حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحِيمِ بْنُ سُلَيْمَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ أَبِى سَلَمَةَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أَيَّامُ مِنًى أَيَّامُ أَكْلٍ وَشُرْبٍ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Abdurrahim b. Süleyman, ona Muhammed b. Amr, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Minâ (hacıların şeytan taşlama) günleri, yeme ve içme günleridir."

Açıklama: Kurban bayramı günlerine tekabül ettiği için, oruç tutmanın dinen yasak olduğu günlerdir.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 35, /275

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ يُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ، يَقُولُ اللَّهُ إِلاَّ الصَّوْمَ، فَإِنَّهُ لِى وَأَنَا أَجْزِى بِهِ. يَدَعُ شَهْوَتَهُ وَطَعَامَهُ مِنْ أَجْلِى. لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ؛ فَرْحَةٌ عِنْدَ فِطْرِهِ وَفَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ. وَلَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ebu Muâviye ve Vekî, o ikisine A'meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Adem oğlunun her güzel ameli(nin sevabı), on katından yedi yüz katına kadar, Allah'ın dilediğince katlanır. Allah (cc) şöyle buyurur: 'Oruç bundan istisnadır. Çünkü oruç benim rızam için yapılır ve onun karşılığını da (hakkıyla ancak) ben veririm. Kulum şehvetini ve yemesini benim için bırakmıştır.' İftarını yaptığında bir sevinç ve Rabbine kavuştuğunda bir sevinç olmak üzere, oruçlu için iki sevinç (vakti) vardır. Vallahi oruçlunun ağız kokusu, Allah katında misk kokusundan daha hoştur."

Açıklama: ''كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ يُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ'' ifadesi tercüme edilirken, güzel bir Türkçe adına Arapça dil kaidelerinde nisbeten esnek davranılmıştır Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلاَّ الصِّيَامَ هُوَ لِى وَأَنَا أَجْزِى بِهِ

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 1, /264

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنِ ابْنِ الْمُطَوِّسِ عَنْ أَبِيهِ الْمُطَوِّسِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنْ أَفْطَرَ يَوْمًا مِنْ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ رُخْصَةٍ لَمْ يُجْزِهِ صِيَامُ الدَّهْرِ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ali b. Muhammed, onlara Vekî, ona Süfyân, ona Habîb b. Ebu Sâbit, ona İbn Mutavvis, ona babası Mutavvis, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Dinen geçerli bir ruhsatı olmaksızın bir gün ramazan orucu tutmayan kimse için, tüm seneyi oruçlu geçirme de bu yeterli olmaz."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 14, /269

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ حُمَيْدِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: "أَتَى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم رَجُلٌ فَقَالَ هَلَكْتُ. قَالَ وَمَا أَهْلَكَكَ؟ قَالَ وَقَعْتُ عَلَى امْرَأَتِى فِى رَمَضَانَ. فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَعْتِقْ رَقَبَةً. قَالَ لاَ أَجِدُهَا. قَالَ صُمْ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ. قَالَ لاَ أُطِيقُ. قَالَ أَطْعِمْ سِتِّينَ مِسْكِينًا. قَالَ لاَ أَجِدُ. قَالَ اجْلِسْ، فَجَلَسَ. فَبَيْنَمَا هُوَ كَذَلِكَ إِذْ أُتِىَ بِمِكْتَلٍ يُدْعَى الْعَرَقَ، فَقَالَ اذْهَبْ فَتَصَدَّقْ بِهِ. قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَالَّذِى بَعَثَكَ بِالْحَقِّ مَا بَيْنَ لاَبَتَيْهَا أَهْلُ بَيْتٍ أَحْوَجُ إِلَيْهِ مِنَّا. قَالَ فَانْطَلِقْ فَأَطْعِمْهُ عِيَالَكَ. [حَدَّثَنَا حَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْجَبَّارِ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنِى يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنِ ابْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِذَلِكَ فَقَالَ وَصُمْ يَوْمًا مَكَانَهُ.]

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Süfyân b. Uyeyne, ona Zührî, ona da Humeyd b. Abdurrahman, Ebu Hureyre'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Bir adam Rasulullah'ın (sav) huzuruna gelip 'Helak oldum!' dedi. Hz. Peygamber (sav) 'Seni helak eden de nedir' buyurdu. O, 'Ramazan (ayında) hanımımla beraber oldum' dedi. Nebî (sav) 'Bir köle azat etmelisin' buyurdu. O 'Bulamam ki' deyince, Rasulullah (sav) 'Peş peşe iki ay oruç tutmalısın' buyurdu. Adam 'Ona da tâkat getiremem' dedi. Hz. Peygamber (sav) 'O zaman altmış fakiri doyurmalısın' buyurdu. Adam 'Onu da yapamam' deyince, Nebî (sav) 'Otur' buyurdu. Adam da oturdu. O otururken 'arak denilen (hurma dolu) bir sepet getirildi. Rasulullah (sav) adama 'Git, bunları sadaka olarak dağıt' buyurdu. Adam 'Yâ Rasulallah! Seni hak ile gönderen Allah'a yemin olsun ki, Medine'nin iki taşlığı arasında bizden daha muhtaç bir ev halkı yoktur' dedi. Hz. Peygamber (sav) de 'Al götür bunu ve ailene yedir' buyurdu." [Bize Harmele b. Yahya, ona Abdullah b. Vehb, ona Abdülcebbâr b. Ömer, ona Yahya b. Said, ona İbn Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) '(Bozduğun) orucun yerine bir gün oruç tut' buyurduğunu rivayet etmiştir.]

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 14, /268

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْكَرِيمِ حَدَّثَنَا الْحَكَمُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ سُلَيْمَانَ أَبُو الشَّعْثَاءِ حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ جَمِيعًا عَنْ هِشَامٍ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ؟ "مَنْ ذَرَعَهُ الْقَىْءُ فَلاَ قَضَاءَ عَلَيْهِ، وَمَنِ اسْتَقَاءَ فَعَلَيْهِ الْقَضَاءُ."

Bize Ubeydullah b. Abdülkerim, ona Hakem b. Musa, ona İsa b. Yunus; (T) Bize Ubeydullah, ona Ebu Şa'sâ Ali b. Hasan b. Süleyman, ona Hafs b. Ğıyâs, onlara Hişâm, ona İbn Sîrîn, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Elinde olmadan kusan kimsenin orucunu kaza etmesi gerekmez. Kendi isteğiyle kusanın ise orucunu kaza etmesi gerekir."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 16, /269

حَدَّثَنَا هِشَامُ بْنُ عَمَّارٍ حَدَّثَنَا أَنَسُ بْنُ عِيَاضٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْعَزِيزِ اللَّيْثِىُّ عَنِ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ صَامَ يَوْمًا فِى سَبِيلِ اللَّهِ زَحْزَحَ اللَّهُ وَجْهَهُ عَنِ النَّارِ سَبْعِينَ خَرِيفًا » .

Bize Hişâm b. Ammâr, ona Enes b. İyâz, ona Abdullah b. Abdülaziz el-Leysî, ona el-Makburî, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Allah, yolunda bir gün oruç tutanın yüzünü, cehennemden 70 yıl (mesafesinde) uzaklaştırır."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 34, /275

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَحَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: "نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الْجُمُعَةِ إِلاَّ بِيَوْمٍ قَبْلَهُ أَوْ يَوْمٍ بَعْدَهُ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ebu Muaviye ve Hafs b. Ğıyâs, onlara A'meş (Süleyman b. Mihran), ona da Ebu Salih (es-Semmân), Ebu Hüreyre'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), bir önceki veya bir sonraki günü de oruçlu geçirmedikçe, (sadece) cuma günü oruç tutmayı yasaklamıştır."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 37, /276

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ وَوَكِيعٌ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ يُضَاعَفُ الْحَسَنَةُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَةِ ضِعْفٍ إِلَى مَا شَاءَ اللَّهُ، يَقُولُ اللَّهُ إِلاَّ الصَّوْمَ، فَإِنَّهُ لِى وَأَنَا أَجْزِى بِهِ، يَدَعُ شَهْوَتَهُ وَطَعَامَهُ مِنْ أَجْلِى. لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ فِطْرِهِ وَفَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ، وَلَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ebu Muaviye ve Veki, o ikisine A'meş, ona Ebu Salih, ona da Ebu Hureyre'den rivayet edildiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Ademoğlunun işlediği her iyilik on mislinden yedi yüz misline, Allah'ın dilediği sayıya kadar arttırılır. Allah Teâlâ 'Oruç bu hesabın dışındadır. Çünkü oruç benim içindir. Ve onun mükafatını ben vereceğim. Oruçlu kişi şehvetini ve yemeğini benim için terk eder' buyurmuştur. Oruçlu için iki sevinç vardır. Biri iftar vaktindeki sevinci, diğeri de Rabbine kavuştuğu zamanki sevincidir. Andolsun ki oruçlunun ağız kokusu Allah katında misk kokusundan daha güzeldir."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 1, /264

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ حَبِيبِ بْنِ أَبِى ثَابِتٍ عَنِ ابْنِ الْمُطَوِّسِ عَنْ أَبِيهِ الْمُطَوِّسِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "مَنْ أَفْطَرَ يَوْمًا مِنْ رَمَضَانَ مِنْ غَيْرِ رُخْصَةٍ لَمْ يُجْزِهِ صِيَامُ الدَّهْرِ."

Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Ali b. Muhammed, o ikisine Veki, ona Süfyan, ona Habib b. Ebu Sabit, ona İbn Mutavvis, ona babası Mutavvis, ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu nakletmiştir: "Kim bir ruhsat (özür) olmaksızın ramazan ayında bir gün orucunu bozarsa, yıl boyunca oruç tutsa o bozduğu orucunu karşılayamaz."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 14, /269

حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الْكَرِيمِ حَدَّثَنَا الْحَكَمُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ سُلَيْمَانَ أَبُو الشَّعْثَاءِ حَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ جَمِيعًا عَنْ هِشَامٍ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "مَنْ ذَرَعَهُ الْقَىْءُ فَلاَ قَضَاءَ عَلَيْهِ وَمَنِ اسْتَقَاءَ فَعَلَيْهِ الْقَضَاءُ."

Bize Ubeydullah b. Abdülkerim, ona Hakem b. Musa, ona İsa b. Yunus; (T) Bize Ubeydullah, ona Ali b. Hasan b. Süleyman Ebu'ş-Şâ'sâ, ona Hafs b. Gıyas; o ikisine Hişam, ona İbn Sîrîn, ona da Ebu Hureyre'den rivayet edildiğine göre Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "İradesi dışında kusan kimsenin orucunu kaza etmesi gerekmez. Kendi isteğiyle kusan kimsenin ise orucunun kazasını tutması gerekir."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Mâ câe fi's-sıyâm 16, /269