Bize Ya'lâ b. Ubeyd, ona Haccâc -b. Dînâr-, ona Ebu Hâşim, ona Rufey' Ebu'l-Âliye, ona da Ebu Berze el-Eslemî şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) bir meclise oturup da oradan kalkmak istediği zaman "Allah'ım seni tenzih ederim, sana hamd ederim. Senden başka ilah yoktur. Sana tövbe ederim." derdi. "Ey Allah'ın Rasulü! Şimdi önceden söylemediğin bir söz söylüyorsun" dediler. Hz. Peygamber (sav) "Bu, meclislerdeki (boş sözlerin) keffaretidir." buyurdu.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45358, DM002700
Hadis:
حَدَّثَنَا يَعْلَى بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا حَجَّاجٌ - يَعْنِى ابْنَ دِينَارٍ - عَنْ أَبِى هَاشِمٍ عَنْ رُفَيْعٍ أَبِى الْعَالِيَةِ عَنْ أَبِى بَرْزَةَ الأَسْلَمِىِّ قَالَ : لَمَّا كَانَ بِأَخَرَةٍ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا جَلَسَ فِى الْمَجْلِسِ فَأَرَادَ أَنْ يَقُومَ قَالَ :« سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ أَسْتَغْفِرُكَ وَأَتُوبُ إِلَيْكَ ». فَقَالُوا : يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّكَ لَتَقُولُ الآنَ كَلاَماً مَا كُنْتَ تَقُولُهُ فِيمَا خَلاَ. فَقَالَ :« هَذَا كَفَّارَةٌ لِمَا يَكُونُ فِى الْمَجَالِسِ ».
Tercemesi:
Bize Ya'lâ b. Ubeyd, ona Haccâc -b. Dînâr-, ona Ebu Hâşim, ona Rufey' Ebu'l-Âliye, ona da Ebu Berze el-Eslemî şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) bir meclise oturup da oradan kalkmak istediği zaman "Allah'ım seni tenzih ederim, sana hamd ederim. Senden başka ilah yoktur. Sana tövbe ederim." derdi. "Ey Allah'ın Rasulü! Şimdi önceden söylemediğin bir söz söylüyorsun" dediler. Hz. Peygamber (sav) "Bu, meclislerdeki (boş sözlerin) keffaretidir." buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, İsti'zân 29, 3/1739
Senetler:
1. Ebu Berze Nadle b. Amr el-Eslemî (Nadle b. Ubeyd b. Hâris b. Hammâl)
2. Ebu Âliye er-Riyâhî (Rüfey' b. Mihrân)
Konular:
Adab, oturma adabı
Bize Muhammed b. Yusuf, ona Süfyan, ona Abdülmelik, ona Rib'i b. Hiraş, ona da Huzeyfe (b. Yeman) şöyle rivayet etmiştir:
"Hz. Peygamber (sav) uyandığında şöyle derdi: Hamd, bizi öldürdükten sonra dirilten Allah’a mahsustur. Dönüş yalnızca O’nadır."
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45529, DM002728
Hadis:
أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ رِبْعِىِّ بْنِ حِرَاشٍ عَنْ حُذَيْفَةَ قَالَ : كَانَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا اسْتَيْقَظَ قَالَ :« الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى أَحْيَانَا بَعْدَ مَا أَمَاتَنَا وَإِلَيْهِ النُّشُورُ ».
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Yusuf, ona Süfyan, ona Abdülmelik, ona Rib'i b. Hiraş, ona da Huzeyfe (b. Yeman) şöyle rivayet etmiştir:
"Hz. Peygamber (sav) uyandığında şöyle derdi: Hamd, bizi öldürdükten sonra dirilten Allah’a mahsustur. Dönüş yalnızca O’nadır."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, İsti'zân 53, 3/1758
Senetler:
1. Ebu Abdullah Huzeyfe b. Yeman el-Absî (Huzeyfe b. Huseyl b. Cabir)
2. Ebu Meryem Rib'î b. Hiraş el-Absî (Rib'î b. Hiraş b. Cahş)
3. Abdülmelik b. Umeyr el-Lahmî (Abdülmelik b. Umeyr b. Süveyd)
4. Süfyan es-Sevrî (Süfyan b. Said b. Mesruk b. Habib b. Rafi')
5. Ebu Abdullah Muhammed b. Yusuf el-Firyabî (Muhammed b. Yusuf b. Vakıd b. Osman)
Konular:
Dua, uykudan uyanınca yapılacak dua
HZ. PEYGAMBER'İN DUALARI
KTB, DUA
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46343, DM002756
Hadis:
أَخْبَرَنَا نُعَيْمُ بْنُ حَمَّادٍ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْعَلاَءِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ قِيلَ لَهُ : مَا الْغِيبَةُ؟ قَالَ :« ذِكْرُكَ أَخَاكَ بِمَا يَكْرَهُ ». قِيلَ : فَإِنْ كَانَ فِى أَخِى مَا أَقُولُ؟ قَالَ :« فَإِنْ كَانَ فِيهِ فَقَدِ اغْتَبْتَهُ ، وَإِنْ لَمْ يَكُنْ فِيهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ ».
Tercemesi:
Bize Nuaym b. Hammad, ona Abdülaziz b. Muhammed, ona Alâ (b. Abdurrahman), ona babası (Abdurrahman b. Yakub), ona da Ebu Hüreyre şöyle rivayet etmiştir:
Hz. Peygamber'e (sav), "Gıybet nedir?" diye soruldu. Hz. Peygamber, "[Gıybet;] Müslüman kardeşin hakkında, onun hoşlanmayacağı şeyler söylemendir" buyurdu. Bu defa da, "Ya kardeşimde o bahsettiğim olumsuzluk varsa, ne dersiniz?" denildi. Rasulullah (sav) şöyle cevap verdi: "Zaten söylediğin şey kardeşinde varsa onun gıybetini yapmış oluyorsun. Yoksa, ona iftira atmış olursun."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 6, 3/1782
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Alâ Abdurrahman b. Yakub el-Cühenî (Abdurrahman b. Yakub)
3. Alâ b. Abdurrahman el-Hırakî (Alâ b. Abdurrahman b. Yakub)
4. Ebu Muhammed Abdülaziz b. Muhammed ed-Derâverdî (Abdülaziz b. Muhammed b. Ubeyd b. Ebu Ubeyd)
5. Nuaym b. Hammad el-Huzaî (Nuaym b. Hammad b. Muaviye b. Haris b. Hemmam b. Seleme b. Malik)
Konular:
Gıybet, gıybet etmek, dedi kodu yapmak
İftira, iffetli kimseye
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45549, DM002748
Hadis:
أَخْبَرَنَا سَعِيدُ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سَعِيدِ بْنِ أَبِى هِنْدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« مَنْ يُرِدِ اللَّهُ بِهِ خَيْراً يُفَقِّهْهُ فِى الدِّينِ ».
Tercemesi:
Bize Saîd b. Süleyman, İsmail b. Cafer'den, (O) Abdullah b. Saîd b. Ebi Hind'den, (O) babasından, (O da) İbn Abbas'tan (naklen) haber verdi ki, O şöyle dedi: "Allah kimin iyiliğini isterse, ona din hakkında derin anlayış verir."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 1, 3/1777
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Said b. Ebu Hind el-Fezari (Said b. Ebu Hind)
3. Ebu Bekir Abdullah b. Said el-Fezari (Abdullah b. Said b. Ebu Hind)
4. Ebu İshak İsmail b. Cafer el-Ensarî (İsmail b. Cafer b. Ebu Kesir)
5. Ebu Osman Said b. Süleyman ed-Dabbî (Said b. Süleyman b. Kinane)
Konular:
Bilgi, dinde fakih olmak
İman, Esasları: Kader, Allah'ın dilemesi/meşîet
KTB, KADER
Bize Heysem b. Cemil, ona Âsım b. Muhammed el-Ömerî, ona babası (Muhammed b. Zeyd), ona da İbn Ömer (ra) Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"İnsanlar tek başına (yolculuk yapmanın tehlikesini) benim bildiğim (gibi) bilselerdi bir atlı geceleyin tek başına yol almazdı."
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45522, DM002721
Hadis:
أَخْبَرَنَا الْهَيْثَمُ بْنُ جَمِيلٍ حَدَّثَنَا عَاصِمٌ - هُوَ ابْنُ مُحَمَّدٍ الْعُمَرِىُّ - عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- :« لَوْ يَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِى الْوَحْدَةِ لَمْ يَسِرْ رَاكِبٌ بِلَيْلٍ وَحْدَهُ أَبَداً ».
Tercemesi:
Bize Heysem b. Cemil, ona Âsım b. Muhammed el-Ömerî, ona babası (Muhammed b. Zeyd), ona da İbn Ömer (ra) Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
"İnsanlar tek başına (yolculuk yapmanın tehlikesini) benim bildiğim (gibi) bilselerdi bir atlı geceleyin tek başına yol almazdı."
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, İsti'zân 47, 3/1753
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Muhammed b. Zeyd el-Kuraşî (Muhammed b. Zeyd b. Abdullah b. Ömer b. Hattab)
3. Asım b. Muhammed el-Umerî (Asım b. Muhammed b. Zeyd b. Abdullah b. Ömer)
4. Ebu Sehl Heysem b. Cemil el-Bağdadi (Heysem b. Cemil)
Konular:
Yolculuk, yalnız başına, gecelemek
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46353, DM002766
Hadis:
حَدَّثَنَا الْحَكَمُ بْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ سَلْمِ بْنِ قُتَيْبَةَ عَنْ سُهَيْلٍ الْقُطَعِىِّ عَنْ ثَابِتٍ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- : أَنَّهُ قَرَأَ {هو أَهْلُ التَّقْوَى وَأَهْلُ الْمَغْفِرَةِ} قَالَ :« قَالَ رَبُّكُمْ : أَنَا أَهْلٌ أَنْ أُتَّقَى ، فَمَنِ اتَّقَانِى فَأَنَا أَهْلٌ أَنْ أَغْفِرَ لَهُ ».
Tercemesi:
Bize el-Hakem b. el-Mübarek, ona Selm b. Kuteybe, ona Süheyl el-Kutaî, ona Sabit, ona da Enes’in rivayet ettiğine göre Nebi (sav): “İşte O kendisinden korkulmaya layık olandır, bağışlamak da ona yaraşır” (el-Müddessir, 74/56) ayetini okudu ve: “Rabbiniz: Ben kendisinden korkulmaya layık olanım, benden korkan kimseleri de bağışlamak bana yaraşır” buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 2766, 3/1791
Senetler:
1. Enes b. Malik el-Ensarî (Enes b. Malik b. Nadr b. Damdam b. Zeyd b. Haram)
2. Ebu Muhammed Sabit b. Eslem el-Bünanî (Sabit b. Eslem)
3. Süheyl b. Ebu Hazm el-Kuta'i (Süheyl b. Mihran)
4. Ebu Kuteybe Selm b. Kuteybe (Selm b. Kuteybe)
5. Hakem b. Mübarek el-Bahilî (Hakem b. Mübarek)
Konular:
Allah İnancı, kullarına karşı sevecen ve merhametlidir
Hz. Peygamber, ayetleri tefsiri
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45548, DM002747
Hadis:
أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا حَنْظَلَةُ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« لأَنْ يَمْتَلِئَ جَوْفُ أَحَدِكُمْ قَيْحاً أَوْ دَماً خَيْرٌ مِنْ أَنْ يَمْتَلِئَ شِعْراً ».
Tercemesi:
Bize Ubeydullah b. Musa haber verip (dedi ki), bize Hanzala, Salim'den, (O da) İbn Ömer'den (naklen) rivayet etti ki, O şöyle dedi: Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Andolsun ki, sizden birinin içinin irin kanla dolması, kendisi için, şiirle dolmasından daha hayırlıdır!"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, İsti'zân 69, 3/1774
Senetler:
1. İbn Ömer Abdullah b. Ömer el-Adevî (Abdullah b. Ömer b. Hattab)
2. Ebu Ömer Salim b. Abdullah el-Adevî (Salim b. Abdullah b. Ömer b. Hattab)
3. Hanzala b. Ebu Süfyan el-Cümahi (Hanzala b. Esved b. Abdurrahman b. Safvan)
4. Ubeydullah b. Musa el-Absi (Ubeydullah b. Musa b. Bazam)
Konular:
Hitabet, Şiir, okumak/ dinlemek/ ezberlemek
Öneri Formu
Hadis Id, No:
45550, DM002749
Hadis:
أَخْبَرَنَا الْمَكِّىُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ - هُوَ ابْنُ سَعِيدٍ - أَنَّهُ سَمِعَ أَبَاهُ يُحَدِّثُ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« إِنَّ الصِّحَّةَ وَالْفَرَاغَ نِعْمَتَانِ مِنْ نِعَمِ اللَّهِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ ».
Tercemesi:
Bize el-Mekki b. İbrahim haber verip (dedi ki), bize Abdullah -ki O, İbn Saîd'dir-, rivayet etti ki; O, babasını, İbn Abbas'tan, O'nun şöyle dediğini rivayet ederken işitmiş: Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Şüphesiz sağlık ve boş zaman Allah'ın nimetlerinden iki nimettir; (ama) bunlarda insanların çoğu aldanmaktadır. "
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 2, 3/1777
Senetler:
1. İbn Abbas Abdullah b. Abbas el-Kuraşî (Abdullah b. Abbas b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. Said b. Ebu Hind el-Fezari (Said b. Ebu Hind)
3. Ebu Bekir Abdullah b. Said el-Fezari (Abdullah b. Said b. Ebu Hind)
4. Ebu Seken Mekkî b. İbrahim el-Hanzalî (Mekkî b. İbrahim b. Beşir b. Ferkad)
Konular:
Sağlık, sağlık ve boş zamanı değerlendirmek
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46337, DM002751
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو الْوَلِيدِ الطَّيَالِسِىُّ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ أَبِى الطُّفَيْلِ عَنْ عَلِىٍّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« لاَ تُتْبِعِ النَّظْرَةَ النَّظْرَةَ ، فَإِنَّ الأُولَى لَكَ وَالآخِرَةَ عَلَيْكَ ».
Tercemesi:
Bize Ebu'l-Velid et-Tayâlisî haber verip (dedi ki), bize Hammâd b. Seleme, Muhammed b. İshak'tan, (O) Mu ham m e d b. İbrahim'den, (O) Seleme b. Ebi't-Tufeyl'den, (O da) Hz. Ali'den (naklen) rivayet etti ki, O şöyle dedi: Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "(Bakılması helâl olmayan bir şeye, nâmahrem bir kadına ansızın) bakışın ardından (tekrar) bakma! Çünkü ilki senin lehinedir, (sana bağışlanır), sonraki ise aleyhine (yazılır!)"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 3, 3/1779
Senetler:
1. Ebu Hasan Ali b. Ebu Talib el-Hâşimî (Ali b. Ebu Talib b. Abdülmuttalib b. Haşim b. Abdümenaf)
2. İbn Ebu Tufeyl Seleme b. Ebu Tufeyl el-Leysî (Seleme b. Âmir b. Vâsile)
3. Ebu Abdullah Muhammed b. İbrahim et-Teymî el-Kuraşî (Muhammed b. İbrahim b. Hâris b. Hâlid)
4. İbn İshak el-Kuraşî (Muhammed b. İshak b. Yesar b. Hıyar)
5. Ebu Seleme Hammad b. Seleme el-Basrî (Hammad b. Seleme b. Dînar)
6. Ebu Velid Hişam b. Abdülmelik el-Bahilî (Hişam b. Abdülmelik)
Konular:
Suçlar, Cinsel: mahrem olmayan birine bakmak
Öneri Formu
Hadis Id, No:
46346, DM002759
Hadis:
أَخْبَرَنَا أَبُو نُعَيْمٍ حَدَّثَنَا الْفُضَيْلُ بْنُ مَرْزُوقٍ حَدَّثَنَا عَدِىُّ بْنُ ثَابِتٍ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللَّهَ طَيِّبٌ لاَ يَقْبَلُ إِلاَّ الطَّيِّبَ ، إِنَّ اللَّهَ أَمَرَ الْمُؤْمِنِينَ بِمَا أَمَرَ بِهِ الْمُرْسَلِينَ قَالَ{يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحاً إِنِّى بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ} وَقَالَ {يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طِيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَاشْكُرُوا لِلَّهِ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ} ». قَالَ : ثُمَّ ذَكَرَ الرَّجُلَ يُطِيلُ السَّفَرَ أَشْعَثَ أَغْبَرَ يَمُدُّ يَدَيْهِ إِلَى السَّمَاءِ يَا رَبِّ يَا رَبِّ وَمَطْعَمُهُ حَرَامٌ وَمَلْبَسُهُ حَرَامٌ وَمَشْرَبُهُ حَرَامٌ وَغُذِّىَ بِالْحَرَامِ فَأَنَّى يُسْتَجَابُ لِذَلِكَ؟
Tercemesi:
Bize Ebu Nuaym haber verip (dedi ki), bize el-Fudayl b. Merzuk rivayet edip (dedi ki), bize Adiyy b. Sabit, Ebu Hazim'den, (O da) Ebu Hüreyre'den (naklen) rivayet etti ki, O şöyle dedi: Rasulullah (Sallallahu Aleyhi veSellem) şöyle buyurdu: "Ey insanlar! Şüphesiz Allah temizdir, ancak temizi kabul eder. Muhakkak ki Allah müminlere, Rasûllere emretmiş olduğu şeyleri emretmiştir.O şöyle buyurmuştur: "Ey Rasûller! Temiz ve helâl şeylerden yiyin, yararlı iş işleyin. Doğrusu ben yaptığınızı çok iyi bilirim!" O ayrıca "Ey iman edenler! Size verdiğimiz rvzıkların temiz ve helallerinden yiyin!"13 buyurmuştur." (Ebu Hüreyre) sözüne şöyle devam etti: (Hz. Peygamber) sonra bahsetti ki; "Adam, saçı başı dağınık, toz içinde olduğu halde yolculuğu uzatıyor; yiyeceği haram, giyeceği haram, içeceği haram olduğu ve haramla beslendiği halde ellerini göğe uzatıp; "yâ Rabbi, yâ Rabbi!" diyor. Şimdi bunun duası nasıl kabul olu-nur?"
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Dârimî, Sünen-i Dârimî, Rikâk 2759, 3/1786
Senetler:
1. Ebu Hureyre ed-Devsî (Abdurrahman b. Sahr)
2. Ebu Hazim Selman Mevla Azze (Selman)
3. Adî b. Sabit el-Ensarî (Adî b. Sabit b. Dinar)
4. Ebu Abdurrahman Fudayl b. Merzuk (Fudayl b. Merzuk)
5. Ebu Nuaym Fadl b. Dükeyn el-Mülâi (Fadl b. Amr b. Hammâd b. Züheyr b. Dirhem)
Konular:
Dua, kabul olma şartları
Hz. Peygamber, ayetleri tefsiri
Yiyecekler, Tayyibat, temiz ve helal yiyecekler