أَخْبَرَنَا عُتْبَةُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا يُونُسُ بْنُ نَافِعٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "اغْسِلُوا الْمُحْرِمَ فِى ثَوْبَيْهِ اللَّذَيْنِ أَحْرَمَ فِيهِمَا، وَاغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ، وَكَفِّنُوهُ فِى ثَوْبَيْهِ، وَلاَ تُمِسُّوهُ بِطِيبٍ، وَلاَ تُخَمِّرُوا رَأْسَهُ. فَإِنَّهُ يُبْعَثُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُحْرِمًا."

Bize Utbe b. Abdullah, ona Yunus b. Nâfi, ona Amr b. Dinar, ona Saطd b. Cübeyr, ona da İbn Abbas, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "İhramlıyı giymiş olduğu iki parça elbisesi ile yıkayın. Onu su ve sidr otu ile yıkayıp, o iki parça ihramıyla kefenleyin. Güzel koku sürmeyin, başını da örtmeyin. Çünkü o kıyamet gününde ihramlı olarak diriltilecektir."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Cenâiz 1905, /2213

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الصَّبَّاحِ أَنْبَأَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ رَجَاءٍ الْمَكِّىُّ عَنِ ابْنِ خُثَيْمٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "خَيْرُ ثِيَابِكُمُ الْبَيَاضُ، فَالْبَسُوهَا، وَكَفِّنُوا فِيهَا مَوْتَاكُمْ."

Bize Muhammed b. Sabbâh, ona Abdullah b. Recâ el-Mekkî, ona İbn Huseym, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "En hayırlı elbiseniz beyaz olandır. Onu giymeyi tercih edin ve ölülerinizi de onunla kefenleyin."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Libâs 5, /577

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا ابْنُ عُيَيْنَةَ عَنْ عَمْرٍو سَمِعَ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ رضى الله عنهما قَالَ: "لَمَّا كَانَ يَوْمَ بَدْرٍ أُتِىَ بِأُسَارَى وَأُتِىَ بِالْعَبَّاسِ وَلَمْ يَكُنْ عَلَيْهِ ثَوْبٌ، فَنَظَرَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لَهُ قَمِيصًا، فَوَجَدُوا قَمِيصَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أُبَىٍّ يَقْدُرُ عَلَيْهِ، فَكَسَاهُ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِيَّاهُ، فَلِذَلِكَ نَزَعَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم قَمِيصَهُ الَّذِى أَلْبَسَهُ. قَالَ ابْنُ عُيَيْنَةَ كَانَتْ لَهُ عِنْدَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم يَدٌ فَأَحَبَّ أَنْ يُكَافِئَهُ."

Bize Abdullah b. Muhammed, ona (Süfyan) b. Uyeyne, ona Amr (b. Dinar), ona da Câbir b. Abdullah (ra) şöyle rivayet etmiştir: "Bedir günü, savaş esirleri (Medine'ye) getirilmişti. Abbas da çıplak olarak getirilmişti. Bunu gören Hz. Peygamber (sav) hemen etrafına bakınıp Abbas'a uygun bir gömlek aradı. Sonunda Abdullah b. Übey'in gömleğinin ona uygun olduğunu gördüler. Hz. Peygamber (sav) o gömleği Abbas'a giydirdi. İşte bundan dolayı Hz. Peygamber (sav), (Abdullah b. Übey'in defni esnasında) giydiği gömleğini çıkarıp ona vermiştir. İbn Uyeyne, Abdullah b. Übey'in o gün Hz. Peygamber'e (sav) bir iyilik yaptığını, Hz. Peygamber'in de (sav) onun bu iyiliğine karşılık verdiğini söylemiştir."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cihâd ve's-Siyer 142, 1/795

حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ: "أَنَّ رَجُلاً أَوْقَصَتْهُ رَاحِلَتُهُ وَهُوَ مُحْرِمٌ، فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم اغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ، وَكَفِّنُوهُ فِى ثَوْبَيْهِ، وَلاَ تُخَمِّرُوا وَجْهَهُ وَلاَ رَأْسَهُ، فَإِنَّهُ يُبْعَثُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلَبِّيًا." [حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِى بِشْرٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ مِثْلَهُ، إِلاَّ أَنَّهُ قَالَ أَعْقَصَتْهُ رَاحِلَتُهُ. وَقَالَ لاَ تُقَرِّبُوهُ طِيبًا، فَإِنَّهُ يُبْعَثُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلَبِّيًا.]

Bize Ali b. Muhammed, ona Vekî (b. Cerrah), ona Süfyan (es-Sevrî), ona Amr b. Dinar, ona Said b. Cübeyr ona da İbn Abbas şöyle rivayet etmiştir: "(Veda Haccı'nda) bir adam ihramlı iken devesi tarafından (düşürüldü ve) boynu kırıldı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) 'Onu su ve sidr otu ile yıkayın. İki parçadan oluşan ihramı ile kefenleyin. Yüzü ile başını da örtmeyin. Zira o kıyamet günü telbiye getirerek dirilecektir' buyurdu." [Bize Ali b. Muhammed, ona Vekî (b. Cerrâh), ona Şu'be (b. Haccâc), ona Ebu Bişr, ona Said b. Cübeyr ona da İbn b. Abbas yukarıdaki hadisin benzerini rivayet etmiş, ancak (bu rivayette Ebu Bişr) 'Bineğinden düşüp boynunu kırdı' demiştir. Ayrıca bu rivayette Hz. Peygamber'in (sav) 'Ona güzel koku sürmeyin, çünkü o kıyamet günü telbiye getirerek dirilecektir' buyurduğu da yer almaktadır.]

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Menâsik 89, /502

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا زُهَيْرٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُثْمَانَ بْنِ خُثَيْمٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "الْبَسُوا مِنْ ثِيَابِكُمُ الْبَيَاضَ، فَإِنَّهَا خَيْرُ ثِيَابِكُمْ. وَكَفِّنُوا فِيهَا مَوْتَاكُمْ. وَإِنَّ خَيْرَ أَكْحَالِكُمُ الإِثْمِدُ يَجْلُو الْبَصَرَ وَينْبِتُ الشَّعْرَ."

Bize Ahmed b. Yunus, ona Züheyr, ona Abdullah b. Osman b. Huseym, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Beyaz elbise giymeyi tercih ediniz. Çünkü o elbiselerinizin en hayırlısıdır. Ölüleriniz için de beyaz kefen kullanınız. Sürmelerinizin en hayırlısı ise gözün görme gücünü artıran ve kirpikleri besleyen ismid taşıdır."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Libâs 15, /927

حَدَّثَنَا الْعَبَّاسُ بْنُ عُثْمَانَ الدِّمَشْقِىُّ حَدَّثَنَا الْوَلِيدُ بْنُ مُسْلِمٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَائِذٍ أَنَّهُ سَمِعَ سُلَيْمَ بْنَ عَامِرٍ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِى أُمَامَةَ الْبَاهِلِىِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "خَيْرُ الْكَفَنِ الْحُلَّةُ، وَخَيْرُ الضَّحَايَا الْكَبْشُ الأَقْرَنُ."

Bize Abbas b. Osman ed-Dımaşkî, ona Velid b. Müslim, ona Ebu Âiz, ona Süleym b. Âmir, ona da Ebu Ümâme el-Bâhilî, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Kefenin en hayırlısı hulledir (yani altlı üstlü iki parçadan oluşandır). Kurbanlıkların en hayırlısı ise boynuzlu koçtur."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Edâhî 4, /510

حَدَّثَنَا عُقْبَةُ بْنُ مُكْرَمٍ وَابْنُ الْمُثَنَّى قَالاَ حَدَّثَنَا وَهْبُ بْنُ جَرِيرٍ حَدَّثَنَا أَبِى قَالَ سَمِعْتُ مُحَمَّدَ بْنَ أَبِى يَعْقُوبَ يُحَدِّثُ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ سَعْدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَعْفَرٍ: أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم أَمْهَلَ آلَ جَعْفَرٍ ثَلاَثًا أَنْ يَأْتِيَهُمْ، ثُمَّ أَتَاهُمْ فَقَالَ لاَ تَبْكُوا عَلَى أَخِى بَعْدَ الْيَوْمِ. ثُمَّ قَالَ ادْعُوا لِى بَنِى أَخِى. فَجِىءَ بِنَا كَأَنَّا أَفْرُخٌ، فَقَالَ ادْعُوا لِى الْحَلاَّقَ. فَأَمَرَهُ فَحَلَقَ رُءُوسَنَا."

Bize Ukbe b. Mükrem ve İbnü'l-Müsennâ, onlara Vehb b. Cerîr, ona babası, ona Muhammed b. Ebu Yakub, ona da Hasan b. Sa'd, Abdullah b. Cafer'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Nebî (sav), (şehid edilen) Cafer'in ailesine (yas tutmaları için) üç gün mühlet verdi ve onların yanına uğramadı. Sonra yanlarına gelip 'Artık bugünden sonra kardeşim için ağlamayın' buyurdu. Sonra da 'Bana yeğenlerimi çağırın' dedi. Bizler sanki kuş yavruları gibi huzuruna getirildik. 'Bana berberi çağırın' buyurdu ve bizi tıraş etmesini istedi. Berber de başımızı tıraş etti."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Teraccul 13, /953

حَدَّثَنَا الْحُمَيْدِىُّ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا وَائِلٍ يَقُولُ: "عُدْنَا خَبَّابًا فَقَالَ هَاجَرْنَا مَعَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نُرِيدُ وَجْهَ اللَّهِ، فَوَقَعَ أَجْرُنَا عَلَى اللَّهِ. فَمِنَّا مَنْ مَضَى لَمْ يَأْخُذْ مِنْ أَجْرِهِ شَيْئًا. مِنْهُمْ مُصْعَبُ بْنُ عُمَيْرٍ قُتِلَ يَوْمَ أُحُدٍ، وَتَرَكَ نَمِرَةً، فَكُنَّا إِذَا غَطَّيْنَا بِهَا رَأْسَهُ بَدَتْ رِجْلاَهُ، وَإِذَا غَطَّيْنَا رِجْلَيْهِ بَدَا رَأْسُهُ. فَأَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ نُغَطِّىَ رَأْسَهُ وَنَجْعَلَ عَلَى رِجْلَيْهِ شَيْئًا مِنْ إِذْخِرٍ. وَمِنَّا مَنْ أَيْنَعَتْ لَهُ ثَمَرَتُهُ فَهْوَ يَهْدِبُهَا."

Bize Humeydî, ona Süfyan, ona da A'meş, Ebu Vâil’in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hasta olan Habbâb’ı ziyarete gitmiştik. Bize şu rivayeti aktardı: Nebî (sav) ile Allah'ın rızasını elde etmek arzusuyla hicret ettik. Artık ecrimizi verecek olan Allah'tır. Kimimiz ecrinden hiçbir şey almadan dünyadan göçüp gitti. Bunlardan biri de Uhud günü şehid edilen Mus'ab b. Umeyr'dir. Geride sadece çizgili bir kumaşı kalmıştı. Onunla baş tarafından örtecek olsak ayakları, ayak tarafından örtmek istediğimizde de başı açıkta kalıyordu. Bunun üzerine Rasulullah (sav) baş tarafını örtüp ayakları üzerine bir miktar izhir otu koymamızı istedi. Kimimizin de (hicretinin) meyvesi olgunlaştı da halen bunu devşirmektedir."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Menâkıbü'l-Ensâr 3897, 2/27

وَقَالَ أَبُو الْوَلِيدِ عَنْ شُعْبَةَ عَنِ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرًا قَالَ: "لَمَّا قُتِلَ أَبِى جَعَلْتُ أَبْكِى وَأَكْشِفُ الثَّوْبَ عَنْ وَجْهِهِ، فَجَعَلَ أَصْحَابُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم يَنْهَوْنِى وَالنَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لَمْ يَنْهَ. وَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم لاَ تَبْكِيهِ أَوْ مَا تَبْكِيهِ، مَا زَالَتِ الْمَلاَئِكَةُ تُظِلُّهُ بِأَجْنِحَتِهَا حَتَّى رُفِعَ."

Bize Ebu Velid (Hişam b. Abdülmelik), ona Şu'be (b. Haccâc), ona da (Muhammed) b. Münkedir, Câbir'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Babam (Uhud'da) şehit edilince ağlamaya başladım. Babamın yüzündeki örtüyü açacak olduğumda, Hz. Peygamber (sav) bir şey demediği halde, ashabı bana mani oldular. Hz. Peygamber (sav) sadece 'Baban için ağlama, hem neden ağlıyorsun ki? Melekler, babanı cenazesi göğe kaldırılıncaya kadar kanatlarıyla gölgelemeye devam etmektedir' buyurdu."

Açıklama: Rivayet muallaktır; Buhari ile Hişâm b. Abdülmelik arasında inkıta vardır.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Meğâzî 26, 2/66

وَحَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا يَحْيَى عَنِ الأَعْمَشِ قَالَ سَمِعْتُ شَقِيقَ بْنَ سَلَمَةَ قَالَ حَدَّثَنَا خَبَّابٌ قَالَ: "هَاجَرْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَبْتَغِى وَجْهَ اللَّهِ، وَوَجَبَ أَجْرُنَا عَلَى اللَّهِ، فَمِنَّا مَنْ مَضَى لَمْ يَأْكُلْ مِنْ أَجْرِهِ شَيْئًا، مِنْهُمْ مُصْعَبُ بْنُ عُمَيْرٍ قُتِلَ يَوْمَ أُحُدٍ، فَلَمْ نَجِدْ شَيْئًا نُكَفِّنُهُ فِيهِ إِلاَّ نَمِرَةً، كُنَّا إِذَا غَطَّيْنَا بِهَا رَأْسَهُ خَرَجَتْ رِجْلاَهُ، فَإِذَا غَطَّيْنَا رِجْلَيْهِ خَرَجَ رَأْسُهُ. فَأَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم أَنْ نُغْطِىَ رَأْسَهُ بِهَا وَنَجْعَلَ عَلَى رِجْلَيْهِ مِنْ إِذْخِرٍ. وَمِنَّا مَنْ أَيْنَعَتْ لَهُ ثَمَرَتُهُ فَهْوَ يَهْدِبُهَا."

Bize Müsedded, ona Yahya, ona A'meş, ona da Şakîk b. Seleme, Habbâb'ın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Biz, Rasulullah'la (sav) birlikte Allah'ın rızasını umarak hicret ettik. Bunun karşılığını vermek Allah'a kalmıştır. Kimimiz bu ecrinden hiçbir şey yemeden göçüp gitti. Bunlardan biri de Uhud günü şehid edilen Mus'ab b. Umeyr'dir. Onu kefenlemek için çizgili bir Yemen kumaşından başka bir şey bulamamıştık. Onunla baş tarafından örttüğümüzde ayakları, ayak tarafından örtmek istediğimizde de başı dışarıda kalıyordu. Bunun üzerine Rasulullah (sav) örtüyü baş tarafından örtmemizi, ayaklarına da bir miktar izhir otu koymamızı söyledi. Kimimizin ise hicretinin meyveleri olgunlaştı ve onlar şimdi bu meyveyi devşiriyorlar."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Menâkıbü'l-Ensâr 45, 2/33