Açıklama: "[Hz. Peygamber'in (sav) dua edip çıkarttığı su]" ifadesi için bk. Vellevî, el-Bahru'l-muhîtü's-seccâc, XXXII, 237.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2539, M004812
Hadis:
وَحَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْمُثَنَّى وَابْنُ بَشَّارٍ قَالاَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ جَعْفَرٍ حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَمْرِو بْنِ مُرَّةَ عَنْ سَالِمِ بْنِ أَبِى الْجَعْدِ قَالَ سَأَلْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَصْحَابِ الشَّجَرَةِ فَقَالَ لَوْ كُنَّا مِائَةَ أَلْفٍ لَكَفَانَا كُنَّا أَلْفًا وَخَمْسَمِائَةٍ .
Tercemesi:
Bize Muhammed b. Müsennâ ve İbn Beşşâr, onlara Muhammed b. Cafer, ona Şube, ona Amr b. Mürra, ona da Sâlim b. Ebu Ca'd şöyle rivayet etmiştir:
Câbir b. Abdullah'a ağaç [altında biat eden] insanları sordum. O, "100.000 kişi olsaydık da [Hz. Peygamber'in (sav) dua edip çıkarttığı su] bize yeterdi. 1500 kişiydik" dedi.
Açıklama:
"[Hz. Peygamber'in (sav) dua edip çıkarttığı su]" ifadesi için bk. Vellevî, el-Bahru'l-muhîtü's-seccâc, XXXII, 237.
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4812, /797
Senetler:
()
Konular:
Biat, Ridvan Biatı
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2490, M004786
Hadis:
حَدَّثَنَا شَيْبَانُ بْنُ فَرُّوخَ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ - يَعْنِى ابْنَ حَازِمٍ - حَدَّثَنَا غَيْلاَنُ بْنُ جَرِيرٍ عَنْ أَبِى قَيْسِ بْنِ رِيَاحٍ عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم أَنَّهُ قَالَ « مَنْ خَرَجَ مِنَ الطَّاعَةِ وَفَارَقَ الْجَمَاعَةَ فَمَاتَ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً وَمَنْ قَاتَلَ تَحْتَ رَايَةٍ عُمِّيَّةٍ يَغْضَبُ لِعَصَبَةٍ أَوْ يَدْعُو إِلَى عَصَبَةٍ أَوْ يَنْصُرُ عَصَبَةً فَقُتِلَ فَقِتْلَةٌ جَاهِلِيَّةٌ وَمَنْ خَرَجَ عَلَى أُمَّتِى يَضْرِبُ بَرَّهَا وَفَاجِرَهَا وَلاَ يَتَحَاشَ مِنْ مُؤْمِنِهَا وَلاَ يَفِى لِذِى عَهْدٍ عَهْدَهُ فَلَيْسَ مِنِّى وَلَسْتُ مِنْهُ » .
Tercemesi:
Bize Şeybân b. Ferrûh, ona Cerîr b. Hâzim, ona Ğaylân b. Cerîr, ona Ebu Kays b. Riyâh, ona da Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İtaatten çıkan ve cemaatten ayrılan cahiliye ölümü üzerine ölmüştür. Körü körüne [açılmış] bir sancak altında savaşıp asabiyet içen öfkelenen, asabiyete davet eden ya da asabiyet için yardım eden savaşçı öldürül[se] cahiliye [üzerine] öldürülmüştür. Ümmetime karşı [silahlanıp] iyisini ve kötüsünü vuran, mümin olanını ayırmayan ve üzerine aldığı sorumluluğu yerine getirmeyen benden değildir, ben de ondan değilim.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4786, /793
Senetler:
()
Konular:
Cahiliye, adetlerini sürdürmek
Cemaat, birlik olma
Tefrika, asabiyet / ırkçılık söylemi
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetim, Yöneticilik
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2495, M004790
Hadis:
حَدَّثَنَا حَسَنُ بْنُ الرَّبِيعِ حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ زَيْدٍ عَنِ الْجَعْدِ أَبِى عُثْمَانَ عَنْ أَبِى رَجَاءٍ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ يَرْوِيهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « مَنْ رَأَى مِنْ أَمِيرِهِ شَيْئًا يَكْرَهُهُ فَلْيَصْبِرْ فَإِنَّهُ مَنْ فَارَقَ الْجَمَاعَةَ شِبْرًا فَمَاتَ فَمِيتَةٌ جَاهِلِيَّةٌ » .
Tercemesi:
Bize Hasan b. Rabî', ona Hammâd b. Zeyd, ona Ca'd b. Ebu Osman, ona Ebu Recâ, ona da İbn Abbâs, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
Yöneticisinden hoşlanmadığı bir şey gören sabretsin. Gerçek şu ki cemaatten bir karış [bile] ayrılan cahiliye ölümü üzerine ölmüştür.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4790, /793
Senetler:
()
Konular:
Toplumsal Düzen, Cemaatten ayrılmak
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2502, M004793
Hadis:
حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ الْعَنْبَرِىُّ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا عَاصِمٌ - وَهُوَ ابْنُ مُحَمَّدِ بْنِ زَيْدٍ - عَنْ زَيْدِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ نَافِعٍ قَالَ جَاءَ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ عُمَرَ إِلَى عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُطِيعٍ حِينَ كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحَرَّةِ مَا كَانَ زَمَنَ يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ فَقَالَ اطْرَحُوا لأَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ وِسَادَةً فَقَالَ إِنِّى لَمْ آتِكَ لأَجْلِسَ أَتَيْتُكَ لأُحَدِّثَكَ حَدِيثًا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُهُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ خَلَعَ يَدًا مِنْ طَاعَةٍ لَقِىَ اللَّهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لاَ حُجَّةَ لَهُ وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ فِى عُنُقِهِ بَيْعَةٌ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً » .
Tercemesi:
Bize Ubeydullah b. Muâz el-Anberî, ona babası [Muâz b. Muâz], ona Âsım b. Muhammed b. Zeyd, ona Zeyd b. Muhammed, ona da Nâfi' şöyle rivayet etmiştir:
Abdullah b. Ömer, Yezid b. Muâviye zamanında gerçekleşen Harre Vakası sırasında Abdullah b. Mutî'e geldi. [İbn Mutî'], "Ebu Abdurrahman'a bir yastık verin" dedi. [İbn Ömer] de "Sana oturmaya gelmedim. Rasulullah (sav) buyururken işittiğim bir hadisi sana nakletmek için geldim. Hz. Peygamber'in (sav), "'İtaatten az (yed) da olsa çıkan kimse delili olmadığı hâlde Kıyamet günü Allah'a kavuşur. Biati olmadan ölen kimse de cahiliye ölümü [üzerine] ölmüştür' buyurduğunu işittim" dedi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4793, /794
Senetler:
()
Konular:
Biat, biat etmemenin uhrevi cezası
وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى جَعْفَرٍ عَنْ بُكَيْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَشَجِّ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّهُ أَتَى ابْنَ مُطِيعٍ . فَذَكَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ [حِينَ كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحَرَّةِ مَا كَانَ زَمَنَ يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ فَقَالَ اطْرَحُوا لأَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ وِسَادَةً فَقَالَ إِنِّى لَمْ آتِكَ لأَجْلِسَ أَتَيْتُكَ لأُحَدِّثَكَ حَدِيثًا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُهُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ خَلَعَ يَدًا مِنْ طَاعَةٍ لَقِىَ اللَّهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لاَ حُجَّةَ لَهُ وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ فِى عُنُقِهِ بَيْعَةٌ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً »].
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2507, M004794
Hadis:
وَحَدَّثَنَا ابْنُ نُمَيْرٍ حَدَّثَنَا يَحْيَى بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُكَيْرٍ حَدَّثَنَا لَيْثٌ عَنْ عُبَيْدِ اللَّهِ بْنِ أَبِى جَعْفَرٍ عَنْ بُكَيْرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الأَشَجِّ عَنْ نَافِعٍ عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّهُ أَتَى ابْنَ مُطِيعٍ . فَذَكَرَ عَنِ النَّبِىِّ صلى الله عليه وسلم نَحْوَهُ [حِينَ كَانَ مِنْ أَمْرِ الْحَرَّةِ مَا كَانَ زَمَنَ يَزِيدَ بْنِ مُعَاوِيَةَ فَقَالَ اطْرَحُوا لأَبِى عَبْدِ الرَّحْمَنِ وِسَادَةً فَقَالَ إِنِّى لَمْ آتِكَ لأَجْلِسَ أَتَيْتُكَ لأُحَدِّثَكَ حَدِيثًا سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُهُ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ « مَنْ خَلَعَ يَدًا مِنْ طَاعَةٍ لَقِىَ اللَّهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لاَ حُجَّةَ لَهُ وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ فِى عُنُقِهِ بَيْعَةٌ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً »].
Tercemesi:
Bize İbn Nümeyr, ona Yahya b. Abdullah b. Bükeyr, ona Leys, ona Ubeydullah b. Ebu Cafer, ona Bükeyr b. Abdullah b. Eşec, ona da Nâfi', İbn Ömer'den naklen onun İbn Mutî'e geldiği rivayet edip Hz. Peygamber'den (sav) benzeri bir hadis aktarmıştır.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4794, /794
Senetler:
()
Konular:
Ganimet, hak sahiplerine taksimi
Ganimet, taksim edilmesi, miktarları
وَحَدَّثَنِى وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ الْوَاسِطِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْجُرَيْرِىِّ عَنْ أَبِى نَضْرَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِذَا بُويِعَ لِخَلِيفَتَيْنِ فَاقْتُلُوا الآخَرَ مِنْهُمَا » .
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2518, M004799
Hadis:
وَحَدَّثَنِى وَهْبُ بْنُ بَقِيَّةَ الْوَاسِطِىُّ حَدَّثَنَا خَالِدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ عَنِ الْجُرَيْرِىِّ عَنْ أَبِى نَضْرَةَ عَنْ أَبِى سَعِيدٍ الْخُدْرِىِّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم « إِذَا بُويِعَ لِخَلِيفَتَيْنِ فَاقْتُلُوا الآخَرَ مِنْهُمَا » .
Tercemesi:
Bize Vehb b. Bakiyye el-Vâsitî, ona Hâlid b. Abdullah el-Cüreyrî, ona Ebu Nadre, ona da Ebu Said el-Hudrî, Hz. Peygamber'in (sav) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
İki halifeye biat edildiğinde onlardan sonuncusunu öldürün.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4799, /794
Senetler:
()
Konular:
Biat, iki halifeye
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2523, M004803
Hadis:
وَحَدَّثَنَاهُ حَسَنُ بْنُ الرَّبِيعِ الْبَجَلِىُّ حَدَّثَنَا ابْنُ الْمُبَارَكِ عَنْ هِشَامٍ عَنِ الْحَسَنِ عَنْ ضَبَّةَ بْنِ مِحْصَنٍ عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم . فَذَكَرَ مِثْلَهُ [« إِنَّهُ يُسْتَعْمَلُ عَلَيْكُمْ أُمَرَاءُ فَتَعْرِفُونَ وَتُنْكِرُونَ فَمَنْ كَرِهَ فَقَدْ بَرِئَ وَمَنْ أَنْكَرَ فَقَدْ سَلِمَ وَلَكِنْ مَنْ رَضِىَ وَتَابَعَ » . قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ أَلاَ نُقَاتِلُهُمْ قَالَ « لاَ مَا صَلَّوْا » . أَىْ مَنْ كَرِهَ بِقَلْبِهِ وَأَنْكَرَ بِقَلْبِهِ ] إِلاَّ قَوْلَهُ « وَلَكِنْ مَنْ رَضِىَ وَتَابَعَ » . لَمْ يَذْكُرْهُ .
Tercemesi:
Bize Hasan b. Rabî' el-Becelî, ona İbn Mübârek, ona Hişâm, ona Hasan, ona Dabbe b. Mihsan, ona da Ümmü Seleme, Hz. Peygamber'den (sav) benzeri bir hadis nakletmiş ancak "Ama [günah ve sorumluluk], razı olan ve tâbi olan [üzerinedir]" ifadesini zikretmemiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4803, /795
Senetler:
()
Konular:
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetici, saptırıcı olanlarına dikkat
Yönetici, tenkit edilmesi, hakaret edilmesi vs.
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2524, M004804
Hadis:
حَدَّثَنَا إِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ الْحَنْظَلِىُّ أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ يُونُسَ حَدَّثَنَا الأَوْزَاعِىُّ عَنْ يَزِيدَ بْنِ يَزِيدَ بْنِ جَابِرٍ عَنْ رُزَيْقِ بْنِ حَيَّانَ عَنْ مُسْلِمِ بْنِ قَرَظَةَ عَنْ عَوْفِ بْنِ مَالِكٍ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم قَالَ « خِيَارُ أَئِمَّتِكُمُ الَّذِينَ تُحِبُّونَهُمْ وَيُحِبُّونَكُمْ وَيُصَلُّونَ عَلَيْكُمْ وَتُصَلُّونَ عَلَيْهِمْ وَشِرَارُ أَئِمَّتِكُمُ الَّذِينَ تُبْغِضُونَهُمْ وَيُبْغِضُونَكُمْ وَتَلْعَنُونَهُمْ وَيَلْعَنُونَكُمْ » . قِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَفَلاَ نُنَابِذُهُمْ بِالسَّيْفِ فَقَالَ « لاَ مَا أَقَامُوا فِيكُمُ الصَّلاَةَ وَإِذَا رَأَيْتُمْ مِنْ وُلاَتِكُمْ شَيْئًا تَكْرَهُونَهُ فَاكْرَهُوا عَمَلَهُ وَلاَ تَنْزِعُوا يَدًا مِنْ طَاعَةٍ » .
Tercemesi:
Bize İshak b. İbrahim el-Hanzalî, ona İsa b. Yunus, ona el-Evzâî, ona Yezid b. Câbir, ona Züreyk b. Hayyân, ona Müslim b. Karaza, ona da Avf b. Mâlik şöyle rivayet etmiştir:
Hz. Peygamber (sav), "İdarecilerinizin en hayırlıları kendilerini sevdiğiniz, onların da sizi sevdiği, size dua eden ve sizin de onlara dua ettiğiniz kimselerdir. İdarecilerinizin en şerlileri de kendilerine buğz ettiğiniz, onların da size buğz ettiği, onlara lanet ettiğiniz ve onların da size lanet ettiği kimselerdir" buyurdu. "Yâ Rasulullah! Onlara karşı kılıçlarımızı kuşanmayalım mı?" denildi. Nebî (sav), "İçinizde namazı kıldırdıkları müddetçe hayır! Yöneticilerinizden hoşlanmadığınız bir şey gördüğünüzde onun işini hoş görmeyin ve itaatten az (yed) da olsa ayrılmayın" buyurdu.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4804, /795
Senetler:
()
Konular:
Bilgi, gayb olan konular ve muğayyebatı hamse
Yönetici, itaat ve sınırları
Yönetici, iyisi-kötüsü
Yönetici, saptırıcı olanlarına dikkat
Yönetim, imametin yöneticinin adil olması
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2543, M004814
Hadis:
وَحَدَّثَنَا عُثْمَانُ بْنُ أَبِى شَيْبَةَ وَإِسْحَاقُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ قَالَ إِسْحَاقُ أَخْبَرَنَا وَقَالَ عُثْمَانُ حَدَّثَنَا جَرِيرٌ عَنِ الأَعْمَشِ حَدَّثَنِى سَالِمُ بْنُ أَبِى الْجَعْدِ قَالَ قُلْتُ لِجَابِرٍ كَمْ كُنْتُمْ يَوْمَئِذٍ قَالَ أَلْفًا وَأَرْبَعَمِائَةٍ .
Tercemesi:
Bize Osman b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim, onlara Cerîr, ona el-A'meş, ona da Sâlim b. Ebu Ca'd şöyle rivayet etmiştir:
Câbir'e, "O gün kaç kişiydiniz?" dedim. "1400 kişi" dedi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4814, /797
Senetler:
()
Konular:
Biat, Ridvan Biatı
Siyer, Hudeybiye Günü
Öneri Formu
Hadis Id, No:
2545, M004815
Hadis:
حَدَّثَنَا عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ مُعَاذٍ حَدَّثَنَا أَبِى حَدَّثَنَا شُعْبَةُ عَنْ عَمْرٍو - يَعْنِى ابْنَ مُرَّةَ - حَدَّثَنِى عَبْدُ اللَّهِ بْنُ أَبِى أَوْفَى قَالَ كَانَ أَصْحَابُ الشَّجَرَةِ أَلْفًا وَثَلاَثَمِائَةٍ وَكَانَتْ أَسْلَمُ ثُمُنَ الْمُهَاجِرِينَ .
Tercemesi:
Bize Ubeydullah b. Muâz, ona babası [Muâz b. Muâz], ona Şube, ona Amr b. Mürra, ona da Abdullah b. Ebu Evfâ şöyle rivayet etmiştir:
Ağaç [altında biat eden] insanlar 1300 kişiydi. Eslem kabilesi de muhacirlerin sekizde biriydi.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Müslim, Sahîh-i Müslim, İmâre 4815, /797
Senetler:
()
Konular:
Biat, Ridvan Biatı
Siyer, Hudeybiye Günü