Öneri Formu
Hadis Id, No:
37027, DM000305
Hadis:
أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ أَبَانَ عَنْ يَعْقُوبَ الْقُمِّىِّ قَالَ حَدَّثَنِى لَيْثُ بْنُ أَبِى سُلَيْمٍ عَنْ يَحْيَى - هُوَ ابْنُ عَبَّادٍ - عَنْ عَلِىِّ بْنِ أَبِى طَالِبٍ قَالَ : إِنَّ الْفَقِيهَ حَقَّ الْفَقِيهِ مَنْ لَمْ يُقَنِّطِ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ، وَلَمْ يُرَخِّصْ لَهُمْ فِى مَعَاصِى اللَّهِ ، وَلَمْ يُؤَمِّنْهُمْ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ ، وَلَمْ يَدَعِ الْقُرْآنَ رَغْبَةً عَنْهُ إِلَى غَيْرِهِ ، إِنَّهُ لاَ خَيْرَ فِى عِبَادَةٍ لاَ عِلْمَ فِيهَا ، وَلاَ عِلْمَ لاَ فَهْمَ فِيهِ ، وَلاَ قِرَاءَةَ لاَ تَدَبُّرَ فِيهَا.
Tercemesi:
Bize İsmail b. Ebân, ona Yakub el-Kummî, ona Leys b. Ebu Süleym, ona Yahya –ki o İbn Abbâd’dır-, ona da Ali b. Ebu Talib’in şöyle dediğini rivayet etti: Gerçek anlamı ile fakîh (dinin inceliklerini iyi bilen kişi), insanların Allah’ın rahmetinden ümitlerini kesmelerine sebep olmayan, Allah’ın mâsiyetlerinin işlenmesi hususunda onlara ruhsat vermeyen, Allah’ın azabından yana güven altında olmalarına sebep olmayan, Kur’ân’ı bırakıp başkasına rağbetinden ötürü Kur’ân’ı terk etmeyen kimsedir. Çünkü ilimsiz bir ibadette, anlayış ve kavrayış olmayan bir ilimde, üzerinde iyiden iyiye düşünülmeyen kıraatte bir hayır yoktur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 305, 1/338
Senetler:
1. Ebu Hasan Ali b. Ebu Talib el-Hâşimî (Ali b. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Hubeyre Yahya b. Abbad el-Ensari (Yahya b. Abbad b. Şeyban b. Malik)
3. Leys b. Ebu Süleym el-Kuraşi (Leys b. Eymen b. Züneym)
4. Yakub b. Abdullah el-Eş'arî (Yakub b. Abdullah b. Sa'd b. Malik)
5. Ebu İshak İsmail b. Eban el-Ezdî (İsmail b. Eban)
Konular:
Bilgi, bilgi ile amel arasındaki ilişki
Kulluk, ümitle korku arasındaki denge
Öneri Formu
Hadis Id, No:
37028, DM000306
Hadis:
أَخْبَرَنَا الْحَسَنُ بْنُ عَرَفَةَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ لَيْثٍ عَنْ يَحْيَى بْنِ عَبَّادٍ قَالَ قَالَ عَلِىٌّ : الْفَقِيهُ حَقُّ الْفَقِيهِ الَّذِى لاَ يُقَنِّطُ النَّاسَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ، وَلاَ يُؤَمِّنُهُمْ مِنْ عَذَابِ اللَّهِ ، وَلاَ يُرَخِّصُ لَهُمْ فِى مَعَاصِى اللَّهِ ، إِنَّهُ لاَ خَيْرَ فِى عِبَادَةٍ لاَ عِلْمَ فِيهَا ، وَلاَ خَيْرَ فِى عِلْمٍ لاَ فَهْمَ فِيهِ ، وَلاَ خَيْرَ فِى قِرَاءَةٍ لاَ تَدَبُّرَ فِيهَا.
Tercemesi:
Bize el-Hasan b. Arafe rivayet edip (dedi ki) bize İsmail b. İbrahim, Leys'den, (o da) Yahya b. Abbâd'dan (naklen) rivayet etti (ki Abbâd) şöyle dedi: Ali (kerremellahu vecheh) dedi ki; Gerçek fakîh, insanları ne Allah'ın rahmetinden ümitsizliğe düşürür, ne onları Allah'ın azabından emin kılar, ne de onlara Allah'a isyan hususlarında kolaylık tanır, (o bunların hiçbirini yapmaz). Durum şu ki; kendisinde ilim olmayan ibadette hiçbir hayır yoktur, kendisinde anlama olmayan ilimde hiçbir hayır yoktur, kendisinde düşünme olmayan okumada hiçbir hayır yoktur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 29, 1/339
Senetler:
1. Ebu Hasan Ali b. Ebu Talib el-Hâşimî (Ali b. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Hubeyre Yahya b. Abbad el-Ensari (Yahya b. Abbad b. Şeyban b. Malik)
3. Leys b. Ebu Süleym el-Kuraşi (Leys b. Eymen b. Züneym)
4. Ebu Bişr İsmail b. Uleyye el-Esedî (İsmail b. İbrahim b. Miksem)
5. Hasan b. Arafe el-Abdi (Hasan b. Arafe b. Yezid)
Konular:
Bilgi, bilgi ile amel arasındaki ilişki
Kulluk, ümitle korku arasındaki denge
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38678, DM000601
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ قَالَ سَمِعْتُ سُفْيَانَ يَقُولُ قَالَ عُبَيْدُ اللَّهِ : شِنْتُمُ الْعِلْمَ وَأَذْهَبْتُمْ نُورَهُ ، وَلَوْ أَدْرَكَنِى وَإِيَّاكُمْ عُمَرُ لأَوْجَعَنَا.
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Ahmed haber vererek dedi ki: Süfyan’ı şöyle derken dinledim: Ubeydullah dedi ki: İlmi lekelediniz, nurunu yok ettiniz. Şayet Ömer bana ve size yetişmiş olsaydı canımızı acıtırdı.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 48, 1/471
Senetler:
1. Ubeydullah b. Ömer el-Adevî (Ubeydullah b. Ömer b. Hafs b. Asım b. Ömer b. Hattab)
2. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. Ebu Halef es-Sülemî (Muhammed b. Ahmed b. Muhammed)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, Bilgi ve Ahlak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38679, DM000602
Hadis:
أَخْبَرَنَا شِهَابُ بْنُ عَبَّادٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ أُمَىٍّ الْمُرَادِىِّ قَالَ قَالَ عَلِىٌّ : تَعَلَّمُوا الْعِلْمَ ، فَإِذَا عَلِمْتُمُوهُ فَاكْظِمُوا عَلَيْهِ وَلاَ تَشُوبُوهُ بِضَحِكٍ وَلاَ بِلَعِبٍ فَتَمُجَّهُ الْقُلُوبُ.
Tercemesi:
Bize Şihâb b. Abbâd, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Umey el-Muradî’nin şöyle dediğini rivayet etti: Ali dedi ki: İlmi öğreniniz, onu öğrendiğiniz takdirde, ona hâkim olunuz, gülmek ve oynamak ile onu şaibelendirmeyiniz, aksi halde, kalpler onu (hoşlanmayıp) dışarı atar.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 48, 1/471
Senetler:
1. Ebu Hasan Ali b. Ebu Talib el-Hâşimî (Ali b. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Abdurrahman Ümey b. Rebîa es-Sayrefî (Ümey b. Rebîa)
3. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
4. Ebu Ömer Şihab b. Abbad el-Abdî (Şihab b. Abbad)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, Bilgi ve Ahlak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38680, DM000603
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حُمَيْدٍ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الْفُضَيْلِ بْنِ غَزْوَانَ عَنْ عَلِىِّ بْنِ حُسَيْنٍ قَالَ : مَنْ ضَحِكَ ضَحْكَةً مَجَّ مَجَّةً مِنَ الْعِلْمِ.
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Humeyd, ona Cerir, ona el-Fudayl b. Gazvân, ona Ali b. Husayn’ın şöyle dediğini rivayet etti: Kim bir defa gülerse, ilimden de o kadarın dışarı atmış olur.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 48, 1/472
Senetler:
1. Ali b. Hüseyin Zeynelabidin (Ali b. Hüseyin b. Ali b. Ebu Talib)
2. Ebu Fadl Fudayl b. Ğazvan ed-Dabbi (Fudayl b. Ğazvan b. Cerir)
3. Ebu Abdullah Cerir b. Abdulhamid ed-Dabbî (Cerir b. Abdülhamid b. Cerir b. Kurt b. Hilal b. Ekyes)
4. Muhammed b. Humeyd et-Temimi (Muhammed b. Humeyd b. Hayyan)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, Bilgi ve Ahlak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38692, DM000615
Hadis:
أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عِمْرَانَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ سُلَيْمَانَ الأَحْوَلِ عَنْ عِكْرِمَةَ قَالَ : أَزْهَدُ النَّاسِ فِى عَالِمٍ أَهْلُهُ.
Tercemesi:
Bize Abdullah b. İmran, ona Süfyan b. Uyeyne, ona Süleyman el-Ahvel, o, İkrime’nin şöyle dediğini rivayet etti: Bir âlime en az rağbet gösterenler, onun aile halkıdır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 50, 1/477
Senetler:
1. İkrime Mevla İbn Abbas (İkrime)
2. Süleyman b. Ebu Müslim el-Ahvel (Süleyman b. Abdullah)
3. Ebu Muhammed Süfyan b. Uyeyne el-Hilâlî (Süfyân b. Uyeyne b. Meymûn)
4. Ebu Muhammed Abdullah b. İmran el-Esedî (Abdullah b. İmran b. Ebu Ali)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38713, DM000638
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَعِيدٍ ثَنَا حَفْصٌ عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ قَالَ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ : تَدَارُسُ الْعِلْمِ سَاعَةً مِنَ اللَّيْلِ خَيْرٌ مِنْ إِحْيَائِهَا.
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Saîd, ona Hafs, ona İbn Cüreyc’in şöyle dediğini rivayet etti: İbn Abbas dedi ki: Geceleyin bir süreliğine ilim okumak, gecenin tamamını ihya etmekten daha hayırlıdır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 51, 1/484
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Ebu Velid İbn Cüreyc el-Mekkî (Abdülmelik b. Abdülaziz b. Cüreyc)
3. Ebu Ömer Hafs b. Gıyas en-Nehaî (Hafs b. Gıyas b. Talk b. Muaviye b. Malik)
4. Ebu Cafer Muhammed b. Said el-Esbehani (Muhammed b. Said b. Süleyman b. Abdullah)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, fazileti
Öneri Formu
Hadis Id, No:
38716, DM000641
Hadis:
أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا ابْنُ إِدْرِيسَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ : كُنْتُ إِذَا لَقِيتُ عُبَيْدَ اللَّهِ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ فَكَأَنَّمَا أُفَجِّرُ بِهِ بَحْراً.
Tercemesi:
Bize Abdullah b. Muhammed, ona İbn İdris, ona Muhammed b. İshak, ona ez-Zührî’nin şöyle dediğini rivayet etti: Ben, Ubeydullah b. Abdullah ile karşılaştığım zaman, onun vasıtasıyla adeta bir denizi (bir su pınarını) fışkırtır gibi olurdum.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 51, 1/485
Senetler:
1. Ebu Bekir Muhammed b. Şihab ez-Zührî (Muhammed b. Müslim b. Ubeydullah b. Abdullah b. Şihab)
2. İbn İshak el-Kuraşî (Muhammed b. İshak b. Yesar b. Hıyar)
3. Ebu Muhammed Abdullah b. İdris el-Evdî (Abdullah b. İdris b. Yezid b. Abdurrahman)
4. Ebu Bekir İbn Ebu Şeybe el-Absî (Abdullah b. Muhammed b. İbrahim b. Osman)
Konular:
Bilgi, alimin/ilmin önemi
Bilgi, öğrenmek için ehil olanlara sorulmalıdır
Öneri Formu
Hadis Id, No:
37111, DM000347
Hadis:
أَخْبَرَنَا مَرْوَانُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ رَبِيعَةَ الصَّنْعَانِىُّ حَدَّثَنَا رَبِيعَةُ بْنُ يَزِيدَ قَالَ سَمِعْتُ وَاثِلَةَ بْنَ الأَسْقَعِ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« مَنْ طَلَبَ الْعِلْمَ فَأَدْرَكَهُ كَانَ لَهُ كِفْلاَنِ مِنَ الأَجْرِ ، فَإِنْ لَمْ يُدْرِكْهُ كَانَ لَهُ كِفْلٌ مِنَ الأَجْرِ ».
Tercemesi:
Bize Mervân b. Muhammed haber verip (dedi ki) bize Yezîd b. Rebî'a es-San'ânî rivayet edip (dedi ki) bize Rebi'a b. Yezîd rivayet edip dedi ki, ben Vasile İbnu'l-Eska'ı şöyle derken işittim: Resûlullah -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu: "Kim ilmin peşine düşer ve onu elde ederse, onun iki pay sevabı olur. Şayet onu elde edemezse onun bir sevabı olur. "
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 32, 1/357
Senetler:
1. Ebu Eska' Vasile b. el-Eska el-Leysî (Vasile b. Eska' b. Abdüluzza b. Abdülyalil b. Naşib)
2. Rabi'a b. Yezid el-İyadî (Rabi'a b. Yezid el-İyadî)
3. Ebu Kamil Yezid b. Rabî'a er-Rahabî (Yezid b. Rabî'a)
4. Mervan b. Muhammed et-Tatarî (Mervan b. Muhammed b. Hassan)
Konular:
Bilgi, Öğrenilmesi, Öğretilmesi
Bilgi, öğrenme çabası günahlara keffarettir
KTB, İLİM
Öneri Formu
Hadis Id, No:
36894, DM000236
Hadis:
- أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا عَمْرُو بْنُ مُحَمَّدٍ الْقُرَشِىُّ أَخْبَرَنَا إِسْرَائِيلُ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ زُبَيْدٍ الْيَامِىِّ عَنْ أَبِى الْعَجْلاَنِ عَنْ أَبِى الدَّرْدَاءِ قَالَ : خَطَبَنَا رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَقَالَ :« نَضَّرَ اللَّهُ امْرَأً سَمِعَ مِنَّا حَدِيثاً فَبَلَّغَهُ كَمَا سَمِعَهُ ، فَرُبَّ مُبَلَّغٍ أَوْعَى مِنْ سَامِعٍ ، ثَلاَثٌ لاَ يُغِلُّ عَلَيْهِنَّ قَلْبُ امْرِئٍ مُسْلِمٍ : إِخْلاَصُ الْعَمَلِ لِلَّهِ ، وَالنَّصِيحَةُ لِكُلِّ مُسْلِمٍ ، وَلُزُومُ جَمَاعَةِ الْمُسْلِمِينَ ، فَإِنَّ دُعَاءَهُمْ مُحِيطٌ مِنْ وَرَائِهِمْ ».
Tercemesi:
Bize Yahya b. Musa, ona Amr b. Muhammed el-Kuraşî, ona İsrâîl, ona Abdurrahman b. Zübeyd el-Yâmmî, ona Ebu Aclân, ona da Ebu Derdâ şöyle rivayet etmiştir:
Rasulullah (sav) bize hutbe verip "Allah, bizden bir hadis işitip onu işittiği gibi [başkalarına] ulaştıranın yüzünü nurlandırsın. [Kendisine hadisimizin] ulaştırıldığı nice kimse [ilk] işitenden daha anlayışlıdır (ev'â). Müslüman kimsenin kalbi üç [şey üzere olduğu sürece] ihanet etmez. Allah için samimiyetle amel etmek, her müslümana nasihat etmek ve müslümanların cemaatine yapışmak! Zira onların duaları geride kalanlarını da kuşatıcıdır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Mukaddime 24, 1/303
Senetler:
1. Ebu Derdâ Uveymir b. Malik el-Ensârî (Uveymir b. Zeyd b. Malik b. Kays b. Aişe b. Ümeyye)
2. Ebu Aclan (Ebu Aclan)
3. Ebu Eş'as Abdurrahman b. Zübeyd el-Yamî (Abdurrahman b. Zübeyd b. Haris)
4. Ebu Yusuf İsrail b. Yunus es-Sebîî (İsrail b. Yunus b. Ebu İshak)
5. Amr b. Muhammed el-Ankazi (Amr b. Muhammed)
6. Ebu Zekeriyya Yahya b. Musa el-Huddanî (Yahya b. Musa b. Abdirabbihi b. Salim)
Konular:
Cemaat, birlik olma
Giriş