حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ مُوسَى حَدَّثَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ قَالَ حَدَّثَنِيهِ ابْنُ هُبَيْرَةَ قَالَ سَمِعْتُ شَيْخًا مِنْ حِمْيَرَ يُحَدِّثُ أَبَا تَمِيمٍ الْجَيْشَانِيَّ أَنَّهُ سَمِعَ قَيْسَ بْنَ سَعْدِ بْنِ عُبَادَةَ الْأَنْصَارِيَّ وَهُوَ عَلَى مِصْرٍ يَقُولُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ كِذْبَةً مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَضْجَعًا مِنْ النَّارِ أَوْ بَيْتًا فِي جَهَنَّمَ

Bize Hasan b. Musa, ona İbn Lehîa, ona İbn Hibre, ona Himyerli bir Şeyh, ona Ebu Temîm el-Ceyşânî, ona da Sa'd b. Ubade'nin Mısrda iken rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yatağını" ya da "evini hazırlansın."

Açıklama: mütabileriyle sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Kays b. Sa'd b. Ubade 15561, 5/333

حَدَّثَنَا رَوْحٌ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ أَبِي الْفَيْضِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ أَبِي سُفْيَانَ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ

Bize Ravh, ona Şu'be, ona Ebu Feyz, ona da Muâviye b. Ebu Süfyân'ın rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın."

Açıklama: Hadis sahih liğayrihîdir. Bu isnad ise Ravh b. Ubade'nin vehmettiği bir isnaddır. 28: 118.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Muaviye b. Ebu Süfyan 17040, 5/775

حَدَّثَنَا الضَّحَّاكُ بْنُ مَخْلَدٍ قَالَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ أَبِي عُبَيْدٍ عَنْ سَلَمَةَ بْنِ الْأَكْوَعِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ

Bize Dahhâk b. Mahled, ona Yezîd b. Ebu Ubeyd, ona da Seleme b. Ekvâ'nın rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın."

Açıklama: Şeyhayn'ın şartlarına göre isnadı sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Seleme b. Ekva' 16620, 5/642

حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ حَدَّثَنِي لَيْثٌ حَدَّثَنِي ابْنُ شِهَابٍ عَنْ أَنَسٍ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنَّهُ قَالَ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ قَالَ حَسِبْتُهُ أَنَّهُ قَالَ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ

Bize İshak, ona Leys, ona İbn Şihâb, ona da Enes'in rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Kim benim adıma" -zannederim "bile bile" ifadesini de kullandı.- "yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 13365, 4/574

حَدَّثَنَا هَارُونُ بْنُ مَعْرُوفٍ (قَالَ عَبْد اللَّهِ وَأَظُنُّ أَنِّي سَمِعْتُهُ مِنْهُ) قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِي عَمْرٌو أَنَّ هِشَامَ بْنَ أَبِي رُقَيَّةَ حَدَّثَهُ قَالَ سَمِعْتُ مَسْلَمَةَ بْنَ مَخْلَدٍ وَهُوَ قَاعِدٌ عَلَى الْمِنْبَرِ يَخْطُبُ النَّاسَ وَهُوَ يَقُولُ يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَمَا لَكُمْ فِي الْعَصَبِ وَالْكَتَّانِ مَا يَكْفِيكُمْ عَنْ الْحَرِيرِ وَهَذَا رَجُلٌ فِيكُمْ يُخْبِرُكُمْ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قُمْ يَا عُقْبَةُ فَقَامَ عُقْبَةُ بْنُ عَامِرٍ وَأَنَا أَسْمَعُ فَقَالَ إِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ مَنْ كَذِبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ وَأَشْهَدُ أَنِّي سَمِعْتُهُ يَقُولُ مَنْ لَبِسَ الْحَرِيرَ فِي الدُّنْيَا حُرِمَهُ أَنْ يَلْبَسَهُ فِي الْآخِرَةِ

Bize Harun b. Maruf, ona İbn Vehb, ona Amr, ona Hişâm b. Ebu Rukiyye şöyle demiştir: Mesleme b. Mahled'i işittim, minberde insanlara hitap etti ve “ey insanlar! Keten ve yemen işi elbiseler neyinize yetmiyor da ipeğe yöneliyorsunuz! İşte aranızda Hz. Peygamber'den (sav) bu konuda hadis rivayet edecek bir adam var. Kalk ey Ukbe!” dedi. Bunun üzerine Ukbe b. Âmir kalkıp, benim işittiğim, şu sözleri söyledi: Ben Hz. Peygamber'in (sav) "kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın" buyurduğunu işittim. Ve ben yine şahadet ederim ki Hz. Peygamber'i (sav) şöyle buyururken işittim: "Kim bu dünyada ipek elbise giyerse, Ahiret onu giymesi kendisine haram kılınır."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ukbe b. Amir el-Cühenî 17567, 5/918

حَدَّثَنَا قُرَّانُ بْنُ تَمَّامٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ عُبَيْدٍ الطَّائِيِّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رَبِيعَةَ الْأَسَدِيِّ قَالَ مَاتَ رَجُلٌ مِنْ الْأَنْصَارِ يُقَالُ لَهُ قَرَظَةُ بْنُ كَعْبٍ فَنِيحَ عَلَيْهِ فَخَرَجَ الْمُغِيرَةُ بْنُ شُعْبَةَ فَصَعِدَ الْمِنْبَرَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ قَالَ مَا بَالُ النَّوْحِ فِي الْإِسْلَامِ أَمَا إِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ إِنَّ كَذِبًا عَلَيَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ عَلَى أَحَدٍ أَلَا وَمَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ

Bize Kurrân b. Temmâm, ona Saîd b. Ubeyd et-Tâî, ona da Ali b. Rabîa şöyle demiştir: Ensar'dan Karaza b. Ka'b adında bir adam ölmüştü de onun ardından ağıt yakılmıştı. Bunun üzerine Muğire b. Şu'be minbere çıkıp Allah'a hamdu senâ etti ardından şöyle dedi: İslam'da ölünün ardından yakılan şu ağıt da neyin nesi? Ben Hz. Peygamber'i işittim, şöyle buyuruyordu: "Benim adıma yalan uydurmak herhangi bir kimsenin adına yalan uydurmak gibi değildir. Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Muğire b. Şu'be 18320, 6/215

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ عُبَيْدٍ قَالَ سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ رَبِيعَةَ قَالَ شَهِدْتُ الْمُغِيرَةَ بْنَ شُعْبَةَ خَرَجَ يَوْمًا فَرَقِيَ عَلَى الْمِنْبَرِ فَحَمِدَ اللَّهَ وَأَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ مَا بَالُ هَذَا النَّوْحِ فِي الْإِسْلَامِ وَكَانَ مَاتَ رَجُلٌ مِنْ الْأَنْصَارِ فَنِيحَ عَلَيْهِ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ إِنَّ كَذِبًا عَلَيَّ لَيْسَ كَكَذِبٍ عَلَى أَحَدٍ فَمَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ النَّارِ

Bize Yahya b. Saîd, ona Saîd b. Ubeyd, ona da Ali b. Rabîa şöyle demiştir: Bir gün Muğire b. Şu'be'yi gördüm, minbere çıkıp Allah'a hamdu senâ etti, ardından şöyle dedi: İslam'da ölünün ardından yakılan şu ağıt da neyin nesi? Ensar'dan bir adam ölmüştü de onun ardından ağıt yakılmıştı. Ben Hz. Peygamber'i işittim, şöyle buyuruyordu: "Benim adıma yalan uydurmak herhangi bir kimsenin adına yalan uydurmak gibi değildir. Kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Muğire b. Şu'be 18388, 6/231

حَدَّثَنَا هَارُونُ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ عَنْ عَمْرِو بْنِ الْحَارِثِ أَنَّ أَبَا عُشَّانَةَ حَدَّثَهُ أَنَّهُ سَمِعَ عُقْبَةَ بْنَ عَامِرٍ يَقُولُ لَا أَقُولُ الْيَوْمَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا لَمْ يَقُلْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مَا لَمْ أَقُلْ فَلْيَتَبَوَّأْ بَيْتًا مِنْ جَهَنَّمَ

Bize Harun, ona Abdullah b. Vehb, ona Amr b. Hâris, ona Ebu Uşâne, ona da Ukbe b. Âmir şöyle rivayet etmiştir: Ben Hz. Peygamber'in (sav) söylemediği bir şeyi onun adına söyleyemem. Hz. Peygamber'i işittim, şöyle buyuruyordu: "Kim, benim söylemediğim bir sözü bana nispet ederek benim adıma yalan söylerse cehennemdeki evine hazırlansın."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ukbe b. Amir el-Cühenî 17943, 6/105

قَالَ يَزِيدُ بْنُ حَيَّانَ حَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ أَرْقَمَ فِي مَجْلِسِهِ ذَلِكَ قَالَ بَعَثَ إِلَيَّ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ زِيَادٍ فَأَتَيْتُهُ فَقَالَ مَا أَحَادِيثُ تُحَدِّثُهَا وَتَرْوِيهَا عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَا نَجِدُهَا فِي كِتَابِ اللَّهِ تُحَدِّثُ أَنَّ لَهُ حَوْضًا فِي الْجَنَّةِ قَالَ قَدْ حَدَّثَنَاهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَوَعَدَنَاهُ قَالَ كَذَبْتَ وَلَكِنَّكَ شَيْخٌ قَدْ خَرِفْتَ قَالَ إِنِّي قَدْ سَمِعَتْهُ أُذُنَايَ وَوَعَاهُ قَلْبِي مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ مَنْ كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدًا فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنْ جَهَنَّمَ وَمَا كَذَبْتُ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ

Yezîd b. Hayyân der ki: Zeyd b. Erkam, meclisinde, bize şöyle dedi: Abdullah b. Ziyâd bana haber saldı, ben de yanına gittim, bana “Hz. Peygamber'den (sav) rivayet ettiğin bu hadisler de neyin nesi? Biz bunları Allah'ın kitabında bulamıyoruz. Sen Hz. Peygamber'in cennette bir havuzu olduğunu rivayet ediyormuşsun” dedi. Zeyd b. Erkam “bunu Rasulullah (sav) bize haber verdi ve vadetti” dedi. Abdullah b. Ziyâd “yalan söylüyorsun. Sen ancak hurafe uyduran bir şeyhsin” dedi. Zeyd b. Erkâm şöyle cevap verdi: Ben Hz. Peygamber'in "kim bile bile benim adıma yalan söylerse cehennemdeki yerine hazırlansın" buyurduğunu kulaklarımla duydum, kalbimle belledim. Bu sebeple, Hz. Peygamber (sav) adına asla yalan söylemem.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Zeyd b. Erkam 19480, 6/525

عبد الرزاق عن جعفر بن سليمان قال : أخبرني عمرو بن دينار الانصاري قال : حدثني بعض ولد صهيب قال : سألوه بنوه فقالوا : ما لك لا تحدثنا كما يحدث أصحاب محمد صلى الله عليه وسلم ؟ قال : أما أني سمعت كما سمعوا ، ولكني سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول : من كذب علي متعمدا كلف أن يعقد شعيرة وإلا عذب ، ولكني سأحدثكم حديثا وعاه سمعي ، وعقله قلبي ، سمعته يقول :من تزوج امرأة ، فكان من نيته أن يذهب بحقها ، فهو زان حتى يتوب ، ومن بايع رجلا بيعا ، ومن نيته أن يذهب بحقه ، فهو خائن حتى يتوب.

Bize Abdurrezzâk, ona Cafer b. Süleyman, ona Amr b. Dinâr el-Ensârî şöyle demiştir: Suhayb'in çocuklarından bazısı Suhayb'e “neden sen de Hz. Peygamber'in (sav) diğer sahabesi gibi bize hadis rivayet etmiyorsun” diye sordular, o da şöyle cevap verdi: Ben de onlar gibi Hz. Peygamber'den hadis işittim, fakat Hz. Peygamber'in "kim benim adıma bile bile yalan söylerse iki taneyi birbirine düğümleyene kadar (ki bu mümkün değil) azap edilir" buyurduğunu işittim. Ancak ben size kulaklarımla duyduğum, kalbimle anladığım bir hadisi rivayet edeyim. Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurduğunu işittim: "Kim, hakkını çalmak niyetiyle bir kadın ile evlenirse, tevbe edene kadar zina etmiş olur. Yine bir kimse birisinin hakkını çalmak niyeti ile alışveriş yaparsa tevbe edene kadar haindir."

• Abdürrezzak b. Hemmam Musannef Nikah 10445, 6/186