حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ وَعَبَّاسُ بْنُ مُحَمَّدٍ الدُّورِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يَزِيدَ الْمُقْرِئُ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ أَبِى أَيُّوبَ حَدَّثَنِى أَبُو مَرْحُومٍ عَبْدُ الرَّحِيمِ بْنُ مَيْمُونٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ مُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ : " مَنْ كَظَمَ غَيْظًا وَهُوَ يَقْدِرُ عَلَى أَنْ يُنَفِّذَهُ دَعَاهُ اللَّهُ عَلَى رُءُوسِ الْخَلاَئِقِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُخَيِّرَهُ فِى أَىِّ الْحُورِ شَاءَ "قَالَ: [هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ .]

Bize Abd b. Humeyd ve Abbas b. Muhammed ed-Dûrî, onlara Abdullah b. Yezîd el-Mukri, ona Saîd b. Ebû Eyyûb, ona Ebû Merhum Abdurrahim b. Meymûn, ona Sehl b. Muâz b. Enes, ona babası Muâz b. Enes'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim istediğini yapmaya imkanı ve gücü olduğu halde öfkesini yenerse, Allah onu kıyamet günü bütün mahlukatın önünde çağırarak dilediği huriyi seçmesi için kendisini serbest bırakır." [Tirmizî bu rivayetin, hasen-garîb olduğunu belirtmiştir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Sıfatü'l-Kıyâme 48, 4/656

حَدَّثَنَا حَرْمَلَةُ بْنُ يَحْيَى حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ حَدَّثَنِى سَعِيدُ بْنُ أَبِى أَيُّوبَ عَنْ أَبِى مَرْحُومٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ مُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ " مَنْ كَظَمَ غَيْظًا وَهُوَ قَادِرٌ عَلَى أَنْ يُنْفِذَهُ دَعَاهُ اللَّهُ عَلَى رُءُوسِ الْخَلاَئِقِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُخَيِّرَهُ فِى أَىِّ الْحُورِ شَاءَ " .

Bize Harmele b. Yahya, ona Abdullah b. Vehb, ona Saîd b. Ebû Eyyûb, ona Ebû Merhûm, ona Sehl b. Muâz, ona Enes, ona babası rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim gereğini yapmaya gücü yettiği halde öfkesini tutarsa Allah kıyamet günü onu bütün yaratılmışların önünde çağırır ve istediği huriyi seçmesi için ona izin verir."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Zühd 18, /680

حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ أَخْزَمَ حَدَّثَنَا بِشْرُ بْنُ عُمَرَ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ يُونُسَ بْنِ عُبَيْدٍ عَنِ الْحَسَنِ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم " مَا مِنْ جُرْعَةٍ أَعْظَمُ أَجْرًا عِنْدَ اللَّهِ مِنْ جُرْعَةِ غَيْظٍ كَظَمَهَا عَبْدٌ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ " .

Bize Zeyd b. Ahzem, ona Bişr b. Ömer, ona Hammâd b. Seleme, ona Yunus b. Ubeyd, ona Hasan, ona İbn Ömer (ra) rivayet ettiğine göre Rasulullah (sav) şöyle buyurmuştur: "Allah katında kişinin Allah rızası için öfkesini yutmasından daha iyi bir şeyi yutma yoktur."

• İbn Mâce Sünen-i İbn Mâce Zühd 18, /680

حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ وَعَبَّاسُ بْنُ مُحَمَّدٍ الدُّورِىُّ قَالاَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يَزِيدَ الْمُقْرِئُ حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ أَبِى أَيُّوبَ حَدَّثَنِى أَبُو مَرْحُومٍ عَبْدُ الرَّحِيمِ بْنُ مَيْمُونٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ مُعَاذِ بْنِ أَنَسٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم قَالَ :" مَنْ كَظَمَ غَيْظًا وَهُوَ يَقْدِرُ عَلَى أَنْ يُنَفِّذَهُ دَعَاهُ اللَّهُ عَلَى رُءُوسِ الْخَلاَئِقِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ حَتَّى يُخَيِّرَهُ فِى أَىِّ الْحُورِ شَاءَ " . قَالَ: هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ غَرِيبٌ .

Bize Abd b. Humeyd ve Abbas b. Muhammed ed-Dûrî, onlara Abdullah b. Yezîd el-Mukri, ona Saîd b. Ebû Eyyûb, ona Ebû Merhum Abdurrahim b. Meymûn, ona Sehl b. Muâz b. Enes, ona babası Muâz b. Enes rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim istediğini yapmaya imkanı ve gücü olduğu halde öfkesini yenerse, Allah Teâlâ onu kıyamet günü bütün mahlukatın önünde çağırarak dilediği huriyi seçmesi için kendisini serbest bırakır." Tirmizî şöyle demiştir: Bu hasen-garîb bir hadistir.

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Sıfatü'l-Kıyâme 48, 4/656

قال وقال رسول الله صلى الله عليه وسلم : ما تعدون فيكم الصرعة قالوا هو الذي لا تصرعه الرجال فقال لا ولكن الصرعة الذي يملك نفسه عند الغضب

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 155, /162

حدثنا إسماعيل قال حدثني مالك عن بن شهاب عن سعيد بن المسيب عن أبي هريرة أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال : ليس الشديد بالصرعة إنما الشديد الذي يملك نفسه عند الغضب

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1317, /983

حدثنا أحمد بن يونس قال حدثنا أبو شهاب عبد ربه عن يونس عن الحسن عن بن عمر قال : ما من جرعة أعظم عند الله أجرا من جرعة غيظ كظمها عبد ابتغاء وجه الله

• Buhârî el-Edebü'l-Müfred 1318, /984

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ قَالَ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ عَنْ لَيْثٍ عَنْ طَاوُوسٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلِّمُوا وَيَسِّرُوا وَلَا تُعَسِّرُوا وَإِذَا غَضِبْتَ فَاسْكُتْ وَإِذَا غَضِبْتَ فَاسْكُتْ وَإِذَا غَضِبْتَ فَاسْكُتْ

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Abbas b. Abdulmuttalib 2556, 1/731

الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

O takvâ sahipleri ki, bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar; öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da güzel davranışta bulunanları sever.

Açıklama: Kültürümüzde Hadisler projesini ilgilendiren kısım: الْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Âl-i Imrân 3/134, /

4872 - حَدَّثنا عَبد اللَّهِ بْنُ سَعِيد الْكِنْدِيُّ، قَال: حَدَّثنا عَبدالله بن إدريس عن ليث، عَن طاووس، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ، رَضِي اللَّهُ عَنْهُمَا، قَالَ: قَالَ رَسُول اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيه وَسَلَّم: عَلِّمُوا وَيَسِّرُوا، ولاَ تُعَسِّرُوا، وَإِذَا غَضِبْتَ فَاسْكُتْ.

Bize Abdullah b. Said el-Kindî, ona Abdullah b. İdris, ona Leys, ona Tavus, ona da İbn Abbas (r.anhüma) Hz. Peygamber'den (sav) rivayet etmiştir: "Öğretin ve kolaylaştırın. Kızdığın zaman da sus"

Açıklama: Bireyin özel durumunu ve şartlarını dikkate alarak öğrenmesini kolaylaştırmak, öğretimde etkinliği sağlayan en önemli unsurdur. Kolaylaştırma bazen hikaye, öykü vb. araçlarla bireyin zihin dünyasına nüfuz ederek gerçekleştirilir; bazen de özel materyal geliştirmeye ihtiyaç duyulur. Ancak her halükarda eğitimi kolaylaştırmak için, eğitmenin özel çaba harcaması gerekmektedir. Hz. Peygamber'in "Kızdığında sus" uyarısı ise, öğrenme - öğretme sürecini bitirecek ölümcül hatanın yapılmaması için eğiticiye yapılan özel tavsiyedir. Bu, sadece öğretmen için değil, her mümin için altın değerinde bir nasihattir.

• Bezzâr Müsned-i Bezzâr İbn Abbas 4872, 11/143