حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ أَبِى أُمَامَةَ بْنِ سَهْلٍ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِىَّ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: " بَيْنَا أَنَا نَائِمٌ رَأَيْتُ النَّاسَ يُعْرَضُونَ عَلَىَّ ، وَعَلَيْهِمْ قُمُصٌ مِنْهَا مَا يَبْلُغُ الثُّدِىَّ ، وَمِنْهَا مَا دُونَ ذَلِكَ ، وَعُرِضَ عَلَىَّ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ وَعَلَيْهِ قَمِيصٌ يَجُرُّهُ ." قَالُوا فَمَا أَوَّلْتَ ذَلِكَ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: " الدِّينَ ."

Bize Muhammed b. Ubeydullah, ona İbrahim b. Sa’d, ona Salih, ona İbn Şihâb, ona Ebu Ümâme b. Sehl, ona da Ebu Said el-Hudrî'nin rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurdu: "Uyuduğum bir sırada insanların bana arz olunduklarını gördüm. Üstlerinde gömlekler vardı, bu gömleklerin bazısı göğüslere ulaşıyordu, bazısı daha kısa idi. Ömer b. el-Hattâb da bana arz olundu. Üstünde (eteklerini yerde) sürüdüğü bir gömlek vardı." Yâ Rasulallah! Bunu (gömleği) ne ile tevil ettin? diye sorduklarında Rasulullah (sav) "Dîn ile" cevabını verdi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî İmân 15, 1/199

حَدَّثَنِى يَحْيَى عَنْ مَالِكٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ قَالَ وَهُوَ يَطُوفُ بِالْبَيْتِ لِلرُّكْنِ الأَسْوَدِ إِنَّمَا أَنْتَ حَجَرٌ وَلَوْلاَ أَنِّى رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَبَّلَكَ مَا قَبَّلْتُكَ ثُمَّ قَبَّلَهُ . [ قال مالك سمعت بعض أهل العلم يستحبّ إذا رفع الذى يطوف بالبيت يده عن الركن اليماني أن يضعها على فيه.]

Bana Yahya b. Yahya, ona Malik (b. Enes), ona Hişam b. Urve (el-Esedî), ona da babasının (Urve b. Zübeyr (el-Esedî) rivayet ettiğine göre Ömer b. Hattab, Beytullah'ı tavaf ederken; "Şüphesiz sen sadece bir taşsın. Eğer ben, Rasulullah'ın (sav) seni öptüğünü görmeseydim, seni öpmezdim." demiş ve ardından da Hacerü'l-esved'i öpmüştür. [Malik (b. Enes) şöyle dedi: İlim sahiplerinden birinden duydum. Beytullah'ı tavaf eden kişinin, elini Rüknü Yemânî'ye istilam için kaldırınca elini ağzının üzerine koyması müstehaptır.]

• İmam Mâlik Muvatta' Hac 819, 1/132

قَالَ فَحَدَّثْتُ هَذَا الْحَدِيثَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ فَقَالَ صَدَقَ مَالِكُ بْنُ أَوْسٍ ، أَنَا سَمِعْتُ عَائِشَةَ - رضى الله عنها - زَوْجَ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم تَقُولُ أَرْسَلَ أَزْوَاجُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم عُثْمَانَ إِلَى أَبِى بَكْرٍ يَسْأَلْنَهُ ثُمُنَهُنَّ مِمَّا أَفَاءَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ صلى الله عليه وسلم ، فَكُنْتُ أَنَا أَرُدُّهُنَّ ، فَقُلْتُ لَهُنَّ أَلاَ تَتَّقِينَ اللَّهَ ، أَلَمْ تَعْلَمْنَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَقُولُ « لاَ نُورَثُ ، مَا تَرَكْنَا صَدَقَةٌ - يُرِيدُ بِذَلِكَ نَفْسَهُ - إِنَّمَا يَأْكُلُ آلُ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه وسلم فِى هَذَا الْمَالِ » . فَانْتَهَى أَزْوَاجُ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم إِلَى مَا أَخْبَرَتْهُنَّ . قَالَ فَكَانَتْ هَذِهِ الصَّدَقَةُ بِيَدِ عَلِىٍّ ، مَنَعَهَا عَلِىٌّ عَبَّاسًا فَغَلَبَهُ عَلَيْهَا ، ثُمَّ كَانَ بِيَدِ حَسَنِ بْنِ عَلِىٍّ ، ثُمَّ بِيَدِ حُسَيْنِ بْنِ عَلِىٍّ ، ثُمَّ بِيَدِ عَلِىِّ بْنِ حُسَيْنٍ وَحَسَنِ بْنِ حَسَنٍ ، كِلاَهُمَا كَانَا يَتَدَاوَلاَنِهَا ، ثُمَّ بِيَدِ زَيْدِ بْنِ حَسَنٍ ، وَهْىَ صَدَقَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حَقًّا .

Zührî der ki: Bu hadisi Urve b. Zübeyr’e anlattım, bana şöyle dedi: Mâlik b. Evs doğru söylemiştir. Ben Hz. Peygamber'in (sav) eşi Aişe'den (r. anha) işittim o şöyle diyordu: "Hz. Peygamber’in (sav) hanımları, Allah’ın, Rasulü’ne verdiği ganimetlerden kendilerine düşen sekizde bir payı (mîrâsen) istemek üzere Osman’ı Hz. Ebu Bekir’e gönderdiler. Ben onların (Bu taleplerine) karşı çıkarak şöyle dedim: Allah’tan korkmuyor musunuz? Hz. Peygamber’in (sav), -kendisini kast ederek- 'Biz miras bırakmayız. Bizim bıraktığımız şey sadakadır. Ancak Muhammed Ailesi bu maldan faydalanabilir' buyurduğunu bilmiyor musunuz? Bunun üzerine Peygamber’in hanımları bu sözlerime razı olup (taleplerinden vazgeçtiler)." [Urve der ki: Bu sadaka olan hurmalığın tasarrufu Ali'nin elinde kaldı. Ali onu Abbas’a vermedi, (aralarında ihtilaf çıktı) ve Ali, bu hususta Abbas’a galip geldi. Sonra sırasıyla Hasan b. Ali, sonra Hüseyin b. Ali, sonra Ali b. Hüseyin ve Hasan b. Hasan'ın eline geçti. Ali b. Hasan ile Hasan b. Hasan ona nöbetleşe tasarruf ediyorlardı. Sonra mal, Zeyd b. Hasan'ın eline yani idaresine geçti. Gerçekte ise bu mal Rasulullah'ın (sav) sadakasıydı.]

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Meğâzî 14, 2/57

أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ : الْحَسَنُ بْنُ عَلِىِّ بْنِ الْمُؤَمَّلِ الْمَاسَرْجَسِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو عُثْمَانَ : عَمْرُو بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْبَصْرِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو أَحْمَدَ : مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الْوَهَّابِ أَخْبَرَنَا يَعْلَى بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ وَأَخْبَرَنَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الْحَافِظُ أَخْبَرَنَا أَبُو الْحَسَنِ : أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْعَنَزِىُّ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ سَعِيدٍ الدَّارِمِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَابِسِ بْنِ رَبِيعَةَ عَنْ عُمَرَ : أَنَّهُ جَاءَ إِلَى الْحَجَرِ فَقَبَّلَهُ فَقَالَ : إِنِّى لأَعْلَمُ أَنَّكَ حَجَرٌ مَا تَنْفَعُ وَلاَ تَضُرُّ وَلَوْلاَ أَنِّى رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يُقَبِّلُكَ مَا قَبَّلْتُكَ. لَفْظُ حَدِيثِ الثَّوْرِىِّ وَفِى رِوَايَةِ يَعْلَى : رَأَيْتُ عُمَرَ اسْتَقْبِلَ الْحَجَرَ ثُمَّ قَالَ : وَاللَّهِ إِنِّى لأَعْلَمُ أَنَّكَ حَجَرٌ وَلَوْلاَ أَنِّى رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- يُقَبِّلُكَ مَا قَبَّلْتُكَ ثُمَّ تَقَدَّمَ فَقَبَّلَهُ. رَوَاهُ الْبُخَارِىُّ فِى الصَّحِيحِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ كَثِيرٍ وَأَخْرَجَهُ مُسْلِمٌ مِنْ حَدِيثِ أَبِى مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ. {ت} وَرَوَاهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ وَعَبْدُ اللَّهِ بْنُ سَرْجِسَ وَأَسْلَمُ مَوْلَى عُمَرَ عَنْ عُمَرَ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 9292, 9/526

- حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ سَعْدٍ حَدَّثَنَا عَمِّى حَدَّثَنَا أَبِى عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَائِشَةَ : أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم بَعَثَ إِلَى عُثْمَانَ بْنِ مَظْعُونٍ فَجَاءَهُ فَقَالَ : " يَا عُثْمَانُ أَرَغِبْتَ عَنْ سُنَّتِى " قَالَ : لاَ وَاللَّهِ يَا رَسُولَ اللَّهِ ، وَلَكِنْ سُنَّتَكَ أَطْلُبُ . قَالَ : " فَإِنِّى أَنَامُ وَأُصَلِّى ، وَأَصُومُ وَأُفْطِرُ ، وَأَنْكِحُ النِّسَاءَ ، فَاتَّقِ اللَّهَ يَا عُثْمَانُ ، فَإِنَّ لأَهْلِكَ عَلَيْكَ حَقًّا ، وَإِنَّ لِضَيْفِكَ عَلَيْكَ حَقًّا ، وَإِنَّ لِنَفْسِكَ عَلَيْكَ حَقًّا ، فَصُمْ وَأَفْطِرْ ، وَصَلِّ وَنَمْ "

Bize Ubeydullah b. Sa'd, ona amcası (Yakub b. İbrahim el-Kuraşî), ona babası (İbrahim b. Sa'd ez-Zührî), ona İbn İshak, ona Hişam b. Urve, ona da babası (Urve), Aişe'nin şöyle anlattığını nakletti: Peygamber (sav), Osman b. Maz'ûn'u çağırdı ve (Osman, Hz. Peygamber'in (sav) yanına gelince) "Ey Osman, sen benim sünnetimden yüz mü çeviriyorsun?" diye sordu. Osman da vallahi, hayır ey Allah'ın Rasulü! Tam aksine ben senin sünnetini istiyorum diye cevap verdi. (Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Gerçekten ben uyku da uyurum, namaz da kılarım, oruç da tutarım, bazen de tutmam. Kadınlarla da evlenirim. Ey Osman, (üzerindeki hakları zayi etme konusunda) Allah'tan kork! Çünkü senin üzerinde hanımının (veya ailenin) hakkı vardır. Senin üzerinde misafirinin hakkı vardır ve senin üzerinde nefsinin de hakkı vardır. (Bazen) Oruç tut, (bazen) tutma; (gecenin bir kısmında) namaz kıl, (bir kısmında da) uyu!"

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Tatavvu' 318, /321

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا الْأَعْمَشُ عَنْ إِبْرَاهِيمَ عَنْ عَابِسِ بْنِ رَبِيعَةَ قَالَ رَأَيْتُ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَتَى الْحَجَرَ فَقَالَ أَمَا وَاللَّهِ إِنِّي لَأَعْلَمُ أَنَّكَ حَجَرٌ لَا تَضُرُّ وَلَا تَنْفَعُ وَلَوْلَا أَنِّي رَأَيْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَبَّلَكَ مَا قَبَّلْتُكَ ثُمَّ دَنَا فَقَبَّلَهُ

Bize Muhammed b. Ubeyd, ona A'meş, ona İbrahim, ona da Abis b. Rebia rivayet etmiştir: "Ömer (ra) hacerü'l-esvedin yanına geldi ve şöyle dedi: 'Allah'a yemin olsun ki, senin bir taş olduğunu, ne fayda ve ne de zarar veremeyeceğini biliyorum. Rasulullah'ın (sav) seni öptüğünü görmeseydim, seni öpmezdim' dedi."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ömer b. Hattab 325, 1/174