Öneri Formu
Hadis Id, No:
12540, T000526
Hadis:
حَدَّثَنَا أَبُو سَعِيدٍ الأَشَجُّ حَدَّثَنَا عَبْدَةُ بْنُ سُلَيْمَانَ وَأَبُو خَالِدٍ الأَحْمَرُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « إِذَا نَعَسَ أَحَدُكُمْ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَلْيَتَحَوَّلْ مِنْ مَجْلِسِهِ ذَلِكَ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ebu Said el-Eşec, ona Abde b. Süleyman ve Hâlid el-Ahmer, onlara Muhammed b. İshak, ona Nâfi', ona da İbn Ömer, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Sizden biri Cuma günü uyuklarsa (oturmuş olduğu) yerini değiştirsin.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen,sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 27, 2/404
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Nafi' Mevlâ İbn Ömer (Ebu Abdullah Nafi')
3. İbn İshak el-Kuraşî (Muhammed b. İshak b. Yesar b. Hıyar)
4. Ebu Halid Süleyman b. Hayyan el-Caferî (Süleyman b. Hayyan)
5. Ebu Said Abdullah b. Saîd el-Kindî (Abdullah b. Saîd b. Husayn b. Adî)
Konular:
Cuma Namazı, Cuma namazı
Hutbe, Cuma Namazı, cuma namazının hutbesi
Hutbe, hutbe okunurken uyumak
KTB, CUMA
KTB, NAMAZ,
Namaz, namazda uyuklamak ve sayıklamak
Bize Kuteybe, ona Abdülaziz b. Muhammed, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona babası (Ebu Salih), ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Erkeklerin en hayırlı safları ilki, en şerlisi de sonuncusudur. Kadınların en hayırlı safları sonuncusu, en şerlisi ise ilkidir."
[Ebu İsa şöyle demiştir: Bu konuda Câbir, İbn Abbas, İbn Ömer, Ebu Said, Übey, Aişe, İrbâz b. Sâriye ve Enes'ten de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Hureyre hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Nebî (sav)'den rivayet edildiğine göre o, birinci saf için üç kere, ikinci saf için de bir kere istiğfarda bulunurdu.]
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11173, T000224
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ سُهَيْلِ بْنِ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم:
" خَيْرُ صُفُوفِ الرِّجَالِ أَوَّلُهَا وَشَرُّهَا آخِرُهَا وَخَيْرُ صُفُوفِ النِّسَاءِ آخِرُهَا وَشَرُّهَا أَوَّلُهَا "
[ قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ جَابِرٍ وَابْنِ عَبَّاسٍ وَابْنِ عُمَرَ وَأَبِى سَعِيدٍ وَأُبَىٍّ وَعَائِشَةَ وَالْعِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ وَأَنَسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَقَدْ رُوِىَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ كَانَ يَسْتَغْفِرُ لِلصَّفِّ الأَوَّلِ ثَلاَثًا وَلِلثَّانِى مَرَّةً .]
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Abdülaziz b. Muhammed, ona Süheyl b. Ebu Salih, ona babası (Ebu Salih), ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"Erkeklerin en hayırlı safları ilki, en şerlisi de sonuncusudur. Kadınların en hayırlı safları sonuncusu, en şerlisi ise ilkidir."
[Ebu İsa şöyle demiştir: Bu konuda Câbir, İbn Abbas, İbn Ömer, Ebu Said, Übey, Aişe, İrbâz b. Sâriye ve Enes'ten de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Hureyre hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Nebî (sav)'den rivayet edildiğine göre o, birinci saf için üç kere, ikinci saf için de bir kere istiğfarda bulunurdu.]
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 52, 1/435
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebû Salih es-Semmân (Ebû Sâlih Zekvân b. Abdillâh et-Teymî)
3. Ebu Yezid Süheyl b. Ebu Salih es-Semmân (Süheyl b. Zekvan)
4. Ebu Muhammed Abdülaziz b. Muhammed ed-Derâverdî (Abdülaziz b. Muhammed b. Ubeyd b. Ebu Ubeyd)
5. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Namaz, saf tutma ve düzeni
Açıklama: Metindeki ''فِى تَمَامٍ'' ifadesi, bildirildiğine göre tadil-i erkana riayet etmek demektir (Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, II, 33). Ancak bu terkibin tercümede kullanılması tarafımızdan uygun bulunmadığından ''فِى تَمَامٍ'' ifadesi, tercümeye ''(Tüm erkânına dikkat etmekle birlikte)'' şeklinde yansıtılmıştır.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11409, T000237
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم مِنْ أَخَفِّ النَّاسِ صَلاَةً فِى تَمَامٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَهَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَاسْمُ أَبِى عَوَانَةَ وَضَّاحٌ . قَالَ أَبُو عِيسَى سَأَلْتُ قُتَيْبَةَ قُلْتُ أَبُو عَوَانَةَ مَا اسْمُهُ قَالَ وَضَّاحٌ . قُلْتُ ابْنُ مَنْ قَالَ لاَ أَدْرِى كَانَ عَبْدًا لاِمْرَأَةٍ بِالْبَصْرَةِ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe, ona Ebu Avâne, ona Katâde, ona da Enes b. Mâlik şöyle rivayet etmiştir:
(Tüm erkânına dikkat etmekle birlikte) insanların namazı en hafif kıldıranı Rasulullah (sav) idi.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen-sahih bir hadistir. Ebu Avâne'nin ismi Vazzâh'tır. Ebu isa şöyle demiştir: Kuteybe'ye ''Ebu Avâne'nin ismi nedir'' diye sordum, o, ''Vazzah'tır'' dedi. Ben, ''kimin oğludur'' diye sordum, o, ''bilmiyorum, Basralı bir kadının kölesi idi'' dedi.
Açıklama:
Metindeki ''فِى تَمَامٍ'' ifadesi, bildirildiğine göre tadil-i erkana riayet etmek demektir (Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, II, 33). Ancak bu terkibin tercümede kullanılması tarafımızdan uygun bulunmadığından ''فِى تَمَامٍ'' ifadesi, tercümeye ''(Tüm erkânına dikkat etmekle birlikte)'' şeklinde yansıtılmıştır.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 61, 1/463
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Hattab Katade b. Diame es-Sedusî (Katade b. Diame b. Katade)
3. Ebu Avane Vazzah b. Abdullah el-Yeşkurî (Vazzah b. Abdullah)
4. Ebu Recâ Kuteybe b. Said es-Sekafi (Kuteybe b. Said b. Cemil b. Tarif)
Konular:
Hz. Peygamber, namaz kılış şekli
KTB, NAMAZ,
Açıklama: Hadisin akabinde yer alan ve Abdurrahman b. Mehdi'nin sözünden olan ''إِنَّمَا الأَمْرُ عَلَى وَجْهِهِ'' ifade, tarafımızdan tam olarak anlaşılamamış; tercümeye ''Nitekim durum, hadiste belirtildiği gibidir.'' şeklinde yansıtılmıştır.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11412, T000238
Hadis:
حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ وَكِيعٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْفُضَيْلِ عَنْ أَبِى سُفْيَانَ طَرِيفٍ السَّعْدِىِّ عَنْ أَبِى نَضْرَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مِفْتَاحُ الصَّلاَةِ الطُّهُورُ وَتَحْرِيمُهَا التَّكْبِيرُ وَتَحْلِيلُهَا التَّسْلِيمُ وَلاَ صَلاَةَ لِمَنْ لَمْ يَقْرَأْ بِـ ( الْحَمْدُ ) وَسُورَةٍ فِى فَرِيضَةٍ أَوْ غَيْرِهَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ . وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ وَعَائِشَةَ . قَالَ وَحَدِيثُ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ فِى هَذَا أَجْوَدُ إِسْنَادًا وَأَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ أَبِى سَعِيدٍ وَقَدْ كَتَبْنَاهُ فِى أَوَّلِ كِتَابِ الْوُضُوءِ . وَالْعَمَلُ عَلَيْهِ عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَمَنْ بَعْدَهُمْ . وَبِهِ يَقُولُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ وَابْنُ الْمُبَارَكِ وَالشَّافِعِىُّ وَأَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ: أَنَّ تَحْرِيمَ الصَّلاَةِ التَّكْبِيرُ وَلاَ يَكُونُ الرَّجُلُ دَاخِلاً فِى الصَّلاَةِ إِلاَّ بِالتَّكْبِيرِ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَسَمِعْتُ أَبَا بَكْرٍ مُحَمَّدَ بْنَ أَبَانَ مُسْتَمْلِىَ وَكِيعٍ يَقُولُ سَمِعْتُ عَبْدَ الرَّحْمَنِ بْنَ مَهْدِىٍّ يَقُولُ لَوِ افْتَتَحَ الرَّجُلُ الصَّلاَةَ بِسَبْعِينَ اسْمًا مِنْ أَسْمَاءِ اللَّهِ وَلَمْ يُكَبِّرْ لَمْ يُجْزِهِ وَإِنْ أَحْدَثَ قَبْلَ أَنْ يُسَلِّمَ أَمَرْتُهُ أَنْ يَتَوَضَّأَ ثُمَّ يَرْجِعَ إِلَى مَكَانِهِ فَيُسَلِّمَ إِنَّمَا الأَمْرُ عَلَى وَجْهِهِ . قَالَ وَأَبُو نَضْرَةَ اسْمُهُ الْمُنْذِرُ بْنُ مَالِكِ بْنِ قُطَعَةَ .
Tercemesi:
Bize Süfyân b. Vekî', ona Muhammed b. Fudayl, ona Ebu Süfyân Tarîf es-Sa'dî, ona Ebu Nadre, ona da Ebu Said, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Namazın anahtarı (miftâh) abdest, girişi (tahrîm) tekbir, çıkışı (tahlil) ise selam vermektedir. Fatiha suresini ve (zammı) sureleri farz ve başka namazlarda okumayanın namazı yok (hükmündedir).
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu, hasen bir hadistir. Bu konuda Ali ve Aişe'den hadis rivayet edilmiştir. Bu konudaki Ali b. Ebu Tâlib hadisi, isnad bakımından Ebu Said hadisinden daha sağlam (ecved) ve daha sahihtir (esahh). Biz bu hadisi abdest konusunun başında kaydettik. Nebî (sav)'nin ashabından ilim ehli kimselerin ve onlardan sonra gelenlerin nezdinde amel, buna göredir ki Süfyan es-Sevrî, İbn Mübârek, Şâfiî, Ahmed ve İshak bu görüşte olup (onlar), ''namazın başlangıcı tekbirdir; kişi namaza sadece tekbir getirerek girmiş olur'' demişlerdir. Ebu İsa şöyle demiştir: Vekî'nin müstemlisi Ebu Bekir Muhammed b. Ebân'dan işittiğime göre Abdurraman b. Mehdî, ''Şayet kişi, Allah'ın yedi isminden biri ile namaza başlasa ama tekbir getirmese namazı caiz olmaz. Selam vermeden önce de abdesti bozulsa ona abdest almasını, akabinde (namaz kıldığı) yerine dönmesini ve selam vermesini emrederim. Nitekim durum, hadiste belirtildiği gibidir'' demiştir.
Ebu İsa şöyle demiştir: (Senetteki) Ebu Nadre'nin ismi Münzir b. Mâlik b. Kuta'a'dır.
Açıklama:
Hadisin akabinde yer alan ve Abdurrahman b. Mehdi'nin sözünden olan ''إِنَّمَا الأَمْرُ عَلَى وَجْهِهِ'' ifade, tarafımızdan tam olarak anlaşılamamış; tercümeye ''Nitekim durum, hadiste belirtildiği gibidir.'' şeklinde yansıtılmıştır.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 62, 2/3
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Nadre Münzir b. Malik el-Avfî (Münzir b. Malik b. Kuta'a)
3. Ebu Süfyan Tarîf b. Şihab es-Safedi (Tarîf b. Şihab)
4. Ebu Abdurrahman Muhammed b. Fudayl ed-Dabbî (Muhammed b. Fudayl b. Ğazvan b. Cerîr)
5. Ebu Muhammed Süfyan b. Veki' er-Ruâsî (Süfyan b. Veki' b. Cerrâh b. Melîc b. Adî)
Konular:
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
Namaz, namazın anahtarı temizliktir
حَدَّثَنَا عَبَّاسٌ الْعَنْبَرِىُّ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ كَثِيرٍ أَبُو غَسَّانَ الْعَنْبَرِىُّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ الْكَحَّالِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَوْسٍ الْخُزَاعِىِّ عَنْ بُرَيْدَةَ الأَسْلَمِىِّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « بَشِّرِ الْمَشَّائِينَ فِى الظُّلَمِ إِلَى الْمَسَاجِدِ بِالنُّورِ التَّامِّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ مَرْفُوعٌ هُوَ صَحِيحٌ مُسْنَدٌ وَمَوْقُوفٌ إِلَى أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَلَمْ يُسْنَدْ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11172, T000223
Hadis:
حَدَّثَنَا عَبَّاسٌ الْعَنْبَرِىُّ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ كَثِيرٍ أَبُو غَسَّانَ الْعَنْبَرِىُّ عَنْ إِسْمَاعِيلَ الْكَحَّالِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَوْسٍ الْخُزَاعِىِّ عَنْ بُرَيْدَةَ الأَسْلَمِىِّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « بَشِّرِ الْمَشَّائِينَ فِى الظُّلَمِ إِلَى الْمَسَاجِدِ بِالنُّورِ التَّامِّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ مِنْ هَذَا الْوَجْهِ مَرْفُوعٌ هُوَ صَحِيحٌ مُسْنَدٌ وَمَوْقُوفٌ إِلَى أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَلَمْ يُسْنَدْ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم .
Tercemesi:
Bize Abbas el-Anberî, ona Ebu Ğassân Yahya b. Kesîr el-Anberî, ona İsmail el-Kehhâl, ona Abdullah b. Evs el-Huzâî, ona da Büreyde el-Eslemî, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Karanlıklarda mescitlere yürüyenleri kıyamet gününde tam bir nur ile müjdele!
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu hadis, bu tarikten garîb olup merfu, sahih (ve) müsneddir. (Aynı zamanda) Nebî (sav)'nin ashâbının (kavli olarak) mevkuf olarak da rivayet edilip Hz. Peygamber (sav)'e isnad edilmemiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 51, 1/435
Senetler:
1. Ebu Abdullah Büreyde b. Husayb el-Eslemî (Amir b. Husayb b. Abdullah b. Haris b. A'rec)
2. Abdullah b. Evs el-Huzâî (Abdullah b. Evs)
3. Ebu Süleyman İsmail b. Süleyman el-Kehhâl (İsmail b. Süleyman)
4. Yahya b. Kesir el-Anberi (Yahya b. Kesir b. Dirhem)
5. Abbas b. Abdulazim el-Anberi (Abbas b. Abdulazim b. İsmail)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, cemaate teşvik
Namaz, cemaatla kılmanın fazileti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11415, T000239
Hadis:
حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ وَأَبُو سَعِيدٍ الأَشَجُّ قَالاَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ الْيَمَانِ عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ سَمْعَانَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا كَبَّرَ لِلصَّلاَةِ نَشَرَ أَصَابِعَهُ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ حَسَنٌ . وَقَدْ رَوَى غَيْرُ وَاحِدٍ هَذَا الْحَدِيثَ عَنِ ابْنِ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ سِمْعَانَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ إِذَا دَخَلَ فِى الصَّلاَةِ رَفَعَ يَدَيْهِ مَدًّا . وَهَذَا أَصَحُّ مِنْ رِوَايَةِ يَحْيَى بْنِ الْيَمَانِ وَأَخْطَأَ يَحْيَى بْنُ الْيَمَانِ فِى هَذَا الْحَدِيثِ .
Tercemesi:
Bize Kuteybe ve Ebu Said el-Eşec, onlara Yahya b. Yemân, ona İbn Ebu Zi'b, ona Said b. Sem'ân, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) namaz için tekbir getirdiğinde parmaklarını açardı.
Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Hureyre hadisi hasendir. Pek çok kimse bu hadisi İbn Ebu Zi'b'den, o Said b. Sem'an'dan, o da Ebu Hureyre vasıtasıyla Hz. Peygamber (sav)'den rivayet ettiğine göre Nebî (sav), namaza başladığı zaman ellerini epeyice kaldırırdı. Bu hadis, Yahya b. Yeman'ın rivayetinden daha sahihtir; Yahya b. Yeman bu hadiste yanılmıştır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 63, 2/5
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Sem'ân el-Ensarî (Said b. Sem'ân)
3. İbn Ebu Zi'b Muhammed b. Abdurrahman el-Amiri (Muhammed b. Abdurrahman b. Muğîre el-Kureşî el-Âmirî)
4. Ebu Zekeriyya Yahya b. Yeman el-îclî (Yahya b. el-Yeman)
5. Ebu Said Abdullah b. Saîd el-Kindî (Abdullah b. Saîd b. Husayn b. Adî)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11418, T000240
Hadis:
قَالَ وَحَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْمَجِيدِ الْحَنَفِىُّ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى ذِئْبٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ سِمْعَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلاَةِ رَفَعَ يَدَيْهِ مَدًّا . قَالَ أَبُو عِيسَى قَالَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ وَهَذَا أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ يَحْيَى بْنِ الْيَمَانِ وَحَدِيثُ يَحْيَى بْنِ الْيَمَانِ خَطَأٌ .
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Abdurrahman, ona Ubeydullah b. Abdulmecid el-Hanefî, ona İbn Ebu Zi'b, ona Said b. Sem'ân, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav), namaza duracağı zaman ellerini yayarak kaldırırdı.
Ebu İsa şöyle demiştir: Abdullah b. Abdurrahman (ed-Dârimî), ''bu hadis, Yahya b. Yemân'ın rivayetinden daha sahihtir; Yahya b. Yemân'ın hadisi hatalıdır'' demiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 63, 2/6
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Said b. Sem'ân el-Ensarî (Said b. Sem'ân)
3. İbn Ebu Zi'b Muhammed b. Abdurrahman el-Amiri (Muhammed b. Abdurrahman b. Muğîre el-Kureşî el-Âmirî)
4. Ebu Ali Ubeydullah b. Abdulmecid el-Hanefî (Ubeydullah b. Abdulmecid)
5. Ebu Muhammed Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî (Abdullah b. Abdurrahman b. Fadl b. Behrâm b. Abdussamed)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, kılınış şekli/nasıl kılınacağı
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ أَبِى حَازِمٍ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ رضى الله عنه قَالَ مَا كُنَّا نَتَغَدَّى فِى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَلاَ نَقِيلُ إِلاَّ بَعْدَ الْجُمُعَةِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رضى الله عنه . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
12539, T000525
Hadis:
حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ أَبِى حَازِمٍ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ رضى الله عنه قَالَ مَا كُنَّا نَتَغَدَّى فِى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَلاَ نَقِيلُ إِلاَّ بَعْدَ الْجُمُعَةِ . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رضى الله عنه . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ سَهْلِ بْنِ سَعْدٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .
Tercemesi:
Bize Ali b. Hucr, ona Abdülaziz b. Ebu Hâzim ve Abdullah b. Cafer, onlara Ebu Hâzim, ona da Sehl b. Sa'd (ra) şöyle rivayet etmiştir:
Bizler, Rasulullah (sav) döneminde ancak Cuma (namazından) sonra yemek yeyip öğle uykusuna (kaylûle) çekilirdik.
Bu konuda Enes b. Mâlik'ten (ra) de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Sehl b. Sa'd hadisi, hasen-sahih bir hadistir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 26, 2/403
Senetler:
1. Sehl b. Sa'd es-Sâidi (Sehl b. Sa'd b. Malik b. Halid b. Sa'lebe)
2. Ebû Hazim Seleme b. Dînar (Seleme b. Dînar)
3. Abdullah b. Cafer es-Sa'di (Abdullah b. Cafer b. Necih)
4. Ebu Hasan Ali b. Hucr es-Sa'dî (Ali b. Hucr b. İyas b. Mukatil)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Mübarek zamanlar, cuma namazından sonra, Yemek/dinlenme,
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11422, T000241
Hadis:
حَدَّثَنَا عُقْبَةُ بْنُ مُكْرَمٍ وَنَصْرُ بْنُ عَلِىٍّ الْجَهْضَمِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو قُتَيْبَةَ سَلْمُ بْنُ قُتَيْبَةَ عَنْ طُعْمَةَ بْنِ عَمْرٍو عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ صَلَّى لِلَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْمًا فِى جَمَاعَةٍ يُدْرِكُ التَّكْبِيرَةَ الأُولَى كُتِبَتْ لَهُ بَرَاءَتَانِ بَرَاءَةٌ مِنَ النَّارِ وَبَرَاءَةٌ مِنَ النِّفَاقِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ أَنَسٍ مَوْقُوفًا وَلاَ أَعْلَمُ أَحَدًا رَفَعَهُ إِلاَّ مَا رَوَى سَلْمُ بْنُ قُتَيْبَةَ عَنْ طُعْمَةَ بْنِ عَمْرٍو عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ . وَإِنَّمَا يُرْوَى هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ الْبَجَلِىِّ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَوْلُهُ . حَدَّثَنَا بِذَلِكَ هَنَّادٌ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ خَالِدِ بْنِ طَهْمَانَ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ الْبَجَلِىِّ عَنْ أَنَسٍ نَحْوَهُ وَلَمْ يَرْفَعْهُ . وَرَوَى إِسْمَاعِيلُ بْنُ عَيَّاشٍ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ عُمَارَةَ بْنِ غَزِيَّةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَ هَذَا . وَهَذَا حَدِيثٌ غَيْرُ مَحْفُوظٍ وَهُوَ حَدِيثٌ مُرْسَلٌ وَعُمَارَةُ بْنُ غَزِيَّةَ لَمْ يُدْرِكْ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ . قَالَ مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ حَبِيبُ بْنُ أَبِى حَبِيبٍ يُكْنَى أَبَا الْكَشُوثَى وَيُقَالُ أَبُو عُمَيْرَةَ .
Tercemesi:
Bize Ukbe b. Mükrem ve Nasr b. Ali el-Cehdamî, onlara Ebu Kuteybe Selm b. Kuteybe, ona Tu'me b. Amr, ona Habîb b. Ebu Sâbit, ona da Enes b. Mâlik, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Kırk gün boyunca Allah için cemaatle namaz kılıp ilk tekbire yetişene cehennemden ve nifaktan kurtulduğuna dair iki beraat yazılır.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu hadis Enes'ten mevkûf olarak da rivayet edilmiştir. Bu hadisi, sadece Selm b. Kuteybe'nin Tu'me b. Amr'dan, onun Habîb b. Ebu Sâbit'ten, onun da Enes'ten merfu olarak rivayet ettiğini biliyoruz. Bu hadis ancak, Habîb b. Ebu Sâbit el-Becelî vasıtasıyla Enes'ten, onu sözü (mevkûf) olarak nakledilir. Bize bu hadisi böylece Hennâd, ona Vekî', ona Hâlid b. Tahmân, ona da Habîb b. Ebu Sâbit, Enes'ten benzeri şekilde rivayet etmiş (ancak) Hz. Peygamber (sav) nisbet (ref') etmemiştir. Bu hadisi İsmail b. Ebu Ayyaş, ona Umâre b. Ğaziyye, ona Enes b. Mâlik, ona da Ömer b. Hattâb, Hz. Peygamber (sav)'den buna benzer şekilde aktarmıştır. Bu ise, mahfuz olmayan bir hadis olup mürseldir; zira, Umâre b. Ğaziyye, Enes b. Malik'e yetişmemiştir. Muhammed b. İsmail (el-Buharî)'nin bildirdiğine göre Habîb b. Ebu Sâbit Ebu Keşûsâ diye künyelenir ve kendisine Ebu Umeyre de denilirdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 64, 2/7
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Habib b. Ebu Sabit el-Esedî (Habib b. Kays b. Dinar)
3. Tu'me b. Amr el-Ca'ferî (Tu'me b. Amr)
4. Ebu Kuteybe Selm b. Kuteybe (Selm b. Kuteybe)
5. Sağîr Ebu Amr Nasr b. Ali el-Ezdî (Nasr b. Ali b. Nasr b. Ali b. Sahban b. Übey)
Konular:
KTB, NAMAZ,
Namaz, cemaatla kılmanın fazileti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
11427, T000242
Hadis:
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا جَعْفَرُ بْنُ سُلَيْمَانَ الضُّبَعِىُّ عَنْ عَلِىِّ بْنِ عَلِىٍّ الرِّفَاعِىِّ عَنْ أَبِى الْمُتَوَكِّلِ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا قَامَ إِلَى الصَّلاَةِ بِاللَّيْلِ كَبَّرَ ثُمَّ يَقُولُ « سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ » . ثُمَّ يَقُولُ « اللَّهُ أَكْبَرُ كَبِيرًا » . ثُمَّ يَقُولُ « أَعُوذُ بِاللَّهِ السَّمِيعِ الْعَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْخِهِ وَنَفْثِهِ » . قَالَ أَبُو عِيسَى وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ وَعَائِشَةَ وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ وَجَابِرٍ وَجُبَيْرِ بْنِ مُطْعِمٍ وَابْنِ عُمَرَ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَحَدِيثُ أَبِى سَعِيدٍ أَشْهَرُ حَدِيثٍ فِى هَذَا الْبَابِ . وَقَدْ أَخَذَ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ بِهَذَا الْحَدِيثِ. وَأَمَّا أَكْثَرُ أَهْلِ الْعِلْمِ فَقَالُوا بِمَا رُوِىَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ كَانَ يَقُولُ « سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ وَتَبَارَكَ اسْمُكَ وَتَعَالَى جَدُّكَ وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ » . وَهَكَذَا رُوِىَ عَنْ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَسْعُودٍ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَكْثَرِ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنَ التَّابِعِينَ وَغَيْرِهِمْ . وَقَدْ تُكُلِّمَ فِى إِسْنَادِ حَدِيثِ أَبِى سَعِيدٍ كَانَ يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ يَتَكَلَّمُ فِى عَلِىِّ بْنِ عَلِىٍّ الرِّفَاعِىِّ وَقَالَ أَحْمَدُ لاَ يَصِحُّ هَذَا الْحَدِيثُ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Musa el-Basrî, ona Cafer b. Süleyman ed-Dube'î, ona Ali b. Ali er-Rifâ'î, ona Ebu Mütevekkil, ona da Ebu Said el-Hudrî şöyle rivayet etmiştir:
Hz. Peygamber (sav) geceleyin namaz kıldığında tekbir alır, ardından ''Allah'ım seni tüm noksanlıklardan tenzih eder, sana hamdederim. İsmin ne mübarektir! Şanın ne ne yücedir! Senden başka ilah yoktur'' der, akabinde ''Allah, gerçekten en yücedir'' der, sonra da ''şeytandan; onun (vesvese) vermesinden, üfürmesinden ve nefesinden (her şeyi) bilen ve işiten Allah'a sığınırım'' derdi.
Ebu İsa şöyle demiştir: Bu konuda Ali, Aişe, Abdullah b. Mesud, Câbir, Cübeyr b. Mut'im ve İbn Ömer'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Ebu Said hadisi, bu konudaki en meşhur hadistir. Bir kısım ilim ehli, bu hadisi (delil olarak) alıp (kullanmıştır). İlim ehlinin büyük çoğunluğuna gelince, onlar, Nebî (sav)'den rivayet edilen ''Allah'ım seni tüm noksanlıklardan tenzih eder, sana hamdederim. İsmin ne mübarektir! Şanın ne ne yücedir! Senden başka ilah yoktur'' hadisini tercih etmişlerdir. Bu şekilde Ömer b. Hattâb ve Abdullah b. Mes'ud'dan da rivayet edilmiştir. Amel, tâbiînden ilim ehli olanların büyük çoğunluğu ve başkalarının nezdinde buna göredir.
Ebu Said hadisinin isnadı tenkide maruz kalmıştır. Yahya b. Said el-Kattân, Ali b. Ali er-Rifâ'î'yi tenkid eder, Ahmed (b. Hanbel) de ''bu hadis sahih değildir'' derdi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 65, 2/9
Senetler:
1. Ebu Said el-Hudrî (Sa'd b. Malik b. Sinan b. Sa'lebe b. Ebcer)
2. Ebu Mütevekkil Ali b. Davud en-Nâcî (Ali b. Davud)
3. Ebu İsmail Ali b. Nicâd er-Rifâ'î (Ali b. Ali b. Nicad b. Rifâ'a)
4. Ebu Süleyman Cafer b. Süleyman ed-Duba'î (Cafer b. Süleyman)
5. Ebu Abdullah Muhammed b. Musa el-Haraşî (Muhammed b. Musa b. Nüfey')
Konular:
İbadet, Hz. Peygamber'in gece ibadeti
KTB, NAMAZ,
Giriş