506 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Musa b. İsmail, ona Hammad, ona Ebu't-Teyyah, ona bir Şeyh'in rivayet ettiğine göre 'Abdullah b. Abbas Basra'ya geldiğinde Basralılar Ebû Mûsâ'dan nakiller yapıyorlardı. Bunun üzerine Abdullah, Ebu Musa'ya bazı şeyler hakkında sorular sorduğu bir mektup yazdı. Ebû Musa da ona şu şekilde cevap verdi: Ben bir gün Rasulullah (sav) ile birlikteydim. Küçük abdest bozmak istedi. Bir duvarın dibinde, toprağı yumuşak bir yere gelip ihtiyacını giderdi. Sonra da şöyle buyurdu: "Sizden biriniz küçük abdestini bozmak istediği zaman idrarı(nın üzerine sıçramaması) için uygun bir yer arasın."
Açıklama: Hadiste kullanılan 'uygun bir yer arasın' ifadesini, idrarın kişinin üzerine sıçramaması, kimsenin görmemesi, insanların geçiş yolu üzerine yapılmaması, durgun suyun kirletilmemesi vb. bir çok açıdan uygun bir mekan olarak değerlendirmek gerekmektedir.
Bize Müsedded b. Müserhed, ona Ebu Muaviye, ona A'meş, ona İbrahim, ona Abdurrahman b. Yezid'in haber verdiğine göre Selman-ı Farisi'ye şöyle denilmiştir: 'Peygamberiniz size abdest bozarken nasıl oturulacağına varıncaya kadar her şeyi öğretti, öyle mi?' (Selman da): "Evet, O (sav) bizleri büyük ve küçük abdest bozarken kıbleye yönelmekten, sağ elle, üçten az taşla, hayvan tezeği veya kemikle temizlenmekten de nehyetti" diye cevap vermiştir.
Açıklama: Müslim'in (M000607) rivayetinde soruyu soranın müşrik olduğu vurgusu yapılmaktadır. Zira Müslüman her şeyi ondan öğrenmek için çaba harcarken, dışarıdan biri gibi ve biraz da alaycı bir eda ile "arkadaşınız size her şeyi öğretti öğle mi?" şeklindeki bir soruyu, başka bir sahabiye yöneltemez. Selman'ın günlük ve sıradan bir olguyu yani tuvaleti ve temizliğini, kendilerini ayrıştıran bir vasıf olarak zikretmesi önemlidir. En az üç taşla temizlenmek gibi temizlik hassasiyetine vurgu yapması ise, ümmetin temizlik algısına katkı sağlamaktadır.
Bize Abdullah b. Mesleme b. Ka'neb el-Ka'nebî, ona Abdülaziz -b. Muhammed-, ona Muhammed -b. Amr-, ona da Ebu Seleme'nin rivayet ettiğine göre Muğire b. Şu'be şöyle demiştir: "Hz. Peygamber (sav) abdest bozmak için ayrıldığı zaman (kimsenin görmemesi için) iyice uzaklaşırdı."
Bize Hasan b. Amr -yani es-Sedûsî-, ona Vekî', ona Şube, ona Abdülaziz b. Suheyb, o da Enes b. Malik'ten bir önceki hadisin benzerini rivayet etmiş ve (Şube) şöyle demiştir: "Allahım, sana sığınırım." Şube dedi ki, (Abdülaziz bu hadisi) bir defa da: "Allah'a sığınırım" diye rivayet etti. Vüheyb, Abdülaziz'den rivayet ederken "(Kişi) Allah'a sığınsın" demiştir.
Bize Müsedded b. Müserhed, ona Süfyân, ona Zührî, ona da Ata b. Yezid el-Leysî'nin naklettiğine göre Ebû Eyyûb bir rivayette şöyle dedi: "Tuvalete gittiğinizde, ne küçük ne de büyük abdestinizi giderirken kıbleye dönmeyiniz. Fakat doğu veya batıya dönünüz." [(Ebû Eyyûb devamla) Şam'a gittiğimizde tuvaletlerin kıbleye doğru inşa edildiğini gördük. Ancak biz kıbleden farklı tarafa yönümüzü çeviriyor ve Allah'tan af diliyorduk. İbn A'rabî, bize ez-Za'ferânî, ona Süfyan b. Uyeyne bu isnad ve mana ile hadisi nakletti dedi.]
Bize Ebu Şeybe'nin iki oğlu Osman ve Ebu Bekir, onlara Ömer b. Sa'd, ona Süfyan, ona Dahhak b. Osman, ona Nafi', ona da İbn Ömer şöyle rivayet etmiştir: "Peygamber (sav) küçük abdest bozarken bir adam çıkageldi ve O'na selam verdi. Rasulullah adamın selamını almadı." [Ebû Davud şöyle demiştir: İbn Ömer'den ve başkalarından rivayet edildiğine göre Peygamber (sav) teyemmüm etmiş sonra o adamın selamını almıştır.]
Bize Müsedded b. Müserhed, ona Süfyan, ona ez-Zührî, ona da Ata b. Yezid el-Leysî'nin naklettiğine göre Ebu Eyyüb bir rivayette şöyle dedi: "Tuvalete gittiğinizde ne küçük ne de büyük abdestinizi giderirken kıbleye dönmeyiniz. Doğu veya batıya dönünüz." (Ebu Eyyüb devamla) Şam'a gittiğimizde tuvaletlerin kıbleye doğru inşa edildiğini gördük. Artık kıbleden farklı tarafa yönümüzü çeviriyor ve Allah'tan af diliyorduk. [İbn A'rabî şöyle dedi: Bize ez-Za'ferânî nakletti: Bize Süfyan b. Uyeyne bu isnadla ve aynı muhteva ile (manen) nakletti.]
Bize Züheyr b. Harb ve Hennâd b. Serî, onlara Veki', ona el-A'meş, ona Mücahid, ona Tâvus, ona da İbn Abbas şöyle demiştir: Rasulullah (sav) iki mezarın yanından geçerken şöyle buyurdu: "Bu ikisi azap görüyorlar. Azap görmelerinin sebebi de büyük bir günah değildir. Şu kişi hacet giderirken idrarından sakınmazdı. Şu ise insanlar arasında laf taşırdı." Sonra yaş bir hurma dalı istedi ve onu iki parçaya ayırdı. İki parçayı ayrı ayrı mezarlara dikip şöyle buyurdu: "Bunlar kurumadığı sürece umarım ki onların azabı hafifler." [Hennâd rivayetteki "yestenzihü/sakınmazdı" ifadesi yerine, aynı anlama gelen "yestetirü" kelimesini kullanmıştır.]
Bize Müsedded b. Müserhed, ona Hammad b. Zeyd ve Abdülvaris, onlara Abdülaziz b. Suheyb'in rivayet ettiğine göre Enes b. Malik şöyle demiştir: Rasulullah (sav) helaya girmek istediğinde, -Hammad rivayetinde- "Allahım sana sığınırım" diye dua ederdi." Abdulvâris rivayetine göre ise "Hubus ve habâis (her türlü pislik ve kötülük)ten Allah'a sığınırım" diye dua ederdi. [Ebû Davud şöyle dedi: "Bu hadisi Şube, Abdulaziz'den bir defa 'Allahım sana sığınırım', bir defa da "Allah'a sığınırım" ifadeleriyle rivayet etmiştir." Vüheyb ise, '(Kişi) Allah'a sığınsın' şeklinde rivayet etmiştir."]
Bize Müsedded b. Müserhed, ona Hammad b. Zeyd ve Abdülvaris, onlara Abdülaziz b. Suheyb'in rivayet ettiğine göre Enes b. Malik şöyle demiştir: Rasulullah (sav) helaya girmek istediğinde, -Hammad rivayetinde- "Allah'ım sana sığınırım" diye dua ederdi. Abdulvâris rivayetine göre ise "Hubus ve habâisten Allah'a sığınırım" diye dua ederdi. [Ebû Davud şöyle dedi: Bu hadisi Şube, Abdülaziz'den bir defa "Allah'ım sana sığınırım," bir defa da "Allah'a sığınırım" lafızlarıyla rivayet etmiştir. Vüheyb ise, "(Kişi) Allah'a sığınsın" (lafızlarıyla) rivayet etmiştir.]