حَدَّثَنَا يَزِيدُ أَخْبَرَنَا مُحَمَّدٌ عَنْ أَبِي سَلَمَةَ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتْ النَّارُ وَلَوْ مِنْ تَوْرِ أَقِطٍ"

Bize Yezid, ona Muhammed, ona Ebu Seleme, ona da Ebu Hüreyre (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Çökelek dahi olsa, ateşte pişen şeyleri yemekten dolayı abdest alınız."

Açıklama: Hadis sahih isnad ise Muhammed b. Amr dolayısıyla hasendir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 10549, 3/724

حَدَّثَنَا عَبْدُ الصَّمَدِ حَدَّثَنَا أَبِي حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ يَعْنِي الْمُعَلِّمَ عَنْ يَحْيَى حَدَّثَنِي عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَمْرٍو أَنَّهُ سَمِعَ الْمُطَّلِبَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ حَنْطَبٍ الْمَخْزُومِيَّ يَقُولُ قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: أَتَوَضَّأُ مِنْ طَعَامٍ أَجِدُهُ حَلَالًا فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ لِأَنَّ النَّارَ مَسَّتْهُ قَالَ فَجَمَعَ أَبُو هُرَيْرَةَ حَصًا بَيْنَ يَدَيْهِ فَقَالَ أَشْهَدُ عَدَدَ هَذَا الْحَصَى لَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتْ النَّارُ".

Bize Abdussamed, ona Hüseyin el-Muallim, ona Yahya, ona Abdurrahman b. Amr, ona el-Muttalib b. Abdullah b. Hanteb el-Mahzumî, ona da İbn Abbas şöyle demiştir: Allah'ın kitabında helal olarak gördüğüm bir şeyden dolayı ona ateş temas ettiğinden (ateşte piştiğinden) dolayı abdest mi alacağım? Bunun üzerine Ebu Hureyre iki eliyle taşları avuçladı ve bu taşlar sayısında şehadet ederim ki Rasulullah (sav) "Ateşte pişen şeylerden dolayı abdest alınız", dedi.

Açıklama: İsnad inkıta'dan dolayı zayıftır. Muttalib b. Abdillah b. Hantab, Ebû Hureyre'den hadis işitmemiştir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 10860, 3/790

حَدَّثَنَا عَفَّانُ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ سَلَمَةَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ زَيْدٍ عَنْ سَعِيدِ بْنِ الْمُسَيَّبِ عَنْ أَبِي سَعِيدٍ الْخُدْرِيِّ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: "إِنَّ الشَّيْطَانَ يَأْتِي أَحَدَكُمْ وَهُوَ فِي صَلَاتِهِ فَيَأْخُذُ شَعْرَةً مِنْ دُبُرِهِ فَيَمُدُّهَا فَيَرَى أَنَّهُ قَدْ أَحْدَثَ فَلَا يَنْصَرِفَنَّ حَتَّى يَسْمَعَ صَوْتًا أَوْ يَجِدَ رِيحًا"

Bize Affan, ona Hammad b. Seleme, ona Ali b. Zeyd, ona Said b. Müseyyeb, ona da Ebu Said el-Hudrî (ra), Rasulullah'ın (sav) şöyle dediğini rivayet etmiştir: "Sizden biri namaz kılarken, şeytan kendisine gelir ve onun makadından bir kıl çekip, (vesvese vermek için) o kılı (kişinin makadına) dokundurur. Kişi de abdestinin bozulduğunu zanneder. Sakın bir ses işitmedikçe veya koku duymadıkça namazdan ayrılmasın."

Açıklama: Hasen hadistir. Bu isnad Ali b. Zeyd'in zaafından dolayı zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11934, 4/239

حَدَّثَنَا أَبُو كَامِلٍ وَعَفَّانُ قَالَا حَدَّثَنَا حَمَّادٌ عَنْ ثَابِتٍ الْبُنَانِيِّ قَالَ عَفَّانُ فِي حَدِيثِهِ أَخْبَرَنَا ثَابِتٌ عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ: أُقِيمَتْ صَلَاةُ الْعِشَاءِ قَالَ عَفَّانُ أَوْ أُخِّرَتْ ذَاتَ لَيْلَةٍ فَقَامَ رَجُلٌ فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ لِي إِلَيْكَ حَاجَةً فَقَامَ مَعَهُ يُنَاجِيهِ حَتَّى نَعَسَ الْقَوْمُ أَوْ قَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ ثُمَّ صَلَّى وَلَمْ يَذْكُرْ وُضُوءًا

Bize Ebu Kamil ve Affan, onlara Hammad, ona Sabit el-Bünânî -Affan rivayette Ahberanâ Sabit dedi-, ona da Enes b. Malik (ra) şöyle rivayet etti: Yatsı namazı için kamet getirildi. (Affan, 'bir gece yatsı namazı geciktirildi' diye aktardı.) Bir kişi Hz. Peygamber'in (sav) yanına gelip, 'Ey Allah'ın Rasulü! Yardımına ihtiyacım var (sana söyleyeceklerim var)' dedi. Rasulullah özel konuşmak için onunla beraber kalktı. Ve [görüşme uzayınca mescitteki] kişiler ya da bir kısmı uyukladı. (Hz. Peygamber geri gelince) onlara namaz kıldırdı, ancak abdest almalarını söylemedi.

Açıklama: إِنَّ لِي إِلَيْكَ حَاجَةً - 'bir ihtiyacım/derdim var', 'konuşmam gereken şeyler var' gibi anlamlar verilebilir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Enes b. Malik 12660, 4/413

حَدَّثَنَا سُفْيَانُ حَدَّثَنَا ابْنُ عَقِيلٍ عَنْ جَابِرٍ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَكَلَ خُبْزًا وَلَحْمًا فَصَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ

Bize Süfyan, ona İbn Akîl, ona da Cabir şöyle rivayet etti: Peygamber (sav) ekmek ve et yedi,abdest almadan namaz kıldı.

Açıklama: mütabileriyle sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Cabir b. Abdullah el-Ensarî 15146, 5/228

حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ إِسْحَاقَ أَخْبَرَنَا ابْنُ لَهِيعَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَالِكٍ أَنَّ مُحَمَّدَ بْنَ عَمْرِو بْنِ عَطَاءٍ حَدَّثَهُ قَالَ: رَأَيْتُ السَّائِبَ يَشُمُّ ثَوْبَهُ فَقُلْتُ لَهُ: مِمَّ ذَاكَ فَقَالَ: إِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ: "لَا وُضُوءَ إِلَّا مِنْ رِيحٍ أَوْ سَمَاعٍ"

Bize Yahya b. ishak, ona İbn Lehîa , ona Muhammed b. Abdullah b. Malik, ona da Muhammed b. Amr b. Atâ şöyle rivayet etmiştir: Saib b. Habbab'ı (ra) elbisesini koklarken gördüm. 'Neden böyle davranıyorsun?' diye sorunca, Rasulullah (sav) şöyle buyurdu: "Abdest ancak yelin kokusu ya da sesi olduğunda gerekir".

Açıklama: mütabileriyle sahihtir.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Sâib b. Habbâb 15591, 5/341

حَدَّثَنَا وَكِيعٌ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الْعَزِيزِ يَعْنِي ابْنَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِي سَلَمَةَ عَنِ ابْنِ شِهَابٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ قَارِظٍ قَالَ: رَأَيْتُ أَبَا هُرَيْرَةَ يَتَوَضَّأُ فَوْقَ الْمَسْجِدِ فَقُلْتُ: مِمَّ تَتَوَضَّأُ؟ قَالَ؟ مِنْ أَثْوَارِ أَقِطٍ أَكَلْتُهَا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ؟ "تَوَضَّئُوا مِمَّا مَسَّتْ النَّارُ".

Bize Veki', ona Abdülaziz b. Abdullah b. Ebu Seleme, ona İbn Şihab, ona Ömer b. Abdülaziz, ona da İbrahim b. Abdullah b. Kâriz, şöyle rivayet etmiştir: Ben Ebu Hüreyre'yi (ra) mescidin önünde abdest alırken gördüm. Ona neden dolayı abdest alıyorsun? dedim. Yediğim çökelekten dolayı dedi. Sonra o, ben Rasulullah'ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim dedi: "Ateşte pişen şeyleri (yediğinizde) abdest alın!".

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Hureyre 10207, 3/660

حَدَّثَنَا سُفْيَانُ سَمِعْتُ ابْنَ الْمُنْكَدِرِ غَيْرَ مَرَّةٍ يَقُولُ عَنْ جَابِرٍ وَكَأَنِّي سَمِعْتُهُ مَرَّةً يَقُولُ أَخْبَرَنِي مَنْ سَمِعَ جَابِرًا وَظَنَنْتُهُ سَمِعَهُ مِنْ ابْنِ الْمُنْكَدِرِ وَعَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَقِيلٍ عَنْ جَابِرٍ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَكَلَ لَحْمًا ثُمَّ صَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ وَأَنَّ أَبَا بَكْرٍ أَكَلَ لَحْمًا ثُمَّ صَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ وَأَنَّ عُمَرَ أَكَلَ لَحْمًا ثُمَّ صَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ

Bize Süfyan, ona İbn Münkedir -birkaç defa-, ona Cabir -bir defasında sanki işittim (semi'tu) diyerek- ona Cabir'den işiten biri, zannediyorum ki onu İbn Münkedir ve Abdullah b. Muhammed b. Akîl, ona da Cabir (ra) şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber (sav) et yedi sonra abdest almadan namaz kıldı. Ebu Bekir et yedi sonra abdest almadan namaz kıldı, Ömer et yedi sonra abdest almadan namaz kıldı.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Cabir b. Abdullah el-Ensarî 14350, 5/47

حَدَّثَنَا مُعْتَمِرُ بْنُ سُلَيْمَانَ التَّيْمِيُّ قَالَ أَنْبَأَنَا حُمَيْدٌ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُبَيْدٍ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: رَأَيْتُ نَبِيَّ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَامَ حَتَّى نَفَخَ ثُمَّ قَامَ فَصَلَّى وَلَمْ يَتَوَضَّأْ

Bize Mu'temir b. Süleyman et-Teymî, ona Humeyd, ona Abdullah b. Ubeyd, ona da Peygamber'in (sav) ashabından biri şöyle rivayet etmiştir: Hz. Peygamber'i (sav) horlayıncaya kadar uyuduğunu, sonra kalkıp abdest almadan namaz kıldığını gördüm.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Racül 15500, 5/312

حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَنْبَأَنَا مَعْمَرٌ عَنْ يَحْيَى بْنِ أَبِي كَثِيرٍ قَالَ أَخْبَرَنِي هِلَالُ بْنُ عِيَاضٍ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا سَعِيدٍ الْخُدْرِيَّ يَقُولُ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: "إِذَا شَبَّهَ عَلَى أَحَدِكُمْ الشَّيْطَانُ وَهُوَ فِي صَلَاتِهِ فَقَالَ أَحْدَثْتَ فَلْيَقُلْ فِي نَفْسِهِ كَذَبْتَ حَتَّى يَسْمَعَ صَوْتًا بِأُذُنَيْهِ أَوْ يَجِدَ رِيحًا بِأَنْفِهِ وَإِذَا صَلَّى أَحَدُكُمْ فَلَمْ يَدْرِ أَزَادَ أَمْ نَقَصَ فَلْيَسْجُدْ سَجْدَتَيْنِ وَهُوَ جَالِسٌ"

Bize Abdürrezzak, ona Ma'mer, ona Yahya b. Ebu Kesir, ona Hilal b. İyaz, ona da Ebu Said el-Hudrî (ra) Rasulullahın (sav) şöyle dediğini rivayet etmiştir: Şeytan siz namazda iken 'abdestin bozuldu' diyerek şüpheye düşürmeye çalışırsa, namaz kılan kulağıyla bir ses veya burnuyla koku duymadıkça içinden şeytana 'yalan söyledin' deyip (namazına devam etsin). Biriniz namaz kıldığında fazla mı eksik mi kıldığından şüpheye düşerse [son] oturuşta iki secde yapsın.

Açıklama: Sahih li ğayrihi'dir. Bu isnad İyâz b. Hilâl'in cehaletinden (meçhul) dolayı zayıftır.

• Ahmed b. Hanbel Müsned-i Ahmed Ebu Said el-Hudrî 11340, 4/95