4875 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Kuteybe, ona Abdurrahman b. Zeyd b. Ebu Mevâlî el-Müzenî, ona Ubeydullah b. Abdurrahman b. Mevheb, ona Amra, ona da Aişe, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Altı (sınıf insan) vardır ki ben, Allah ve tüm peygamberler onları lanetlemiştir: Allah'ın kitabına ilavede bulunan, Allah'ın kaderini yalanlayan, zorbalıkla Allah'ın zelil kıldığını izzetli, izzetli kıldığını da zelil göstermeye çalışan, Allah'ın haram kıldığını helal kılan, ehli beytimden Allah'ın haram kıldığını helal kılan ve sünnetimi terk eden." [Ebu İsa der ki: Aynı şekilde bu hadisi, Abdurrahman b. Ebu Mevâlî, Ubeydullah b. Abdurrahman b. Mevheb'den, o Amra'dan, o Aişe'den, o da Nebî (sav)'den rivayet etmiştir. Bu hadisi Süfyan, Hafs b. Ğiyâs ve daha pek çok kişi de, Ubeydullah b. Abdurrahman b. Mevheb'den, o Ali b. Hüseyin'den, o da Hz. Peygamber'den (sav) mürsel olarak rivayet etmiştir ki, bu (tarikler) daha sahihtir.]
Açıklama: Sünen-i Tirmizî nâşirlerinden Beşşâr'a göre bu ve önceki hadis, Tirmizî'nin hadisi değildir. Zira kendisi, ne neşirde esas aldığı nüshalarda ne de Mizzî'nin Tuhfetü'l-eşrâfı'nda bu hadise tesadüf etmiştir. Ayrıca ona göre, müstedrikler de bu tariki görmezden gelmişledir (Tirmizi, ''Kader'', 16 (no:2154), 1. dpt.).
Bize Yahya b. Musa, ona Ebu Davud et-Tayâlisî, ona da Abdülvâhid b. Süleym şöyle rivayet etmiştir: Mekke'ye geldim, Atâ b. Ebu Rabâh'la karşılaştım ve ona “ey Ebu Muhammed, Basralılar kader hakkında konuşup duruyorlar” dedim. O, “ey oğul, sen Kur'ân'ı okuyor musun” dedi. Ben, “evet” dedim. O, “Zuhruf (suresini) oku” dedi. Ben de okudum: "Hâ Mîm. Apaçık Kitab'a andolsun ki, iyice anlayasınız diye biz, onu Arapça bir Kur'an yaptık. Şüphesiz o, katımızdaki ana kitapta (Levh-i Mahfuz'da) mevcuttur, çok yücedir, hikmetlerle doludur." Bana, “ümmü'l-Kitâb nedir, bilir misin” dedi. Ben “Allah ve rasulü daha iyi bilir” dedim. Atâ, “Allah'ın gökleri ve yeri yaratmazdan evvel yazdığı bir kitaptır. Onun içerisinde Firavun'ın cehennemlik olduğu, "Ebu Leheb'in elleri kurusun ve kurudu da" bilgileri vardır” dedi ve şöyle devam etti: Rasulullah'ın sahâbîsi Ubâde b. Sâmit'in oğlu Velid ile karşılaştım ve “ölüm esnasında babanın sana vasiyeti ne idi” diye sordum, bana şöyle cevap verdi: Babam beni çağırdı ve bana, “Allah'a karşı takva sahibi ol. Allah'a ve hayrıyla, şerriyle kaderin tümüne inanmadıkça Allah'a karşı takva sahibi olamayacağını bil. Bu hal üzere ölmezsen ateşe girersin. Ben Rasulullah'ı (sav) şöyle buyururken işittim” dedi: "Allah'ın ilk yarattığı kalemdir. Ona “yaz” diye buyurdu. O, “ne yazayım” dedi. Allah, “kaderi, olmuş ve kıyamete kadar olacak şeyleri” yaz buyurdu." Ebu İsa şöyle demiştir: Bu rivayet, bu tarikten garîb bir hadistir.
Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: أَوَّلَ مَا خَلَقَ اللَّهُ الْقَلَمُ
Bize Said b. Abdurrahman el-Mahzûmî, ona Süfyân b. Uyeyne, ona İbn Ebu Huzâme, ona da babası [Ebu Huzâme b. Ya'mer] şöyle rivayet etmiştir: Bir adam Nebi'ye (sav) geldi ve '"Yâ Rasulallah, okuduğumuz rukyeler, kullandığımız ilaçlar, korunmak için yaptığımız bir takım şeyler Allah'ın kaderinden bir şeyi savabilir mi, ne dersiniz'' diye sordu. Peygamber (sav), ''onlar da Allah'ın kaderindendir'' buyurdu. Ebu İsa şöyle dedi: Bu, sadece ez-Zührî'nin hadisi ile bildiğimiz bir rivayettir. Daha pek çok kişi bu hadisi Süfyân'dan, o ez-Zührî'den, o Ebu Huzâme'den, o da babasından rivayet etmiştir ki, bu daha sahihtir. Aynı şekilde daha pek çok kişi (bu hadisi) ez-Zührî'den, o Ebu Huzâme'den, o da babasından rivayet etmiştir.
Bize Ebu Hureyre Muhammed b. Firâs el-Basrî, ona Ebu Kuteybe, ona Ebu Avvâm, ona Katâde, ona Mutarrif b. Abdullah b. Şihhîr, ona da babası (Abdullah b. Şihhîr), Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: Adem oğlunun durumu, etrafı doksan dokuz ölüm ile çevrelenmiş kimseye (benzer). Ölümler onu ıskalasa dahi ihtiyarlık gelip onu bulur ve nihayet ölür. [Ebu İsa der ki: Bu rivayet, sadece bu tarikten bildiğimiz hasen-garîb bir hadistir. Ebu Avvâm, İmrân olup o, İbn Dâver el-Kattân'dır.]
Bize Muhammed b. Beşşâr, ona Ebu Âmir, ona Muhammed b. Ebu Humeyd, ona İsmail b. Muhammed b. Sa'd b. Ebu Vakkâs, ona babası (Muhammed b. Sa'd), ona da Sa'd, Hz. Peygamber (sav)'in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Allah'ın, kendisi için takdir ettiği şeye razı olması kulun, bahtiyarlığındandır. Allah'tan hayrı istemeyi terk etmesi ve kendisi için Allah'ın takdir ettiğine öfkelenmesi ise kulun, bedbahtlığındandır." [Ebu İsa şöyle der ki: Bu hadis, sadece Muhammed b. Ebu Humeyd'in rivayeti ile bildiğimiz garîb bir hadistir. Kendisine Hammâd b. Ebu Humeyd de denir ki o, Ebu İbrahim el-Medenî olup ehli hadis nezdinde zayıftır (leyse hüve bi'l-kavî).]
Açıklama: Sünen-i Tirmizî nâşirlerinden Beşşâr'a göre bu ve sonraki hadis, Tirmizî'nin hadisi değildir. Zira kendisi, ne neşirde esas aldığı nüshalarda ne de Mizzî'nin Tuhfetü'l-eşrâfı'nda bu hadise tesadüf etmiştir. Ayrıca ona göre, müstedrikler de bu tariki görmezden gelmişledir (Tirmizi, ''Kader'', 16 (no:2153), 1. dpt.).