134 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Rabî b. Süleyman, ona Şuayb b. Leys, ona babası, ona Eyyûb b. Musa, ona Humeyd, ona Ebuu Seleme’nin kızı Zeynep, ona da annesi Ümmü Seleme şöyle rivayet etmiştir: "Kureyşli bir kadın gelip 'Ey Allah’ın Rasulü! Kızımın gözleri ağrıyor, ona sürme çekebilir miyim? Ancak onun kocası vefat etmiştir' dedi. Rasulullah (sav) 'O, dört ay on gün iddet beklemelidir' dedi ve (izin vermedi). Sonra kadın 'Kızımın gözlerinin zarar görmesinden korkuyorum ama' diye ısrar edince, Allah Rasulü (sav) 'Hayır, dört ay on günlük iddetini tamamlamadan olmaz. Sizden biriniz cahiliye döneminde, kocası öldü diye bir sene yas tutar, senenin bitiminde de üzerine tezek saçardı' buyurdu."
Bize Muhammed b. Abdullah b. Yezid, ona Süfyan, ona Yahya b. Said, ona Humeyd, ona Nâfi, ona Ebu Seleme'nin kızı Zeynep, ona da annesi şöyle rivayet etmiştir: "Bir kadın Nebî'ye (sav) gelip, kocası ölen kızının (gözlerinden) rahatsızlandığından bahsetti (ve sürme kullanabilmesi için izin istedi). Allah Rasulü de (sav) 'Sizden biriniz (cahiliye döneminde) bir sene yas tutar, sonra da sene bitiminde bir parça tezeği fırlatır (ve yasından öyle çıkardı). Şimdi ise bekleyeceği süre, dört ay on günden ibarettir' buyurdu (ve izin vermedi)."
Bize Muhammed b. Ma'dân b. İsa b. Ma'dân, ona İbn A'yen, ona Züheyr b. Muâviye, ona Yahya b. Said, ona Ensâr'ın azatlılarından Humeyd b. Nâfi, ona da Ebu Seleme’nin kızı Zeynep, Ümmü Seleme'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Kureyşli bir kadın Rasulullah'a (sav) gelerek 'Kızımın kocası vefat etti. Gözlerinin zarar göreceğinden korkuyorum' dedi ve sürme kullanması için izin istedi. Rasulullah (sav) bunun üzerine 'Sizden biriniz (cahiliye döneminde yas tuttuğu) senenin sonunda bir tezek fırlatırdı (yani tam bir sene yas tutardı). Onun beklemesi gereken dört ay on günlük iddet süresi vardır' dedi ve (kızın sürme kullanmasına izin vermedi). Bunun üzerine ben (Humeyd) Zeynep'e 'Sene bitince ne demektir?' diye sordum. O da 'Cahiliye döneminde bir kadın kocası öldüğünde, evindeki en kötü odaya çekilip orada otururdu. Üzerinden bir sene geçince de dışarı çıkar ve arkasına bir tezek fırlatırdı. (Böylece yasını bitirirdi)' dedi."
Bize Yahya b. Habib b. Arabî, ona Hammâd, ona Yahya b. Said, ona Humeyd b. Nâfi, ona da Zeynep şöyle rivayet etmiştir: "Bir kadın Ümmü Seleme ve Ümmü Habibe'ye, 'Kocasının vefatından dolayı beklemekte olduğu iddet süresi içerisinde sürme çekebilir miyim?' diye sordu. Ümmü Seleme de bir kadının Nebî'ye (sav) gelerek ona bu durumu sorduğunu, Hz. Peygamber'in de (sacv) 'Cahiliye döneminde, sizden biri, kocası vefat ettiğinde bir sene bekler, sonra da arkasına bir tezek atarak (yas için çekildiği odasından) dışarı çıkardı. Kadının bekleyeceği iddet süresi, dört ay on gündür. Süresi bitmeden (sürme çekmesin)' buyurduğunu haber verdi."
Bize Abbas b. Muhammed ed-Dûrî, ona Esved b. Âmir, ona Zâide, ona Hişâm, ona Hafsa, ona da Ümm Atiyye, Nebî'den (sav) şöyle rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) kocası vefat etmiş olan kadın temizlenirken (iddetinden çıkarken) kust ve ezfâr denilen kokuları kullanmasına ruhsat vermiştir."
Zeyneb şöyle rivayet etmiştir: "Sonra kardeşi vefat edince, Nebî'nin (sav) eşi Zeyneb bt. Cahş'ın yanına girdim. Zeynep biraz koku getirilmesini istedi ve ondan bir parça süründü. Sonra da 'Vallahi, benim koku sürümeye ihtiyacım yoktur. Ancak ben Rasulullah’ı (sav) şöyle buyururken dinlemiştim: Allah'a ve ahiret gününe iman eden bir kadının, kocası için beklediği dört ay on günlük iddet haricinde, ölmüş bir kişi için üç günden fazla yas tutması helal değildir."
Bana Mâlik şöyle rivayet etmiştir: "Nebî'nin (sav) eşi Ümmü Seleme, kocasının yasını tutmakta iken gözleri ileri derecede rahatsızlanan bir kadına şöyle demiştir: Geceleyin gözlerine cilâ denen (parlatıcı özelliği olan) sürmeden çek, gündüzün de onu sil."
Zeyneb, Nebî'nin (sav) eşi, annesi Ümmü Seleme'nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Bir kadın Rasulullah'a (sav) gelip 'Ey Allah'ın Rasulü! Kızımın kocası vefat etti ve gözlerinden rahatsızlandı. Gözlerine sürme çekebilir mi?' diye sordu. Rasulullah (sav) 'Hayır' buyurdu. Kadın iki ya da üç defa tekrarladı, her seferinde Rasulüllah (sav) 'Hayır' cevabını verdi. Sonra da şöyle buyurdu: Beklemesi gereken iddet süresi, hepi topu dört ay on gündür. Cahiliye döneminde sizden bir kadın iddetinden, bir senenin sonunda tezek atarak çıkardı." [Humeyd b. Nâfi, Zeynep'e 'Senenin sonunda tezek atardı ne demek?' diye sormuş, o da şöyle cevap vermiştir: Cahiliye döneminde kocası öldüğünde bir kadın, küçücük (kötü) bir odaya girer, en kötü elbiselerini giyinir, hiçbir koku ve benzeri bir şey kullanmazdı ve böylece üzerinden bir sene geçerdi. Daha sonra ona eşek, koyun ya da kuş gibi bir canlı hayvan getirilir ve kadın ona sürünürdü. Kadının süründüğü canlı da genelde ölürdü. Sonra dışarı çıkar, kendisine bir parça tezek verilir, o da onu atardı. Artık bundan sonra istediği gibi koku sürünür ya da başka şeyler kullanabilirdi. Mâlik hadiste geçen küçük odanın 'kötü ev' demek olduğunu, hayvana sürünürdü ifadesinin ise 'derisini kendisine bir ilaç gibi sürerdi' demek olduğunu söylemiştir.]
Bana Mâlik, Sâlim b. Abdullah ve Süleyman b. Yesâr'ın şöyle dediklerini rivayet etmiştir: "Onlar, kocası vefat etmiş kadın hakkında şöyle derlerdi: Kadın yakalandığı herhangi bir hastalık ya da göz rahatsızlığı sebebiyle gözüne zarar gelmesinden korkarsa, sürme de çeker ilaç ile tedavi de olabilir. İçinde hoş koku olan sürme de kullanabilir." [Mâlik 'Zaruretin olduğu yerde, Allah’ın (cc) dini kolaylıktır' demiştir.]
Yahya b. Yahya, Mâlik'in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Rasulullah (sav), kocası Ebu Seleme'nin vefatı sebebiyle yas tutmakta olan Ümmü Seleme'nin yanına girmişti. Ümmü Seleme gözlerine sabır otu denilen bir ilaç sürmüştü. Allah Rasulü (sav) 'Bu da nedir, ey Ümmü Seleme?' diye sorduğunda, 'Sabır otudur, ey Allah'ın Rasulü!' diye cevap verdi. Rasulullah (sav) 'Öyleyse onu gözlerine geceleyin koy, gündüzün sil' buyurdu." [Mâlik şu değerlendirmelerde bulunmuştur: Büluğ çağına ermemiş kızın yası da tıpkı buluğa ermiş kadınınki gibidir. Buluğa ermiş bir kadın, kocası vefat ettiğinde nelerden uzak kalıyorsa, o da o şekilde uzak durur. Bir cariyenin kocası vefat edecek olursa, tıpkı iddetinde olduğu gibi kocası için (hür kadının iddetinin yarısı olan) iki ay beş gün yas tutar. Ümmüveledin (yani efendisinden çocuğu olmuş cariyenin) kocası vefat ettiğinde yas tutma yükümlülüğü yoktur. Aynı şekilde efendisi ölmüş cariyenin de yas tutma yükümlülüğü yoktur. Çünkü yas tutmak, kocaları olan kadınlar için söz konusudur.]