153 Kayıt Bulundu.
Giriş
Giriş
Bize Ahmed İbn Menî', ona Ubeyde b. Humeyd, ona A'meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebû Hureyre, -sanırım merfu olarak-, şöyle rivayet etmiştir: "Her kim bir demir parçasıyla intihar ederse, kıyamet günü o demir elinde gelecek ve sonsuza kadar Cehennem ateşinin içerisinde o demiri karnına saplayıp duracaktır. Her kim de zehirle intihar ederse, zehir elinde gelecek ve sonsuza kadar Cehennem ateşi içerisinde o zehrini yudumlayacaktır."
Açıklama: Ebu Hureyre'nin çıkarımı mı, yoksa Hz. Peygamberden mi işitmiştir, bu noktada ravinin şüphesi bulunmaktadır.
Bize Muhammed b. Abdila’la, ona Hâlid, ona Şu’be, ona Süleyman rivayet etmiştir. Süleyman el-A'meş , Zekvân'ı Ebû Hureyre'den naklederken işittim, dedi. Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: "Her kim kendini bir dağdan aşağı atıp da intihar ederse, o kimse cehennem ateşi içinde sonsuza kadar kendisini yüksekten aşağıya atar. Her kim zehir içerek kendisini öldürürse, o kimse de, cehennem ateşi içinde sonsuza kadar elindeki zehiri içip durur. Her kim de kendisini bir demir parçası ile öldürürse, cehennem ateşi içinde elindeki demirle sonsuza kadar karnını deşer durur ."
Açıklama: Ebu Hureyre'den gelen rivayetlerdeki farklılıkları bir araya getirmiş olan bu rivayette dağdan atmak, zehir içmek ve bir çisimle karnını deşmek şeklindeki üç tarz da zikredilmiş; ceza olarak da aynı şekilde Cehennemde sonsuz bir cezalandırmadan bahsedilmiştir. Oysaki bu, kelime-i şahadet getiren her müslümanın eninde sonunda cennete gideceği inancı ile çelişmektedir. Bu durumda söz politikası ile izah edilebilecek olan tergib-terhib sadedinde zikrkedilen bir beyan olarak değerlendirilmelidir.
Bize İshak b. Mansûr, ona Ebu'l-Mugîre, ona el-Evzâî, ona Yahya, ona Ebû Kılâbe, ona Sabit b. Dahhâk(ra) Hz. Peygamber'den (sav) şöyle rivayet etmiştir: "Bir kimse yalan olarak İslâm’dan başka bir dine mensup olduğuna dair yemin ederse, o dediği gibidir. Kim de dünyada kendini bir şeyle öldürürse kıyamet günü kendisine aynı şeyle azap edilir. Hiç kimse sahibi olmadığı bir şeyi adayamaz."
Açıklama: Yalan yere yemin, intihar ve adak konusuna ilişkin hükümlerin birlikte zikredildiği bu rivayet, herhangi bir olaya atıfta bulunmaksızın fetva formunda zikredilmiştir. Hükümlerin ise Hz. Peygamber'in sözlerinin esas alındığı, ancak sahabi ravisi tarafından fetva olarak zikredildiği anlaşılmaktadır.
Bize Ebu Bekir İbn Ebi Şeybe, ona Vekî’, ona A’meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber (sav)’den rivayet etmektedir: "Kim zehir içerek kendini öldürürse, o kimse cehennem ateşi içinde sonsuza kadar o zehiri içer durur."
Açıklama: Ebu Hureyre'den gelen bu rivayette, sadece zehir içerek gerçekleştirilen intihar biçimi dikkatlerimizi çekmektedir.
Bize Ya'lâ İbn Ubeyd, ona Ubeyd, ona A’meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber (sav)’den rivayet etmiştir: "Kim kendini bir demir parçasıyla öldürürse, o cehennem ateşinin içinde elindeki demirle sonsuza kadar karnını deşer durur. Kim kendini zehir içerek öldürürse, cehennem ateşinin içinde elindeki zehiri sonsuza kadar yudumlar durur. Kim dağdan kendini atarak intihar ederse, o cehennem ateşinin içinde kendisini yüksek bir yerden atar durur."
Açıklama: Ebu Hureyre, Ebu Salih ve A'meş kanalıyla gelen bu rivayet grubunda, biri sonsuzluk vurgusu, diğeri de intihar biçimiyle ilgili olarak dikkat çekilen tarz olmak üzere iki fark dikkat çekmektedir. Rivayet formu, bir olayın tasviri üzerinden bir hüküm zikri şeklinde olmayıp, olgunun öne çıkarılarak hükmün zikri tercih edilmiştir. Sadece Ebu Hureyre'nin sahabî ravisi olarak yer aldığı rivayetlerdeki sonsuzluk vurgusu, savaş meydanında intihar eden ve hakkında Hz. Peygamber (sav)'in cehennemliktir dediği şahıs hakkındaki hüküm şahıstan ayrı bir şekilde değerlendirilmiş ve olgu ile ilişkilendirilmiştir. Rivayet tekniği açısından özel bir durum olarak mütalaa edilmesi gereken bu husus, rivayetin sıhhatini de teknik olarak etkilemese de, rivayetin mamulun bih olmasını engelleyecektir.
Bize Ebu Davud et-Tayâlisî, ona Şu'be, ona A'meş, ona Zekvân, ona da Ebu Hüreyre Hz. Peygamber'den (sav) şöyle rivayet etmiştir: "Kim kendisini bir demir parçasıyla öldürürse, kıyamet günü cehennemde sonsuza kadar kendini öldürdüğü demirle karnını deşip durur. Kim zehir içerek kendini öldürürse, elinde tuttuğu zehiri içerek sonsuza kadar cehennemde içini parçalar, kim kendisini bir dağdan aşağı atarak intihar ederse, o cehennemde sonsuza kadar kendisini yüksek bir yerden atar durur."
Açıklama: Ebu Hureyre'den nakledilen bu rivayete göre intihar etmek ebedî olarak Cehennemde kalmaya neden olarak görülmektedir. İman etmiş olan herkesin, günahlarının cezasını çektikten sonra da olsa Cennet'e gideceği inancı ile çelişik bir hüküm içermektedir. Bu durumda, ya intiharı dinden çıkma yani irtidat olarak değerlendirmek, rivayetin terğib-terhib kabilinden özellikli bir metin olduğunu kabul etmek gerekmektedir. Diğer bir ihtimal ise, özel bir şahıs üzerine söylenilen sözün, fetva diliyle genelleştirilmesi olarak değerlendirilmesidir.
Bize Ebu Bekir b. Ebû Şeybe ve Ebu Said el-Eşec, o ikisine Vekî, ona A'meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Hureyre rivayet etmiştir. Resulullah (sav) şöyle buyurdu: "Her kim kendini bir demir parçası ile öldürürse, demiri elinde, onu karnına saplar bir halde cehennem ateşinde ebedî olarak kalacaktır. Her kim zehir içerek kendini öldürürse o kimse de zehirini cehennem ateşinde ebedî ve daimi kalarak içecektir. Her kim bir dağdan atıp kendini öldürürse o da cehennem ateşinde ebedî olarak yüksek bir yerden kendini atacaktır."
Açıklama: İntihar edenin, Cehennemde ebedi olarak kalacağını belirten beyanlar Ebu Hureyre'ye dayanan rivayetlerde geçmektedir. Hz. Peygamber'in Hayber muharebesinde kahramanca savaşan şahıs hakkındaki "Cehennemliktir" beyanı da bu kaynağa dayanmaktadır. Oradaki 'Cehennemlik' ifadesi şahsın müslüman olduğunu iddia etmesine rağmen münafıklığı bilinmesiyle ilişkilendirilmektedir. İki grup rivayeti birlikte değerlendirdiğimizde " خَالِدًا مُخَلَّدًا فِيهَا أَبَدًا" vurgusu ile gelen rivayetlerin, münafık hakkında söylenen beyanın hüküm formunda ve vurgulu bir şekilde beyanı olarak görülebileceği anlaşılmaktadır.
Bize Ahmed b. Menî, ona İshak b. Yusuf el-Ezrak, ona Hişam ed-Destevâî, ona Yahya b. Ebu Kesîr, ona Ebu Kılâbe, Sabit b. Dahhâk'tan (ra) rivâyet ettiğine göre, Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurdu: "Kul sahip olmadığı bir şey üzerine adak adayamaz. Mümin kardeşine lanet eden kimse onu öldürmüş gibidir. Mü’min kardeşini kafirlikle itham eden kişi de yine onu öldürmüş gibidir. Her hangi bir aletle intihar edip kendini öldüren kişiye Allah kıyamet gününde kendini öldürdüğü aletle azâb edecektir." [Bu konuda Ebû Zerr ve İbn Ömer’den de hadis rivâyet edilmiştir. Tirmizî: Bu hadis hasen sahihtir.]
Bize Vekî’, ona A’meş, ona Ebu Sâlih, ona da Ebu Hureyre Hz. Peygamber (sav)den rivayet etmiştir: "Kim zehir içerek kendini öldürürse, cehennem ateşi içinde sonsuza kadar zehir içer. Kim kendini bir demir parçasıyla öldürürse, cehennem ateşi içinde elindeki demiri sonsuza kadar karnına sokar durur. Kim yüksek bir dağdan kendini atarak intihar ederse, cehennem ateşi içinde sonsuza kadar uçuruma yuvarlanır durur."
Bize Muhammed b. el-Müsennâ, ona Ebû Davud, ona Züheyr, ona Simâk, ona da Câbir b. Semure'den (ra) rivâyet edildiğine göre bir adam okun demir kısmıyla intihar etmişti. Rasûlullah (sav) da onun cenaze namazını kılmadı. Biz bu hadisin İbn Semure dışında başka bir rivayetini bilmiyoruz. Zannediyoruz ki Hz. Peygamber'in (sav) bu şahsın namazını kılmayışı onu cezalandırmanın yanı sıra diğer insanların da bunu görüp kendi canlarına kıymalarına mani olmak içindi.