حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِىٍّ عَنْ سُفْيَانَ عَنْ أَبِى إِسْحَاقَ عَنْ أَبِى حَيَّةَ عَنْ عَلِىٍّ: "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ ثَلاَثًا ثَلاَثًا." [قَالَ أَبُو عِيسَى: وَفِى الْبَابِ عَنْ عُثْمَانَ، وَعَائِشَةَ، وَالرُّبَيِّعِ، وَابْنِ عُمَرَ، وَأَبِى أُمَامَةَ، وَأَبِى رَافِعٍ، وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو، وَمُعَاوِيَةَ، وَأَبِى هُرَيْرَةَ، وَجَابِرٍ، وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَيْدٍ، وَأُبَىِّ بْنِ كَعْبٍ. قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ عَلِىٍّ، أَحْسَنُ شَىْءٍ فِى هَذَا الْبَابِ، وَأَصَحُّ. لأَنَّهُ قَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ عَنْ عَلِىٍّ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَيْهِ. وَالْعَمَلُ عَلَى هَذَا عِنْدَ عَامَّةِ أَهْلِ الْعِلْمِ، أَنَّ الْوُضُوءَ يُجْزِئُ مَرَّةً مَرَّةً، وَمَرَّتَيْنِ أَفْضَلُ، وَأَفْضَلُهُ ثَلاَثٌ، وَلَيْسَ بَعْدَهُ شَىْءٌ. وَقَالَ ابْنُ الْمُبَارَكِ: ’لاَ آمَنُ إِذَا زَادَ فِى الْوُضُوءِ عَلَى الثَّلاَثِ أَنْ يَأْثَمَ.’ وَقَالَ أَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ: لاَ يَزِيدُ عَلَى الثَّلاَثِ إِلاَّ رَجُلٌ مُبْتَلًى.’]

Bize Muhammed b. Beşşar, ona Abdurrahman b. Mehdi, ona Süfyan (es-Sevrî), ona Ebu İshak (es-Sebiî), ona da Ebu Hayye (Amr b. Abdullah), Hz. Ali'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) (abdest organlarını) üçer kez yıkayarak abdest aldı." [Ebu İsa (Tirmizî): 'Bu konuda Osman, Âişe, Rubeyyi’, İbn Ömer, Ebu Ümâme, Ebu Rafi’, Abdullah b. Amr, Muaviye, Ebu Hüreyre, Cabir, Abdullah b. Zeyd ve Übey b. Ka’b’tan rivayet edilen hadisler de vardır.' Ebu İsa (Tirmizî): Ali’nin bu hadisi, bu konudaki hadislerin en güzel ve sahih olanıdır. Çünkü bu hadis Hz. Ali’den, farklı yollarla da rivayet edilmiştir. Alimlerin büyük çoğunluğunun ameli bu hadis üzerinedir. Buna göre, abdest organlarını bir kez yıkamak yeterlidir. İki kez yıkamak faziletlidir. En faziletlisi ise üç kez yıkamaktır. Bunun ötesine geçmek (bu sayının üzerine çıkmak) doğru değildir. İbn’ül Mübarek: 'Abdest alırken organları üç kereden fazla yıkayanın günahkâr olmayacağından emin değilim.' demiştir. Ahmed ve İshak ise: '(Abdest alırken azalarını yıkama sayısı olarak) Üç defanın üzerine ancak (kalpleri) hastalığa yakalanmış kimseler çıkar' demişlerdir'.']

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 34, 1/63

حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ مُوسَى الْفَزَارِىُّ حَدَّثَنَا شَرِيكٌ عَنْ ثَابِتِ بْنِ أَبِى صَفِيَّةَ قَالَ: قُلْتُ لأَبِى جَعْفَرٍ: ’حَدَّثَكَ جَابِرٌ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ مَرَّةً مَرَّةً وَمَرَّتَيْنِ مَرَّتَيْنِ وَثَلاَثًا ثَلاَثًا؟’ قَالَ: ’نَعَمْ.’

Bize İsmail b. Musa el-Fezârî, ona da Şerik (b. Abdullah), Sabit b. Ebu Safiyye’nin şöyle anlattığını rivayet etmiştir: Ebu Cafer’e, 'Cabir sana, Rasulullah'ın (sav) (abdest organlarını) birer, ikişer ve üçer kere yıkayarak abdest aldığını nakletti mi?' diye sordum. Bana 'Evet' cevabını verdi.'

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 35, 1/65

قَالَ أَبُو عِيسَى: وَرَوَى وَكِيعٌ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ ثَابِتِ بْنِ أَبِى صَفِيَّةَ قَالَ: قُلْتُ لأَبِى جَعْفَرٍ: ’حَدَّثَكَ جَابِرٌ: ’أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ مَرَّةً مَرَّةً؟’ قَالَ: ’نَعَمْ.’ وحَدَّثَنَا بِذَلِكَ هَنَّادٌ وَقُتَيْبَةُ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ ثَابِتِ بْنِ أَبِى صَفِيَّةَ.’ [قَالَ أَبُو عِيسَى: ’وَهَذَا أَصَحُّ مِنْ حَدِيثِ شَرِيكٍ، لأَنَّهُ قَدْ رُوِىَ مِنْ غَيْرِ وَجْهٍ هَذَا عَنْ ثَابِتٍ نَحْوَ رِوَايَةِ وَكِيعٍ. وَشَرِيكٌ كَثِيرُ الْغَلَطِ. وَثَابِتُ بْنُ أَبِى صَفِيَّةَ، هُوَ أَبُو حَمْزَةَ الثُّمَالِىُّ.’]

Ebu İsa (Tirmizî): 'Vekî’ (Veki' b. Cerrah) bu hadisi Sabit b. Ebu Safiyye’den rivayet ederek şöyle demiştir: 'Ebu Cafer’e, 'Cabir sana, 'Rasulullah (sav) abdest organlarını birer kez yıkayarak abdest aldı' diye (bir rivayet) nakletti mi?' diye sordum. 'Evet, bu hadisi bize (bu şekilde), Hennâd ve Kuteybe, Sabit b. Ebu Safiyye’den aktardı' cevabını verdi.' demiştir. [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Bu hadis, Şerik’in hadisinden daha sahihtir. Çünkü bu hadis, Veki’in rivayetine benzer şekilde, Sabit’ten, bundan başka yollarla da rivayet edilmiştir. Şerik ise hadis rivayetinde çok yanlış yapan biridir. (Seneddeki) Sabit b. Ebu Safiyye’nin ismi, Ebu Hamza es Sümalî’dir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 35, 1/65

حَدَّثَنَا سُفْيَانُ بْنُ وَكِيعِ بْنِ الْجَرَّاحِ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ حُبَابٍ عَنْ أَبِى مُعَاذٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عُرْوَةَ عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ: "كَانَ لِرَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم خِرْقَةٌ. يُنَشِّفُ بِهَا بَعْدَ الْوُضُوءِ." [قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ عَائِشَةَ لَيْسَ بِالْقَائِمِ، وَلاَ يَصِحُّ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فِى هَذَا الْبَابِ شَىْءٌ. وَأَبُو مُعَاذٍ يَقُولُونَ: هُوَ سُلَيْمَانُ بْنُ أَرْقَمَ، وَهُوَ ضَعِيفٌ عِنْدَ أَهْلِ الْحَدِيثِ. قَالَ: وَفِى الْبَابِ عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ.]

Bize Süfyan b. Veki b. Cerrah, ona Abdullah b. Vehb, ona Zeyd b. Hubab, ona Ebu Muaz (Süleyman b. Erkam), ona Zührî, ona da Urve (b. Zübeyr), Hz. Âişe’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: “Rasulullah’ın (sav) bir havlusu vardı. Abdestten sonra onunla kurulanırdı.” [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Aişe'nin hadisi sağlam değildir. Bu konuda Rasulullah’tan (sav) nakledilen sahih bir rivayet yoktur. (Hadisin ravilerinden) Ebu Muâz'a Süleyman b. Erkam derler. Hadisçiler nezdinde zayıf kabul edilir. Tirmizî: 'Bu konuda Muaz b. Cebel’den nakledilen rivayet de vardır.' demiştir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 40, 1/74

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا شَرِيكٌ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ عَنِ الرُّبَيِّعِ: "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم تَوَضَّأَ، فَمَسَحَ ظَاهِرَ أُذُنَيْهِ وَبَاطِنَهُمَا."

Bize Ebu Bekir b. Şube, ona Şerik (b. Abdullah), ona da Abdullah b. Muhammed b. Akîl, Rubeyyi'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Nebi (sav), abdest alırken kulaklarının içini ve dışını mesh etti.

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 52, /81

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَعَلِىُّ بْنُ مُحَمَّدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ صَالِحٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ عَنِ الرُّبَيِّعِ بِنْتِ مُعَوِّذِ ابْنِ عَفْرَاءَ قَالَتْ: "تَوَضَّأَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَأَدْخَلَ إِصْبَعَيْهِ فِى جُحْرَىْ أُذُنَيْهِ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Ali b. Muhammed, onlara Vekî' (b. Cerrah), ona Hasan b. Salih, ona da Abdullah b. Muhammed b. Akîl, Rubeyyi' bt. Muavviz b. Afrâ'nın şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav), abdest alırken iki parmağını kulak deliklerine soktu."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Tahâret ve sünenüha 52, /81

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا رِشْدِينُ بْنُ سَعْدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ زِيَادِ بْنِ أَنْعُمٍ عَنْ عُتْبَةَ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ عُبَادَةَ بْنِ نُسَىٍّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ غَنْمٍ عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ قَالَ: رَأَيْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم إِذَا تَوَضَّأَ مَسَحَ وَجْهَهُ بِطَرَفِ ثَوْبِهِ. [قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ وَإِسْنَادُهُ ضَعِيفٌ. وَرِشْدِينُ بْنُ سَعْدٍ، وَعَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ زِيَادِ بْنِ أَنْعُمٍ الإِفْرِيقِىُّ يُضَعَّفَانِ فِى الْحَدِيثِ. وَقَدْ رَخَّصَ قَوْمٌ مِنْ أَهْلِ الْعِلْمِ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم وَمَنْ بَعْدَهُمْ فِى التَّمَنْدُلِ بَعْدَ الْوُضُوءِ. وَمَنْ كَرِهَهُ، إِنَّمَا كَرِهَهُ مِنْ قِبَلِ أَنَّهُ قِيلَ: ’إِنَّ الْوَضُوءَ يُوزَنُ.’ وَرُوِىَ ذَلِكَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ، وَالزُّهْرِىِّ. حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ حُمَيْدٍ (الرَّازِىُّ) حَدَّثَنَا جَرِيرٌ قَالَ: حَدَّثَنِيهِ عَلِىُّ بْنُ مُجَاهِدٍ عَنِّى، وَهُوَ عِنْدِى ثِقَةٌ، عَنْ ثَعْلَبَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ قَالَ: ’إِنَّمَا كُرِهَ الْمِنْدِيلُ بَعْدَ الْوُضُوءِ، لأَنَّ الْوَضُوءَ يُوزَنُ’.’]

Bize Kuteybe (b. Said), ona Rişdin b. Sa’d, ona Abdurrahman b. Ziyad b. En’um, ona Utbe b. Humeyd, ona Ubade b. Nüseyy, ona da Abdurrahman b. Ğanm, Muaz b. Cebel’in şöyle dediğini rivayet etmiştir: Rasulullah’ı (sav) abdest alırken yüzünün ıslaklığını elbisesinin ucuyla kuruladığını gördüm. [Ebu İsa (Tirmizî): Bu, garib bir hadistir. Senedi de zayıftır. Rişdin b. Sa’d ve Abdurrahman b. Ziyad b. En’um el-Ifrikî, hadis rivayetinde zayıf olarak kabul edilmektedir. Sahabe ve sonraki dönem alimlerinin bir kısmı, abdest aldıktan sonra havlu ile kurulanmaya izin vermişlerdir. Kurulanmayı hoş karşılamayanlar, 'Abdest (kullanılan su ) tartılacaktır' şeklindeki rivayetten dolayı bu kanaate varmışlardır. Bu rivayet Said b. Müseyyeb ve Zührî’den nakledilmiştir. Bize Muhammed b. Humeyd (er-Razî), ona Cerir, ona Ali b. Mücahid -bu şahıs Cerir'e göre sikadır-, ona ben (Cerir, daha önce rivayet ettiği hadisi unuttuğu için, önceden naklettiği öğrencisinden alarak rivayeti tekrar nakletmektedir), bana da Salebe, Zürhi'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: 'Abdestten sonra kurulanmanın hoş görülmeyişi, abdestin (abdestte kullanılan suyun) tartılacak olması sebebiyledir'.']

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 40, 1/75

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ مَنِيعٍ وَعَلِىُّ بْنُ حُجْرٍ قَالاَ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ ابْنُ عُلَيَّةَ عَنْ أَبِى رَيْحَانَةَ عَنْ سَفِينَةَ: "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم كَانَ يَتَوَضَّأُ بِالْمُدِّ، وَيَغْتَسِلُ بِالصَّاعِ." [قَالَ: ’وَفِى الْبَابِ عَنْ عَائِشَةَ، وَجَابِرٍ، وَأَنَسِ بْنِ مَالِكٍ.’ قَالَ أَبُو عِيسَى: ’حَدِيثُ سَفِينَةَ، حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَأَبُو رَيْحَانَةَ، اسْمُهُ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَطَرٍ. وَهَكَذَا رَأَى بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ الْوُضُوءَ بِالْمُدِّ، وَالْغُسْلَ بِالصَّاعِ. وَقَالَ الشَّافِعِىُّ وَأَحْمَدُ وَإِسْحَاقُ: ’لَيْسَ مَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ عَلَى التَّوْقِيتِ؛ أَنَّهُ لاَ يَجُوزُ أَكْثَرُ مِنْهُ، وَلاَ أَقَلُّ مِنْهُ، وَهُوَ قَدْرُ مَا يَكْفِى.’]

Bize Ahmed b. Meni’ ve Ali b. Hucr, onlara İsmail b. Uleyye, ona da Ebu Reyhane (Abdullah b. Matar), Sefîne’nin (Mihran b. Ferruh) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav) bir müd miktarı (su) ile abdest alır; bir sa' miktarı (su) ile de yıkanırdı (gusül abdesti alırdı)." [Tirmizî: 'Bu konuda Âişe, Câbir ve Enes b. Malik'ten rivayet edilen hadisler de vardır.' demiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Sefîne'nin bu hadisi, hasen-sahihtir. Ebu Reyhane’nin ismi, Abdullah b. Matar’dır. Bazı alimler, bu hadise göre; abdestin bir müd, gusül abdestinin ise bir sa’ miktarı su ile alınacağı yönünde görüşün beyan etmişlerdir. Şâfiî, Ahmed, ve İshâk: '(Abdest ve gusülde kullanılacak su miktarı ile alakalı olarak) Hadiste verilen ölçülerin, harcanacak suyun miktarının en üst sınırını belirtme anlamına gelmediğini, bu miktardan daha çok veya daha az su kullanmanın mümkün olduğunu, (hadiste) zikri geçen miktarın, yeterli miktarı belirtmekten ibaret olduğunu söylemişlerdir.']

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 42, 1/83

وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الْعَلاَءِ نَحْوَهُ. وَقَالَ قُتَيْبَةُ فِى حَدِيثِهِ: ’فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ، فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ، فَذَلِكُمُ الرِّبَاطُ’، ثَلاَثًا. [قَالَ أَبُو عِيسَى: وَفِى الْبَابِ عَنْ عَلِىٍّ، وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو، وَابْنِ عَبَّاسٍ، وَعَبِيدَةَ- وَيُقَالُ عُبَيْدَةُ- بْنِ عَمْرٍو، وَعَائِشَةَ، وَعَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَائِشٍ الْحَضْرَمِىِّ، وَأَنَسٍ. قَالَ أَبُو عِيسَى: وَحَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ فِى هَذَا الْبَابِ، حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَالْعَلاَءُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، هُوَ ابْنُ يَعْقُوب الْجُهَنِىُّ (الْحُرَقِىُّ)، وَهُوَ ثِقَةٌ عِنْدَ أَهْلِ الْحَدِيثِ.]

Bize Kuteybe (b. Saîd), ona Abdülaziz b. Muhammed, ona da Alâ (b. Abdurrahman b. Yakub) benzer bir şekilde rivayet etmiştir. Kuteybe rivayet ettiği hadiste, 'İşte sizin ribatınız budur, işte sizin ribatınız budur, işte sizin ribatınız budur.' ifadesini üç kere tekrar etmiştir. [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Bu konuda Ali, Abdullah b. Amr, İbn Abbas, Abîde -Ubeyde olarak da söylenir- b. Amr, Âişe, Abdurrahman b. Â'iş el-Hadramî ve Enes'ten nakledilen rivayetler de vardır.' Ebu İsa (Tirmizî): 'Ebu Hureyre'nin bu konudaki hadisi, hasen-sahih'tir. Alâ' b. Abdurahman, İbn Yakub el-Cühenî (el-Hurakî) adlı kişidir; hadis âlimlerine göre sika bir ravidir.' demiştir.]

Açıklama: Hadiste geçen "ribat" kelimesi, bir vaktin namazını mescidde kıldıktan sonra bir sonraki namaz vaktinin gelmesini arzulamak ve böylece tüm vakit namazlarını mescidde kılmak anlamına gelmektedir. Bk. İbn Abdilber, el-İstizkâr, II, 303.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 39, 1/73

حَدَّثَنَا نَصْرُ بْنُ عَلِىٍّ الْجَهْضَمِىُّ وَأَحْمَدُ بْنُ أَبِى عُبَيْدِ اللَّهِ السَّلِيمِىُّ الْبَصْرِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو قُتَيْبَةَ سَلْمُ بْنُ قُتَيْبَةَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِىٍّ الْهَاشِمِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "جَاءَنِى جِبْرِيلُ فَقَالَ: ’يَا مُحَمَّدُ، إِذَا تَوَضَّأْتَ فَانْتَضِحْ’." [قَالَ أَبُو عِيسَى: هَذَا حَدِيثٌ غَرِيبٌ. قَالَ: وَسَمِعْتُ مُحَمَّدًا يَقُولُ: ’الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ الْهَاشِمِىُّ’ مُنْكَرُ الْحَدِيثِ.’ قَالَ: وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى الْحَكَمِ بْنِ سُفْيَانَ، وَابْنِ عَبَّاسٍ، وَزَيْدِ بْنِ حَارِثَةَ، وَأَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ. وَقَالَ بَعْضُهُمْ: ’سُفْيَانُ بْنُ الْحَكَمِ أَوِ الْحَكَمُ بْنُ سُفْيَانَ’، وَاضْطَرَبُوا فِى هَذَا الْحَدِيثِ.]

Bize Nasr b. Ali el-Cehdamî ve Ahmed b. Ebu Ubeydullah es-Selîmî el-Basrî, onlara Ebu Kuteybe Selm b. Kuteybe, ona Hasan b. Ali el-Haşimî, ona Abdurrahman A’rec, ona da Ebu Hüreyre, Hz. Peygamber’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Cibrîl bana geldi ve 'Ey Muhammed, abdest aldığında (vesveseyi önlemek için elbisenin ön tarafına) su serp' dedi." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: 'Bu, garîb bir hadistir.' demiştir. Tirmizi: 'Muhammed'i (Buharî’yi), Hasan b. Ali el Haşimî'nin 'münkeru'l-hadis (hadisleri münker olan) bir ravi' olduğunu söylerken işittim' demiştir. Tirmizî şöyle demiştir: 'Bu konuda Ebu’l Hakem b. Süfyan, İbn Abbas, Zeyd b. Harise ve Ebu Said el Hudrî’den nakledilen rivayetler de vardır. Bazı hadisçiler (Ebu'l-Hakem b. Süfyan'ın hadisini naklederken onun adını) Süfyan b. Hakem ve Hakem b. Süfyan olarak (iki farklı şekilde) söylemiş ve bu hadiste ızdıraba (çözülemeyen bir ihtilafa) düşmüşlerdir.']

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tahâret 38, 1/71