حَدَّثَنَا هَاشِمُ بْنُ الْقَاسِمِ حَدَّثَنَا الْمُبَارَكُ عَنْ الْحَسَنِ عَنْ أَبِي مُوسَى قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا غَيَّرَتْ النَّارُ لَوْنَهُ"

Bize Haşim b. Kasım, ona Mübarek, ona Hasan, ona da Ebu Musa, Rasulullah'ın (sav) şöyle dediğini işittiğini rivayet etti: "Ateşin (pişirip de) rengini değiştirdiği yiyecekleri (yediğinizde) abdest alın!"

Açıklama: İsnadında zayıflık ve inkıta vardır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Musa el-Eş'arî 19781, 6/601

حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا أَبُو عَوَانَةَ حَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَوْهَبٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ أَبِي ثَوْرٍ عَنْ جَابِرِ بْنِ سَمُرَةَ قَالَ: كُنْتُ قَاعِدًا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَأَتَاهُ رَجُلٌ فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنَتَوَضَّأُ مِنْ لُحُومِ الْغَنَمِ قَالَ: "إِنْ شِئْتَ تَوَضَّأْ مِنْهُ وَإِنْ شِئْتَ لَا تَوَضَّأْ مِنْهُ" قَالَ: أَفَأَتَوَضَّأُ مِنْ لُحُومِ الْإِبِلِ قَالَ: "نَعَمْ فَتَوَضَّأْ مِنْ لُحُومِ الْإِبِلِ" قَالَ: فَنُصَلِّي فِي مَبَارِكِ الْإِبِلِ قَالَ: "لَا" قَالَ: أَنُصَلِّي فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ قَالَ: "نَعَمْ صَلِّ فِي مَرَابِضِ الْغَنَمِ"

Bize Affan, ona Ebu Avane, ona Osman b. Abdullah b. Mevheb, ona Cafer b. Ebu Sevr, ona da Cabir b. Semure (ra) şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah'la (sav) beraber otururken biri geldi ve dedi ki, 'Ey Allah'ın Rasulü! Koyun etini yemeden dolayı abdest alalım mı?' Rasulullah: "İster abdest al, istersen alma!" dedi. 'Deve etinden dolayı abdest alayım mı?' diye sorunca, "Evet, deve etinden dolayı abdest al" buyurdu.'Develerin çöktüğü yerde namaz kılalım mı?' deyince "Hayır, (kılmayın!)" dedi. 'Koyunların ağıllarında namaz kılalım mı?' diye sorunca "Evet, koyun ağıllarında namaz kılabilirsiniz" dedi.

Açıklama: Hadis mütabileriyle birlikte sahih li ğayrihidir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Cabir b. Semure 21328, 7/58

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا ابْنُ جُرَيْجٍ (ح) وَمُحَمَّدُ بْنُ بَكْرٍ أَخْبَرَنِي ابْنُ جُرَيْجٍ أَخْبَرَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْمُنْكَدِرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ يَقُولُ: قُرِّبَ لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ خُبْزٌ وَلَحْمٌ ثُمَّ دَعَا بِوَضُوءٍ فَتَوَضَّأَ ثُمَّ صَلَّى الظُّهْرَ ثُمَّ دَعَا بِفَضْلِ طَعَامِهِ فَأَكَلَ ثُمَّ قَامَ إِلَى الصَّلَاةِ وَلَمْ يَتَوَضَّأْ ثُمَّ دَخَلْتُ مَعَ عُمَرَ فَوُضِعَتْ لَهُ هَاهُنَا جَفْنَةٌ -وَقَالَ ابْنُ بَكْرٍ: أَمَامَنَا جَفْنَةٌ- فِيهَا خُبْزٌ وَلَحْمٌ وَهَاهُنَا جَفْنَةٌ فِيهَا خُبْزٌ وَلَحْمٌ فَأَكَلَ عُمَرُ ثُمَّ قَامَ إِلَى الصَّلَاةِ وَلَمْ يَتَوَضَّأْ

Bize Abdürrezzak, ona İbn Cüreyc (T) Bize Muhammed b. Bekir, ona İbn Cüreyc, ona Muhammed b. Münkedir, ona da Cabir b. Abdullah (ra) şöyle rivayet etmiştir: Rasulullah'a (sav) ekmek ve et getirildi, (yemekten sonra) abdest suyu istedi, abdest aldı ve öğle namazını kıldı. Sonra yiyeceğinin kalanını istedi ve onu yedi. Ardından [yeniden] abdest almadan namaz kılmaya kalktı. Daha sonra ben, Ömer (ra) ile birlikte içeri girdim ve işte buraya onun için içinde et ile ekmek bulunan bir tepsi (yiyecek) konuldu. -İbn Bekir rivayetinde önümüze konuldu dedi.- İşte burada içinde et ile ekmek bulunan bir tepsi (yiyecek) vardı. Ömer ondan yedi, sonra namaz kılmaya kalktı ve [yeniden] abdest almadı.

Açıklama: Bu rivayette Cabir b. Abdullah, Hz. Peygamber (sav) ile yaşadığı bu olayı daha sonra Hz. Ömer ile yaşadığını ve ikisinin de ateşte pişirilen yemekten dolayı abdest almadığını nakletmektedir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Cabir b. Abdullah el-Ensarî 14507, 5/84

حَدَّثَنَا يَعْقُوبُ حَدَّثَنَا أَبِي عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ الزُّهْرِيُّ عَنْ عُرْوَةَ بْنِ الزُّبَيْرِ عَنْ زَيْدِ بْنِ خَالِدٍ الْجُهَنِيِّ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ. "مَنْ مَسَّ فَرْجَهُ فَلْيَتَوَضَّأْ"

Bize Yakup, ona babası, ona İbn İshak, ona Muhammed b. Müslim ez-Zührî, ona Urve b. Zübeyr, ona da Zeyd b. Halid el-Cüheni (ra), Rasulullah'ın (sav), şöyle dediği rivayet etti: "Kim cinsel organına (fercine) dokunursa abdest alsın!"

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Zeyd b. Halid el-Cüheni 22031, 7/262

حَدَّثَنَا أَبُو عَامِرٍ عَنِ ابْنِ أَبِي ذِئْبٍ عَنِ الزُّهْرِيِّ عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ أَبِي بَكْرٍ عَنْ خَارِجَةَ بْنِ زَيْدٍ عَنْ زَيْدِ بْنِ ثَابِتٍ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتْ النَّارُ"

Bize Ebu Amir, ona İbn Ebu Zi'b, ona Zührî, ona Abdülmelik b. Ebu Bekir, ona Harice b. Zeyd, ona da Zeyd b. Sabit (ra), Hz. Peygamber'in (sav), "Ateşin pişirdiği şeylerden dolayı abdest alın!" dediğini rivayet etti.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Zeyd b. Sâbit 21934, 7/238

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مَهْدِيٍّ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ صَالِحٍ عَنْ سُلَيْمَانَ أَبِي الرَّبِيعِ عَنِ الْقَاسِمِ مَوْلَى مُعَاوِيَةَ قَالَ: دَخَلْتُ مَسْجِدَ دِمَشْقَ فَرَأَيْتُ نَاسًا مُجْتَمِعِينَ وَشَيْخٌ يُحَدِّثُهُمْ قُلْتُ مَنْ هَذَا قَالُوا: هَذَا سَهْلُ ابْنُ الْحَنْظَلِيَّةِ فَسَمِعْتُهُ يَقُولُ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "مَنْ أَكَلَ لَحْمًا فَلْيَتَوَضَّأْ"

Bize Abdurrahman b. Mehdî, ona Muaviye b. Salih, ona Süleyman Ebu Rebi', ona da Kasım Mevla Muaviye şöyle rivayet etmiştir: Dımeşk mescidine girdim, bazı insanların toplandığını, bir şeyhin de onlara hadis naklettiğini gördüm. 'Bu kişi kimdir?' deyince, 'Sehl b. Hanzaliyye'dir' dediler. Bu sahabinin (Sehl'in) şöyle dediğini işittim: 'Ben Rasulullah'ın (sav) "Kim et yerse abdest alsın!" dediğini duydum.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Sehl b. Hanzaliyye 22858, 7/483

حَدَّثَنَا أَبُو الْيَمَانِ قَالَ أَخْبَرَنَا شُعَيْبٌ عَنْ الزُّهْرِيِّ قَالَ أَخْبَرَنِي سَعِيدُ بْنُ خَالِدِ بْنِ عَمْرِو بْنِ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ وَأَنَا أُحَدِّثُهُ هَذِهِ الْأَحَادِيثَ أَنَّهُ سَأَلَ عُرْوَةَ بْنَ الزُّبَيْرِ عَمَّا مَسَّتْ النَّارُ فَقَالَ عُرْوَةُ بْنُ الزُّبَيْرِ سَمِعْتُ عَائِشَةَ زَوْجَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ تَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتْ النَّارُ"

Bize Ebu Yeman, ona Şuayb, ona Zührî, ona Said b. Halid b. Amr b. Osman b. Affan -ben bu hadisleri ondan rivayet ediyordum- o da Urve b. Zübeyr'e ateşte pişen şeyler hakkında sorular sordu. Urve b. Zübeyr, Rasulullah'ın hanımı Hz. Aişe'den işittiğime göre Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Ateşte pişirilen şeyleri (yediğinizde) abdest alın!" dedi.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Aişe bt. Ebubekir 25087, 8/140

حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُسْهِرٍ ، عَنْ إسْمَاعِيلَ ، عَنِ الشَّعْبِيِّ ، قَالَ : الْمُلاَمَسَةُ مَا دُونَ الْجِمَاعِ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Tahâret 1778, 2/207

حَدَّثَنَا أَبُو مُعَاوِيَةَ ، عَنِ الأَعْمَشِ ، عَنْ عَبْدِ الْمَلِكِ بْنِ مَيْسَرَةَ ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ ، قَالَ : اخْتَلَفْتُ أَنَا وَأُنَاسٌ مِنَ الْعَرَبِ فِي اللَّمْسِ ، فَقُلْتُ : أَنَا وَأُنَاسٌ مِنَ الْمَوَالِي : اللَّمْسُ مَا دُونَ الْجِمَاعِ ، وَقَالَتِ الْعَرَبُ : هُوَ الْجِمَاعُ ، فَأَتَيْنَا ابْنَ عَبَّاسٍ ، فَقَالَ : غَلَبَتِ الْعَرَبُ هُوَ الْجِمَاعُ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Tahâret 1779, 2/207

حَدَّثَنَا هُشَيْمٌ ، عَنْ أَبِي بِشْرٍ ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جُبَيْرٍ ، عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ، قَالَ : اللَّمْسُ وَالْمَسُّ وَالْمُبَاشَرَةُ إلَى الْجِمَاعِ ، وَلَكِنَّ اللَّهَ يَكْني مَا شَاءَ لِمَا شَاءَ.

• İbn Ebî Şeybe Musannef-i İbn Ebû Şeybe Tahâret 1781, 2/208