said el-Makburî'den, o Ebû Hureyre'den, o da Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir.

Açıklama: Kul haklarını affetme yetkisi sadece kendisine haksızlık yapılan kişiye aittir. Başka hiç kimsenin suçluyu bağışlama yetkisi yoktur. Kıyâmet günü bu suçtan kurtulmanın yolu da, dünyada yapılan hayır ve şerrin teâtisinden ibarettir. Yani zâlim, eğer bir hayırlı ameli varsa, onu, haksızlık ettiği insana verecek, hayırlı ameli yoksa veya suçunu affettirmeye kâfi gelmezse, bu sefer mazlumun günahı alınıp onun sırtına vurulacaktır. İnsan hakları konusunda İslâm'ın ölçüsü budur.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Sıfatü'l-Kıyâme 2, 4/613

حَدَّثَنَا هَنَّادٌ وَنَصْرُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْكُوفِىُّ قَالَ :حَدَّثَنَا الْمُحَارِبِىُّ عَنْ أَبِى خَالِدٍ يَزِيدَ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَبِى أُنَيْسَةَ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: « رَحِمَ اللَّهُ عَبْدًا كَانَتْ لأَخِيهِ عِنْدَهُ مَظْلَمَةٌ فِى عِرْضٍ أَوْ مَالٍ فَجَاءَهُ فَاسْتَحَلَّهُ قَبْلَ أَنْ يُؤْخَذَ وَلَيْسَ ثَمَّ دِينَارٌ وَلاَ دِرْهَمٌ فَإِنْ كَانَتْ لَهُ حَسَنَاتٌ أُخِذَ مِنْ حَسَنَاتِهِ وَإِنْ لَمْ تَكُنْ لَهُ حَسَنَاتٌ حَمَّلُواه عَلَيْهِ مِنْ سَيِّئَاتِهِمْ » . قَالَ أَبُو عِيسَى :هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غَرِيبٌ مِنْ حَدِيثِ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ . وَقَدْ رَوَاهُ مَالِكُ بْنُ أَنَسٍ عَنْ سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ .

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Sıfatü'l-Kıyâme 2, 4/613

وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ الْمَكِّىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ جَامِعِ بْنِ أَبِى رَاشِدٍ وَعَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ سَمِعَا شَقِيقَ بْنَ سَلَمَةَ يَقُولُ سَمِعْتُ ابْنَ مَسْعُودٍ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "مَنْ حَلَفَ عَلَى مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَيْرِ حَقِّهِ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." قَالَ عَبْدُ اللَّهِ ثُمَّ قَرَأَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِصْدَاقَهُ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ "(إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً)" إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

Bize İbn Ebu Ömer el-Mekkî, ona Süfyan, ona Câmi' b. Ebu Raşid ve Abdülmelik b. A'yen, onlara Şakik b. Seleme, ona da İbn Mesud şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) "hakkı olmadığı halde Müslüman bir kimsenin malını almak üzere yemin eden, Allah'a, kendisine öfkeli olarak kavuşacaktır!" buyurdu. Ardından Rasulullah (sav) bize, bu sözünü doğrulatmak üzere Allah'ın Kitabı'ndan "Allah'a verdikleri sözleri ve yeminlerini az bir pahaya satanlar" ayetini sonuna kadar okudu.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 357, /77

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ - وَاللَّفْظُ لَهُ - أَخْبَرَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." قَالَ فَدَخَلَ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ فَقَالَ مَا يُحَدِّثُكُمْ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالُوا كَذَا وَكَذَا. قَالَ صَدَقَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ فِىَّ نَزَلَتْ كَانَ بَيْنِى وَبَيْنَ رَجُلٍ أَرْضٌ بِالْيَمَنِ فَخَاصَمْتُهُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ هَلْ لَكَ بَيِّنَةٌ." فَقُلْتُ لاَ. قَالَ "فَيَمِينُهُ." قُلْتُ إِذًا يَحْلِفُ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." فَنَزَلَتْ "(إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً)" إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki; (T) Bize İbn Nümeyr, ona Ebu Muaviye ve Veki; (T) Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, -lafız, ona aittir- ona Veki, ona el-A'meş, ona da Ebu Vâil şöyle rivayet etmiştir: "Abdullah (b. Mesud), Rasulullah'ın (sav) 'kim ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkâr olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurduğunu rivayet etti. Bu sırada Eşas b. Kays içeri girip 'Ebu Abdurrahman size ne rivayet ediyor?' dedi. (Oradakiler) 'Şunu, şunu' dediler. Eşas şöyle dedi: Ebu Abdurrahman doğru söylemiş! Benim hakkımda ayet idi. Benimle biri arasında Yemen'de bir arazi (hususunda ihtilaf) vardı. Ben meseleyi Rasulullah'a (sav) şikâyet ettim. Hz. Peygamber (sav) 'delilin var mı?' buyurdu. Ben 'hayır' dedim. Hz. Peygamber (sav) ' o zaman ona yemin var' buyurdu. Ben de 'o zaman yemin etsin' dedim. (İşte bu esnada) Rasulullah (sav) 'kim, ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkar olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurdu. Bunun üzerine 'Allah'ın sözünü ve yeminlerini az bir pahaya satanlar' ayeti son kısmına kadar iniverdi."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 355, /76

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ - وَاللَّفْظُ لَهُ - أَخْبَرَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." قَالَ فَدَخَلَ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ فَقَالَ مَا يُحَدِّثُكُمْ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالُوا كَذَا وَكَذَا. قَالَ صَدَقَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ فِىَّ نَزَلَتْ كَانَ بَيْنِى وَبَيْنَ رَجُلٍ أَرْضٌ بِالْيَمَنِ فَخَاصَمْتُهُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ هَلْ لَكَ بَيِّنَةٌ." فَقُلْتُ لاَ. قَالَ "فَيَمِينُهُ." قُلْتُ إِذًا يَحْلِفُ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." فَنَزَلَتْ "(إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً)" إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki; (T) Bize İbn Nümeyr, ona Ebu Muaviye ve Veki; (T) Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, -lafız, ona aittir- ona Veki, ona el-A'meş, ona da Ebu Vâil şöyle rivayet etmiştir: "Abdullah (b. Mesud), Rasulullah'ın (sav) 'kim ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkâr olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurduğunu rivayet etti. Bu sırada Eşas b. Kays içeri girip 'Ebu Abdurrahman size ne rivayet ediyor?' dedi. (Oradakiler) 'Şunu, şunu' dediler. Eşas şöyle dedi: Ebu Abdurrahman doğru söylemiş! Benim hakkımda ayet idi. Benimle biri arasında Yemen'de bir arazi (hususunda ihtilaf) vardı. Ben meseleyi Rasulullah'a (sav) şikâyet ettim. Hz. Peygamber (sav) 'delilin var mı?' buyurdu. Ben 'hayır' dedim. Hz. Peygamber (sav) ' o zaman ona yemin var' buyurdu. Ben de 'o zaman yemin etsin' dedim. (İşte bu esnada) Rasulullah (sav) 'kim, ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkar olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurdu. Bunun üzerine 'Allah'ın sözünü ve yeminlerini az bir pahaya satanlar' ayeti son kısmına kadar iniverdi."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 355, /76

وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ ح وَحَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ - وَاللَّفْظُ لَهُ - أَخْبَرَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." قَالَ فَدَخَلَ الأَشْعَثُ بْنُ قَيْسٍ فَقَالَ مَا يُحَدِّثُكُمْ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ قَالُوا كَذَا وَكَذَا. قَالَ صَدَقَ أَبُو عَبْدِ الرَّحْمَنِ فِىَّ نَزَلَتْ كَانَ بَيْنِى وَبَيْنَ رَجُلٍ أَرْضٌ بِالْيَمَنِ فَخَاصَمْتُهُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ هَلْ لَكَ بَيِّنَةٌ." فَقُلْتُ لاَ. قَالَ "فَيَمِينُهُ." قُلْتُ إِذًا يَحْلِفُ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ "مَنْ حَلَفَ عَلَى يَمِينِ صَبْرٍ يَقْتَطِعُ بِهَا مَالَ امْرِئٍ مُسْلِمٍ هُوَ فِيهَا فَاجِرٌ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." فَنَزَلَتْ "(إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً)" إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Veki; (T) Bize İbn Nümeyr, ona Ebu Muaviye ve Veki; (T) Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, -lafız, ona aittir- ona Veki, ona el-A'meş, ona da Ebu Vâil şöyle rivayet etmiştir: "Abdullah (b. Mesud), Rasulullah'ın (sav) 'kim ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkâr olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurduğunu rivayet etti. Bu sırada Eşas b. Kays içeri girip 'Ebu Abdurrahman size ne rivayet ediyor?' dedi. (Oradakiler) 'Şunu, şunu' dediler. Eşas şöyle dedi: Ebu Abdurrahman doğru söylemiş! Benim hakkımda ayet idi. Benimle biri arasında Yemen'de bir arazi (hususunda ihtilaf) vardı. Ben meseleyi Rasulullah'a (sav) şikâyet ettim. Hz. Peygamber (sav) 'delilin var mı?' buyurdu. Ben 'hayır' dedim. Hz. Peygamber (sav) ' o zaman ona yemin var' buyurdu. Ben de 'o zaman yemin etsin' dedim. (İşte bu esnada) Rasulullah (sav) 'kim, ısrarla yemin edip Müslüman bir kimsenin malını alırsa günahkar olur ve kıyamet günü Allah’ı kendisine kızgın vaziyette bulur' buyurdu. Bunun üzerine 'Allah'ın sözünü ve yeminlerini az bir pahaya satanlar' ayeti son kısmına kadar iniverdi."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 355, /76

وَحَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عُمَرَ الْمَكِّىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ جَامِعِ بْنِ أَبِى رَاشِدٍ وَعَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَعْيَنَ سَمِعَا شَقِيقَ بْنَ سَلَمَةَ يَقُولُ سَمِعْتُ ابْنَ مَسْعُودٍ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ "مَنْ حَلَفَ عَلَى مَالِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ بِغَيْرِ حَقِّهِ لَقِىَ اللَّهَ وَهُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانُ." قَالَ عَبْدُ اللَّهِ ثُمَّ قَرَأَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِصْدَاقَهُ مِنْ كِتَابِ اللَّهِ "(إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً)" إِلَى آخِرِ الآيَةِ.

Bize İbn Ebu Ömer el-Mekkî, ona Süfyan, ona Câmi' b. Ebu Raşid ve Abdülmelik b. A'yen, onlara Şakik b. Seleme, ona da İbn Mesud şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) "hakkı olmadığı halde Müslüman bir kimsenin malını almak üzere yemin eden, Allah'a, kendisine öfkeli olarak kavuşacaktır!" buyurdu. Ardından Rasulullah (sav) bize, bu sözünü doğrulatmak üzere Allah'ın Kitabı'ndan "Allah'a verdikleri sözleri ve yeminlerini az bir pahaya satanlar" ayetini sonuna kadar okudu.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmân 357, /77

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - يَعْنُونَ ابْنَ جَعْفَرٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لَتُؤَدُّنَّ الْحُقُوقَ إِلَى أَهْلِهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُقَادَ لِلشَّاةِ الْجَلْحَاءِ مِنَ الشَّاةِ الْقَرْنَاءِ."

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6580, /1070

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - يَعْنُونَ ابْنَ جَعْفَرٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لَتُؤَدُّنَّ الْحُقُوقَ إِلَى أَهْلِهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُقَادَ لِلشَّاةِ الْجَلْحَاءِ مِنَ الشَّاةِ الْقَرْنَاءِ » .

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6580, /1070

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ وَقُتَيْبَةُ وَابْنُ حُجْرٍ قَالُوا حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ - يَعْنُونَ ابْنَ جَعْفَرٍ - عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لَتُؤَدُّنَّ الْحُقُوقَ إِلَى أَهْلِهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُقَادَ لِلشَّاةِ الْجَلْحَاءِ مِنَ الشَّاةِ الْقَرْنَاءِ » .

• Müslim Sahîh-i Müslim Birr ve's-sıla ve'l-edeb 6580, /1070