أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ - وَهُوَ الْقَنَّادُ - قَالَ حَدَّثَنِي يَحْيَى بْنُ أَبِي كَثِيرٍ أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِي قَتَادَةَ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ : "إِذَا بَالَ أَحَدُكُمْ فَلاَ يَأْخُذْ ذَكَرَهُ بِيَمِينِهِ ."

Bize Yahya b. Dürüst, ona Ebu İsmail (Kannâd), ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Abdullah b. Ebu Katade, ona da babası (Ebu Katade Haris b. Rib'î), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Sizden biri bevlederken tenasül organına sağ eliyle dokunmasın."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Tahâret 23, /2088

أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ - وَهُوَ الْقَنَّادُ - قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنِى بَعْجَةُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَسَّمَ بَيْنَ أَصْحَابِهِ ضَحَايَا فَصَارَتْ لِى جَذَعَةٌ فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ صَارَتْ لِى جَذَعَةٌ . فَقَالَ « ضَحِّ بِهَا » .

Bize Yahya b. Dürüst, ona Ebu İsmail en-Nâkıd, ona Yahya, ona Ba'ce b. Abdullah, ona da Ukbe b. Âmir şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) ashabına kurbanlık koyun dağıtmıştı. Bana da toklu (erkek koyun) düştü. Bunun üzerine: “Ey Allah'ın Rasulü! Bana bir toklu düştü ne yapayım?” dedim. O (sav) da “Sen de onu kurban et” buyurdu."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Dahâyâ 13, /2373

حَدَّثَنَا أَبُو زَكَرِيَّا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ بُسْرِ بْنِ سَعِيدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِىِّ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ غَزَا وَمَنْ خَلَفَ غَازِيًا فِى أَهْلِهِ فَقَدْ غَزَا » . قَالَ أَبُو عِيسَى هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ وَقَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ هَذَا الْوَجْهِ .

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ غَزَا

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Fedâilü'l-cihâd 6, 4/169

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن الْعَبَّاسِ الْمُؤَدِّبُ ، حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بن سُلَيْمَانَ لُوَيْنٌ ، ح وَحَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن عَمْرٍو الْقَطْرَانِيُّ ، حَدَّثَنَا يَحْيَى بن دُرُسْتَ ، قَالا : حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ الْقَنَّادُ ، عَنْ يَحْيَى بن أَبِي كَثِيرٍ ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ ، عَنْ بُسْرِ بن سَعِيدٍ ، عَنْ زَيْدِ بن خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ ، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، قَالَ : مَنْ جَهَّزَ غَازِيًا فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَقَدْ غَزَا ، وَمَنْ خَلَفَ غَازِيًا فِي أَهْلِهِ بِخَيْرٍ فَقَدْ غَزَا .

• Taberânî Mu'cem-i kebîr Zeyd b. Halid el-Cühenî 5225, 4/1316

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن عَمْرٍو الْقَطْرَانِيُّ الْبَصْرِيُّ، وَعَبْدَانُ بن أَحْمَدَ، قَالا: حَدَّثَنَا يَحْيَى بن دُرُسْتَ، حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ الْقَنَّادُ، عَنْ يَحْيَى بن أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ يَعِيشَ بن طِهْفَةَ أَوْ طِخْفَةَ، عَنْ أَبِيهِ وَكَانَ مِنْ أَصْحَابِ الصُّفَّةِ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَنْظُرُ إِلَى أَهْلِ الْعَامَّةِ مِنَ النَّاسِ، فَيَقُولُ:"فُلانُ اذْهَبْ بِفُلانَ، فَأَضِفْهُ"فَلا يَزَالُ حَتَّى بَقِيتُ أَنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خَامِسَ خَمْسَةٍ، فَقَالَ لَنَا:"انْطَلِقُوا إِلَى الْبَيْتِ"، فَانْطَلَقْنَا مَعَهُ، فَدَخَلْنَا بَيْتَ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهَا، وَذَلِكَ قَبْلَ أَنْ يُضْرَبَ عَلَيْهِنَّ الْحِجَابُ، فَقَالَ:"يَا عَائِشَةُ، أَطْعِمِينَا"، فَجَاءَتْ بِحَشِيشَةٍ فَأَكَلْنَا، ثُمَّ قَالَ:"يَا عَائِشَةُ، أَطْعِمِينَا"، فَجَاءَتْ بِحَيْسَةٍ، كَأَنَّهَا قَطَاةٌ فَأَكَلُوا، ثُمَّ قَالَ:"يَا عَائِشَةُ، اسْقِينَا"، فَجَاءَتْ بِقَعْبٍ فِيهِ ضِياحٌ، فَأَكَلُوا، ثُمَّ قَالَ لَنَا: إِنْ شِئْتُمْ، فَبِيتُوا هَهُنَا، وَإِنْ شِئْتُمْ فَانْطَلِقُوا إِلَى الْمَسْجِدِ، فَقُلْنَا: لا، بَلْ نَنْطَلِقُ إِلَى الْمَسْجِدِ، وَكَرِهْنَا أَنْ نشُقَّ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَنِمْتُ فِي الْمَسْجِدِ، فَبَيْنَمَا أَنَا مُضْطَجِعٌ عَلَى بَطْنِي إِذْ أَتَانِي رَجُلٌ فَحَرَّكَنِي بِرِجْلِهِ، فَقَالَ:"انْحَرِفْ هَكَذَا، فَإِنَّهَا نَوْمَةٌ يُبْغِضُهَا اللَّهُ تَعَالَى"، فَنَظَرْتُ فَإِذَا أَنَا بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.

• Taberânî Mu'cem-i kebîr Tihfe b. Kays el-Ğifarî 8229, 6/2155

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بن عَمْرٍو الْقَطْرَانِيُّ الْبَصْرِيُّ، وَعَبْدَانُ بن أَحْمَدَ، قَالا: حَدَّثَنَا يَحْيَى بن دُرُسْتَ، حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ الْقَنَّادُ، عَنْ يَحْيَى بن أَبِي كَثِيرٍ، عَنْ أَبِي سَلَمَةَ، عَنْ يَعِيشَ بن طِهْفَةَ أَوْ طِخْفَةَ، عَنْ أَبِيهِ وَكَانَ مِنْ أَصْحَابِ الصُّفَّةِ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَنْظُرُ إِلَى أَهْلِ الْعَامَّةِ مِنَ النَّاسِ، فَيَقُولُ:"فُلانُ اذْهَبْ بِفُلانَ، فَأَضِفْهُ"فَلا يَزَالُ حَتَّى بَقِيتُ أَنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خَامِسَ خَمْسَةٍ، فَقَالَ لَنَا:"انْطَلِقُوا إِلَى الْبَيْتِ"، فَانْطَلَقْنَا مَعَهُ، فَدَخَلْنَا بَيْتَ عَائِشَةَ رَضِيَ اللَّهُ تَعَالَى عَنْهَا، وَذَلِكَ قَبْلَ أَنْ يُضْرَبَ عَلَيْهِنَّ الْحِجَابُ، فَقَالَ:"يَا عَائِشَةُ، أَطْعِمِينَا"، فَجَاءَتْ بِحَشِيشَةٍ فَأَكَلْنَا، ثُمَّ قَالَ:"يَا عَائِشَةُ، أَطْعِمِينَا"، فَجَاءَتْ بِحَيْسَةٍ، كَأَنَّهَا قَطَاةٌ فَأَكَلُوا، ثُمَّ قَالَ:"يَا عَائِشَةُ، اسْقِينَا"، فَجَاءَتْ بِقَعْبٍ فِيهِ ضِياحٌ، فَأَكَلُوا، ثُمَّ قَالَ لَنَا: إِنْ شِئْتُمْ، فَبِيتُوا هَهُنَا، وَإِنْ شِئْتُمْ فَانْطَلِقُوا إِلَى الْمَسْجِدِ، فَقُلْنَا: لا، بَلْ نَنْطَلِقُ إِلَى الْمَسْجِدِ، وَكَرِهْنَا أَنْ نشُقَّ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَنِمْتُ فِي الْمَسْجِدِ، فَبَيْنَمَا أَنَا مُضْطَجِعٌ عَلَى بَطْنِي إِذْ أَتَانِي رَجُلٌ فَحَرَّكَنِي بِرِجْلِهِ، فَقَالَ:"انْحَرِفْ هَكَذَا، فَإِنَّهَا نَوْمَةٌ يُبْغِضُهَا اللَّهُ تَعَالَى"، فَنَظَرْتُ فَإِذَا أَنَا بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ.

• Taberânî Mu'cem-i kebîr Tihfe b. Kays el-Ğifarî 8229, 6/2155

أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ حَدَّثَهُ أَنَّ عَبْدَ اللَّهِ قَالَ: "دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حُجْرَتِى فَقَالَ أَلَمْ أُخْبَرْ أَنَّكَ تَقُومُ اللَّيْلَ وَتَصُومُ النَّهَارَ؟ قَالَ بَلَى. قَالَ فَلاَ تَفْعَلَنَّ. نَمْ وَقُمْ وَصُمْ وَأَفْطِرْ، فَإِنَّ لِعَيْنِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَإِنَّ لِجَسَدِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَإِنَّ لِزَوْجَتِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَإِنَّ لِضَيْفِكَ عَلَيْكَ حَقًّا، وَإِنَّ لِصَدِيقِكَ عَلَيْكَ حَقًّا. وَإِنَّهُ عَسَى أَنْ يَطُولَ بِكَ عُمُرٌ. وَإِنَّهُ حَسْبُكَ أَنْ تَصُومَ مِنْ كُلِّ شَهْرٍ ثَلاَثًا، فَذَلِكَ صِيَامُ الدَّهْرِ كُلِّهِ، وَالْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا. قُلْتُ إِنِّى أَجِدُ قُوَّةً، فَشَدَّدْتُ فَشُدِّدَ عَلَىَّ. قَالَ صُمْ مِنْ كُلِّ جُمُعَةٍ ثَلاَثَةَ أَيَّامٍ. قُلْتُ إِنِّى أُطِيقُ أَكْثَرَ مِنْ ذَلِكَ، فَشَدَّدْتُ فَشُدِّدَ عَلَىَّ. قَالَ صُمْ صَوْمَ نَبِىِّ اللَّهِ دَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ. قُلْتُ وَمَا كَانَ صَوْمُ دَاوُدَ؟ قَالَ نِصْفُ الدَّهْرِ."

Bize Yahya b. Dürüste, ona Ebu İsmail, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Seleme, ona da Abdullah (b. Amr) şöyle rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) evime gelip 'Duyduğuma göre, geceyi namazla, gündüzü de oruçla geçiriyormuşsun, öyle mi?' diye sorduğunda, 'Evet' diye cevap verdim. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: 'Böyle yapma! (Geceleyin) hem uyu, hem namaz kıl. (Gündüzleri) orucunu da tut, iftar da et (tutma). Çünkü gözünün üzerinde hakkı vardır. Bedeninin üzerinde hakkı vardır. Hanımının üzerinde hakkı vardır. Komşularının üzerinde hakkı vardır. Arkadaşının da üzerinde hakkı vardır. Belki de ömrün uzun olacak (zorlanacaksın). Sana her ay üç gün oruç tutman yeter. Bu, tüm seneyi oruçla geçirmek demektir. Zira iyilikler, on katı ile mükafatlandırılır.' Ben 'Kendimde (daha fazlası için) güç buluyorum' dedim ve işi zora soktum, (sonrasında) ben de zorlandım.' Hz. Peygamber (sav) 'Her hafta üç gün oruç tut' buyurdu. Ben 'Bundan daha fazlasına güç yetirebilirim' dedim ve işi yine zora soktum ve (sonrasında) zorlandım.' Nebî (sav), 'Öyleyse Allah'ın Nebî'si Davud (as) orucunu tut' buyurdu. Ben, 'Davud (as) orucu da nedir?' deyince, Rasulullah (sav) 'Senenin yarısını oruçlu geçirmektir' buyurdu."

Açıklama: Diğer pek çok rivayetten anlaşıldığı üzere Abdullah, ömrünün son demlerinde aza razı olmadığı için pişman olmuştur.

• Nesâî Sünen-i Nesâî Sıyâm 76, /2241

أَخْبَرَنِى يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ حَدَّثَهُ عَنْ عَمْرَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقْطَعُ الْيَدَ فِى رُبُعِ دِينَارٍ فَصَاعِدًا .

• Nesâî Sünen-i Nesâî Kat'u's-sârık 10, /2406

أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ حَدَّثَهُ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « لاَ تُنْكَحُ الثَّيِّبُ حَتَّى تُسْتَأْذَنَ وَلاَ تُنْكَحُ الْبِكْرُ حَتَّى تُسْتَأْمَرَ » . قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ كَيْفَ إِذْنُهَا قَالَ « إِذْنُهَا أَنْ تَسْكُتَ » .

• Nesâî Sünen-i Nesâî Nikah 33, /2299

أَخْبَرَنَا يَحْيَى بْنُ دُرُسْتَ قَالَ حَدَّثَنَا أَبُو إِسْمَاعِيلَ قَالَ حَدَّثَنَا يَحْيَى أَنَّ أَبَا سَلَمَةَ حَدَّثَهُ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ نَبِىِّ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « الْعُمْرَى لِمَنْ وُهِبَتْ لَهُ » .

• Nesâî Sünen-i Nesâî Umrâ 4, /2335