حَدَّثَنَا مُسَدَّدٌ حَدَّثَنَا مُعْتَمِرٌ قَالَ سَمِعْتُ أَبِى قَالَ سَمِعْتُ أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ كَانَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « اللَّهُمَّ إِنِّى أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْعَجْزِ وَالْكَسَلِ وَالْجُبْنِ وَالْهَرَمِ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ فِتْنَةِ الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ » .

Bize Müsedded, ona Mu'temir, ona babası (Süleyman b. Tarhân), ona da Enes b. Malik'in (ra) rivayet ettiğine göre Hz. Peygamber (sav) şöyle dua ederdi: "Allah'ım! Acizlikten, tembellikten, korkaklıktan ve yaşlılıktan sana sığınırım. Allah'ım! Hayatın ve ölümün fitnesinden sana sığınırım. Allah'ım! Kabir azabından sana sığınırım."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Cihâd ve's-Siyer 25, 1/761

حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ يَعْقُوبَ الْجُوزَجَانِىُّ حَدَّثَنَا مُعَاذُ بْنُ هَانِئٍ حَدَّثَنَا حَرْبُ بْنُ شَدَّادٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ أَبِى كَثِيرٍ عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عُبَيْدِ بْنِ عُمَيْرٍ عَنْ أَبِيهِ أَنَّهُ حَدَّثَهُ - وَكَانَتْ لَهُ صُحْبَةٌ - أَنَّ رَجُلاً سَأَلَهُ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا الْكَبَائِرُ فَقَالَ "هُنَّ تِسْعٌ." فَذَكَرَ مَعْنَاهُ زَادَ "وَعُقُوقُ الْوَالِدَيْنِ الْمُسْلِمَيْنِ وَاسْتِحْلاَلُ الْبَيْتِ الْحَرَامِ قِبْلَتِكُمْ أَحْيَاءً وَأَمْوَاتًا."

Bize İbrahim b. Yakub el-Cüzcânî, ona Muaz b. Hâni, ona Harb b. Şeddâd, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Abdulhamid b. Sinan, ona Ubeyd b. Umeyr, ona da sahabi olan babası (Umeyr b. Katâde) şöyle rivayet etmiştir: "Bir adam Rasulullah'a (sav) geldi ve “ey Allah'ın Rasulü, büyük günahlar nelerdir?” diye sordu. Rasulullah (sav) “Onlar dokuz tanedir...” buyurdu. Ravi hadisi manen rivayet etti ve rivayetinde şu ilavede bulundu: “Müslüman olan anne-babaya karşı gelmek, yaşarken de öldüğünüzde de kıbleniz olan Beyt-i Haram'ın dokunulmazlığını çiğnemek."

Açıklama: İlgili rivayet için bkz. D002874 numaralı hadis.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Vesâyâ 10, /668

حَدَّثَنَا عَبْدُ بْنُ حُمَيْدٍ أَخْبَرَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ: لَمْ أَتَخَلَّفْ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى غَزْوَةٍ غَزَاهَا حَتَّى كَانَتْ غَزْوَةُ تَبُوكَ إِلاَّ بَدْرًا وَلَمْ يُعَاتِبِ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم أَحَدًا تَخَلَّفَ عَنْ بَدْرٍ إِنَّمَا خَرَجَ يُرِيدُ الْعِيرَ فَخَرَجَتْ قُرَيْشٌ مُغْوِثِينَ لِعِيرِهِمْ فَالْتَقَوْا عَنْ غَيْرِ مَوْعِدٍ كَمَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ وَلَعَمْرِى إِنَّ أَشْرَفَ مَشَاهِدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فِى النَّاسِ لَبَدْرٌ وَمَا أُحِبُّ أَنِّى كُنْتُ شَهِدْتُهَا مَكَانَ بَيْعَتِى لَيْلَةَ الْعَقَبَةِ حَيْثُ تَوَاثَقْنَا عَلَى الإِسْلاَمِ ثُمَّ لَمْ أَتَخَلَّفْ بَعْدُ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم حَتَّى كَانَتْ غَزْوَةُ تَبُوكَ وَهِىَ آخِرُ غَزْوَةٍ غَزَاهَا وَآذَنَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم بِالرَّحِيلِ . فَذَكَرَ الْحَدِيثَ بِطُولِهِ قَالَ فَانْطَلَقْتُ إِلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم فَإِذَا هُوَ جَالِسٌ فِى الْمَسْجِدِ وَحَوْلَهُ الْمُسْلِمُونَ وَهُوَ يَسْتَنِيرُ كَاسْتِنَارَةِ الْقَمَرِ وَكَانَ إِذَا سُرَّ بِالأَمْرِ اسْتَنَارَ فَجِئْتُ فَجَلَسْتُ بَيْنَ يَدَيْهِ فَقَالَ « أَبْشِرْ يَا كَعْبُ بْنَ مَالِكٍ بِخَيْرِ يَوْمٍ أَتَى عَلَيْكَ مُنْذُ وَلَدَتْكَ أُمُّكَ » . فَقُلْتُ: يَا نَبِىَّ اللَّهِ أَمِنْ عِنْدِ اللَّهِ أَمْ مِنْ عِنْدِكَ؟ قَالَ « بَلْ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ » . ثُمَّ تَلاَ هَؤُلاَءِ الآيَاتِ ( لَقَدْ تَابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِىِّ وَالْمُهَاجِرِينَ وَالأَنْصَارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِى سَاعَةِ الْعُسْرَةِ ) حَتَّى بَلَغَ ( إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ ) قَالَ وَفِينَا أُنْزِلَتْ أَيْضًا ( اتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ ) قَالَ قُلْتُ يَا نَبِىَّ اللَّهِ إِنَّ مِنْ تَوْبَتِى أَنْ لاَ أُحَدِّثَ إِلاَّ صِدْقًا وَأَنْ أَنْخَلِعَ مِنْ مَالِى كُلِّهِ صَدَقَةً إِلَى اللَّهِ وَإِلَى رَسُولِهِ . فَقَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم « أَمْسِكْ عَلَيْكَ بَعْضَ مَالِكَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكَ » . فَقُلْتُ : فَإِنِّى أُمْسِكُ سَهْمِى الَّذِى بِخَيْبَرَ قَالَ: فَمَا أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَىَّ نِعْمَةً بَعْدَ الإِسْلاَمِ أَعْظَمَ فِى نَفْسِى مِنْ صِدْقِى رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حِينَ صَدَقْتُهُ أَنَا وَصَاحِبَاىَ لاَ نَكُونُ كَذَبْنَا فَهَلَكْنَا كَمَا هَلَكُوا وَإِنِّى لأَرْجُو أَنْ لاَ يَكُونَ اللَّهُ أَبْلَى أَحَدًا فِى الصِّدْقِ مِثْلَ الَّذِى أَبْلاَنِى مَا تَعَمَّدْتُ لِكَذِبَةٍ بَعْدُ وَإِنِّى لأَرْجُو أَنْ يَحْفَظَنِى اللَّهُ فِيمَا بَقِىَ . قَالَ وَقَدْ رُوِىَ عَنِ الزُّهْرِىِّ هَذَا الْحَدِيثُ بِخِلاَفِ هَذَا الإِسْنَادِ وَقَدْ قِيلَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ عَمِّهِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ كَعْبٍ وَقَدْ قِيلَ غَيْرُ هَذَا وَرَوَى يُونُسُ بْنُ يَزِيدَ هَذَا الْحَدِيثَ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ أَبَاهُ حَدَّثَهُ عَنْ كَعْبِ بْنِ مَالِكٍ .

Bize Abd b. Humeyd, ona Abdurrezzâk, ona Ma'mer, ona Zührî, ona Abdurrahman b. Ka'b b. Malik, ona da babası (Ka'b b. Mâlik) şöyle demiştir: "Bedir savaşı hariç Tebük savaşına kadar, Rasulullah'ın (sav) yaptığı hiçbir savaştan geri kalmadım. Rasulullah (sav), Bedir savaşından geri kalan hiç kimseyi kınamamıştır. Çünkü Bedir için yola çıktığında asıl hedefi kervandı. Kureyş de kendi kervanlarına destek için çıkmıştı. Böylece Allah’ın buyurduğu üzere [Enfâl, 8/42] önceden belirlenmiş bir buluşma olmadan, karşı karşıya geldiler. Vallahi, Rasulullah’ın insanlar içindeki en şerefli şahitliklerinden biri Bedir’dir. Buna rağmen ben, İslâm üzerine sözleştiğimiz Akabe gecesindeki biatte bulunmayı, Bedir’de bulunmaya tercih ederim. Daha sonra, Rasulullah’ın (sav) çıktığı son gazve olan Tebûk Gazvesi’ne kadar, hiçbir gazveden geri kalmadım. Rasulullah (sav) insanlara sefere çıkacaklarını haber verdi..." Ka'b hadisi uzun uzadıya anlattı ve şöyle dedi: "Peygamber'e (sav) gittim ve onu, etrafında Müslümanlar olduğu halde, mescitte otururken buldum. İnsanlar arasında ayın ışıltısı gibi ışık saçıyordu. Zaten bir işe sevindiği zaman yüzü ay gibi aydınlık olurdu. Geldim önüne oturdum, bana 'Ey Ka’b! Annenin seni doğurduğu günden beri üzerine gelen en hayırlı güne sevin, müjdeler olsun sana' dedi. Ben de 'Ey Allah’ın Rasulü! Bu müjdeli haber sizden mi, yoksa Allah’tan mı geldi?' dedim. 'Allah tarafındandır' buyurdu ve 'Peygamberin ve güçlük ânında ona uyan Muhacir ve Ensarın tevbelerini Allah kabul etti. O güçlük ânında onlardan bir kısmının kalpleri yılgınlığa düşmek üzereydi; fakat Allah onlara tevbe nasip etti. Şüphesiz ki Allah onlara karşı çok şefkatli, çok merhametlidir.' [Tevbe, 9/117] ayetini okudu. Ka'b der ki: 'Allah'tan korkun ve doğrularla beraber olun.' [Tevbe, 9/119] ayeti de bizim hakkımızda indi. Ka'b der ki: Ben 'Ey Allah'ın Rasulü! Tevbemin gereği olarak bundan sonra sadece doğruyu söyleceğim ve tüm mal varlığımı Allah ve Rasûlü yolunda bağışlayacağım' dedim. Bunun üzerine Rasulullah (sav) 'Malının bir kısmını kendine ayır, bu senin için hayırlıdır' buyurdu. Ben de 'Hayber’deki hissemi alıkoyacağım' dedim. Ka'b der ki: Ben ve iki arkadaşımın, Peygamber'e (sav) doğruyu söylemesi, İslam nimetinden sonra, Allah'ın bana verdiği en büyük nimettir. Biz yalan söylemedik. Söyleseydik, yalan söyleyenler gibi biz de helak olurduk. İçtenlikle dilerim ki, Allah, beni imtihan ettiği gibi, kimsyi böyle doğrulukla imtihan etmesin. Bu olaydan sonra bilerek hiçbir yalan söylemedim. Ömrümün geri kalan kısmında da Allah’tan beni korumasını içtenlikle isterim." [Tirmizî der kli: Bu hadis Zührî’den, bu senedden farklı bir senedle rivayet edilmiştir ki bu senedde Abdurrahman b. Abdullah b. Ka’b b. Mâlik, amcası Ubeydullah’tan, o da Ka’b’ten rivayet ettiği söylenmiş ve bunun dışında başka bir sened de zikredilmiştir. Yunus b. Yezîd'e bu hadisi Zührî, ona Abdurrahman b. Abdullah b. Ka'b b. Malik, ona da babası (Ka’b b. Malik) rivayet etmiştir.]

• Tirmizî Sünen-i Tirmizî Tefsîru'l-Kur'an 9, 5/281

حَدَّثَنَا أَبُو مَعْمَرٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْوَارِثِ عَنْ عَبْدِ الْعَزِيزِ بْنِ صُهَيْبٍ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ - رضى الله عنه - قَالَ كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَتَعَوَّذُ يَقُولُ « اللَّهُمَّ إِنِّى أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكَسَلِ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنَ الْجُبْنِ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنَ الْهَرَمِ ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنَ الْبُخْلِ » .

Bize Ebu Ma'mer, ona Abdülvaris, ona Abdülaziz b. Suhayb, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah (sav) Rabb'ine sığınarak şöyle dua ederdi: "Allah'ım! Tembellikten sana sığınırım! Korkaklıktan sana sığınırım! Yaşlılıkta bunamaktan sana sığınırım! Cimrilikten sana sığınırım!"

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Da'vât 42, 2/555

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ حَدَّثَنِى سُلَيْمَانُ بْنُ بِلاَلٍ عَنْ ثَوْرِ بْنِ زَيْدٍ الْمَدَنِىِّ عَنْ أَبِى الْغَيْثِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ - رضى الله عنه - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « اجْتَنِبُوا السَّبْعَ الْمُوبِقَاتِ » . قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ ، وَمَا هُنَّ قَالَ « الشِّرْكُ بِاللَّهِ ، وَالسِّحْرُ ، وَقَتْلُ النَّفْسِ الَّتِى حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ، وَأَكْلُ الرِّبَا ، وَأَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ ، وَالتَّوَلِّى يَوْمَ الزَّحْفِ ، وَقَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ الْغَافِلاَتِ » .

Bize Abdülaziz b. Abdullah, ona Süleyman b. Bilal, ona Sevr b. Zeyd el-Medenî, ona Ebu Gays, ona da Ebu Hureyre şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) 'Helak edecek yedi büyük günahtan kaçının' buyurdu. Sahabe 'Ey Allah'ın Rasulü! Onlar nelerdir?' dediler. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: Allah'a ortak (şirk) koşmak. Sihir ve büyü yapmak. Allah'ın haram kıldığı bir cana kıymak. Faiz yemek. Yetim malı yemek. Savaştan kaçmak. İffetli ve Müslüman kadınlara zina iftirasında bulunmaktır."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Vesâyâ 23, 1/749

حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ عَنْ ثَوْرِ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِى الْغَيْثِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ « اجْتَنِبُوا السَّبْعَ الْمُوبِقَاتِ » . قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَمَا هُنَّ قَالَ « الشِّرْكُ بِاللَّهِ ، وَالسِّحْرُ ، وَقَتْلُ النَّفْسِ الَّتِى حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ، وَأَكْلُ الرِّبَا ، وَأَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ ، وَالتَّوَلِّى يَوْمَ الزَّحْفِ ، وَقَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ الْغَافِلاَتِ » .

Bize Abdülaziz b. Abdullah, ona Süleyman, ona Sevr b. Zeyd, ona Ebu Gays, ona da Ebu Hureyre şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) 'Helak edecek yedi büyük günahtan kaçının' buyurdu. Sahabe 'Ey Allah'ın Rasulü! Onlar nelerdir?' dediler. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: Allah'a ortak (şirk) koşmak. Sihir ve büyü yapmak. Allah'ın haram kıldığı bir cana kıymak. Faiz yemek. Yetim malı yemek. Savaştan kaçmak. İffetli ve Müslüman kadınlara zina iftirasında bulunmaktır."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hudûd 44, 2/640

أَخْبَرَنَا الرَّبِيعُ بْنُ سُلَيْمَانَ قَالَ حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ بِلاَلٍ عَنْ ثَوْرِ بْنِ زَيْدٍ عَنْ أَبِى الْغَيْثِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « اجْتَنِبُوا السَّبْعَ الْمُوبِقَاتِ » . قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ مَا هِىَ قَالَ « الشِّرْكُ بِاللَّهِ وَالسحر وَقَتْلُ النَّفْسِ الَّتِى حَرَّمَ اللَّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ وَأَكْلُ الرِّبَا وَأَكْلُ مَالِ الْيَتِيمِ وَالتَّوَلِّى يَوْمَ الزَّحْفِ وَقَذْفُ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلاَتِ الْمُؤْمِنَاتِ » .

Bize Rabî b. Süleyman, ona (Abdullah) b. Vehb, ona Süleyman b. Bilal, ona Sevr b. Zeyd, ona Ebu Gays, ona da Ebu Hureyre şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) 'Helak edecek yedi büyük günahtan kaçının' buyurdu. Kendisine 'Ey Allah'ın Rasulü! Onlar nelerdir?' denildi. Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: Allah'a ortak (şirk) koşmak. Sihir ve büyü yapmak. Allah'ın haram kıldığı bir cana kıymak. Faiz yemek. Yetim malı yemek. Savaştan kaçmak. İffetli Müslüman kadınlara zina iftirasında bulunmaktır."

• Nesâî Sünen-i Nesâî Vesâyâ 12, /2330

إِلاَّ تَنفِرُوا يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَيَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ وَلاَ تَضُرُّوهُ شَيْئًا وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

Eğer (gerektiğinde savaşa) çıkmazsanız, (Allah) sizi pek elem verici bir azap ile cezalandırır ve yerinize sizden başka bir kavim getirir; siz (savaşa çıkmamakla) O'na hiçbir zarar veremezsiniz. Allah her şeye kadirdir.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Tevbe 9/39, /

قُل لِّلْمُخَلَّفِينَ مِنَ الْأَعْرَابِ سَتُدْعَوْنَ إِلَى قَوْمٍ أُوْلِي بَأْسٍ شَدِيدٍ تُقَاتِلُونَهُمْ أَوْ يُسْلِمُونَ فَإِن تُطِيعُوا يُؤْتِكُمُ اللَّهُ أَجْرًا حَسَنًا وَإِن تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُم مِّن قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا

Bedevîlerden (seferden) geri kalmış olanlara de ki: Siz yakında çok kuvvetli bir kavme karşı savaşmaya çağırılacaksınız. Onlarla, teslim oluncaya kadar savaşacaksınız. Eğer emre itaat ederseniz, Allah size güzel bir mükâfat verir. Ama önceden döndüğünüz gibi yine dönecek olursanız sizi acıklı bir azaba uğratır.

• Kur'an Kur'an-ı Kerim Feth 48/16, /