Giriş

Bize Ali b. el-Ca'd, ona da Şu'be; (T) Bana İshak, ona Nadr, ona Şu'be, ona da Ebu Cemre şöyle demiştir: "İbn Abbâs (ra) beni kendi minderi üzerine otur­ttu ve bana şöyle dedi: Abdu1kays heyeti Hz. Peygamber'in (sav) huzuruna geldiklerinde, Rasulullah (sav) 'Kim bu heyet?' diye sordu. 'Rabîa kabilesinden' dediler. 'Bu topluluğa - heyete -Merhaba! Allah utandırmasın ve pişman etmesin!' buyurdu. Onlar 'Ey Allah’ın Rasulü; sizinle bizim aramızda Mudar kâfirlerinin şu kabilesi vardır. Bize öyle şeyler emret ki, onları yaptığımızda cennete girelim. Ayrıca onları geride bıraktıklarımıza da haber verelim' dediler ve Hz. Peygamber'e içeceklerden sordular. Hz. Peygamber de onlara dört şeyi yasakladı, dört şeyi de yapmalarını emretti. Onlara Allah’a iman etmelerini emretti ve 'Biliyor musunuz, îmân nedir?' diye sordu. 'En iyisini Allah ve Rasûlü bilir' dediler. Hz. Peygamber (sav) 'Allah’dan başka ilâh olmadığına, O'nun tek olduğuna, eşi-ortağı bulunmadığına ve Muhammed’in de Allah’ın rasulü olduğuna şehadet etmektir. Ayrıca namaz kılmak, zekât vermek, [Râvî der ki: Zannederim Ramazan orucunu da söyledi.] Bir de ganimetin beşte birini vermenizdir' buyurdu. Hz. Peygamber onları dübbâ, hantem, müzeffet ve nakîr’den [Şu’be, bazen nakîr yerine mukayyer derdi] menetti ve 'Bunları belleyin ve geride bıraktığınız kişilere haber verin' buyurdu."


Açıklama: Dübbâ, câhiliye döneminde içki kabı olarak kullanılan ve kuru kabaktan yapılan testidir. Hantem, yine içki konulmak üzere daha çok topraktan yapılan bir nevi küptür. Müzeffet, yine aynı amaçla kullanılan içi ziftli bir kap adıdır. Buna mukayyer de denir. Nakîr, içi oyulmuş hurma kütüğünden yapılan bir kaptır. Daha çok şarabı saklamak üzere kullanılan bu kapların hepsi de, içine konulan sıvıyı emen bir maddeden yapılmışlardı. Yasaklanmasının sebebi de, daha önce şarap için kullanılmış olmalarıdır. Kaplar, daha önce emdiği şarabı, konulan suya kusacağı için onu da haram kılar. Dolayısıyla bu tür kaplara şıra ve benzeri sıvı maddelerin konulması yasaklanmıştır. Ancak şarap için kullanılan bu kaplar eskiyip ortadan kalktıktan sonra aynı maddeden yeni yapılan kapların kullanılmasında sakınca yoktur.

    Öneri Formu
29195 B007266 Buhari, Ahbâru'l-Âhâd, 5

Bize Yahya b. Yahya, ona Abbad b. Abbad, ona Ebu Cemre, ona da İbn Abbas; (T) Bize Hanef b. Hişam, ona Hammad b. Zeyd, ona da Ebu Cemre, İbn Abbas'ı şunu söy­lerken işitti: "Abdülkays heyeti Rasulullah'ın (sav) yanına geldi de Peygamber (sav) onlara 'Sizi dübbâ, hantem, nekîr ve mukayyer'den nehy ediyorum' bu­yurdu." [Hammad, hadisinde mukayyer'in yerine müzeffet'i koymuştur.]


Açıklama: الدُّبَّاء (Dübbâ): Kabak (su kabağı) kabuğundan oyularak yapılan, içi kurutulmuş kap. الحَنْتَم (Hantem): Yeşil renkli, sırlı veya pişmiş topraktan yapılmış büyük testi. النَّقِير (Nekîr): Hurma ağacının gövdesi oyularak yapılmış içi boş kap. المُقَيَّر (Mukayyer): İç yüzeyi zift veya katranla kaplanmış kap. Bunlar çoğunlukla içinde şarap mayalanan kaplardır. Hz. Peygamber (sav) kapları saymış, içindekileri kast etmiştir.

    Öneri Formu
4485 M005178 Müslim, Eşribe, 39