حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ فُضَيْلِ بْنِ غَزْوَانَ عَنْ أَبِى حَازِمٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَجُلاً مِنَ الأَنْصَارِ بَاتَ بِهِ ضَيْفٌ فَلَمْ يَكُنْ عِنْدَهُ إِلاَّ قُوتُهُ وَقُوتُ صِبْيَانِهِ فَقَالَ لاِمْرَأَتِهِ نَوِّمِى الصِّبْيَةَ وَأَطْفِئِى السِّرَاجَ وَقَرِّبِى لِلضَّيْفِ مَا عِنْدَكِ فَنَزَلَتْ هَذِهِ الآيَةُ ( وَيُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ ) هَذَا حَدِيثٌ حَسَنٌ صَحِيحٌ .

Bize Ebu Küreyb, ona Vekî, ona Fudayl b. Gazvân, ona Ebu Hâzim, ona da Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiğine göre bir misafir, Ensâr'dan bir adamın yanında geceyi geçirmişti. [Ensâr'dan o kimsenin] sadece kendisine ve çocuklarına yetecek kadar yiyeceği vardı. Karısına "Çocukları uyut, kandili söndür ve yemeği de misafirin önüne yaklaştır" demişti. Bunun üzerine "Ve onlardan bazıları zor durumda olsalar bile diğerlerini kendilerine tercih ederler" (Haşr, 59/9) ayeti nazil olmuştur. žTirmizî: Bu hadis, hasen sahihtir.

Açıklama: İlgili ayetin tam meali: Daha önceden Medine'yi yurt edinmiş ve gönüllerine imanı yerleştirmiş olan kimseler, kendilerine göç edip gelenleri severler ve onlara verilenlerden dolayı içlerinde bir rahatsızlık hissetmezler. Kendileri zaruret içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler. Kim nefsinin cimriliğinden korunursa, işte onlar kurtuluşa erenlerdir. (Haşr, 59/9)

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tefsîru'l-Kur'an 59, 5/409

وَحَدَّثَنِى عَمْرٌو النَّاقِدُ وَعَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ - وَهُوَ ابْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ - حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ قَالَ أَبُو سَلَمَةَ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ بْنِ مَسْعُودٍ سَمِعَا أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ فِى مَجْلِسٍ عَظِيمٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ "أُحَدِّثُكُمْ بِخَيْرِ دُورِ الأَنْصَارِ." قَالُوا نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "بَنُو عَبْدِ الأَشْهَلِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو النَّجَّارِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو الْحَارِثِ بْنِ الْخَزْرَجِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو سَاعِدَةَ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ فِى كُلِّ دُورِ الأَنْصَارِ خَيْرٌ." فَقَامَ سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ مُغْضَبًا فَقَالَ أَنَحْنُ آخِرُ الأَرْبَعِ حِينَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَهُمْ فَأَرَادَ كَلاَمَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُ رِجَالٌ مِنْ قَوْمِهِ اجْلِسْ أَلاَ تَرْضَى أَنْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَكُمْ فِى الأَرْبَعِ الدُّورِ الَّتِى سَمَّى فَمَنْ تَرَكَ فَلَمْ يُسَمِّ أَكْثَرُ مِمَّنْ سَمَّى. فَانْتَهَى سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ عَنْ كَلاَمِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.

Bize Amr en-Nakıd ve Abd b. Humeyd, o ikisine Yakub b. İbrahim b. Sa'd, ona babası (İbrahim b. Sa'd), ona Salih, ona İbn Şihab, ona Ebu Seleme ve Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe b. Mesud, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) Müslümanlardan oluşan büyük bir mecliste; "size Ensar hanelerinin en hayırlısını haber vereyim mi" buyurdu. Sahabe; evet ey Allah'ın Rasulü dediler. Rasululullah (sav); "Abduleşheloğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kimdir ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav) "sonra Neccâroğulları" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra Haris b. Hazrecoğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra Saideoğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra ensarın her hanesinde hayır vardır" buyurdu. Rasulullah (sav) onların kabilesini söylediği zaman Sa'd b. Ubade kızıp kalktı ve Rasulullah'ın sözünü kast ederek; biz dördüncü ve sonuncusu muyuz dedi. Kabilesinden bazı adamlar kendisine; otur yerine, Rasulullah'ın (sav) kabilenizin adı­nı dört kabile arasında saymasına razı değil misin? Adı­nı anmayı terk ettikleri daha çoktur dediler. Bunun üzerine Sa'd b. Ubade Rasulullah'ın sözüne karşılık vermeyi bıraktı.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâilü's-sahâbe 6427, /1046

وَحَدَّثَنِى عَمْرٌو النَّاقِدُ وَعَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ - وَهُوَ ابْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ - حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ قَالَ أَبُو سَلَمَةَ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ بْنِ مَسْعُودٍ سَمِعَا أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ فِى مَجْلِسٍ عَظِيمٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ "أُحَدِّثُكُمْ بِخَيْرِ دُورِ الأَنْصَارِ." قَالُوا نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "بَنُو عَبْدِ الأَشْهَلِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو النَّجَّارِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو الْحَارِثِ بْنِ الْخَزْرَجِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو سَاعِدَةَ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ فِى كُلِّ دُورِ الأَنْصَارِ خَيْرٌ." فَقَامَ سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ مُغْضَبًا فَقَالَ أَنَحْنُ آخِرُ الأَرْبَعِ حِينَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَهُمْ فَأَرَادَ كَلاَمَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُ رِجَالٌ مِنْ قَوْمِهِ اجْلِسْ أَلاَ تَرْضَى أَنْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَكُمْ فِى الأَرْبَعِ الدُّورِ الَّتِى سَمَّى فَمَنْ تَرَكَ فَلَمْ يُسَمِّ أَكْثَرُ مِمَّنْ سَمَّى. فَانْتَهَى سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ عَنْ كَلاَمِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.

Bize Amr en-Nâkıd ve Abd b. Humeyd, o ikisine Yakub b. İbrahim b. Sa'd, ona babası (İbrahim b. Sa'd), ona Salih, ona İbn Şihab, ona Ebu Seleme ve Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe b. Mesud, ona da Ebu Hureyre şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) Müslümanlardan oluşan büyük bir mecliste; "size Ensar hanelerinin en hayırlısını haber vereyim mi?" buyurdu. Sahabe; evet ey Allah'ın Rasulü dediler. Rasululullah (sav); "Abduleşheloğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kimdir ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav) "sonra Neccâroğulları" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra Haris b. Hazrecoğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra Sâideoğullarıdır" buyurdu. Ashab; sonra kim ey Allah'ın Rasulü dediler. Hz. Peygamber (sav); "sonra ensarın her hanesinde hayır vardır" buyurdu. Rasulullah (sav) onların kabilesini söylediği zaman Sa'd b. Ubade kızıp kalktı ve Rasulullah'ın sözünü kast ederek; biz dördüncü ve sonuncusu muyuz? dedi. Kabilesinden bazı adamlar kendisine; otur yerine, Rasulullah'ın (sav) hanenizin adı­nı dört hane arasında saymasına razı değil misin? Adı­nı anmayı terk ettiği (haneler) daha çoktur dediler. Bunun üzerine Sa'd b. Ubade Rasulullah'ın sözüne karşılık vermeyi bıraktı.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâilü's-sahâbe 6427, /1046

وَحَدَّثَنِى عَمْرٌو النَّاقِدُ وَعَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ - وَهُوَ ابْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ - حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ قَالَ أَبُو سَلَمَةَ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ بْنِ مَسْعُودٍ سَمِعَا أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ فِى مَجْلِسٍ عَظِيمٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ "أُحَدِّثُكُمْ بِخَيْرِ دُورِ الأَنْصَارِ." قَالُوا نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "بَنُو عَبْدِ الأَشْهَلِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو النَّجَّارِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو الْحَارِثِ بْنِ الْخَزْرَجِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو سَاعِدَةَ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ فِى كُلِّ دُورِ الأَنْصَارِ خَيْرٌ." فَقَامَ سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ مُغْضَبًا فَقَالَ أَنَحْنُ آخِرُ الأَرْبَعِ حِينَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَهُمْ فَأَرَادَ كَلاَمَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُ رِجَالٌ مِنْ قَوْمِهِ اجْلِسْ أَلاَ تَرْضَى أَنْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَكُمْ فِى الأَرْبَعِ الدُّورِ الَّتِى سَمَّى فَمَنْ تَرَكَ فَلَمْ يُسَمِّ أَكْثَرُ مِمَّنْ سَمَّى. فَانْتَهَى سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ عَنْ كَلاَمِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâilü's-sahâbe 6427, /1046

وَحَدَّثَنِى عَمْرٌو النَّاقِدُ وَعَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ قَالاَ حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ - وَهُوَ ابْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ سَعْدٍ - حَدَّثَنَا أَبِى عَنْ صَالِحٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ قَالَ أَبُو سَلَمَةَ وَعُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُتْبَةَ بْنِ مَسْعُودٍ سَمِعَا أَبَا هُرَيْرَةَ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ فِى مَجْلِسٍ عَظِيمٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ "أُحَدِّثُكُمْ بِخَيْرِ دُورِ الأَنْصَارِ." قَالُوا نَعَمْ يَا رَسُولَ اللَّهِ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "بَنُو عَبْدِ الأَشْهَلِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو النَّجَّارِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو الْحَارِثِ بْنِ الْخَزْرَجِ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ بَنُو سَاعِدَةَ." قَالُوا ثُمَّ مَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: "ثُمَّ فِى كُلِّ دُورِ الأَنْصَارِ خَيْرٌ." فَقَامَ سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ مُغْضَبًا فَقَالَ أَنَحْنُ آخِرُ الأَرْبَعِ حِينَ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَهُمْ فَأَرَادَ كَلاَمَ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ لَهُ رِجَالٌ مِنْ قَوْمِهِ اجْلِسْ أَلاَ تَرْضَى أَنْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم دَارَكُمْ فِى الأَرْبَعِ الدُّورِ الَّتِى سَمَّى فَمَنْ تَرَكَ فَلَمْ يُسَمِّ أَكْثَرُ مِمَّنْ سَمَّى. فَانْتَهَى سَعْدُ بْنُ عُبَادَةَ عَنْ كَلاَمِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم.

• Müslim Sahîh-i Müslim Fedâilü's-sahâbe 6427, /1046