حَدَّثَنَا الرَّبِيعُ بْنُ نَافِعٍ أَبُو تَوْبَةَ حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ - يَعْنِى ابْنَ عَمْرٍو الرَّقِّىَّ - عَنْ أَيُّوبَ عَنِ ابْنِ سِيرِينَ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ : "أَنَّ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم نَهَى عَنْ تَلَقِّى الْجَلَبِ فَإِنْ تَلَقَّاهُ مُتَلَقٍّ مُشْتَرٍ فَاشْتَرَاهُ فَصَاحِبُ السِّلْعَةِ بِالْخِيَارِ إِذَا وَرَدَتِ السُّوقَ." [قَالَ أَبُو عَلِىٍّ سَمِعْتُ أَبَا دَاوُدَ يَقُولُ قَالَ سُفْيَانُ لاَ يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ أَنْ يَقُولَ إِنَّ عِنْدِى خَيْرًا مِنْهُ بِعَشْرَةٍ.]

Bize er-Rabî' b. Nâfî' Ebu Tevbe, ona Ubeydullah –yani İbn Amr er-Rakkî, ona Eyyüb, ona İbn Sirin, ona da Ebu Hureyre'nin rivayet ettiğine göre "Nebi (sav) mallarını satmak üzere şehre mal getirenlerin (şehir dışında) karşılanmalarını yasaklamıştır. Eğer biri , bu getirilen malı karşılayıp, onu satın alırsa, mal sahibi malı pazara geldiği takdirde muhayyerdir. (İsterse satışı feshedebilir.)" [Ebu Ali dedi ki: Ebû Davud'u şöyle derken dinledim: Süfyan dedi ki: Biriniz diğerinin satışı üzerine satış yapmasın buyruğu, bir kimsenin bende ona (liraya) daha iyisi vardır, demesidir.]

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 45, /801

حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ عَمْرِو بْنِ السَّرْحِ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم : "لاَ تَنَاجَشُوا."

Bize Ahmed b. Amr b. es-Serh, ona Süfyan, ona ez-Zührî, ona Saîd b. el-Müseyyeb, ona da Ebu Hureyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Satın almayacaksanız, müşteri kızıştırmak için fiat artırmayınız."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 46, /801

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مَسْلَمَةَ عَنْ مَالِكٍ عَنْ أَبِى الزِّنَادِ عَنِ الأَعْرَجِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ تَلَقَّوُا الرُّكْبَانَ لِلْبَيْعِ وَلاَ يَبِعْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَيْعِ بَعْضٍ وَلاَ تُصَرُّوا الإِبِلَ وَالْغَنَمَ فَمَنِ ابْتَاعَهَا بَعْدَ ذَلِكَ فَهُوَ بِخَيْرِ النَّظَرَيْنِ بَعْدَ أَنْ يَحْلِبَهَا فَإِنْ رَضِيَهَا أَمْسَكَهَا وَإِنْ سَخِطَهَا رَدَّهَا وَصَاعًا مِنْ تَمْرٍ."

Bize Abdullah b. Mesleme, ona Malik, ona Ebu Zinad, ona Arec, ona da Ebu Hureyre, Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğu rivayet etmiştir: "(Malı daha ucuza alarak fazlasına satmak için) Ticaret için gelen kervanları şehre girmeden yolda karşılamayınız. Birbirinizin satışı üzerine satışta bulunmayın. Deveyi ve koyunu sütlü görünsünler diye sağmayı terk edip sütünü memesinde bekletmeyin. Bu durumda olan bir hayvanı satın alan kimse, onu sağdıktan sonra şu iki durum arasında muhayyerdir: Aldığı mala mevcut haliyle razı olursa ona sahip olur, razı olmazsa hayvanı bir sa' (ölçek) hurma ile geri verir."

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud İcâre 48, /802

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ - وَاللَّفْظُ لَهُمَا - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا الزُّهْرِىُّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ ابْنُ عُمَرَ وَحَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ ثَابِتٍ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَخَّصَ فِى بَيْعِ الْعَرَايَا." [زَادَ ابْنُ نُمَيْرٍ فِى رِوَايَتِهِ أَنْ تُبَاعَ.]

Bize Yahya b. Yahya, ona Süfyan b. Uyeyne, ona ez-Zührî; (T) Bize İbn Nümeyr ve Züheyr b. Harb, o ikisine Süfyan, ona ez-Zührî, ona Salim, ona İbn Ömer, ona da Zeyd b. Sabit şöyle rivayet etti: "Rasulullah (sav) arâyâ (yaş hurmaların ölçek olmaksızın kuru hurma karşığılığında) satışına ruhsat verdi." [İbn Nümeyr kendi rivayetinde; satılmasını tabirini ziyade etti.]

Açıklama: Yaş hurmaların kuru hurma karşılığında ölçekli satışına müzânebe denir. Müzânebe satışını Rasulullah (sav) yasaklamıştır. Ancak ihtiyaca binaen arâyâ satış yöntemine ruhsat vermiştir. T001302

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3876, /634

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ - وَاللَّفْظُ لَهُمَا - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا الزُّهْرِىُّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ ابْنُ عُمَرَ وَحَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ ثَابِتٍ "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَخَّصَ فِى بَيْعِ الْعَرَايَا." [زَادَ ابْنُ نُمَيْرٍ فِى رِوَايَتِهِ أَنْ تُبَاعَ.]

Bize Yahya b. Yahya, ona Süfyan b. Uyeyne, ona ez-Zührî;(T) Bize İbn Nümeyr ve Züheyr b. Harb, o ikisine Süfyan, ona ez-Zührî, ona Salim, ona İbn Ömer, ona da Zeyd b. Sabit şöyle rivayet etti. :"Rasulullah (sav) arâyâ (yaş hurmaların ölçek olmaksızın kuru hurma karşılığında) satışına ruhsat verdi." [İbn Nümeyr kendi rivayetinde; satılmasını tabirini ziyade etti.]

Açıklama: Yaş hurmaların kuru hurma karşılığında ölçekli satışına müzânebe denir. Müzânebe satışını Rasulullah (sav) yasaklamıştır. Ancak ihtiyaca binaen arâyâ satış yöntemine ruhsat vermiştir. T001302

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3876, /634

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ يَحْيَى أَخْبَرَنَا سُفْيَانُ بْنُ عُيَيْنَةَ عَنِ الزُّهْرِىِّ ح وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ وَزُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ - وَاللَّفْظُ لَهُمَا - قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا الزُّهْرِىُّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ ابْنُ عُمَرَ وَحَدَّثَنَا زَيْدُ بْنُ ثَابِتٍ : "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم رَخَّصَ فِى بَيْعِ الْعَرَايَا." [زَادَ ابْنُ نُمَيْرٍ فِى رِوَايَتِهِ أَنْ تُبَاعَ.]

Bize Yahya b. Yahya, ona Süfyan b. Uyeyne, ona ez-Zührî; (T) Bize İbn Nümeyr ve Züheyr b. Harb, o ikisine Süfyan, ona ez-Zührî, ona Salim, ona İbn Ömer, ona da Zeyd b. Sabit şöyle rivayet etti: "Rasulullah (sav) arâyâ (yaş hurmaların kuru hurma karşılığında) satışına ruhsat vermişti." [İbn Nümeyr kendi rivayetinde; satılmasını tabirini ziyade etti.]

Açıklama: Yaş hurmaların kuru hurma karşılığında ölçekli satışına müzânebe denir. Müzânebe satışını Rasulullah (sav) yasaklamıştır. Ancak ihtiyaca binaen arâyâ satış yöntemine ruhsat vermiştir. T001302

• Müslim Sahîh-i Müslim Buyû' 3876, /634

حَدَّثَنَا أَبُو الطَّاهِرِ وَهَارُونُ بْنُ سَعِيدٍ الأَيْلِىُّ وَأَحْمَدُ بْنُ عِيسَى قَالُوا حَدَّثَنَا ابْنُ وَهْبٍ أَخْبَرَنِى مَخْرَمَةُ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَمِعْتُ سُلَيْمَانَ بْنَ يَسَارٍ يَقُولُ إِنَّهُ سَمِعَ مَالِكَ بْنَ أَبِى عَامِرٍ يُحَدِّثُ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "لاَ تَبِيعُوا الدِّينَارَ بِالدِّينَارَيْنِ وَلاَ الدِّرْهَمَ بِالدِّرْهَمَيْنِ."

Bize Ebu Tahir, Harun b. Said el-Eylî ve Ahmed b. İsa, onlara İbn Vehb, ona Mahrame, ona babası, ona Süleyman b. Yesar, ona Malik b. Ebu Âmir, ona da Osman b. Affan (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle dediğini nakletmiştir: "Bir dinarı iki dinara, bir dirhemi dahi iki dirheme satmayın."

• Müslim Sahîh-i Müslim Müsâkât ve'l-Müzâra 4058, /658

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا اللَّيْثُ عَنْ يُونُسَ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ قَالَ أَخْبَرَنِى عَامِرُ بْنُ سَعْدٍ أَنَّ أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِىَّ قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ لِبْسَتَيْنِ وَعَنْ بَيْعَتَيْنِ ، نَهَى عَنِ الْمُلاَمَسَةِ وَالْمُنَابَذَةِ فِى الْبَيْعِ ، وَالْمُلاَمَسَةُ لَمْسُ الرَّجُلِ ثَوْبَ الآخَرِ بِيَدِهِ بِاللَّيْلِ أَوْ بِالنَّهَارِ ، وَلاَ يُقَلِّبُهُ إِلاَّ بِذَلِكَ ، وَالْمُنَابَذَةُ أَنْ يَنْبِذَ الرَّجُلُ إِلَى الرَّجُلِ بِثَوْبِهِ ، وَيَنْبِذَ الآخَرُ ثَوْبَهُ ، وَيَكُونَ ذَلِكَ بَيْعَهُمَا ، عَنْ غَيْرِ نَظَرٍ وَلاَ تَرَاضٍ ، وَاللِّبْسَتَيْنِ اشْتِمَالُ الصَّمَّاءِ ، وَالصَّمَّاءُ أَنْ يَجْعَلَ ثَوْبَهُ عَلَى أَحَدِ عَاتِقَيْهِ ، فَيَبْدُو أَحَدُ شِقَّيْهِ لَيْسَ عَلَيْهِ ثَوْبٌ ، وَاللِّبْسَةُ الأُخْرَى احْتِبَاؤُهُ بِثَوْبِهِ وَهْوَ جَالِسٌ ، لَيْسَ عَلَى فَرْجِهِ مِنْهُ شَىْءٌ .

Bize Yahya b. Bükeyr, ona Leys, ona Yûnus, ona İbn Şihâb, ona Âmir b. Sa'd, ona da Ebu Saîd el-Ensarî (ra) şöyle demiştir: "Rasulullah (sav) iki türlü giyinişi ve iki türlü alışverişi yasakladı. Yasakladığı iki alış veriş Mülâmese ve Münâbeze'dir. Mulâmese: Bir kimsenin, geceleyin ya da gün­düz eliyle bir kumaşa dokunması ve o kumaşı alt üst etmeden, sâdece elini dokundurarak satın almasıdır. Munâbeze ise bir kişinin kendi kumaşını diğer bir adama, diğer adamın da kendi kumaşını ona doğru atması ve bu atışma sonucunda, kumaş incelenmeden ve karşılıklı rıza olmadan, aralarında alışverişin gerçekleşmesidir. Yasakladığı iki giyim tarzı: İştimalu's-sammâ, yani kişinin elbisesini, iki omuzundan biri üzerine koyması ve diğer omuzunun açık kalıp üzerinde herhangi bir örtünün bulunmaması, diğeri ise altında iç çamaşırı olmadığı halde kişinin tek parça elbiseye bürünmüş bir şekilde ayaklarını dikerek kalçası üzerine oturmasıdır."

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Libâs 20, 2/465

حَدَّثَنِى عَيَّاشُ بْنُ الْوَلِيدِ حَدَّثَنَا عَبْدُ الأَعْلَى حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِىِّ عَنْ سَالِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُمَرَ: " أَنَّهُمْ كَانُوا يُضْرَبُونَ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم إِذَا اشْتَرَوْا طَعَامًا جِزَافًا أَنْ يَبِيعُوهُ فِى مَكَانِهِمْ حَتَّى يُئْوُوهُ إِلَى رِحَالِهِمْ ."

Bana Ayyaş b. el-Velid, ona Abdüla’lâ, ona Ma’mer, ona ez-Zührî, ona Sâlim, ona Abdullah b. Ömer’in rivayet ettiğine göre, onlar Rasulullah (sav) hayatta iken, götürü usulle (ölçmeden, tartmadan) bir yiyecek maddesi satın alacak olurlarsa, onu kendi evlerine götürüp taşımadan, bulundukları yerde satmaları engellenir ve hatta böyle yapmayanlar dövülür idi.

• Buhârî Sahîh-i Buhârî Hudûd 42, 2/639

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ حَدَّثَنَا مَعْمَرٌ عَنِ الزُّهْرِيِّ عَنْ سَالِمٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ قَالَ نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ بَيْعِ الثَّمَرَةِ بِالتَّمْرِ وَعَنْ بَيْعِ الثَّمَرَةِ حَتَّى يَبْدُوَ صَلَاحُهَا

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Abdullah b. Ömer b. el-Hattab 6376, 2/568