حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَنْبَأَنَا سُفْيَانُ عَنْ جَابِرٍ عَنْ خَيْثَمَةَ عَنْ أَنَسٍ قَالَ: "دَخَلَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَلَى زَيْدِ بْنِ أَرْقَمَ يَعُودُهُ وَهُوَ يَشْكُو عَيْنَيْهِ، قَالَ كَيْفَ أَنْتَ لَوْ كَانَتْ عَيْنُكَ لِمَا بِهَا؟ قَالَ إِذًا أَصْبِرُ وَأَحْتَسِبُ. قَالَ لَوْ كَانَتْ عَيْنُكَ لِمَا بِهَا لَلَقِيتَ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ عَلَى غَيْرِ ذَنْبٍ."

Bize Abdurrezzak, ona Süfyan, ona Câbir, ona da Hayseme, Enes’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) gözlerinden rahatsız olan Zeyd b. Erkam’ı ziyaret etmek üzere yanına vardı. Ona 'Gözlerinde şöyle şöyle bir rahatsızlık olsaydı ne yapardın?' diye sorduğunda, Zeyd 'Sabreder ve sevabını Allah’tan beklerdim' diye cevap verdi. Hz. Peygamber (sav) 'Şayet gözlerinde böyle bir rahatsızlık olsa (ve sen o dediklerini yapsan) Allah’a günahsız olarak kavuşurdun' buyurdu."

Açıklama: mütabileriyle hasendir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12664, 4/414

حَدَّثَنَا حَسَنُ بن مُوسى حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ ثَابِتٍ الْبُنَانِيِّ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَادَ رَجُلًا مِنْ الْأَنْصَارِ، فَقَالَ يَا خَالُ قُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ. فَقَالَ أَخَالٌ أَمْ عَمٌّ؟ فَقَالَ لَا بَلْ خَالٌ. قَالَ فَخَيْرٌ لِي أَنْ أَقُولَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ؟ فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَعَمْ."

Bize Hasan b. Musa, ona Hammâd b. Seleme, ona da Sâbit el-Bünânî, Enes b. Malik’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) ensârdan bir hastayı ziyaret etmişti. Ona 'Dayıcığım! Lâ ilâhe illallah de' dedi. Adam 'Dayı mı yoksa amca mı?' diye sorunca, Rasulullah (sav) 'Bilakis, dayısın' buyurdu. Adam 'Benim için en hayırlı olan, Lâ ilâhe illallah demek midir?' dediğinde, Hz. Peygamber (sav) 'Evet' cevabını verdi."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12591, 4/396

حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا حَمَّادٌ قَالَ أَنْبَأَنَا ثَابِتٌ عَنْ أَنَسٍ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَادَ رَجُلًا مِنْ الْأَنْصَارِ. فَقَالَ يَا خَالُ قُلْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ، قَالَ خَالٌ أَمْ عَمٌّ؟ قَالَ بَلْ خَالٌ. قَالَ وَخَيْرٌ لِي أَنْ أَقُولَهَا؟ قَالَ نَعَمْ."

Bize Affân, ona Hammâd, ona da Sabit, Enes’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav) ensardan birinin hasta ziyaretine gitmişti. Ona 'Dayıcığım! Lâ ilâhe illallah de' buyurdu. Hasta 'Dayı mı yoksa amca mı?' dediğinde, Hz. Peygamber (sav) 'Yok, dayı' dedi. Adam 'Böyle söylemem bana daha mı hayırlıdır?' diye sorunca, Hz. Peygamber (sav) 'Evet' cevabını verdi."

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 13862, 4/682

حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ حَدَّثَنَا أَبُو رَبِيعَةَ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ دَخَلَ عَلَى أَعْرَابِيٍّ يَعُودُهُ وَهُوَ مَحْمُومٌ، فَقَالَ كَفَّارَةٌ وَطَهُورٌ. فَقَالَ الْأَعْرَابِيُّ بَلْ حُمَّى تَفُورُ عَلَى شَيْخٍ كَبِيرٍ تُزِيرُهُ الْقُبُورَ. فَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَتَرَكَهُ."

Bize Affân, ona Hammâd b. Seleme, ona da Ebu Rabîa, Enes b. Malik’in şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav), ateşli bir hastalığa (hummaya) yakalanan bir bedeviyi ziyaret etmek üzere yanına varmıştı. Ona 'Bu hastalığın günahlarına kefaret ve onların temizlenmesine bir vesiledir' dedi. Bedevi 'Bilakis bu hastalık, yaşlı bir adamı alev alev yakan ve onu kabre doğru sürükleyen (ölümcül) bir sıtmadır' dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) kalktı ve oradan ayrıldı."

Açıklama: mütabileriyle sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 13651, 4/639

حَدَّثَنَا عَبْد اللَّهِ حَدَّثَنَا أَبُو بَحْرٍ عَبْدُ الْوَاحِدِ بْنُ غِيَاثٍ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ أَبِي سِنَانٍ عَنْ يَعْلَى بْنِ شَدَّادٍ قَالَ سَمِعْتُ عُبَادَةَ بْنَ الصَّامِتِ يَقُولُ: "عَادَنِي رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فِي نَفَرٍ مِنْ أَصْحَابِهِ. فَقَالَ هَلْ تَدْرُونَ مَنْ الشُّهَدَاءُ مِنْ أُمَّتِي مَرَّتَيْنِ أَوْ ثَلَاثًا؟ فَسَكَتُوا، فَقَالَ عُبَادَةُ أَخْبِرْنَا يَا رَسُولَ اللَّهِ. فَقَالَ الْقَتِيلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ شَهِيدٌ، وَالْمَبْطُونُ شَهِيدٌ، وَالْمَطْعُونُ شَهِيدٌ، وَالنُّفَسَاءُ شَهِيدٌ يَجُرُّهَا وَلَدُهَا بِسُرَرِهِ إِلَى الْجَنَّةِ."

Bize Abdullah, ona Ebu Bahr Abdulvahid b. Ğıyâs, ona Hammâd b. Seleme, ona Ebu Sinan, ona da Ya’lâ b. Şeddâd, Ubade b. es-Samit’in şöyle anlattığını rivayet etmiştir: "Hz. Peygamber (sav), hastalığım esnasında ashabından birkaç kişi ile beraber beni ziyarete gelmişti. O sırada iki veya üç kez 'Ümmetimden şehit olanlar kimler olacaktır, biliyor musunuz?' diye sordu. Orada bulunanlar susup cevap vermeyince, ben 'Siz bize söyleyin kimler olduğunu ey Allah’ın Rasulü!' dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: 'Allah yolunda öldürülenler şehittir. Karın ağrısından ölenler şehittir. Veba salgınından dolayı ölenler şehittir. Lohusa olarak ölen kadın da şehittir, hatta bebeği onu göbek bağı ile çekip cennete götürecektir'.”

Açıklama: Hadis mütabileriyle birlikte sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ubade b. es-Samit 23167, 7/572

أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدَانَ أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ أَيُّوبَ الطَّبَرَانِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدِ بْنِ أَبِى مَرْيَمَ حَدَّثَنَا الْفِرْيَابِىُّ وَحَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ الرَّقِّىُّ حَدَّثَنَا قَبِيصَةُ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَاصِمِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ عُمَرَ اسْتَأْذَنَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- فِى الْعُمْرَةِ فَقَالَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- :« أَشْرِكْنَا فِى صَالِحِ دُعَائِكَ وَلاَ تَنْسَنَا ».

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 10409, 10/525

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ : عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ يَحْيَى الزُّهْرِىُّ الْقَاضِى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الصَّائِغُ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ ح وَأَخْبَرَنَا أَبُو الْحَسَنِ بْنُ عَبْدَانَ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ وَعَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ وَحَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ قَالُوا أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ أَخْبَرَنَا عَاصِمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ : أَنَّهُ اسْتَأْذَنَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- فِى عُمْرَةٍ فَأَذِنَ لَهُ وَقَالَ :« لاَ تَنْسَنَا يَا أَخِى مِنْ دُعَائِكَ ». قَالَ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا يَسُرُّنِى أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا. قَالَ شُعْبَةُ فَلَقِيتُ عَاصِمًا بَعْدُ بِالْمَدِينَةِ فَحَدَّثَنِيهِ وَقَالَ فِيهِ :« أَشْرِكْنَا يَا أُخَىَّ فِى دُعَائِكَ ». وَفِى رِوَايَةِ ابْنِ يُوسُفَ قَالَ فِى إِسْنَادِهِ سَمِعْتُ سَالِمَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ وَقَالَ فِى مَتْنِهِ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا أُحِبُّ أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا وَإِثْبَاتُ أُخَىَّ فِى أَوَّلِهِ وَأُخَىَّ فِى آخِرِهِ مِنْ جِهَتِهِ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 10410, 10/525

أَخْبَرَنَا عَلِىُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدَانَ أَخْبَرَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ أَيُّوبَ الطَّبَرَانِىُّ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ سَعِيدِ بْنِ أَبِى مَرْيَمَ حَدَّثَنَا الْفِرْيَابِىُّ وَحَدَّثَنَا حَفْصُ بْنُ عُمَرَ الرَّقِّىُّ حَدَّثَنَا قَبِيصَةُ قَالاَ حَدَّثَنَا سُفْيَانُ عَنْ عَاصِمِ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ : أَنَّ عُمَرَ اسْتَأْذَنَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- فِى الْعُمْرَةِ فَقَالَ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- :« أَشْرِكْنَا فِى صَالِحِ دُعَائِكَ وَلاَ تَنْسَنَا ».

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 10409, 10/525

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ : عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ يَحْيَى الزُّهْرِىُّ الْقَاضِى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الصَّائِغُ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ ح وَأَخْبَرَنَا أَبُو الْحَسَنِ بْنُ عَبْدَانَ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ وَعَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ وَحَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ قَالُوا أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ أَخْبَرَنَا عَاصِمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ : أَنَّهُ اسْتَأْذَنَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- فِى عُمْرَةٍ فَأَذِنَ لَهُ وَقَالَ :« لاَ تَنْسَنَا يَا أَخِى مِنْ دُعَائِكَ ». قَالَ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا يَسُرُّنِى أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا. قَالَ شُعْبَةُ فَلَقِيتُ عَاصِمًا بَعْدُ بِالْمَدِينَةِ فَحَدَّثَنِيهِ وَقَالَ فِيهِ :« أَشْرِكْنَا يَا أُخَىَّ فِى دُعَائِكَ ». وَفِى رِوَايَةِ ابْنِ يُوسُفَ قَالَ فِى إِسْنَادِهِ سَمِعْتُ سَالِمَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ وَقَالَ فِى مَتْنِهِ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا أُحِبُّ أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا وَإِثْبَاتُ أُخَىَّ فِى أَوَّلِهِ وَأُخَىَّ فِى آخِرِهِ مِنْ جِهَتِهِ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 10410, 10/525

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ يُوسُفَ أَخْبَرَنَا أَبُو مُحَمَّدٍ : عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ يَحْيَى الزُّهْرِىُّ الْقَاضِى حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الصَّائِغُ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ ح وَأَخْبَرَنَا أَبُو الْحَسَنِ بْنُ عَبْدَانَ أَخْبَرَنَا أَحْمَدُ بْنُ عُبَيْدٍ حَدَّثَنَا إِبْرَاهِيمُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ حَدَّثَنَا سُلَيْمَانُ بْنُ حَرْبٍ وَعَمْرُو بْنُ مَرْزُوقٍ وَحَجَّاجُ بْنُ مِنْهَالٍ قَالُوا أَخْبَرَنَا شُعْبَةُ أَخْبَرَنَا عَاصِمُ بْنُ عُبَيْدِ اللَّهِ عَنْ سَالِمٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ : أَنَّهُ اسْتَأْذَنَ النَّبِىَّ -صلى الله عليه وسلم- فِى عُمْرَةٍ فَأَذِنَ لَهُ وَقَالَ :« لاَ تَنْسَنَا يَا أَخِى مِنْ دُعَائِكَ ». قَالَ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا يَسُرُّنِى أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا. قَالَ شُعْبَةُ فَلَقِيتُ عَاصِمًا بَعْدُ بِالْمَدِينَةِ فَحَدَّثَنِيهِ وَقَالَ فِيهِ :« أَشْرِكْنَا يَا أُخَىَّ فِى دُعَائِكَ ». وَفِى رِوَايَةِ ابْنِ يُوسُفَ قَالَ فِى إِسْنَادِهِ سَمِعْتُ سَالِمَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عُمَرَ وَقَالَ فِى مَتْنِهِ فَقَالَ لِى كَلِمَةً مَا أُحِبُّ أَنَّ لِى بِهَا الدُّنْيَا وَإِثْبَاتُ أُخَىَّ فِى أَوَّلِهِ وَأُخَىَّ فِى آخِرِهِ مِنْ جِهَتِهِ.

• Beyhakî Sünen-i Kebir Hac 10410, 10/525