Öneri Formu
Hadis Id, No:
11844, T000372
Hadis:
وَقَدْ رُوِىَ هَذَا الْحَدِيثُ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ طَهْمَانَ بِهَذَا الإِسْنَادِ إِلاَّ أَنَّهُ يَقُولُ عَنْ عِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ قَالَ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ صَلاَةِ الْمَرِيضِ فَقَالَ « صَلِّ قَائِمًا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَقَاعِدًا فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَعَلَى جَنْبٍ » . حَدَّثَنَا بِذَلِكَ هَنَّادٌ حَدَّثَنَا وَكِيعٌ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ طَهْمَانَ عَنْ حُسَيْنٍ الْمُعَلِّمِ بِهَذَا الْحَدِيثِ . قَالَ أَبُو عِيسَى وَلاَ نَعْلَمُ أَحَدًا رَوَى عَنْ حُسَيْنٍ الْمُعَلِّمِ نَحْوَ رِوَايَةِ إِبْرَاهِيمَ بْنِ طَهْمَانَ . وَقَدْ رَوَى أَبُو أُسَامَةَ وَغَيْرُ وَاحِدٍ عَنْ حُسَيْنٍ الْمُعَلِّمِ نَحْوَ رِوَايَةِ عِيسَى بْنِ يُونُسَ . وَمَعْنَى هَذَا الْحَدِيثِ عِنْدَ بَعْضِ أَهْلِ الْعِلْمِ فِى صَلاَةِ التَّطَوُّعِ . حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ بَشَّارٍ حَدَّثَنَا ابْنُ أَبِى عَدِىٍّ عَنْ أَشْعَثَ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ عَنِ الْحَسَنِ قَالَ إِنْ شَاءَ الرَّجُلُ صَلَّى صَلاَةَ التَّطَوُّعِ قَائِمًا وَجَالِسًا وَمُضْطَجِعًا . وَاخْتَلَفَ أَهْلُ الْعِلْمِ فِى صَلاَةِ الْمَرِيضِ إِذَا لَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يُصَلِّىَ جَالِسًا فَقَالَ بَعْضُ أَهْلِ الْعِلْمِ يُصَلِّى عَلَى جَنْبِهِ الأَيْمَنِ . وَقَالَ بَعْضُهُمْ يُصَلِّى مُسْتَلْقِيًا عَلَى قَفَاهُ وَرِجْلاَهُ إِلَى الْقِبْلَةِ . وَقَالَ سُفْيَانُ الثَّوْرِىُّ فِى هَذَا الْحَدِيثِ « مَنْ صَلَّى جَالِسًا فَلَهُ نِصْفُ أَجْرِ الْقَائِمِ » . قَالَ هَذَا لِلصَّحِيحِ وَلِمَنْ لَيْسَ لَهُ عُذْرٌ . يَعْنِى فِى النَّوَافِلِ فَأَمَّا مَنْ كَانَ لَهُ عُذْرٌ مِنْ مَرَضٍ أَوْ غَيْرِهِ فَصَلَّى جَالِسًا فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ الْقَائِمِ . وَقَدْ رُوِىَ فِى بَعْضِ هَذَا الْحَدِيثِ مِثْلُ قَوْلِ سُفْيَانَ الثَّوْرِىِّ .
Tercemesi:
Bu hadis, İbrahim b. Tahmân'dan bu senet ile İmrân b. Husayn'dan rivayet edilmiş, İmran, ''Rasulullah (sav)'a hastanın namazı hakkında sordum. O (sav), 'ayakta kıl. Gücün yetmezse oturarak; ona da gücün yetmezse yanın üzere uzanarak kıl' buyurdu'' demiştir.
Bu hadisi bize, bu şekilde Hennâd, ona Vekî', ona İbrahim b. Tahmân, ona da Hüseyin el-Muallim rivayet etmiştir. Ebu İsa şöyle demiştir: Hüseyin el-Muallim'den İbrahim b. Tahmân rivayetine benzer şekilde rivayette bulunan başka bir kimseyi bilmiyoruz. Ebu Üsame ve daha pek çok kimse, Hüseyin el-Muallim'den, İsa b. Yunus rivayetine benzer şekilde nakilde bulunmuştur. Bir kısım ilim ehli nezdinde bu hadisin anlamı, nafile namazı kapsamaktadır. Bize Muhammed b. Beşşâr, ona İbn Ebu Adî, ona Eş'as b. Abdülmelik, ona da Hasan şöyle rivayet etmiştir: Dilerse kişi, nafile namazı ayakta, oturarak ve yanı üzere kılabilir.
İlim ehli, oturarak namaz kılamadığında hastanın namazı hususunda ihtilaf etmiştir. Bir kısım ilim ehli, ''sağ yanı üzerine uzanarak namaz kılar'' demiş; bir kısmı da, ''sırt üstü uzanıp ayakları da kıbleye doğru iken namaz kılar'' demiştir. Süfyan es-Sevrî, ''oturarak namaz kılana ayaktakinin sevabının yarısı vardır'' hadisi hakkında ''bu, özür sahibi olmayan için sahihtir'' demiştir. Süfyan, bu sözü ile nafile namazları kastetmiştir. Süfyan es-Sevrî, ''(ancak) hastalık ve başka bir özrü bulunan kimse oturarak namaz kılar ve ona ayaktakinin ecri gibi (sevap) vardır'' demiştir. Bu hadisin bir kısmı Süfyan es-Sevrî'nin sözü gibi rivayet edilmiştir.
Açıklama:
Yazar, Kitap, Bölüm:
Tirmizî, Sünen-i Tirmizî, Salât 157, 2/208
Senetler:
1. Ebu Nüceyd İmran b. Husayn el-Ezdî (İmran b. Husayn b. Ubeyd b. Halef b. Abdünühüm)
2. Abdullah b. Büreyde el-Eslemî (Abdullah b. Büreyde Husayb b. Abdullah b. Hâris b. el-A'rec b. Sa'd b. Rezzâh b. Adi b. Sehm b)
3. Hüseyin b. Zekvan el-Muallim (Hüseyin b. Zekvan)
4. Ebu Said İbrahim b. Tahman el-Herevî (İbrahim b. Tahman b. Şube)
5. Ebu Süfyan Veki' b. Cerrah er-Ruâsî (Veki' b. Cerrah b. Melih b. Adî)
6. Ebu Serî Hennâd b. Serî et-Temîmî (Hennad b. Serî b. Musab b. Ebu Bekir)
Konular:
Hasta, Namaz, hastanın namazı
KTB, NAMAZ,
Namaz, oturarak kılmak