حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ مُوسَى الأَنْصَارِىُّ حَدَّثَنَا مَعْنٌ حَدَّثَنَا مَالِكٌ؛ (ح) قَالَ وَحَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ عَنْ مَالِكٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَزِيدَ اللَّيْثِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "إِذَا سَمِعْتُمُ النِّدَاءَ، فَقُولُوا مِثْلَ مَا يَقُولُ الْمُؤَذِّنُ." [قَالَ أَبُو عِيسَى، وَفِى الْبَابِ عَنْ أَبِى رَافِعٍ، وَأَبِى هُرَيْرَةَ، وَأُمِّ حَبِيبَةَ، وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو، وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ رَبِيعَةَ، وَعَائِشَةَ، وَمُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ، وَمُعَاوِيَةَ. قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ أَبِى سَعِيدٍ، حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ. وَهَكَذَا رَوَى مَعْمَرٌ، وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ الزُّهْرِىِّ مِثْلَ حَدِيثِ مَالِكٍ. وَرَوَى عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ إِسْحَاقَ عَنِ الزُّهْرِىِّ هَذَا الْحَدِيثَ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم. وَرِوَايَةُ مَالِكٍ أَصَحُّ.]

Bize İshak b. Musa el-Ensârî, ona Ma'n, ona Malik; (T) Bize Kuteybe, ona Malik, ona ez-Zührî, ona Atâ b. Yezîd el-Leysî, ona da Ebu Said, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Ezanı işittiğinizde, müezzinin dediklerinin aynısını söyleyin (tekrar edin)." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu konuda Ebû Râfi', Ebu Hureyre, Ümmü Habîbe, Abdullah b. Amr, Abdullah b. Rabî'a, Âişe, Muaz b. Enes ve Muâviye'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Ebu Said'in bu hadisi, hasen-sahih bir hadistir. Bu hadisi aynı şekilde Ma'mer ve daha pek çok kimse ez-Zührî'den, Malik'in hadisi gibi rivayet etmiştir. (Yine) Abdurrahman b. İshak da, (bu hadisi) ez-Zührî'den, o Said b. Müseyyeb'den, o da Ebu Hureyre vasıtasıyla Nebî'den (sav) rivayet etmiştir. Ancak Mâlik'in rivayet ettiği hadis daha sahihtir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Salât 40, 1/407

حَدَّثَنَا هَنَّادٌ حَدَّثَنَا أَبُو الأَحْوَصِ وَأَبُو مُعَاوِيَةَ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "الإِمَامُ ضَامِنٌ، وَالْمُؤَذِّنُ مُؤْتَمَنٌ. اللَّهُمَّ أَرْشِدِ الأَئِمَّةَ، وَاغْفِرْ لِلْمُؤَذِّنِينَ." [قَالَ أَبُو عِيسَى: وَفِى الْبَابِ عَنْ عَائِشَةَ، وَسَهْلِ بْنِ سَعْدٍ، وَعُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ. قَالَ أَبُو عِيسَى: حَدِيثُ أَبِى هُرَيْرَةَ، رَوَاهُ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ، وَحَفْصُ بْنُ غِيَاثٍ، وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنِ الأَعْمَشِ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم. وَرَوَى أَسْبَاطُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنِ الأَعْمَشِ قَالَ: ’حُدِّثْتُ عَنْ أَبِى صَالِحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم.’ وروى نافع بن سليمان عن محمد بن أبي صالح عن أبيه عن عائشة عن النبي صلى الله عليه و سلم هذا الحديث. قال أبو عيسى: و سمعت أبا زرعة يقول: ’حديث أبي صالح عن أبي هريرة، أصح من حديث أبي صالح عن عائشة.’ قال أبو عيسى: و سمعت محمدا يقول: ’حديث أبي صالح عن عائشة أصح.’ و ذكر عن علي بن المديني، أنه لم يثبت حديث أبي صالح عن أبي هريرة، و لا حديث أبي صالح عن عائشة في هذا.]

Bize Hennâd, ona Ebu Ahvas ve Ebu Muaviye, ona el-A'meş, ona Ebu Salih, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "İmam, cemaatin sorumluluğunu taşır; müezzin ise emin kişidir. Allah’ım, imamlara doğru yolu göster, müezzinleri mağfiret et." [Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Bu konuda Âişe, Sehl b. Sa'd ve Ukbe b. Âmir'den de hadis rivayet edilmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Ebu Hureyre'nin bu hadisini, Süfyan es-Sevrî, Hafs b. Ğiyâs ve daha pek çok kimse el-A'meş'ten, ona Ebu Salih, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir. Esbât b. Muhammed de, el-A'meş'ten: 'Bana biri, ona Ebu Salih, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber'den (sav) rivayet edildiğine göre' denilerek nakletmiştir. (Yine) Nâfi' b. Süleyman, Muhammed b. Ebu Salih'ten, ona babası, ona da Aişe Hz. Peygamber'den (sav) bu hadisi rivayet etmiştir. Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Ebu Zür'a'yı şöyle derken işittim: 'Ebu Salih'in Ebu Hureyre'den naklettiği hadis, Ebu Salih'in Âişe'den rivayet ettiği hadisten daha sahihtir.' Ebu İsa (Tirmizî) şöyle demiştir: Muhammed' (Buhârî'yi) şöyle derken işittim: 'Ebu Salih'in Âişe'den rivayet ettiği hadis daha sahihtir.' Yine Buhari, Ali b. el-Medînî'nin 'Bu konuda, Ebu Salih'in ne Ebu Hureyre'den ne de Âişe'den rivayet ettiği hadisler sabittir' dediğini zikretmiştir.]

Açıklama: Hadisteki ''ضَامِنٌ'' ve ''مُؤْتَمَنٌ'' kelimelerinin tercümedeki gibi anlaşılabileceğine dair bk. Mübârekfûrî, Tuhfetü'l-ahvezî, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, I, 523)

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Salât 39, 1/402