أَخْبَرَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ عَنْ إِسْرَائِيلَ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنِ الْحَارِثِ عَنْ عَلِىٍّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« لِلْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ سِتٌّ : يُسَلِّمُ عَلَيْهِ إِذَا لَقِيَهُ ، وَيُشَمِّتُهُ إِذَا عَطَسَ ، وَيَعُودُهُ إِذَا مَرِضَ ، وَيُجِيبُهُ إِذَا دَعَاهُ ، وَيَشْهَدُهُ إِذَا تُوُفِّىَ ، وَيُحِبُّ لَهُ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ ، وَيَنْصَحُ لَهُ بِالْغَيْبِ ».

Bize Ubeydullah, ona İsrail, ona Ebu İshak, ona el-Haris, Hz. Ali’nin şöyle dediğini rivayet etti: “Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı altıdır. Karşılaştığında ona selam verir, aksırdığında ‘yerhamukellah’ diyerek hayır duada bulunur, hastalandığında onu ziyaret eder, davet ettiğinde davetine icabet eder, öldüğünde (cenaze namazında) hazır bulunur, kendisi için sevdiği şeyi onun için de sever ve gıyabında dahi ona karşı samimi ve dürüst olur.”

Açıklama: Hadisi Hz. Ali'den rivayet eden Haris b. Abdullah el-Aver bazı hadis münekkitleri tarafından yalancılıkla ve aşırılığa kaçan bir Ali sevgisi ile itham edilmiştir. Ancak onun hadis rivayetinde değil Hz. Ali'yi sevmekte aşırıya kaçan bir taraftarı olduğu için onun hakkındaki görüşlerinde yalan söylediği de zikredilmiştir.(İbn Hacer, Takrib, I, 172; a.g.mlf., Tehzib, II, 126).

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 5, 3/1720

أَخْبَرَنَا سَعِيدُ بْنُ الرَّبِيعِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ : أَتَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- فَضَرَبْتُ بَابَهُ فَقَالَ :« مَنْ ذَا؟ ». فَقُلْتُ : أَنَا. فَقَالَ :« أَنَا أَنَا ». فَكَرِهَ ذَلِكَ.

Bize Saîd b. Rabî', ona Şube, ona da Muhammed b. Münkedir Cabir b. Abdullah'ın şöyle dediğini rivayet etti: "Rasulullah'ın (sav) evine geldim ve kapısını çaldım. 'Kim o?' dedi. 'Benim' dedim. Bunun üzerine 'Benim, benim (öyle mi)' dedi. Rasulullah (sav) bu şekilde cevap verilmesinden hoşlanmamıştı."

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 2, 3/1718

أَخْبَرَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يَزِيدَ حَدَّثَنَا حَيْوَةُ أَخْبَرَنَا أَبُو هَانِئٍ الْخَوْلاَنِىُّ أَنَّ أَبَا عَلِىٍّ الْجَنْبِىَّ حَدَّثَهُ عَنْ فَضَالَةَ بْنِ عُبَيْدٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ :« يُسَلِّمُ الرَّاكِبُ عَلَى الْمَاشِى ، وَالْقَائِمُ عَلَى الْقَاعِدِ ، وَالْقَلِيلُ عَلَى الْكَثِيرِ ».

Bize Abdullah b. Yezid, ona Hayve, ona Ebu Hani' el-Havlani, ona Ebu Ali el-Cenbi, ona, Fedâle b. Ubeyd Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Binek üzerinde olan yaya olana, ayakta olan oturmakta olana, sayıca az olan daha kalabalık olana selâm verir."

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 6, 3/1721

أَخْبَرَنَا إِسْحَاقُ حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ هِشَامٍ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ قَتَادَةَ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ الْحُضَيْنِ عَنِ الْمُهَاجِرِ بْنِ قُنْفُذٍ : أَنَّهُ سَلَّمَ عَلَى النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- وَهُوَ يَبُولُ فَلَمْ يَرُدَّ عَلَيْهِ السَّلاَمَ حَتَّى تَوَضَّأَ ، فَلَمَّا تَوَضَّأَ رَدَّ عَلَيْهِ.

Bize İshak (b. Râhuye), ona Muaz b. Hişam, ona babası, ona Katâde, ona Hasan el-Basrî, ona da Hudayn (b. Münzir), Muhacir b. Kunfuz'un şöyle dediğini rivayet etti: O, Hz. Peygamber'e (sav), küçük abdestini bozarken selam vermiş; Hz. Peygamber, abdest alıncaya kadar selamını almamış, ancak abdest aldıktan sonra selamını iade etmiştir.

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 13, 3/1726

أَخْبَرَنَا عُثْمَانُ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ حُبَابٍ حَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ أَيُّوبَ الْحَضْرَمِىُّ أَخْبَرَنِى عَيَّاشُ بْنُ عَبَّاسٍ الْحِمْيَرِىُّ عَنْ أَبِى الْحُصَيْنِ الْحَجْرِىِّ عَنْ أَبِى عَامِرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا رَيْحَانَةَ صَاحِبَ رَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ : كَانَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يَنْهَى عَنْ عَشْرِ خِصَالٍ : مُكَامَعَةِ الرَّجُلِ الرَّجُلَ فِى شِعَارٍ وَاحِدٍ لَيْسَ بَيْنَهُمَا شَىْءٌ ، وَمُكَامَعَةِ الْمَرْأَةِ الْمَرْأَةَ فِى شِعَارٍ وَاحِدٍ لَيْسَ بَيْنَهُمَا شَىْءٌ ، وَالنَّتْفِ ، وَالْوَشْمِ ، وَالنُّهْبَةِ ، وَرُكُوبِ النُّمُورِ ، وَاتِّخَاذِ الدِّيبَاجِ هَا هُنَا عَلَى الْعَاتِقَيْنِ وَفِى أَسْفَلِ الثِّيَابِ. قَالَ عَبْدُ اللَّهِ : أَبُو عَامِرٍ شَيْخٌ لَهُمْ ، وَالْمُكَامَعَةُ الْمُضَاجَعَةُ.

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 20, 3/1732

أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ كُهَيْلٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبْزَى عَنْ أَبِيهِ قَالَ : كَانَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا أَصْبَحَ قَالَ :« أَصْبَحْنَا عَلَى فِطْرَةِ الإِسْلاَمِ وَكَلِمَةِ الإِخْلاَصِ وَدِينِ نَبِيِّنَا مُحَمَّدٍ وَمِلَّةِ أَبِينَا إِبْرَاهِيمَ حَنِيفاً مُسْلِماً ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 54, 3/1760

أَخْبَرَنَا الْحَكَمُ بْنُ نَافِعٍ عَنْ شُعَيْبِ بْنِ أَبِى حَمْزَةَ عَنِ ابْنِ أَبِى حُسَيْنٍ حَدَّثَنِى شَهْرٌ عَنْ أَسْمَاءَ بِنْتِ يَزِيدَ بْنِ السَّكَنِ إِحْدَى نِسَاءِ بَنِى عَبْدِ الأَشْهَلِ : أَنَّهَا بَيْنَا هِىَ فِى نِسْوَةٍ مَرَّ عَلَيْهِنَّ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- فَسَلَّمَ عَلَيْهِنَّ.

Bize Hakem b. Nâfî, ona Şuayb b. Ebû Hamza, ona İbn Ebû Hüseyn, ona Şehr, ona da Abdüleşhel oğullarının kadınlarından Esmâ bt. Yezîd b. es-Seken, kendisi bir grup kadınla beraberken Allah Rasûlü'nün (sav) yanlarına uğrayıp kendilerine selam verdiğini anlatmıştır.

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 9, 3/1723

أَخْبَرَنَا أَبُو الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ قَالَ عَدِىُّ بْنُ ثَابِتٍ أَخْبَرَنِى قَالَ سَمِعْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ يَزِيدَ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِى مَسْعُودٍ الْبَدْرِىِّ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- أَنَّهُ قَالَ :« الْمُسْلِمُ إِذَا أَنْفَقَ نَفَقَةً عَلَى أَهْلِهِ وَهُوَ يَحْتَسِبُهَا فَهِىَ لَهُ صَدَقَةٌ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 35, 3/1743

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا سُهَيْلُ بْنُ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ -صلى الله عليه وسلم- قَالَ « لاَ تَصْحَبُ الْمَلاَئِكَةُ رِفْقَةً فِيهَا كَلْبٌ أَوْ جَرَسٌ ».

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 44, 3/1751

حَدَّثَنَا يَعْلَى حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« لاَ تُسَافِرِ الْمَرْأَةُ سَفَراً ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ فَصَاعِداً إِلاَّ وَمَعَهَا أَبُوهَا أَوْ أَخُوهَا أَوْ زَوْجُهَا أَوْ ذُو مَحْرَمٍ مِنْهَما».

• Dârimî Sünen-i Dârimî İsti'zân 46, 3/1752