حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ عَنْ عَطَاءِ بْنِ أَبِى رَبَاحٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَامَ الْفَتْحِ وَهُوَ بِمَكَّةَ يَقُولُ « إِنَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ حَرَّمَ بَيْعَ الْخَمْرِ وَالْمَيْتَةِ وَالْخِنْزِيرِ وَالأَصْنَامِ » . فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ شُحُومَ الْمَيْتَةِ فَإِنَّهُ يُطْلَى بِهَا السُّفُنُ وَيُدْهَنُ بِهَا الْجُلُودُ وَيَسْتَصْبِحُ بِهَا النَّاسُ قَالَ « لاَ هُوَ حَرَامٌ » . ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ « قَاتَلَ اللَّهُ الْيَهُودَ إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ عَلَيْهِمُ الشُّحُومَ فَأَجْمَلُوهُ ثُمَّ بَاعُوهُ فَأَكَلُوا ثَمَنَهُ » . قَالَ وَفِى الْبَابِ عَنْ عُمَرَ وَابْنِ عَبَّاسٍ . قَالَ أَبُو عِيسَى حَدِيثُ جَابِرٍ حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ . وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ أَهْلِ الْعِلْمِ .

Bize Kuteybe, ona Leys, ona Yezid b. Ebu Habib, ona Atâ b. Ebu Rabah, ona da Cabir b. Abdullah şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) fetih yılında Mekke'de "şüphesiz Allah (ac) şarap, leş, domuz ve putların satışını haram kıldı" buyurdu. Kendisine “ Ey Allah'ın Rasulü, leş yağları konusunda ne dersin? Onlarla gemiler boyanıyor, deriler yağlanıyor, insanlar aydınlanıyor” dediler. Rasulullah (sav) "Hayır, haramdır." buyurdu. Daha sonra "Allah, Yahudileri kahretsin! Allah onlara leşlerin iç yağlarını yasakladığı zaman, onu erittiler sonra satıp parasını yediler" buyurdu. Ebu İsa Tirmizî der ki: Bu konuda Ömer ve İbn Abbâs'tan da hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa Tirmizî der ki: Cabir hadisi hasen sahihtir. İlim ehline göre amel (uygulama) bu hadise göredir.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Buyû' 61, 3/591

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ يَزِيدَ بْنِ أَبِى حَبِيبٍ عَنْ عَطَاءِ بْنِ أَبِى رَبَاحٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ سَمِعَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ عَامَ الْفَتْحِ وَهُوَ بِمَكَّةَ "إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ بَيْعَ الْخَمْرِ وَالْمَيْتَةِ وَالْخِنْزِيرِ وَالأَصْنَامِ." فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ شُحُومَ الْمَيْتَةِ فَإِنَّهُ يُطْلَى بِهَا السُّفُنُ وَيُدْهَنُ بِهَا الْجُلُودُ وَيَسْتَصْبِحُ بِهَا النَّاسُ فَقَالَ "لاَ هُوَ حَرَامٌ." ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عِنْدَ ذَلِكَ "قَاتَلَ اللَّهُ الْيَهُودَ إِنَّ اللَّهَ لَمَّا حَرَّمَ عَلَيْهِمْ شُحُومَهَا أَجْمَلُوهُ ثُمَّ بَاعُوهُ فَأَكَلُوا ثَمَنَهُ."

Bize Kuteybe b. Saîd, ona Leys, ona Yezid b. Ebu Habib, ona Atâ b. Ebu Rabâh, ona da Cabir b. Abdullah şöyle demiştir: Cabir b. Abdullah, fetih yılında, Mekke'de Rasulullah'ın (sav) "Şüphesiz Allah (ac) şarap, leş, domuz ve putların satışını haram kıldı" buyurduğunu işitmiştir. Kendisine “Ey Allah'ın Rasulü, leş yağları konusunda ne dersin? Onlarla gemiler boyanıyor, deriler yağlanıyor, insanlar aydınlanıyor” dediler. Rasulullah (sav) da "Hayır, haramdır" buyurdu. Daha sonra Rasulullah (sav) şöyle devam etti "Allah, Yahudileri kahretsin! Allah onlara leşlerin iç yağlarını yasakladığı zaman, onu erittiler sonra satıp parasını yediler."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 66, /810

أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ خَالِدٍ حَدَّثَنَا مُحَمَّدٌ - هُوَ ابْنُ إِسْحَاقَ - عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى يزيد عَنِ الْقَعْقَاعِ بْنِ حَكِيمٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ وَعْلَةَ قَالَ : سَأَلْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ عَنْ جُلُودِ الْمَيْتَةِ فَقَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« دِبَاغُهَا طَهُورُهَا ». وَسَأَلْتُهُ عَنْ بَيْعِ الْخَمْرِ مِنْ أَهْلِ الذِّمَّةِ فَقُلْتُ لَهُ : إِنَّ لَنَا أَعْنَاباً وَإِنَّا نَتَّخِذُ مِنْهَا هَذِهِ الْخُمُورَ فَنَبِيعُهَا مِنْ أَهْلِ الذِّمَّةِ. قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ : أَهْدَى رَجُلٌ مِنْ ثَقِيفٍ أَوْ دَوْسٍ لِرَسُولِ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- رَاوِيَةً مِنْ خَمْرٍ فِى حَجَّةِ الْوَدَاعِ. فَقَالَ لَهُ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- :« أَمَا عَلِمْتَ يَا أَبَا فُلاَنٍ أَنَّ اللَّهَ قَدْ حَرَّمَهَا؟ ». قَالَ : لاَ وَاللَّهِ. قَالَ :« فَإِنَّ اللَّهَ قَدْ حَرَّمَهَا ». فَالْتَفَتَ إِلَى غُلاَمِهِ فَقَالَ : اخْرُجْ بِهَا إِلَى الْحَزْوَرَةِ فَبِعْهَا. فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- :« أَوَمَا عَلِمْتَ يَا أَبَا فُلاَنٍ أَنَّ الَّذِى حَرَّمَ شُرْبَهَا حَرَّمَ بَيْعَهَا؟ ». قَالَ : فَأَمَرَ بِهَا فَأُفْرِغَتْ فِى الْبَطْحَاءِ.

Bize Ahmed b. Halid, ona Muhammed b. İshak, ona Abdurrahman b. Ebu Yezid, ona Ka'ka' b. Hakîm, ona Abdurrahman b. Va'le şöyle demiştir: İbn Abbas'a (murdar olan) ölü hayvanın derilerini sordum. Bana, Hz. Peygamber'in "(Ölü hayvanın derilerinin) tabaklanması onun temizliğidir" buyurduğunu aktardı. Yine ona ehl-i zimmetten olan gayrimüslimlere içkinin satışını sordum ve “bizim üzümlerimiz var ve ondan içki yapıyoruz. Bunları ehl-i zimmete satabilir miyiz?” dedim, bana şöyle dedi: Sakîf veya Devs kabilesinden bir adam veda haccında Hz. Peygamber'e (sav) bir tulum içki hediye etmişti. Hz. Peygamber (sav) de ona "Ey Falan'ın oğlu, Allah'ın onu haram kıldığını bilmiyor musun?" buyurdu. Adam, “hayır vallahi” dedi. Hz. Peygamber (sav) "Allah (cc) onu haram kıldı" buyurdu. Adam hizmetçisine dönüp “İçkiyi Hazvere pazarına götür de sat” dedi. Hz. Peygamber (sav) ona "Ey falanın oğlu, bilmiyor musun ki Allah onun içilmesini de satışını da yasakladı" dedi. Bunun üzerine adam emretti ve içki Batha vadisine döküldü.

• Dârimî Sünen-i Dârimî Buyû' 35, 3/1674

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ وَإِسْمَاعِيلُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَلِىِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ - رضى الله عنهما - قَالَ نَهَى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم عَنْ عَسْبِ الْفَحْلِ .

Bize Müsedded, ona Abdulvâris ve İsmail b. İbrahim, ona Ali b. Hakem, ona Nâfi, ona da Abdullah b. Ömer şöyle söylemiştir: Hz. Peygamber (sav) damızlık erkek devenin (ücretle) dişi deveyi döllemesini yasaklamıştır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İcâre 21, 1/642

أخبرنا عبد الرزاق قال : انا إسرائيل عن جابر قال : سمعت سالم بن عبد الله ومر بالذين يبيعون المصاحف ، فقال : بئس التجارة هذه ، فقال رجل : ما تقول أصلحك (الله) ! قال : سمعت ابن عمر يقوله.

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Buyû' 14529, 8/114

قَالَ وَحَدَّثَنَا سَعِيدٌ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ زَكَرِيَّا عَنْ لَيْثِ بْنِ أَبِى سُلَيْمٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ ابْنُ عُمَرَ : لَوَدِدْتُ أَنَّ الأَيْدِى قُطِعَتْ فِى بَيْعِ الْمَصَاحِفِ.

Açıklama: İsnadın tamamı için bk. BS011173.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Buyû' 11175, 11/370

وَأَخْبَرَنَا أَبُو عَلِىٍّ الرُّوذْبَارِىُّ أَخْبَرَنَا إِسْمَاعِيلُ الصَّفَّارُ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِىٍّ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ جَابِرٍ عَنْ سَالِمِ قَالَ : كَانَ ابْنُ عُمَرَ يَمُرُّ بِأَصْحَابِ الْمَصَاحِفِ فَيَقُولُ بِئْسَ التِّجَارَةُ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Buyû' 11176, 11/370