حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنِي سَلَمَةُ بْنُ وَرْدَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لِأَصْحَابِهِ ذَاتَ يَوْمٍ مَنْ شَهِدَ مِنْكُمْ الْيَوْمَ جَنَازَةً؟ قَالَ عُمَرُ أَنَا. قَالَ مَنْ عَادَ مِنْكُمْ مَرِيضًا؟ قَالَ عُمَرُ أَنَا. قَالَ مَنْ تَصَدَّقَ؟ قَالَ عُمَرُ أَنَا. قَالَ مَنْ أَصْبَحَ صَائِمًا؟ قَالَ عُمَرُ أَنَا. قَالَ وَجَبَتْ وَجَبَتْ."

Bize Vekî, ona da Seleme b. Verdân, Enes b. Malik’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) bir gün ashâbına 'Bugün hanginiz bir cenazeye katıldı?' diye sorduğunda, Ömer 'Ben' dedi. Yine 'Hanginiz bir hastayı ziyaret etti?' diye sorduğunda, Ömer 'Ben' dedi. 'Hanginiz sadaka verdi?' dediğinde, Ömer 'Ben' dedi. 'Peki hanginiz oruca niyet etti?' dediğinde, Ömer yine 'Ben' dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) 'Gerekli (vacip) oldu, gerekli oldu' dedi."

Açıklama: Hadisin diğer tariklerinden anlaşıldığı kadarıyla, rivayetin sonunda Hz. Peygamber'in (sav) 'Gerekli oldu/vacip oldu' dediği şey, 'Bunları yapanın cennete girmesi vacip/gerekli oldu' anlamındadır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12205, 4/305

حَدَّثَنَا أَبُو أُسَامَةَ قَالَ أَخْبَرَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ يَزِيدَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي صَالِحٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "أَنَّهُ عَادَ مَرِيضًا وَمَعَهُ أَبُو هُرَيْرَةَ مِنْ وَعْكٍ كَانَ بِهِ، فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَبْشِرْ، إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ يَقُولُ نَارِي أُسَلِّطُهَا عَلَى عَبْدِي الْمُؤْمِنِ فِي الدُّنْيَا لِتَكُونَ حَظَّهُ مِنْ النَّارِ فِي الْآخِرَةِ."

Bize Ebu Üsame, ona Abdurrahman b. Yezid b. Cabir, ona İsmail b. Ubeydullah, ona Ebu Salih el-Eş'arî, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'den (sav) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) sıtma hastalığından rahatsız olan bir hastayı benimle birlikte ziyarete gittiğinde, hastaya şöyle söyledi: Sana müjdeler olsun! Yüce Allah (ateşli hastayla ilgili) şöyle buyurmaktadır: ‘Dünyada mümin kuluma musallat ettiğim ateşim, ahirette onun için cehenmem ateşinin yerine geçecektir'."

Açıklama: İsnad ceyyiddir. Ebû Sâlih el-Eş'arî 'nin ismi bilinmemektedir. Kendisinden pekçok kişi rivâyette bulunmuştur. Ebû Hâtim onun için la be'se bihi demektedir. Zehebî onu sika olarak kabul etmektedir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 9674, 3/556

حَدَّثَنَا هَاشِمُ بْنُ الْقَاسِمِ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِي خَالِدٍ يَزِيدَ عَنِ الْمِنْهَالِ بْنِ عَمْرٍو عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "مَنْ أَتَى مَرِيضًا لَمْ يَحْضُرْ أَجَلُهُ فَقَالَ سَبْعَ مَرَّاتٍ أَسْأَلُ اللَّهَ الْعَظِيمَ رَبَّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ أَنْ يَشْفِيَهُ إِلَّا عُوفِيَ."

Bize Hâşim b. Kasım, ona Şu’be, ona Ebu Halid Yezid, ona Minhâl b. Amr, ona Said b. Cübeyr, ona da İbn Abbas, Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Kim henüz eceli gelmemiş bir hastayı ziyarete gelir de yedi kez ‘Kerim olan arşın Rabbi olan Yüce Allah’tan sana şifa vermesini dilerim’ diye dua ederse, o hasta şifasına kavuşur."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 2182, 1/645

حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ أَبِي سِنَانٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ أَبِي سَوْدَةَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "إِذَا عَادَ الْمُسْلِمُ أَخَاهُ أَوْ زَارَهُ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ طِبْتَ وَطَابَ مَمْشَاكَ وَتَبَوَّأْتَ فِي الْجَنَّةِ مَنْزِلًا."

Bize Affân, ona Hammâd b. Seleme, ona Ebu Sinan, ona Osman b. Ebu Sevde, ona da Ebu Hüreyre, Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Bir Müslüman, kardeşini hastalığı dolayısıyla veya (hasta değilken) ziyaret edecek olursa, Allah (cc) ona 'Ne iyi ettin. Kardeşine gelmen de iyi oldu ve cennette bir konağa yerleştin' der."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 8517, 3/306

حَدَّثَنَا أَنَسُ بْنُ عِيَاضٍ حَدَّثَنَا عُمَرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ مَوْلَى غُفْرَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "لِكُلِّ أُمَّةٍ مَجُوسٌ، ومَجُوسُ أُمَّتِي الَّذِينَ يَقُولُونَ لَا قَدَرَ. إِنْ مَرِضُوا فَلَا تَعُودُوهُمْ وَإِنْ مَاتُوا فَلَا تَشْهَدُوهُمْ."

Bize Enes b. İyâz, ona Ğufra’nın azatlısı Ömer b. Abdullah, ona da Abdullah b. Ömer, Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her ümmetin Mecusileri vardır. Ümmetimin Mecusileri de 'Kader yoktur' diyenlerdir. Hastalandıklarında onların ziyaretlerine gitmeyin. Öldüklerinde de cenazelerine iştirak etmeyin."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Ömer b. el-Hattab 5584, 2/423

حَدَّثَنَا وَكِيعٌ حَدَّثَنَا هَمَّامٌ عَنْ قَتَادَةَ عَنْ أَبِي عِيسَى الْأُسْوَارِيِّ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "عُودُوا الْمَرِيضَ، وَاتَّبِعُوا الْجَنَازَةَ، تُذَكِّرُكُمْ الْآخِرَةَ."

Bize Vekî, ona Hemmâm, ona Katâde, ona Ebu İsa el-Üsvârî, ona da Ebu Said el-Hudrî, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hastaları ziyaret ediniz ve cenaze törenlerine katılınız. Bu size ahireti hatırlatır."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11290, 4/83

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ أَبِي الْعَبَّاسِ حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ صَالِحِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَنْصَارِيُّ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ مَوْلَى غُفْرَةَ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "إِنَّ لِكُلِّ أُمَّةٍ مَجُوسًا. وَإِنَّ مَجُوسَ أُمَّتِي الْمُكَذِّبُونَ بِالْقَدَرِ. فَإِنْ مَاتُوا فَلَا تَشْهَدُوهُمْ، وَإِنْ مَرِضُوا فَلَا تَعُودُوهُمْ."

Bize İbrahim b. Ebu’l-Abbas, ona Abdurrahman b. Salih b. Muhammed el-Ensârî, ona Ğufra’nın azatlısı Ömer b. Abdullah, ona Nâfi, ona da İbn Ömer, Hz. Peygamber’in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Her ümmetin Mecusileri vardır. Ümmetimin Mecusileri de kaderi yalan sayanlardır. Öldüklerinde onların cenazelerine iştirak etmeyin, hastalandıklarında da ziyaretlerine gitmeyin."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Ömer b. el-Hattab 6077, 2/512

حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ حَدَّثَنَا ثَابِتٌ عَنْ أَنَسٍ: "أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ دَخَلَ عَلَى رَجُلٍ مِنْ بَنِي النَّجَّارِ يَعُودُهُ، فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَا خَالُ قُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ فَقَالَ أَوَخَالٌ أَنَا أَوْ عَمٌّ؟ فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا بَلْ خَالٌ. فَقَالَ لَهُ قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ هُوَ خَيْرٌ لِي، قَالَ نَعَمْ."

Bize Abdussamed, ona Hammâd, ona da Sâbit, Enes’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav), Neccâroğullarından bir hastayı ziyaret etmek üzere yanına girdi ve 'Dayı bey! Lâ ilâhe illallah de' dedi. Adam 'Ben dayı mıyım amca mı?' diye sorduğunda, Hz. Peygamber 'Bilakis, dayısın' buyurdu. Adam 'Benim için en hayırlı olanı Lâ ilâhe illallah sözü müdür?' deyince, Hz. Peygamber 'Evet' cevabını verdi."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12571, 4/392

حَدَّثَنَا حَسَنُ بن مُوسى حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ ثَابِتٍ الْبُنَانِيِّ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَادَ رَجُلًا مِنْ الْأَنْصَارِ، فَقَالَ يَا خَالُ قُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ. فَقَالَ أَخَالٌ أَمْ عَمٌّ؟ فَقَالَ لَا بَلْ خَالٌ. قَالَ فَخَيْرٌ لِي أَنْ أَقُولَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ؟ فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَعَمْ."

Bize Hasan b. Musa, ona Hammâd b. Seleme, ona da Sâbit el-Bünânî, Enes b. Malik’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) ensârdan bir hastayı ziyaret etmişti. Ona 'Dayıcığım! Lâ ilâhe illallah de' dedi. Adam 'Dayı mı yoksa amca mı?' diye sorunca, Rasulullah (sav) 'Bilakis, dayısın' buyurdu. Adam 'Benim için en hayırlı olan, Lâ ilâhe illallah demek midir?' dediğinde, Hz. Peygamber (sav) 'Evet' cevabını verdi."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12591, 4/396

حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ دَاوُدَ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي جَعْفَرٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِي سَعِيدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ أَنَّهُ قَالَ: "مَرِضْتُ فَلَمْ يَعُدْنِي ابْنُ آدَمَ، وَظَمِئْتُ فَلَمْ يَسْقِنِي ابْنُ آدَمَ، فَقُلْتُ أَتَمْرَضُ يَا رَبِّ؟ قَالَ يَمْرَضُ الْعَبْدُ مِنْ عِبَادِي مِمَّنْ فِي الْأَرْضِ فَلَا يُعَادُ، فَلَوْ عَادَهُ كَانَ مَا يَعُودُهُ لِي. وَيَظْمَأُ فِي الْأَرْضِ فَلَا يُسْقَى، فَلَوْ سُقِيَ كَانَ مَا سَقَاهُ لِي."

Bize Musa b. Davud, ona İbn Lehîa, ona Ubeydullah b. Ebu Cafer, ona Said b. Ebu Said, ona babası ona Ebu Hureyre, ona da Hz. Peygamber (sav), Rabbi'nin (cc) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Hastalandım da ademoğlundan ziyaretime gelen olmadı. Susadım da ademoğlundan bana su veren çıkmadı. Ben 'Ya Rab! Sen hastalanır mısın?' dediğimde, Allah (cc) şöyle cevap verdi: 'Yer yüzündeki kullarımdan biri hastalanır da ziyaretine giden olmaz. Birisi onu ziyaret etmiş olsaydı, yaptığı o ziyaret beni ziyaret etmek gibi olurdu. Yer yüzündeki kullarımdan biri susuz kalır da ona su veren olmaz. Ona su verilseydi, o su benim için olurdu."

Açıklama: Hadis sahih isnad Abdullah b. Lehîa dolayısıyla zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 9231, 3/462