حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ وَهْبٍ حَدَّثَنِى أَبُو هَانِئٍ الْخَوْلاَنِىُّ عَنْ أَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْحُبُلِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "يَا أَبَا سَعِيدٍ مَنْ رَضِىَ بِاللَّهِ رَبًّا وَبِالإِسْلاَمِ دِينًا وَبِمُحَمَّدٍ نَبِيًّا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ. فَعَجِبَ لَهَا أَبُو سَعِيدٍ فَقَالَ أَعِدْهَا عَلَىَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ، فَفَعَلَ. ثُمَّ قَالَ وَأُخْرَى يُرْفَعُ بِهَا الْعَبْدُ مِائَةَ دَرَجَةٍ فِى الْجَنَّةِ، مَا بَيْنَ كُلِّ دَرَجَتَيْنِ كَمَا بَيْنَ السَّمَاءِ وَالأَرْضِ. قَالَ وَمَا هِىَ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ."

Bize Said b. Mansur, ona Abdullah b. Vehb, ona Ebu Hâni el-Havlânî, ona Ebu Abdurrahman el-Hubullî, ona da Ebu Said el-Hudrî, Hz. Peygamber'in (sav) kendisine şöyle seslendiğini rivayet etmiştir: "'Ey Ebu Said! Her kim Rab olarak Allah'tan, din olarak İslam'dan, peygamber olarak da Hz. Muhammed'den (sav) razı olursa, o kimseye cennete girmesi vacip olur.' Ebu Said buna şaşırıp 'Bunları bana tekrar söyler misin ya Rasulullah!' dedi. Hz. Peygamber de (sav) tekrarladı. Sonra da şöyle buyurdu: 'Başka bir şey daha var ki kul onunla cennette yüz derece birden yükseltilir. Her iki derecenin arası da yerle gök arası kadardır.' Ebu Said 'Nedir o, ey Allah'ın Rasulü?' diye sorunca, Rasulullah (sav) 'Allah yolunda cihaddır, Allah yolunda cihaddır' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4879, /806

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عُثْمَانَ التَّنُوخِىُّ أَبُو الْجَمَاهِرِ حَدَّثَنَا الْهَيْثَمُ بْنُ حُمَيْدٍ أَخْبَرَنِى الْعَلاَءُ بْنُ الْحَارِثِ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِى أُمَامَةَ: "أَنَّ رَجُلاً قَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ائْذَنْ لِى فِى السِّيَاحَةِ. قَالَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم إِنَّ سِيَاحَةَ أُمَّتِى الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ تَعَالَى."

Bize Ebu Muhâcir Muhammed b. Osman et-Tenûhî, ona Heysem b. Humeyd, ona Alâ b. Hâris, ona da Kasım b. Abdurrahman, Ebu Ümâme'nin şöyle değini rivayet etmiştir: "Bir adam, Hz. Peygamber'e gelip 'Ya Rasulullah, seyahat etmeme izin verin!' deyince Hz. Peygamber (sav) 'Ümmetimin seyahati, Allah Teâlâ yolunda cihâd etmektir' buyurdu."

Açıklama: Hadiste geçen 'Ümmetimin seyahati, Allah Teâlâ yolunda cihâd etmektir' ifadesini, ümmetimin seyahatine cihad gibi sevap yazılır şeklinde değil, seyahatin meşakkatine ancak cihad etmek gibi ulvi bir gaye için katlanılır. Bunun dışındaki sebepler için ümmetim seyahate çıkmaz manasındadır.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cihâd 6, /577

حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُصَفَّى حَدَّثَنَا عَلِىُّ بْنُ عَيَّاشٍ عَنِ اللَّيْثِ بْنِ سَعْدٍ حَدَّثَنَا حَيْوَةُ عَنِ ابْنِ شُفَىٍّ عَنْ شُفَىِّ بْنِ مَاتِعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ - هُوَ ابْنُ عَمْرٍو - عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم قَالَ: "قَفْلةٌ كَغَزْوَةٍ."

Bize Mahammed b. Musaffâ, ona Ali b. Ayyâş, ona Leys b. Sa'd, ona Hayve, ona İbn Şüfey, ona Şüfey b. Mâti, ona da Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Gazveden geri dönmek de gazveye katılmak gibidir."

Açıklama: Hadisteki "gazveden geri dönmek", gazveye katılıp oradan kişinin evine, yurduna geri dönmesi manasındadır. Yani geri dönüşte de kişiye savaştaymış gibi sevap yazılır anlamındadır. Yoksa gazveye katılmayıp ondan geri kalmak manasında değildir.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cihâd 7, /577

حَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا إِسْمَاعِيلُ بْنُ زَكَرِيَّا عَنْ مُطَرِّفٍ عَنْ بِشْرٍ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ عَنْ بَشِيرِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "لاَ يَرْكَبُ الْبَحْرَ إِلاَّ حَاجٌّ أَوْ مُعْتَمِرٌ أَوْ غَازٍ فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَإِنَّ تَحْتَ الْبَحْرِ نَارًا وَتَحْتَ النَّارِ بَحْرًا." [قال ابو داود: هذا حديث ضعيف جدا. أبو عبد الله و بشير مجهولان.]

Bize Said b. Mansur, ona İsmail b. Zekeriyya, ona Mutarrif, ona Ebu Abdullah Bişr, ona Beşir b. Müslim, ona da Abdullah b. Amr, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir: "Deniz yolculuğuna sadece hac ve umre yapmak isteyen ile gâzi çıkabilir. Zira denizin altında ateş, ateşin altında da deniz vardır." [Ebu Davud bu hadisin aşırı zayıf olduğunu, senedde yer alan Ebu Abdullah ile Beşir'in meçhul raviler olduklarını söylemiştir.]

Açıklama: Deniz yolculuğuna hac, umre ve gazve için çıkabileceğinden maksat, deniz yolculuğunun aşırı zahmetli olması sebebiyle, sadece böyle önemli işler için bu zahmete katlanmaya değeceği, bunun dışındaki ticaret, seyahat vb. amaçlar için deniz yolculuğunun zorluklarına katlanmaya değmeyeceğini ifade etmek içindir. Hadiste geçen 'Denizin altında ateş, ateşin altında da deniz vardır' ifadesi de bu zorluğu mecazi olarak belirtmektedir. Hadisin isnadındaki problemler için ayrıca bk. Azimâbâdî, Avnu'l-Ma'bûd, VII, 120.

• Ebû Davud Sünen-i Ebu Davud Cihâd 9, /577

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ؛ (ح) وَحَدَّثَنِى زُهَيْرُ بْنُ حَرْبٍ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ؛ (ح) وَحَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ كُلُّهُمْ عَنْ سُهَيْلٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ نَحْوَهُ: "قِيلَ لِلنَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم مَا يَعْدِلُ الْجِهَادَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ؟ قَالَ لاَ تَسْتَطِيعُونَهُ. قَالَ فَأَعَادُوا عَلَيْهِ مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلاَثًا، كُلُّ ذَلِكَ يَقُولُ لاَ تَسْتَطِيعُونَهُ. وَقَالَ فِى الثَّالِثَةِ مَثَلُ الْمُجَاهِدِ فِى سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ الصَّائِمِ الْقَائِمِ الْقَانِتِ بِآيَاتِ اللَّهِ لاَ يَفْتُرُ مِنْ صِيَامٍ وَلاَ صَلاَةٍ حَتَّى يَرْجِعَ الْمُجَاهِدُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ تَعَالَى."

Bize Kuteybe b. Said, ona Ebu Avâne; (T) Bize Zühery b. Harb, ona Cerîr; (T) Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe, ona Ebu Muaviye, onların hepsine de Süheyl, hadisi bu isnadla babasından o da Ebu Hureyre'den benzer şekilde şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber'e (sav) 'Allah (ac) yolunda cihad etmeye denk olan ibadet hangisidir?' diye sorulduğunda, 'Sizin onu yapmaya gücünüz yetmez' buyurdu. Soruyu kendisine iki veya üç kez tekrarlasalar da her defasında 'Sizin ona gücünüz yetmez' buyurdu. Üçüncü kez sorduklarında 'Allah yolunda cihada çıkan kimse, çıktığı yoldan dönünceye dek, hiç ara vermeksizin ve gevşeklik göstermeksizin oruç tutup namaz kı­lan ve Allah'ın ayetlerine (hükümlerine) boyun eğen kimse gibidir' buyurdu.

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4870, /804

وَحَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الدَّارِمِىُّ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ يُوسُفَ عَنِ الأَوْزَاعِىِّ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ بِهَذَا الإِسْنَادِ عَنْ عَطَاءِ بْنِ يَزِيدَ اللَّيْثِىِّ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ: "قَالَ رَجُلٌ أَىُّ النَّاسِ أَفْضَلُ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ مُؤْمِنٌ يُجَاهِدُ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فِى سَبِيلِ اللَّهِ. قَالَ ثُمَّ مَنْ؟ قَالَ ثُمَّ رَجُلٌ مُعْتَزِلٌ فِى شِعْبٍ مِنَ الشِّعَابِ يَعْبُدُ رَبَّهُ وَيَدَعُ النَّاسَ مِنْ شَرِّهِ." [فَقَالَ: وَرَجُلٌ فِى شِعْبٍ. وَلَمْ يَقُلْ: ثُمَّ رَجُلٌ.]

Bize Abdullah b. Abdurrahman ed-Dârimî, ona Muhammed b. Yusuf, ona Evzâî, ona da İbn Şihâb hadisi bu isnadla, Atâ b. Yezid el-Leysî'den, o da Ebu Said el-Hudrî'den şöyle rivayet etmiştir: "Adamın biri 'Ey Allah'ın Rasulü (sav)! İnsanların en faziletlisi kimdir?' diye sorduğunda, Hz. Peygamber (sav) 'Allah yolunda canı ve malıyla cihad eden mümindir" diye cevapladı. Adam 'Ondan sonra kimdir?' dediğinde, 'Sonra insanlardan uzakta bir vadiye çekilip, Rabbine ibadet eden ve insanları kendi şerrinden uzak tutan kimsedir' buyurdu." [Bu rivayette ifade 'Sonra şu adam gelir...' değil, sadece 'Şu adamdır...' şeklinde geçmektedir.]

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4888, /807

حَدَّثَنِى حَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ الْحُلْوَانِىُّ حَدَّثَنَا أَبُو تَوْبَةَ حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ سَلاَّمٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ سَلاَّمٍ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَلاَّمٍ قَالَ حَدَّثَنِى النُّعْمَانُ بْنُ بَشِيرٍقَالَ: "كُنْتُ عِنْدَ مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم، فَقَالَ رَجُلٌ مَا أُبَالِى أَنْ لاَ أَعْمَلَ عَمَلاً بَعْدَ الإِسْلاَمِ إِلاَّ أَنْ أُسْقِىَ الْحَاجَّ. وَقَالَ آخَرُ مَا أُبَالِى أَنْ لاَ أَعْمَلَ عَمَلاً بَعْدَ الإِسْلاَمِ إِلاَّ أَنْ أَعْمُرَ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ. وَقَالَ آخَرُ الْجِهَادُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَفْضَلُ مِمَّا قُلْتُمْ. فَزَجَرَهُمْ عُمَرُ وَقَالَ لاَ تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ عِنْدَ مِنْبَرِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم. وَهُوَ يَوْمُ الْجُمُعَةِ، وَلَكِنْ إِذَا صَلَّيْتُ الْجُمُعَةَ دَخَلْتُ فَاسْتَفْتَيْتُهُ فِيمَا اخْتَلَفْتُمْ فِيهِ. فَأَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ (أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ) الآيَةَ إِلَى آخِرِهَا."

Bize Hasan b. Ali el-Hulvânî, ona Ebu Tevbe, ona Muaviye b. Sellâm, ona Zeyd b. Sellâm, ona da Ebu Sellâm, Numan b. Beşir'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah'ın (sav) minberinin yanındaydım. Bu esnada birisi 'Müslüman olduktan sonra, hacılara su dağıtmak dışında hiçbir amelim olmasa da önemli değil (bu bana yeter)' dedi. Bir diğeri 'Benim de İslam'a girdikten sonra, Mescid-i Haram'ın bakım ve onarımını yapmak dışında hiçbir amelim olmasa önemli değil (bu bana yeter)' dedi. Bir başkası da 'Allah yolunda cihad etmek sizin söylediğiniz amellerden daha faziletlidir' diye itiraz etti. Derken Hz. Ömer 'Rasulullah'ın (sav) minberinin yanında sesinizi yükseltmeyin. Bugün, cumadır. Ben cuma namazını kıldıktan sonra Hz. Peygamber'in huzuruna girer, şu anda tartıştığınız konuyu ona sorarım' diyerek tartışmayı bitirmelerini istedi. Bunun üzerine Allah (cc) (Hacılara su verme ve Mescid-i Haram'ın imar ve bakım işini üstlenen kimsenin yaptığı, Allah'a ve ahiret gününe inanıp... ) (Tevbe 9/19) ayetinin tamamını indirdi."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4871, /805

حَدَّثَنَا قُتَيْبَةُ بْنُ سَعِيدٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى قَتَادَةَ عَنْ أَبِى قَتَادَةَ أَنَّهُ سَمِعَهُ يُحَدِّثُ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: "أَنَّهُ قَامَ فِيهِمْ فَذَكَرَ لَهُمْ أَنَّ الْجِهَادَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَالإِيمَانَ بِاللَّهِ أَفْضَلُ الأَعْمَالِ. فَقَامَ رَجُلٌ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ تُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ إِنْ قُتِلْتَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ. ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَيْفَ قُلْتَ؟ قَالَ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَتُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ إِلاَّ الدَّيْنَ، فَإِنَّ جِبْرِيلَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ لِى ذَلِكَ."

Bize Kuteybe b. Said, ona Leys, ona Said b. Ebu Said, ona Abdullah b. Ebu Katâde, ona da Ebu Katâde, Rasulullah'tan (sav) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) aralarında ayağa kalkıp insanlara, Allah yolunda cihatla Allah'a imanın amellerin en faziletlisi olduğunu buyurmuştu. Bunun üzerine bir adam ayağa kalkıp 'Ey Allah'ın Rasulü! Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' diye sordu. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, savaşta geri kaçmadan ileri atılıp Allah yolunda öldürülecek olursan bağışlanır' buyurdu. Sonra Rasulullah (sav) adama 'Nasıl demiştin?' diye sordu. Adam tekrar 'Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' dedi. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, geri kaçmadan hep ileri gider ve Allah yolunda öldürülürsen, kul hakkına giren borçların hariç bütün günahların bağışlanır. Bunu bana (az önce) Cebrail söyledi' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4880, /806

حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَمُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى قَالاَ حَدَّثَنَا يَزِيدُ بْنُ هَارُونَ أَخْبَرَنَا يَحْيَى - يَعْنِى ابْنَ سَعِيدٍ - عَنْ سَعِيدِ بْنِ أَبِى سَعِيدٍ الْمَقْبُرِىِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى قَتَادَةَ عَنْ أَبِيهِ قَالَ جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم فَقَالَ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ... بِمَعْنَى حَدِيثِ اللَّيْثِ. "أَنَّهُ قَامَ فِيهِمْ فَذَكَرَ لَهُمْ أَنَّ الْجِهَادَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَالإِيمَانَ بِاللَّهِ أَفْضَلُ الأَعْمَالِ. فَقَامَ رَجُلٌ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ تُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ إِنْ قُتِلْتَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ. ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَيْفَ قُلْتَ؟ قَالَ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَتُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ إِلاَّ الدَّيْنَ، فَإِنَّ جِبْرِيلَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ لِى ذَلِكَ."

Bize Ebu Bekir b. Ebu Şeybe ve Muhammed b. Müsennâ, o ikisine Yezid b. Harun, ona Yahya b. Said, ona Said b. Ebu Said el-Makburî, ona da Ab­dullah b. Ebu Katâde, babasının şöyle dediğini rivayet etmiştir: Bir adam Rasulullah'a (sav) gelerek 'Allah yolunda öldürülecek olsam ne dersin? ...' rivayetini, Leys'in hadisiyle aynı manaya gelecek şekilde şöyle nakletmiştir: "Hz. Peygamber (sav) aralarında ayağa kalkıp insanlara, Allah yolunda cihatla Allah'a imanın amellerin en faziletlisi olduğundan bahsetmişti. Bunun üzerine bir adam ayağa kalkıp 'Ey Allah'ın Rasulü! Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' diye sordu. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, savaşta geri kaçmadan ileri atılıp Allah yolunda öldürülecek olursan bağışlanır' buyurdu. Sonra Rasulullah (sav) adama 'Nasıl demiştin?' diye sordu. Adam tekrar 'Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' dedi. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, geri kaçmadan hep ileri gider ve Allah yolunda öldürülürsen, kul hakkına giren borçların hariç bütün günahların bağışlanır. Bunu bana (az önce) Cebrail söyledi' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4881, /806

وَحَدَّثَنَا سَعِيدُ بْنُ مَنْصُورٍ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَمْرِو بْنِ دِينَارٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَيْسٍ ح قَالَ وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَجْلاَنَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَيْسٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى قَتَادَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم (يَزِيدُ أَحَدُهُمَا عَلَى صَاحِبِهِ)، أَنَّ رَجُلاً أَتَى النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم وَهُوَ عَلَى الْمِنْبَرِ فَقَالَ أَرَأَيْتَ إِنْ ضَرَبْتُ بِسَيْفِى... بِمَعْنَى حَدِيثِ الْمَقْبُرِىِّ: "أَنَّهُ قَامَ فِيهِمْ فَذَكَرَ لَهُمْ أَنَّ الْجِهَادَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَالإِيمَانَ بِاللَّهِ أَفْضَلُ الأَعْمَالِ. فَقَامَ رَجُلٌ فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ تُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ إِنْ قُتِلْتَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ. ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم كَيْفَ قُلْتَ؟ قَالَ أَرَأَيْتَ إِنْ قُتِلْتُ فِى سَبِيلِ اللَّهِ أَتُكَفَّرُ عَنِّى خَطَايَاىَ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم نَعَمْ وَأَنْتَ صَابِرٌ مُحْتَسِبٌ مُقْبِلٌ غَيْرُ مُدْبِرٍ إِلاَّ الدَّيْنَ، فَإِنَّ جِبْرِيلَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قَالَ لِى ذَلِكَ."

Bize Said b. Mansur, ona Süfyan, ona Amr b. Dinar, ona Muhammed b. Kays; (T) Bize Muhammed b. Aclân, ona Muhammed b. Kays, ona Abdullah b. Ebu Katâde, ona da babası, Hz. Peygamber (sav) minberdeyken bir adam gelerek 'Sabrederek kılıcımla savaşsam...' şeklinde sorduğu rivayeti, Makburî'nin hadisiyle aynı manada olacak şekilde (ancak ziyade lafızlarla) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) aralarında ayağa kalkıp insanlara, Allah yolunda cihatla Allah'a imanın amellerin en faziletlisi olduğundan bahsetmişti. Bunun üzerine bir adam ayağa kalkıp 'Ey Allah'ın Rasulü! Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' diye sordu. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, savaşta geri kaçmadan ileri atılıp Allah yolunda öldürülecek olursan bağışlanır' buyurdu. Sonra Rasulullah (sav) adama 'Nasıl demiştin?' diye sordu. Adam tekrar 'Allah yolunda öldürülecek olsam, (bütün) günahlarım bağışlanır mı?' dedi. Rasulullah da (sav) 'Evet; sabreder, sevabını yalnız Allah'tan bekler, geri kaçmadan hep ileri gider ve Allah yolunda öldürülürsen, kul hakkına giren borçların hariç bütün günahların bağışlanır. Bunu bana (az önce) Cebrail söyledi' buyurdu."

• Müslim Sahîh-i Müslim İmâre 4882, /806