حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ كَثِيرٍ أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ قَالَ أَخْبَرَنِى ابْنُ أَبِى نَجِيحٍ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "بَعَثَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم فَقُمْتُ عَلَى الْبُدْنِ ، فَأَمَرَنِى فَقَسَمْتُ لُحُومَهَا ، ثُمَّ أَمَرَنِى فَقَسَمْتُ جِلاَلَهَا وَجُلُودَهَا" . قَالَ سُفْيَانُ وَحَدَّثَنِى عَبْدُ الْكَرِيمِ عَنْ مُجَاهِدٍ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِى لَيْلَى عَنْ عَلِىٍّ - رضى الله عنه - قَالَ: "أَمَرَنِى النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَنْ أَقُومَ عَلَى الْبُدْنِ ، وَلاَ أُعْطِىَ عَلَيْهَا شَيْئًا فِى جِزَارَتِهَا" .

Bize Muhammed b. Kesîr, ona Süfyân, ona İbn Ebu Necîh, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) beni kurbanlık develerin başında durmak üzere gönderdi ben de onların başında durdum. Etlerini taksim etmememi bana söyledi ben de taksim ettim. Onların (kelle ayak gibi) sakatat ve derilerini taksim etmememi söyledi ben de öyle yaptım." Süfyân şöyle dedi ki, bana Abdülkerim, ona Mücahid, ona Abdurrahman b. Ebu Leyla, ona da Hz. Ali şöyle söylemiştir: "Hz. Peygamber (sav) bana kurbanlık develerin başında durmamı ve kurban kesim ücreti olarak kurbanın hiçbir parçasını vermememi emretti."

Açıklama: Rivayet, İbn Hacer'e göre muallak olmayıp muttasıldır (Fethü'l-Bâri, Darü'l-Marife, III, 555). Burada kast edilen şey, kesim ücreti olarak kesilen kurbana ait bir şeyin veya parçanın verilmemesidir. Nitekim M003183 ve DM001983 numaralı hadislerde bu durum açıkça ifade edilmektedir.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hac 1716, 1/528

حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا خَالِدٌ عَنْ مُطَرِّفٍ عَنْ عَامِرٍ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ ضَحَّى خَالٌ لِى يُقَالُ لَهُ أَبُو بُرْدَةَ قَبْلَ الصَّلاَةِ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "شَاتُكَ شَاةُ لَحْمٍ." فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ عِنْدِى دَاجِنًا جَذَعَةً مِنَ الْمَعْزِ فَقَالَ "اذْبَحْهَا وَلاَ تَصْلُحُ لِغَيْرِكَ."

Bize Müsedded, ona Halid, ona Mutarrif, ona da Şa'bî, Bera b. Azib'in şöyle dediğini rivayet etti: "Dayım Ebu Bürde namazdan önce kurban kesmişti. Rasulullah (sav) “senin bu koyunun (ibadet maksadıyla kurban edilen bir koyun değil, sadece etinden istifade edebileceğin) bir et koyunudur” buyurdu. (Dayım da) “Ey Allah'ın Rasulü ben de bir yaşını doldurmuş bir keçi yavrusu vardır (onu kurban edebilir miyim?)” diye sordu. (Rasulullah da) “Sen kes ama senden başkası için (bu hayvan kurban olmaya) uygun değildir” buyurdu."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Dahâyâ 5, /652

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى الْعَنَزِىُّ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ سَعِيدٍ عَنْ سُفْيَانَ حَدَّثَنِى أَبِى عَنْ عَبَايَةَ بْنِ رِفَاعَةَ بْنِ رَافِعِ بْنِ خَدِيجٍ عَنْ رَافِعِ بْنِ خَدِيجٍ قُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّا لاَقُو الْعَدُوِّ غَدًا وَلَيْسَتْ مَعَنَا مُدًى قَالَ صلى الله عليه وسلم "أَعْجِلْ أَوْ أَرْنِى مَا أَنْهَرَ الدَّمَ وَذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ فَكُلْ لَيْسَ السِّنَّ وَالظُّفُرَ وَسَأُحَدِّثُكَ أَمَّا السِّنُّ فَعَظْمٌ وَأَمَّا الظُّفُرُ فَمُدَى الْحَبَشَةِ." قَالَ وَأَصَبْنَا نَهْبَ إِبِلٍ وَغَنَمٍ فَنَدَّ مِنْهَا بَعِيرٌ فَرَمَاهُ رَجُلٌ بِسَهْمٍ فَحَبَسَهُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم "إِنَّ لِهَذِهِ الإِبِلِ أَوَابِدَ كَأَوَابِدِ الْوَحْشِ فَإِذَا غَلَبَكُمْ مِنْهَا شَىْءٌ فَاصْنَعُوا بِهِ هَكَذَا."

• Müslim Sahîh-i Müslim Edâhî 5092, /837

أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرٍ : أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ وَأَبُو سَعِيدِ بْنُ أَبِى عَمْرٍو قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ : مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَسْوَدِ : النَّضْرُ بْنُ عَبْدِ الْجَبَّارِ حَدَّثَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ عَنْ عُقَيْلٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِيهِ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- بِحَدِّ الشِّفَارِ وَأَنْ تُوَارَى عَنِ الْبَهَائِمِ ثُمَّ قَالَ :« إِذَا ذَبَحَ أَحَدُكُمْ فَلْيُجْهِزْ ». كَذَا رَوَاهُ ابْنُ لَهِيعَةَ مَوْصُولاً جَيِّدًا.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Dahâyâ 19168, 19/316

أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ الْحَارِثِ الأَصْبَهَانِىُّ أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدِ بْنُ حَيَّانَ أَبُو الشَّيْخِ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عِيسَى الأَلْثَغُ الْمَخْرَمِىُّ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ أَبِى عَبْدِ الرَّحِيمِ عَنِ الْجَهْمِ بْنِ جَارُودٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ عُمَرَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ أَهْدَى بُخْتِيَّةً لَهُ قَدْ أَعْطَى بِهَا ثَلاَثَمِائَةِ دِينَارٍ فَأَرَادَ أَنْ يَبِيعَهَا وَيَشْتَرِىَ بِثَمَنِهَا بُدْنًا فَسَأَلَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- عَنْ ذَلِكَ فَأَمْرَهُ أَنْ يَنْحَرَهَا وَلاَ يَبِيعَهَا كَذَا قَالَ بُخْتِيَّةً لَهُ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Dahâyâ 19218, 19/342

أَخْبَرَنَا أَبُو بَكْرٍ : أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ وَأَبُو سَعِيدِ بْنُ أَبِى عَمْرٍو قَالاَ حَدَّثَنَا أَبُو الْعَبَّاسِ : مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْحَاقَ حَدَّثَنَا أَبُو الأَسْوَدِ : النَّضْرُ بْنُ عَبْدِ الْجَبَّارِ حَدَّثَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ عَنْ عُقَيْلٍ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ سَالِمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ عَنْ أَبِيهِ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : أَمَرَ رَسُولُ اللَّهِ -صلى الله عليه وسلم- بِحَدِّ الشِّفَارِ وَأَنْ تُوَارَى عَنِ الْبَهَائِمِ ثُمَّ قَالَ :« إِذَا ذَبَحَ أَحَدُكُمْ فَلْيُجْهِزْ ». كَذَا رَوَاهُ ابْنُ لَهِيعَةَ مَوْصُولاً جَيِّدًا.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Dahâyâ 19168, 19/316