Öneri Formu
Hadis Id, No:
11962, İM001062
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدَةُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ حَارِثَةَ بْنِ أَبِى الرِّجَالِ عَنْ عَمْرَةَ قَالَتْ سَأَلْتُ عَائِشَةَ كَيْفَ كَانَتْ صَلاَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَتْ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِذَا تَوَضَّأَ فَوَضَعَ يَدَيْهِ فِى الإِنَاءِ سَمَّى اللَّهَ وَيُسْبِغُ الْوُضُوءَ ثُمَّ يَقُومُ فَيَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ فَيُكَبِّرُ وَيَرْفَعُ يَدَيْهِ حِذَاءَ مَنْكِبَيْهِ ثُمَّ يَرْكَعُ فَيَضَعُ يَدَيْهِ عَلَى رُكْبَتَيْهِ وَيُجَافِى بِعَضُدَيْهِ ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيُقِيمُ صُلْبَهُ وَيَقُومُ قِيَامًا هُوَ أَطْوَلُ مِنْ قِيَامِكُمْ قَلِيلاً ثُمَّ يَسْجُدُ فَيَضَعُ يَدَيْهِ تِجَاهَ الْقِبْلَةِ وَيُجَافِى بِعَضُدَيْهِ مَا اسْتَطَاعَ فِيمَا رَأَيْتُ ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيَجْلِسُ عَلَى قَدَمِهِ الْيُسْرَى وَيَنْصِبُ الْيُمْنَى وَيَكْرَهُ أَنْ يَسْقُطَ عَلَى شِقِّهِ الأَيْسَرِ .
Tercemesi:
Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe (el-Absî), ona Abde b. Süleyman (el-Kufî), ona da Harise b. Ebu Rical (el-Ensarî), ona Amre'nin (bt. Abdurrahman) şöyle anlattığını rivayet etti: Ayşe'ye (r.anha), Rasulullah’ın (sav) namaz kılışı nasıldı? diye sordum. Dedi ki: Peygamber (sav), abdest almak istediğinde ellerini su kabına koyduğu zaman, besmele çeker ve abdestini tam (ve mükemmel) alırdı. Sonra kıbleye doğru ayakta durarak tekbir alır ve ellerini omuzlarının hizasına kadar kaldırırdı. Sonra rükû ederdi. (Rükûda) ellerini diz kapaklarının üzerine koyar ve kollarını (yanlarından) uzak tutardı. Sonra başını kaldırıp belini doğrulturdu ve ayakta kalışı sizinkinden biraz daha uzun sürerdi. Sonra secde ederdi. (Secdede) ellerini kıbleye doğru (yere) koyar, gördüğüm kadarıyla olanca gücüyle kollarını (yanlarından) uzaklaştırırdı. Sonra başını kaldırıp (yere döşediği) sol ayağı üzerinde oturur, sağ ayağını da dikerdi. Sol yanı üzerine eğilmekten (sol kabası üzerine oturmak) hoşlanmazdı.”
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 72, /173
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Amre bt. Abdurrahman el-Ensâriyye (Amre bt. Abdurrahman b. Sa'd b. Zürâre)
3. Harise b. Ebu Ricâl el-Ensari (Harise b. Muhammed b. Abdurrahman b. Abdullah)
4. Ebu Muhammed Abde b. Süleyman el-Kufî (Abdurrahman b. Süleyman b. Hacib b. Zürare)
5. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
Abdest, besmele ile başlamak
Abdest, Hz. Peygamber'in
Hz. Peygamber, namazı ve Kur'an okuyuşu
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Açıklama: Tercümedeki ''...(sağ yanının)...'' ifadesi için bk. Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, II, 291.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11824, T000361
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّهُ قَالَ خَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ فَرَسٍ فَجُحِشَ فَصَلَّى بِنَا قَاعِدًا فَصَلَّيْنَا مَعَهُ قُعُودًا ثُمَّ انْصَرَفَ فَقَالَ « إِنَّمَا الإِمَامُ أَوْ إِنَّمَا جُعِلَ الإِمَامُ لِيُؤْتَمَّ بِهِ فَإِذَا كَبَّرَ فَكَبِّرُوا وَإِذَا رَكَعَ فَارْكَعُوا وَإِذَا رَفَعَ فَارْفَعُوا وَإِذَا قَالَ سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ فَقُولُوا رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ وَإِذَا سَجَدَ فَاسْجُدُوا وَإِذَا صَلَّى قَاعِدًا فَصَلُّوا قُعُودًا أَجْمَعُونَ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عَائِشَةَ وَأَبِى هُرَيْرَةَ وَجَابِرٍ وَابْنِ عُمَرَ وَمُعَاوِيَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَحَدِيثُ أَنَسٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَرَّ عَنْ فَرَسٍ فَجُحِشَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ ذَهَبَ بَعْضُ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم إِلَى هَذَا الْحَدِيثِ مِنْهُمْ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَأُسَيْدُ بْنُ حُضَيْرٍ وَأَبُو هُرَيْرَةَ وَغَيْرُهُمْ . وَبِهَذَا الْحَدِيثِ يَقُولُ أَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ . وَقَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ إِذَا صَلَّى الإِمَامُ جَالِسًا لَمْ يُصَلِّ مَنْ خَلْفَهُ إِلاَّ قِيَامًا فَإِنْ صَلَّوْا قُعُودًا لَمْ تُجْزِهِمْ . وَهُوَ قَوْلُ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ وَمَالِكِ بْنِ أَنَسٍ وَابْنِ الْمُبَارَكِ وَالشَّافِعِىِّ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Leys, ona İbn Şihâb, ona da Enes b. Mâlik şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) bir attan düştü de (sağ yanının) derisi soyuldu. (Bundan dolayı) bize oturarak namaz kıldırdı, bizler de onunla beraber oturarak namaz kıldık. Ardından namazı bitirdi ve şöyle buyurdu:
İmam ancak -râvi şüpheye düşüp ''imam ancak kendisine uyulsun diye atanmıştır'' dedi- kendisine uyulsun diye (vardır). (Bunun dolayı imam), tekbir getirdiğinde siz de tekbir getirin. O rükûya vardığında siz de rükûya gidin. O rükûdan kalktığında siz de kalkın. O, ''semi'allâhu li-men hamideh'' dediğinde ise siz ''rabbenâ veleke'l-hamd'' deyin. O, secdeye gittiğinde siz de secde yapın. O, oturarak namaz kıldığında siz de topluca, oturarak namaz kılın.
Bu konuda Aişe, Ebu Hureyre, Câbir, İbn Ömer ve Muaviye'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Enes'in ''Rasulullah (sav) bir attan düştü de (sağ yanının) derisi soyuldu'' hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Câbir b. Abdullah, Üseyd b. Hudayr, Ebu Hureyre ve başkaları (olmak üzere) Nebî (sav)'nin ashâbından bazıları bu hadisi benimsemiştir. Ahmed ve İshak'da bu hadis ile (amel etmişlerdir). Bir kısım ilim ehli de ''imam oturarak kıldığında arkasındakiler sadece ayakta namaz kılarlar; şayet oturarak kılarlarsa (namazları) caiz olmaz'' demiştir ki bu, Süfyân es-Sevrî, Mâlik b. Enes, İbn Mübârek ve Şâfiî'nin görüşüdür.
Açıklama:
Tercümedeki ''...(sağ yanının)...'' ifadesi için bk. Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, II, 291.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 150, 2/194
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
3. Ebu Haris Leys b. Sa'd el-Fehmî (Leys b. Sa'd b. Abdurrahman)
4. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Namaz, oturarak ya da uzanarak namaz kılmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11640, İM000977
Hadis:
حَدَّثَنَا نَصْرُ بْنُ عَلِىٍّ الْجَهْضَمِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَهَّابِ حَدَّثَنَا حُمَيْدٌ عَنْ أَنَسٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ يُحِبُّ أَنْ يَلِيَهُ الْمُهَاجِرُونَ وَالأَنْصَارُ لِيَأْخُذُوا عَنْهُ .
Tercemesi:
Bize Nasr b. Ali el-Cahdamî, ona Abdülvehhab, ona Humeyd, o da Enes’ten şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) kendisinden (namazı) öğrenmeleri için hemen arkasında muhacirlerle Ensar’ın olmalarını arzu ederdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 45, /161
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Ubeyde Humeyd b. Ebu Humeyd et-Tavîl (Humeyd b. Tarhan)
3. Ebu Muhammed Abdülvehhab b. Abdülmecid es-Sakafî (Abdulvehhab b. Abdulmecid b. Salt)
4. Sağîr Ebu Amr Nasr b. Ali el-Ezdî (Nasr b. Ali b. Nasr b. Ali b. Sahban b. Übey)
Konular:
Hz. Peygamber, öğreticiliği
Kardeşlik, muhacir ve ensar arasında
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا شَبَابَةُ بْنُ سَوَّارٍ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ نُعَيْمِ بْنِ أَبِى هِنْدٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ فِى مَرَضِهِ الَّذِى مَاتَ فِيهِ قَاعِدًا . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غريب . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ عَائِشَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ « إِذَا صَلَّى الإِمَامُ جَالِسًا فَصَلُّوا جُلُوسًا » . وَرُوِىَ عَنْهَا أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم خَرَجَ فِى مَرَضِهِ وَأَبُو بَكْرٍ يُصَلِّى بِالنَّاسِ فَصَلَّى إِلَى جَنْبِ أَبِى بَكْرٍ وَالنَّاسُ يَأْتَمُّونَ بِأَبِى بَكْرٍ وَأَبُو بَكْرٍ يَأْتَمُّ بِالنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . وَرُوِىَ عَنْهَا (أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ قَاعِدًا). وَرُوِىَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ وَهُوَ قَاعِدٌ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11827, T000362
Hadis:
حَدَّثَنَا مَحْمُودُ بْنُ غَيْلاَنَ حَدَّثَنَا شَبَابَةُ بْنُ سَوَّارٍ عَنْ شُعْبَةَ عَنْ نُعَيْمِ بْنِ أَبِى هِنْدٍ عَنْ أَبِى وَائِلٍ عَنْ مَسْرُوقٍ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ صَلَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ فِى مَرَضِهِ الَّذِى مَاتَ فِيهِ قَاعِدًا . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ عَائِشَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ غريب . وَقَدْ رُوِىَ عَنْ عَائِشَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ « إِذَا صَلَّى الإِمَامُ جَالِسًا فَصَلُّوا جُلُوسًا » . وَرُوِىَ عَنْهَا أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم خَرَجَ فِى مَرَضِهِ وَأَبُو بَكْرٍ يُصَلِّى بِالنَّاسِ فَصَلَّى إِلَى جَنْبِ أَبِى بَكْرٍ وَالنَّاسُ يَأْتَمُّونَ بِأَبِى بَكْرٍ وَأَبُو بَكْرٍ يَأْتَمُّ بِالنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم . وَرُوِىَ عَنْهَا (أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ قَاعِدًا). وَرُوِىَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم صَلَّى خَلْفَ أَبِى بَكْرٍ وَهُوَ قَاعِدٌ .
Tercemesi:
Bize Mahmûd b. Gaylân, ona Şebâbe b. Sevvâr, ona Şu'be, ona Nu'aym b. Ebu Hind, ona Ebu Vâil, ona Mesrûk, ona da Aişe şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav), vefat ettiği hastalığa (tutulduğunda) Ebu Bekir'in arkasında oturarak namaz kıldı.
Ebu İsa şöyle demiştir: Aişe'nin hadisi, hasen-sahih-garîb bir hadistir. Aişe vasıtasıyla Nebî (sav)'den rivayet edildiğine göre o, ''imam oturarak namaz kıldığında sizler de oturarak namaz kılın'' buyurmuştur. (Yine) Aişe'den nakledildiğine göre Hz. Peygamber (sav), hastalığında, Ebu Bekir insanlara namaz kıldırırken (mescide) çıkmış, Ebu Bekir'in yanında namaz kılmış, insanlar Ebu Bekir'e, Ebu Bekir'de Nebî (sav)'ye tabi olmuştur. (Keza) Aişe'den rivayet olunduğuna göre Hz. Peygamber (sav), Ebu Bekir'in arkasında oturarak namaz kılmıştır. Enes b. Malik'ten aktarıldığına göre ise Rasulullah (sav), Ebu Bekir oturur halde iken onun arkasında namaz kılmıştır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 151, 2/196
Senetler:
1. Ümmü Abdullah Aişe bt. Ebu Bekir es-Sıddîk (Aişe bt. Abdullah b. Osman b. Âmir)
2. Ebu Aişe Mesruk b. Ecda' (Mesruk b. Ecda' b. Malik b. Ümeyye b. Abdullah)
3. Ebu Vâil Şakik b. Seleme el-Esedî (Şakik b. Seleme)
4. Nuaym b. Ebu Hind el-Eşca'î (Nuaym b. Nu'man b. Eşyem)
5. Şube b. Haccâc el-Atekî (Şu'be b. Haccac b. Verd)
6. Ebu Amr Şebabe b. Sevvar el-Fezarî (Şebabe b. Sevvar)
7. Ebu Ahmed Mahmud b. Ğaylan el-Adevi (Mahmud b. Ğaylan)
Konular:
Hastalık, Hz. Peygamber, hastalığı
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Namaz, oturarak ya da uzanarak namaz kılmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11961, İM001061
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَاصِمٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْحَمِيدِ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ عَطَاءٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا حُمَيْدٍ السَّاعِدِىَّ فِى عَشْرَةٍ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِيهِمْ أَبُو قَتَادَةَ فَقَالَ أَبُو حُمَيْدٍ أَنَا أَعْلَمُكُمْ بِصَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . قَالُوا لِمَ فَوَاللَّهِ مَا كُنْتَ بِأَكْثَرِنَا لَهُ تَبَعَةً وَلاَ أَقْدَمَنَا لَهُ صُحْبَةً . قَالَ بَلَى . قَالُوا فَاعْرِضْ . قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلاَةِ كَبَّرَ ثُمَّ رَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ وَيَقِرَّ كُلُّ عُضْوٍ مِنْهُ فِى مَوْضِعِهِ ثُمَّ يَقْرَأُ ثُمَّ يُكَبِّرُ وَيَرْفَعُ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ ثُمَّ يَرْكَعُ وَيَضَعُ رَاحَتَيْهِ عَلَى رُكْبَتَيْهِ مُعْتَمِدًا لاَ يَصُبُّ رَأْسَهُ وَلاَ يُقْنِعُ مُعْتَدِلاً ثُمَّ يَقُولُ « سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ » . وَيَرْفَعُ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ حَتَّى يَقِرَّ كُلُّ عَظْمٍ إِلَى مَوْضِعِهِ ثُمَّ يَهْوِى إِلَى الأَرْضِ وَيُجَافِى يَدَيْهِ عَنْ جَنْبَيْهِ ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ وَيَثْنِى رِجْلَهُ الْيُسْرَى فَيَقْعُدُ عَلَيْهَا وَيَفْتَخُ أَصَابِعَ رِجْلَيْهِ إِذَا سَجَدَ ثُمَّ يَسْجُدُ ثُمَّ يُكَبِّرُ وَيَجْلِسُ عَلَى رِجْلِهِ الْيُسْرَى حَتَّى يَرْجِعَ كُلُّ عَظْمٍ مِنْهُ إِلَى مَوْضِعِهِ ثُمَّ يَقُومُ فَيَصْنَعُ فِى الرَّكْعَةِ الأُخْرَى مِثْلَ ذَلِكَ ثُمَّ إِذَا قَامَ مِنَ الرَّكْعَتَيْنِ رَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ كَمَا صَنَعَ عِنْدَ افْتِتَاحِ الصَّلاَةِ ثُمَّ يُصَلِّى بَقِيَّةَ صَلاَتِهِ هَكَذَا حَتَّى إِذَا كَانَتِ السَّجْدَةُ الَّتِى يَنْقَضِى فِيهَا التَّسْلِيمُ أَخَّرَ إِحْدَى رِجْلَيْهِ وَجَلَسَ عَلَى شِقِّهِ الأَيْسَرِ مُتَوَرِّكًا . قَالُوا صَدَقْتَ هَكَذَا كَانَ يُصَلِّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Ebu Âsım, ona Abdülhamid b. Cafer, ona Muhammed b. Amr b. Ata’nın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Ebu Humeyd es-Sai‘dî’yi aralarında Ebu Katade’nin de bulunduğu Rasulullah’ın (sav) ashabından on kişi arasında iken dinledim. Ebu Humeyd dedi ki:
-Rasulullah’ın (sav) namazını aranızda en iyi bileniniz benim. Onlar:
-Neden ki? Vallahi, sen aramızda onun izinden gitme süresi en çok olan kişi de değilsin, sahabiliği en eski olanımız da değilsin, dediler. O:
-Evet dediğim gibidir deyince, diğer ashab:
-O zaman buyur anlat, dediler. Dedi ki:
-Rasulullah (sav) namaz kılmak üzere kalktığında tekbir alır, sonra ellerini omuzlarının hizasına getirinceye kadar kaldırırdı. Bu arada onun her bir azası yerli yerince otururdu. Sonra Kur’ân okur, sonra ellerini omuzlarının hizasına getirene kadar kaldırarak tekbir getirir, sonra rükûa varır, avuçlarını diz kapaklarına, onlara dayanarak koyar. Başını ne eğer ne kaldırır, mutedil tutardı. Sonra: “Semiallahu limen hamideh” der ve ellerini omuzlarının hizasına getirinceye kadar kaldırırdı. Bu arada her bir kemiği de yerli yerine otururdu. Sonra yere (secdeye) varır. Ellerini böğürlerinden uzak tutardı. Daha sonra başını kaldırdıktan sonra sol ayağını büküp üzerine otururdu. Secdeye vardığı zaman ayak parmaklarını da açık tutardı. Daha sonra secde yapar sonra tekbir getirip her bir kemiği yerli yerine dönünceye kadar sol ayağı üzerine oturur sonra kalkardı. Sonraki rekâtta da aynısını yapardı. Sonra ikinci rekâttan kalkışında ellerini namaza başlarken (iftitah tekbirinde) yaptığı gibi omuzlarının hizasına getirinceye kadar kaldırır ve namazının geri kalan kısmını böylece kılardı. Nihayet son secdeyi yapıp selam vermek için oturacağı vakit ayaklarından birisini geride bırakır ve teverrük yapmak suretiyle sol tarafı üzerine otururdu.
Ashab: Doğru söyledin, Rasulullah (sav) böyle namaz kılardı, dediler.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
İbn Mâce, Sünen-i İbn Mâce, İkâmetu's-salât ve's-sünnetü fîhâ 72, /173
Senetler:
1. Ebu Humeyd Abdurrahman b. Sa'd es-Sâ'îdî (Münzir b. Sa'd b. Malik)
2. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Amiri (Muhammed b. Amr b. Ata b. Ayyaş b. Alkame)
3. Ebu Fadl Abdülhamid b. Cafer el-Ensârî (Abdülhamid b. Cafer b. Abdullah b. Hakem b. Rafi' b. Sinan)
4. Ebu Âsım Dahhâk b. Mahled en-Nebîl (Dahhâk b. Mahled)
5. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Hz. Peygamber, namazı ve Kur'an okuyuşu
KTB, NAMAZ,
Namaz, eda keyfiyeti/kılınış şekli
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
40084, DM001396
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو عَاصِمٍ عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ بْنِ جَعْفَرٍ حَدَّثَنِى مُحَمَّدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ عَطَاءٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا حُمَيْدٍ السَّاعِدِىَّ فِى عَشَرَةٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَحَدُهُمْ أَبُو قَتَادَةَ قَالَ : أَنَا أَعْلَمُكُمْ بِصَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم-. فَقَالُوا : لِمَ؟ فَمَا كُنْتَ أَكْثَرَنَا لَهُ تَبَعَةً وَلاَ أَقْدَمَنَا لَهُ صُحْبَةً. قَالَ : بَلَى. قَالُوا : فَاعْرِضْ. قَالَ : كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلاَةِ رَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ ثُمَّ كَبَّرَ حَتَّى يَقَرَّ كُلُّ عَظْمٍ فِى مَوْضِعِهِ ، ثُمَّ يَقْرَأُ ثُمَّ يُكَبِّرُ وَيَرْفَعُ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ ، ثُمَّ يَرْكَعُ وَيَضَعُ رَاحَتَيْهِ عَلَى رُكْبَتَيْهِ حَتَّى يَرْجِعَ كُلُّ عَظْمٍ إِلَى مَوْضِعِهِ ، وَلاَ يُصُوِّبُ رَأْسَهُ وَلاَ يُقْنِعُ ، ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيَقُولُ :« سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ ». ثُمَّ يَرْفَعُ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ يَظُنُّ أَبُو عَاصِمٍ أَنَّهُ قَالَ : حَتَّى يَرْجِعَ كُلُّ عَظْمٍ إِلَى مَوْضِعِهِ مُعْتَدِلاً ، ثُمَّ يَقُولُ :« اللَّهُ أَكْبَرُ ». ثُمَّ يَهْوِى إِلَى الأَرْضِ يُجَافِى يَدَيْهِ عَنْ جَنْبَيْهِ ثُمَّ يَسْجُدُ ، ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيَثْنِى رِجْلَهُ الْيُسْرَى فَيَقْعُدُ عَلَيْهَا وَيَفْتَحُ أَصَابِعَ رِجْلَيْهِ إِذَا سَجَدَ ، ثُمَّ يَعُودُ فَيَسْجُدُ ثُمَّ يَرْفَعُ رَأْسَهُ فَيَقُولُ :« اللَّهُ أَكْبَرُ ». وَيَثْنِى رِجْلَهُ الْيُسْرَى فَيَقْعُدُ عَلَيْهَا مُعْتَدِلاً حَتَّى يَرْجِعَ كُلُّ عَظْمٍ إِلَى مَوْضِعِهِ مُعْتَدِلاً ، ثُمَّ يَقُومُ فَيَصْنَعُ فِى الرَّكْعَةِ الأُخْرَى مِثْلَ ذَلِكَ ، فَإِذَا قَامَ مِنَ السَّجْدَتَيْنِ كَبَّرَ وَرَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى يُحَاذِىَ بِهِمَا مَنْكِبَيْهِ كَمَا فَعَلَ عِنْدَ افْتِتَاحِ الصَّلاَةِ ، ثُمَّ يَصْنَعُ مِثْلَ ذَلِكَ فِى بَقِيَّةِ صَلاَتِهِ حَتَّى إِذَا كَانَتِ السَّجْدَةُ أَوِ الْقَعْدَةُ الَّتِى يَكُونُ فِيهَا التَّسْلِيمُ أَخَّرَ رِجْلَهُ الْيُسْرَى وَجَلَسَ مُتَوَرِّكاً عَلَى شِقِّهِ الأَيْسَرِ. قَالَ قَالُوا : صَدَقْتَ هَكَذَا كَانَتْ صَلاَةُ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم-.
Tercemesi:
Bize Ebu Âsım, ona Abdülhamid b. Cafer, ona Muhammed b. Amr b. Ata’nın şöyle dediğini rivayet etmiştir: Ebu Humeyd es-Sâidî’yi, Nebi’nin (sav) ashabından birileri Ebu Katâde olan on kişi arasında şöyle derken dinledim: Ben aranızda Rasulullah’ın (sav) namazını en iyi bileninizim. Onlar: Neden? Sen bizden daha çok ona tabi olan da değildin, sahabiliğin bizden önce de değildi, dediler. O: Doğru söylüyorsunuz, dedi. Onlar: O halde açıkla deyince, şöyle dedi: Rasulullah (sav) namaz için kalktığında, ellerini omuzlarının hizasına getirinceye kadar kaldırır, sonra tekbir alır, nihayet her bir kemiği yerli yerine oturup karar kıldıktan sonra kıraatini yapar, sonra tekbir alır ve omuzlarının hizasına getirinceye kadar ellerini kaldırırdı. Sonra rükû yapar, avuçlarının içini dizlerinin üzerine koyardı. Bu arada her bir kemik yerli yerine otururdu. Başını ne diker ne de aşağı eğerdi. Daha sonra başını kaldırarak: “Semiallahu limen hamideh: Allah kendisine hamd eden kulunu işitir” der, sonra omuzlarının hizasına getirinceye kadar ellerini kaldırırdı. Ebu Âsım onun şöyle dediğini de zannetmektedir: Nihayet doğrulmuş olduğu halde her bir kemik yerli yerine gelirdi, sonra: “Allahu Ekber” deyip, arkasından yere kapanırken de kollarını yanlarından uzak tutar sonra secde ederdi. Sonra başını kaldırır, sol ayağını bükerek üzerine oturur, secdeye vardığı zaman ayak parmaklarının arasını da açardı. Sonra tekrar secde eder, sonra “Allahu Ekber” diyerek başını kaldırır. Sol ayağını bükerek onun üzerinde doğrularak her bir kemiği yerli yerine gelinceye kadar doğrulur. Sonra ayağa kalkar, diğer rekâtta da bunun gibi yapar. İki secdeden (ikinci rekâttan) kalkınca da -tıpkı namaza başladığında (iftitah tekbirinde) yaptığı gibi- ellerini omuzlarının hizasına getirinceye kadar kaldırarak tekbir alır, sonra bunun aynısını namazının geri kalan kısmında yapar. Selamın verileceği secdeyi yapınca yahut oturunca sol ayağını geri bırakır ve sol yanı üzerine teverrük yaparak oturur. (Muhammed b. Amr b. Ata) dedi ki: Onu dinleyen Ashab: Doğru söyledin, Rasulullah’ın (sav) namazı böyle idi, dediler.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Salât 92, 2/855
Senetler:
1. Ebu Humeyd Abdurrahman b. Sa'd es-Sâ'îdî (Münzir b. Sa'd b. Malik)
2. Ebu Abdullah Muhammed b. Amr el-Amiri (Muhammed b. Amr b. Ata b. Ayyaş b. Alkame)
3. Ebu Fadl Abdülhamid b. Cafer el-Ensârî (Abdülhamid b. Cafer b. Abdullah b. Hakem b. Rafi' b. Sinan)
4. Ebu Âsım Dahhâk b. Mahled en-Nebîl (Dahhâk b. Mahled)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11854, T000376
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُعَاوِيَةَ الْفَزَارِىُّ عَنْ حُمَيْدٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « وَاللَّهِ إِنِّى لأَسْمَعُ بُكَاءَ الصَّبِىِّ وَأَنَا فِى الصَّلاَةِ فَأُخَفِّفُ مَخَافَةَ أَنْ تُفْتَتَنَ أُمُّهُ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى قَتَادَةَ وَأَبِى سَعِيدٍ وَأَبِى هُرَيْرَةَ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَنَسٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Mervân b. Muâviye el-Fezârî, ona Humeyd, ona da Enes b. Malik, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Vallahi ben, namazda iken çocuğun ağlamasını işitiyorum da annesi (bundan dolayı) fitneye düşer endişesinden dolayı namazı hafif tutuyorum.
Bu konuda Ebu Katâde, Ebu Said ve Ebu Hureyre'den hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Enes hadisi, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 159, 2/214
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Ubeyde Humeyd b. Ebu Humeyd et-Tavîl (Humeyd b. Tarhan)
3. Ebu Abdullah Mervan b. Muaviye el-Fezârî (Mervan b. Muaviye b. Haris b. Esma b. Harice)
4. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Hz. Peygamber, ibadetlerde kolaylığı tercihi
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Namaz, imamın sorumlulukları
Namaz, kısaltmak/uzatmamak, Çocuk/kadın/yaşlı/yorgunluktan dolayı
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَخْطُبُ قَائِمًا ثُمَّ يَجْلِسُ ثُمَّ يَقُومُ وَيَقْرَأُ آيَاتٍ وَيَذْكُرُ اللَّهَ وَكَانَتْ خُطْبَتُهُ قَصْدًا وَصَلاَتُهُ قَصْدًا .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
27319, N001585
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ قَالَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ سِمَاكٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَخْطُبُ قَائِمًا ثُمَّ يَجْلِسُ ثُمَّ يَقُومُ وَيَقْرَأُ آيَاتٍ وَيَذْكُرُ اللَّهَ وَكَانَتْ خُطْبَتُهُ قَصْدًا وَصَلاَتُهُ قَصْدًا .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Beşşâr *el-Abdî), ona Abdurrahman (b. Mehdî el-Anberî), ona Süfyan (es-Sevrî), ona da Simâk'ın (b. Harb ez-Zühlî) rivayet ettiğine göre Cabir b. Semure (ra) şöyle demiştir:
"Hz. Peygamber (sav) ayakta hutbe irat ediyor, sonra oturuyor, sonra ayağa kalkıyor ve bazı ayetler okuyor, Allah azze ve celleyi anıyordu. Onun hutbesi mutedildi, namazı da mutedildi." [Yani ne uzun ne de kısa, orta uzunlukta idi.]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Nesâî, Sünen-i Nesâî, Salâtu'l-Iydeyn 26, /2193
Senetler:
1. Ebu Halid Cabir b. Semure el-Amirî (Cabir b. Semure b. Cünâde)
2. Simak b. Harb ez-Zühlî (Simak b. Harb b. Evs b. Halid)
3. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
4. Ebu Said Abdurrahman b. Mehdî el-Anberî (Abdurrahman b. Mehdi b. Hassân b. Abdurrahman)
5. Muhammed b. Beşşâr el-Abdî (Muhammed b. Beşşâr b. Osman)
Konular:
Hitabet, Hutbe, hutbe ayakta okunmalıdır
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, hutbe okunurken Kur'an okumak ya da zikir çekmek
Hutbe, hutbenin kısa okunması
Hz. Peygamber, namazdaki okuyuşu
KTB, CUMA
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
40085, DM001397
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ عَمْرٍو حَدَّثَنَا زَائِدَةُ بْنُ قُدَامَةَ حَدَّثَنَا عَاصِمُ بْنُ كُلَيْبٍ أَخْبَرَنِى أَبِى أَنَّ وَائِلَ بْنَ حُجْرٍ أَخْبَرَهُ قَالَ قُلْتُ : لأَنْظُرَنَّ إِلَى صَلاَةِ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- كَيْفَ يُصَلِّى؟ فَنَظَرْتُ إِلَيْهِ فَقَامَ فَكَبَّرَ فَرَفَعَ يَدَيْهِ حَتَّى حَاذَتَا بِأُذُنَيْهِ ، وَوَضَعَ يَدَهُ الْيُمْنَى عَلَى ظَهْرِ كَفِّهِ الْيُسْرَى - قَالَ - ثُمَّ لَمَّا أَرَادَ أَنْ يَرْكَعَ رَفَعَ يَدَيْهِ مِثْلَهَا وَوَضَعَ يَدَيْهِ عَلَى رُكْبَتَيْهِ ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ فَرَفَعَ يَدَيْهِ مِثْلَهَا ثُمَّ سَجَدَ فَجَعَلَ كَفَّيْهِ بِحِذَاءِ أُذُنَيْهِ ، ثُمَّ قَعَدَ فَافْتَرَشَ رِجْلَهُ الْيُسْرَى وَوَضَعَ كَفَّهُ الْيُسْرَى عَلَى فَخِذِهِ وَرُكْبَتِهِ الْيُسْرَى ، وَجَعَلَ مِرْفَقَهُ الأَيْمَنَ عَلَى فَخِذِهِ الْيُمْنَى ، ثُمَّ قَبَضَ ثِنْتَيْنِ فَحَلَّقَ حَلْقَةً ثُمَّ رَفَعَ أُصْبُعَهُ ، فَرَأَيْتُهُ يُحَرِّكُهَا يَدْعُو بِهَا - قَالَ - ثُمَّ جِئْتُ بَعْدَ ذَلِكَ فِى زَمَانٍ فِيهِ بَرْدٌ فَرَأَيْتُ عَلَى النَّاسِ جُلَّ الثِّيَابِ يُحَرِّكُونَ أَيْدِيَهُمْ مِنْ تَحْتِ الثِّيَابِ.
Tercemesi:
Bize Muaviye b. Amr, ona Zâide b. Kudâme, ona Âsım b. Kuleyb, ona da babasının rivayet ettiğine göre Vâil b. Hucr kendisine şunu haber vermiştir: (Kendi kendime) Rasulullah’ın (sav) nasıl namaz kıldığını iyice göreceğim, dedim. Ben de onun ne yaptığına baktım. Önce kalkıp tekbir aldı ve ellerini kulaklarının hizasına getirinceye kadar kaldırdı. Sağ elini (n içini) sol elinin sırtına koydu. Daha sonra rükûa varmak isteyince önceki gibi ellerini kaldırdı ve ellerini diz kapaklarının üzerine koydu. Sonra başını kaldırıp, ellerini aynı şekilde kaldırdıktan sonra secdeye vardı ve iki elini (yere) kulaklarının hizasına koydu. Sonra oturunca sol ayağını yaydı, sol avucunu sol uyluğunun ve dizinin üzerine koydu, sağ dirseğini sağ uyluğunun üzerine koydu, sonra da iki parmağını kapatarak bir halka yaptıktan sonra (diğer) parmağını kaldırdı, onun bu parmağını (şehadet parmağını) onunla dua ederek hareket ettirdiğini gördüm. Bundan bir süre sonra, soğuk bir zamanda geldiğimde insanlar üzerinde çokça elbise olduğunu ve elbiselerinin altında ellerini hareket ettirdiklerini gördüm.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Salât 92, 2/856
Senetler:
1. Ebu Hüneyde Vail b. Hucr el-Hadrami (Vail b. Hucr b. Sa'd b. Mesruk b. Vail)
2. Ebu Asım Küleyb b. Şihab el-Cermi (Küleyb b. Şihab b. Mecnun)
3. Asım b. Küleyb el-Cermî (Asım b. Küleyb b. Şihab b. Mecnun)
4. Zâide b. Kudame es-Sekafî (Zâide b. Kudame)
5. Ebu Amr Muaviye b. Amr el-Ezdî (Muaviye b. Amr)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, Hz. Peygamberin namaz kıldırışı
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı